Κόσμος|26.01.2023 23:36

FT: Πώς ο Σολτς έπεισε τον Μπάιντεν να αλλάξει γνώμη για τα τανκς στην Ουκρανία – Οι πιέσεις και η ένταση στο παρασκήνιο

Newsroom

Σε ένα αποκαλυπτικό δημοσίευμα για την αποστολή αρμάτων μάχης στην Ουκρανία προχώρησαν οι Financial Times αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι ο Όλαφ Σολτς έπεισε τον Τζο Μπάιντεν να αποστείλει τον βαρύ οπλισμό στο Κίεβο, ενώ είχε προηγηθεί έντονο παρασκήνιο και ανατροπές.

Οι προγραμματισμένες παραδόσεις των αμερικανικών αρμάτων μάχης M1 Abrams και των γερμανικής κατασκευής Leopards έγιναν δεκτές με πανηγυρισμούς στο Κίεβο και ανακούφιση στις δυτικές πρωτεύουσες - ένα πιθανό νέο σημείο καμπής στη διατλαντική απάντηση στην εισβολή του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Οι δηλώσεις των δύο ηγετών

Ο Τζο Μπάιντεν έπλεξε το εγκώμιο του Όλαφ Σολτς από την αίθουσα Ρούσβελτ του Λευκού Οίκου την Τετάρτη μετά τη συντονισμένη ανακοίνωσή τους ότι οι ΗΠΑ και η Γερμανία θα στείλουν άρματα μάχης στην Ουκρανία.

Όμως η υπέρβαση περιλάμβανε τεταμένες διαπραγματεύσεις, πολιτικές ανατροπές και άλματα εμπιστοσύνης τόσο στο Βερολίνο όσο και στην Ουάσινγκτον, που δοκίμασαν τη δύναμη των αμερικανογερμανικών σχέσεων ως θεμελιώδους πυλώνα της δυτικής συμμαχίας.

«Η Γερμανία έχει πραγματικά βγει μπροστά», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, «και ο καγκελάριος ήταν μια ισχυρή, δυνατή φωνή υπέρ της ενότητας... και για το επίπεδο των προσπαθειών που θα συνεχίσουμε».

Νωρίτερα στο Βερολίνο, ο Σολτς ήταν εξίσου διαχυτικός για τον Αμερικανό ομόλογό του: οι σχέσεις με την Ουάσινγκτον ήταν καλύτερες από ό,τι ήταν εδώ και «πολύ καιρό» και υπήρχε «τέλεια αρμονία» με τον Μπάιντεν, είπε.

Υπογράμμισαν επίσης πώς, παρ' όλες τις συζητήσεις της για την ανάληψη ηγετικού ρόλου στον κόσμο, η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται βαθιά από την Αμερική ως εγγυητή της ασφάλειάς της.

«Υπάρχει μια δυτική πολιτική, αλλά δεν υπάρχει ευρωπαϊκή πολιτική», δήλωσε η Λιάνα Φιξ, συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων που εδρεύει στη Νέα Υόρκη. «Όλοι κοιτάζουν προς την Ουάσιγκτον».

Για πολλούς στην Ουάσινγκτον, η διαμάχη απεικόνιζε, επίσης, τις προκλήσεις του να κρατήσει κανείς τη Γερμανία, ένα έθνος που εξακολουθεί να επιβαρύνεται από την ιστορία του και να είναι επιφυλακτικό στην προβολή σκληρής ισχύος, στο πλευρό των άλλων συμμάχων του ΝΑΤΟ, καθώς αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη απειλή για τη δυτική ασφάλεια εδώ και δεκαετίες.

«Η Γερμανία είναι ένας -αν όχι ο πιο σημαντικός- ευρωπαϊκός σύμμαχος των ΗΠΑ και πρέπει να φροντίσουμε αυτή τη σχέση», δήλωσε η Rachel Rizzo, ανώτερη συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Κέντρο του Ατλαντικού Συμβουλίου. «Αλλά η Γερμανία είναι ακόμη νέα όσον αφορά την πολιτική ασφάλειας και άμυνάς της, οπότε θα υπάρξουν κάποιοι πόνοι ανάπτυξης».

Σιωπηλή επιμονή Σολτς

Οι εντάσεις είχαν τις ρίζες τους σε μια πολιτική την οποία ο Σολτς, ένας ήπιος αλλά έντονος σοσιαλδημοκράτης, τήρησε με σιωπηλή επιμονή. Επέμενε ότι δεν θα έστελνε Leopards στην Ουκρανία, εκτός αν οι ΗΠΑ προχωρούσαν επίσης στην αποστολή των δικών τους αρμάτων μάχης Abrams.

Ένα τηλεφώνημα μεταξύ των δύο ηγετών στις 17 Ιανουαρίου αποκάλυψε το χάσμα και έθεσε τις βάσεις για τη συμφωνία αυτής της εβδομάδας. Ο Μπάιντεν εξήγησε ότι οι ΗΠΑ ήταν απρόθυμες λόγω των υλικοτεχνικών και τεχνικών δυσκολιών στην αποστολή των Abrams στην Ουκρανία. Ο Σολτς αντέτεινε ότι οι ΗΠΑ και η Γερμανία ενεργούσαν πάντα "στο ίδιο μήκος κύματος" όταν επρόκειτο να παράσχουν στο Κίεβο όπλα. Το υπονοούμενο ήταν σαφές: η Γερμανία θα προχωρούσε σε άρματα μόνο αν το έκαναν οι ΗΠΑ.

Γερμανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η προσέγγιση αυτή είχε προηγούμενο. "Κάθε φορά που αποφασίζαμε να στείλουμε στην Ουκρανία μια νέα κατηγορία όπλων ... πάντα συγχρονίζαμε τις ανακοινώσεις μας με τους στενότερους συμμάχους μας, πρώτα και κύρια τις ΗΠΑ", δήλωσε ένας από αυτούς.

Ο Μπάιντεν υποσχέθηκε να "επανέλθει" στον Σολτς για το θέμα και αργότερα την ίδια ημέρα συναντήθηκε με τον Άντονι Μπλίνκεν, τον υπουργό Εξωτερικών, και τον Τζέικ Σάλιβαν, τον σύμβουλό του για θέματα εθνικής ασφάλειας, και τους είπε ότι ενδιαφέρεται να βρεθεί μια λύση. "Ήταν σημαντικό για τον πρόεδρο να διατηρήσει την ενότητα και να παραδώσει για την Ουκρανία", δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.

Αυτό που ακολούθησε ήταν ένας ανεμοστρόβιλος συνομιλιών υπό την ηγεσία του Σάλιβαν, κυρίως με τον Γενς Πλότνερ, τον Γερμανό ομόλογό του, για να "βρούμε πώς θα φτάσουμε στο ναι", δήλωσε ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. "Πήγαινε μπρος-πίσω για το πώς θα γίνει αυτό", με τον Σάλιβαν να προσπαθεί να διασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή συνεισφορά θα ήταν όσο το δυνατόν πιο ουσιαστική, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Δημόσια, η αντιπαράθεση συνεχίστηκε. Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με μια ομάδα Αμερικανών νομοθετών στο Νταβός στις 18 Ιανουαρίου, ο Γερμανός καγκελάριος επανέλαβε τη θέση του ότι η Αμερική έπρεπε να παραδώσει τα δικά της τανκς. "Ήταν απολύτως σαφής", δήλωσε ο Σεθ Μούλτον, ένας Δημοκρατικός από τη Μασαχουσέτη, ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση και θεώρησε ότι ήταν μια "λογική θέση" για τη Γερμανία.

Πίσω από τη γερμανική προσέγγιση βρισκόταν η πεποίθηση ότι με το να κινηθούν από κοινού για τα άρματα μάχης, οι δυτικοί σύμμαχοι θα μείωναν τον κίνδυνο ρωσικών αντιποίνων. "Αυτό σημαίνει ότι καμία χώρα δεν θα αντιμετώπιζε μόνη της τη ρωσική κριτική - αυτές τις επιθετικές λεκτικές κοροϊδίες και απειλές που ακούμε συνεχώς", δήλωσε ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών Λαρς Κλίνγκμπεϊλ.

Αλλά από την Παρασκευή της περασμένης εβδομάδας, όταν ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν επισκέφθηκε την αεροπορική βάση Ράμσταϊν της χώρας του στη δυτική Γερμανία, η έλλειψη συμφωνίας αύξησε την πίεση και στις δύο πλευρές. Η συνάντηση στο Ράμσταϊν προοριζόταν ως επίδειξη δυτικής ενότητας και υπήρχαν μεγάλες ελπίδες ότι η Γερμανία θα την χρησιμοποιούσε για να ανακοινώσει ότι θα έστελνε Leopards. Όμως δεν υπήρξε κάποια σημαντική ανακάλυψη, προκαλώντας ένα ξέσπασμα απογοήτευσης από την Ουκρανία, την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής και αυξάνοντας την ώθηση για μια συμφωνία, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης της Ουάσινγκτον σχετικά με τα Abrams.

Εν τω μεταξύ, οι νομοθέτες στο Καπιτώλιο γέμιζαν όλο και περισσότερο με αγωνία.

"Η εντύπωσή μου είναι ότι ο υπουργός Άμυνας πήγε στο Ράμσταϊν και τίποτα δεν άλλαξε επειδή οι Γερμανοί δεν άλλαξαν τη θέση τους", δήλωσε ο Moulton. "Έτσι, επέστρεψε και ίσως άκουσε τις φωνές κάποιων από εμάς στο Κογκρέσο που έλεγαν "απλά στείλτε τα καταραμένα τανκς"!". 

Μέχρι αργά τη Δευτέρα, Αμερικανοί αξιωματούχοι εξακολουθούσαν να υποβαθμίζουν δημοσίως την ανάγκη αποστολής των Abrams. Αλλά αυτή ήταν μια κρίσιμη ημέρα στις συνομιλίες. Ο Sullivan και ο Plotner μίλησαν τρεις φορές και ο Sullivan, ο Austin και ο Mark Milley, ο πρόεδρος του Γενικού Επιτελείου Στρατού, συναντήθηκαν με τον Μπάιντεν για να πάρουν την τελική καθοδήγηση των διαπραγματεύσεων. Εν τω μεταξύ, ο Όστιν είχε παρουσιάσει στον πρόεδρο μια νέα πρόταση που "ξεπερνούσε ορισμένες από τις προκλήσεις" με την αποστολή των αρμάτων μάχης Abrams στην Ουκρανία. Ο Μπάιντεν ενέκρινε τη συμφωνία την Τρίτη.

Πιέσεις Σολτς σε Μπάιντεν

Η προσέγγιση του Σολτς ήταν αμφιλεγόμενη ακόμη και στη Γερμανία, όπου ορισμένοι στον τρικομματικό συνασπισμό του ανησυχούσαν για τη ζημιά που θα μπορούσε να προκαλέσει στη σχέση ΗΠΑ-Γερμανίας. Επιμένοντας στον Abrams ως προϋπόθεση, ο Σολτς "προσπάθησε ουσιαστικά να πιέσει τον Μπάιντεν ", δήλωσε ένας αξιωματούχος στο Βερολίνο. "Είναι κάτι σαν να κουνάει η ουρά τον σκύλο".

Ο Μπάιντεν την Τετάρτη απέκρουσε κάθε υπόνοια ότι δέχθηκε πιέσεις από τον Σολτς. "Η Γερμανία δεν με ανάγκασε να αλλάξω γνώμη", δήλωσε. "Θέλαμε να βεβαιωθούμε ότι είμαστε όλοι μαζί". 

Η συμφωνία δικαίωσε την προσέγγιση του Μπάιντεν προς τον Σολτς, η οποία συχνά περιγράφεται ως "στρατηγική υπομονή" με το Βερολίνο. Οι ΗΠΑ έχουν αποφύγει οποιαδήποτε δημόσια πίεση ή κριτική στη Γερμανία για την απροθυμία της να λάβει ορισμένα μέτρα, είτε πρόκειται για κυρώσεις είτε για στρατιωτική βοήθεια.

Ο Wolfgang Ischinger, πρώην πρέσβης της Γερμανίας στην Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι η στροφή του Μπάιντεν σήμαινε ότι ο Σολτς θα μπορούσε να παρουσιάσει το αποτέλεσμα ως επιτυχία στο γερμανικό κοινό, το οποίο σύμφωνα με δημοσκοπήσεις είναι βαθιά διχασμένο ως προς τη σοφία της αποστολής τεθωρακισμένων στην Ουκρανία.

Προειδοποίησε όμως ότι οι μακρές, επίπονες διαβουλεύσεις για το θέμα προκάλεσαν περαιτέρω ζημιά στην εικόνα της Γερμανίας. "Η προσέγγιση του Σολτς - η τακτική συμπεριφορά του, η αναβλητικότητά του - θεωρούνται ευρέως ως βάρος ... και όχι ως πλεονέκτημα". 

"Ήταν πολύ δύσκολο για τη Γερμανία να φτάσει σε αυτή την απόφαση και πρέπει να το τιμήσουμε αυτό", δήλωσε η Χέδερ Κόνλεϊ, πρόεδρος του German Marshall Fund των ΗΠΑ. "Ωστόσο, βρισκόμαστε σε αυτόν τον κύκλο ξεπλύματος, αφρού και επανάληψης, όπου υπάρχει μεγάλος δισταγμός, οι σύμμαχοι μπαίνουν στο παιχνίδι, πιέζουν, καλοπιάνουν, δίνουν τον δικό τους εξοπλισμό για να προσπαθήσουν να προωθήσουν τα πράγματα. Και εμείς περιμένουμε, περιμένουμε, περιμένουμε", πρόσθεσε. "Αυτός ο συνεχής κύκλος, φθείρει τους συμμάχους, φθείρει αυτή την ενότητα".

Αξιωματούχοι στο Βερολίνο δήλωσαν ότι η απογοήτευση που εκφράζεται από ορισμένους συμμάχους είναι άδικη. Η Γερμανία είναι, άλλωστε, ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία μετά τις ΗΠΑ.

Υπάρχει επίσης μια ιδιαίτερη ευαισθησία στη Γερμανία σχετικά με τα άρματα μάχης, την οποία λένε ότι οι σύμμαχοι της χώρας δεν έχουν καταλάβει. "Αν τα τανκς με γερμανικούς σταυρούς εμφανιστούν στο πεδίο της μάχης, ο Πούτιν μπορεί να πει - κοιτάξτε, είναι αυτό που έλεγα από την αρχή, το ΝΑΤΟ επεμβαίνει σε αυτόν τον πόλεμο", δήλωσε ένας αξιωματούχος. "Είναι μια αφήγηση του RT που έχει μεγάλη απήχηση στη Λατινική Αμερική και την Αφρική και πρέπει να το γνωρίζουμε αυτό".

Ο Samuel Charap, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας στην Rand Corp, δήλωσε ότι η συντονισμένη ανακοίνωση για τα άρματα μάχης -που πανηγυρίστηκε από τους συμμάχους του Σολτς στο Βερολίνο ως μεγάλη επιτυχία της γερμανικής διπλωματίας- ήταν "το καλύτερο αποτέλεσμα που θα μπορούσε κανείς να ελπίζει υπό αυτές τις συνθήκες".

"Η διαχείριση συμμαχιών δεν είναι εύκολη υπόθεση", είπε. "Η Ουάσινγκτον έδειξε στο Βερολίνο ότι είναι πρόθυμη να κάνει κάτι που δεν θα έκανε διαφορετικά για χάρη αυτής της σχέσης. Αυτό χρειάζεται για να λειτουργήσουν αυτά τα πράγματα".

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Όλαφ ΣολτςΟυκρανίαειδήσεις τώραΓερμανίαΤζο ΜπάιντενΗΠΑ