Κόσμος | 01.04.2023 14:25

Η Ιαπωνία έχει μια τελευταία ευκαιρία να αντιστρέψει το ποσοστό γεννήσεων - Δίνει γενναιόδωρη άδεια πατρότητας, αλλά οι άνδρες φοβούνται να τη λάβουν

Newsroom

Μέτρα κατά της υπογεννητικότητας λαμβάνει η Ιαπωνία με τους άνδρες να είναι στο επίκεντρο των ενισχύσεων. Οι υπερβολικά πολλές ώρες εργασίας έχουν στερήσει στους εργασιομανείς πατεράδες χρόνο με τις οικογένειές τους και από τις μητέρες που μένουν στο σπίτι, την καριέρα τους. Επίσης, έχουν συμβάλλει σε χαμηλό ποσοστό γεννήσεων, ένα από τα χαμηλότερα μάλιστα στον κόσμο.

Για να αντιστρέψει την κατάσταση, ο πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα μια σειρά από πολιτικές, μεταξύ των οποίων ενισχύσεις για τη στήριξη των παιδιών. Μάλιστα, υποσχέθηκε να αυξηθεί ο αριθμός των εργαζομένων που λαμβάνουν άδεια πατρότητας από το σημερινό 14% στο 50% έως το 2025 και στο 85% έως το 2030.

Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο εδώ και καιρό αγωνίζεται με την πτώση του δείκτη γονιμότητας και τη γήρανση του πληθυσμού. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί που αμφισβητούν πως το σχέδιο αυτό μπορεί να αποδώσει καρπούς.

Ο Makoto Iwahashi, μέλος της POSSE, μιας εργατικής ένωσης αφιερωμένης στους νεότερους εργαζόμενους, δήλωσε ότι ενώ το σχέδιο της κυβέρνησης έχει καλές προθέσεις, πολλοί Ιάπωνες απλώς φοβούνται να πάρουν άδεια πατρότητας λόγω πιθανών επιπτώσεων από τους εργοδότες τους, σύμφωνα με το CNN

Οι Ιάπωνες δικαιούνται τέσσερις εβδομάδες ευέλικτης άδειας πατρότητας, σε ποσοστό έως και 80% του μισθού τους, σύμφωνα με νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από το ιαπωνικό κοινοβούλιο το 2021.

Ωστόσο, αυτό δεν καθησύχασε τους εργαζομένους οι οποίο ακόμα ανησυχούν πως εάν πάρουν την άδεια μπορεί να έχουν επιπτώσεις στις προοπτικές προαγωγής τους ή ότι μπορεί να μετατεθούν σε διαφορετική θέση με λιγότερες ευθύνες.

Ενώ είναι παράνομη η διάκριση εις βάρος των εργαζομένων που λαμβάνουν άδεια μητρότητας και πατρότητας στην Ιαπωνία, ο Iwahashi δήλωσε ότι οι εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.

Και ούτως ή άλλως, «μια μικρή αλλαγή στην άδεια πατρότητας δεν θα αλλάξει σημαντικά ένα μειωμένο ποσοστό γεννήσεων», πρόσθεσε.

Ο Hisakazu Kato, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Meiji στο Τόκιο, είπε με τη σειρά του πως οι μεγάλες εταιρείες έχουν γίνει πιο δεκτικές στη γονική άδεια με την πάροδο των ετών, ενώ οι μικρότερες εταιρείες εξακολουθούν να έχουν επιφυλάξεις.

«Οι μικρές εταιρείες φοβούνται ότι θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις στους εργαζόμενους, λόγω της άδειας φροντίδας παιδιών και αυτό ασκεί πίεση στους νέους πατεράδες που θέλουν να πάρουν άδεια στο μέλλον», ανέφερε ο ίδιος.

Σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της χώρας αναγνώρισε τις ανησυχίες και δεσμεύτηκε να εξετάσει το ενδεχόμενο παροχής επιδομάτων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τις λεπτομέρειες να ανακοινώνονται τον Ιούνιο στο ετήσιο σχέδιο πολιτικής του.

Παρουσίασε επίσης ένα σχέδιο που αποσκοπεί στην ενίσχυση της χρήσης της άδειας πατρότητας, ενθαρρύνοντας τις επιχειρήσεις να γνωστοποιούν τις επιδόσεις τους.

Τελευταία ευκαιρία

Το 2022, ο αριθμός των νέων γεννήσεων στην Ιαπωνία έπεσε κάτω από τις 800.000 για πρώτη φορά από το 1899 που ξεκίνησαν οι καταγραφές.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Κισίντα έφτασε στο σημείο να προειδοποιήσει ότι «τα επόμενα έξι με επτά χρόνια θα είναι η τελευταία ευκαιρία να αντιστραφεί η τάση αυτή με τη μείωση των γεννήσεων».

Ωστόσο, ο Stuart Gietel-Basten, καθηγητής δημόσιας πολιτικής και κοινωνικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Χονγκ Κονγκ, προειδοποίησε ότι το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων είναι συχνά ένδειξη παγιωμένων πολιτισμικών παραγόντων που πιθανόν να αντιστέκονται σε αλλαγές πολιτικής.

Τέτοιοι παράγοντες μπορεί να κυμαίνονται από την εργασιακή κουλτούρα έως τις συμπεριφορές των δύο φύλων, πρόσθεσε.

«Η αύξηση της άδειας πατρότητας είναι μια καλή πολιτική, χωρίς αμφιβολία. Σίγουρα θα προσφέρει σε πολλούς άνδρες (και γυναίκες) ένα θετικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αν δεν αλλάξουν οι επικρατούσες πολιτισμικές νόρμες και στάσεις, ο αντίκτυπος σε μακροοικονομικό επίπεδο θα μπορούσε να είναι περιορισμένος», δήλωσε ο μελετητής.

Ο Riki Khorana, 26 ετών, ο οποίος σχεδιάζει να παντρευτεί με τη σύντροφό του τον Ιούνιο, δήλωσε ότι το υψηλό κόστος ζωής είναι μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες του για τη δημιουργία οικογένειας.

Ο ίδιος εργάζεται ως μηχανικός σε έναν από τους μεγαλύτερους ιαπωνικούς ομίλους στην καρδιά του Τόκιο και δήλωσε πως είναι σχετικά υψηλόμισθος, ωστόσο τόνισε πως επί του παρόντος ζει με τους γονείς του στη Γιοκοχάμα, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ιαπωνίας νότια του Τόκιο.

Αφού παντρευτεί, θα μετακομίσει από το πατρικό του σπίτι, αλλά θα πρέπει να μείνει στη Γιοκοχάμα λόγω των υψηλών ενοικίων στην πρωτεύουσα.

Το Τόκιο είναι η ένατη ακριβότερη πόλη για να ζήσουν οι ομογενείς, σύμφωνα με την έρευνα της αμερικανικής εταιρείας συμβούλων Mercer.

Ο Khorana δήλωσε ότι σχεδίαζε να αποκτήσει δύο παιδιά, αλλά αν υπήρχαν πιο αποτελεσματικές κυβερνητικές πολιτικές τότε θα σκεφτόταν και για περισσότερα.

«Αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να αντέξω οικονομικά περισσότερα από δύο παιδιά», δήλωσε. «Υπάρχουν άνθρωποι με λιγότερη οικονομική ασφάλεια που πιστεύουν ότι δεν μπορούν να κάνουν περισσότερα από ένα παιδί», σημείωσε.

Το ποσοστό γονιμότητας της χώρας έχει πέσει στο 1,3, πολύ κάτω από το 2,1 που απαιτείται για τη διατήρηση ενός σταθερού πληθυσμού.

Με την πάροδο των ετών, οι εμπειρογνώμονες έχουν επισημάνει την αίσθηση της απαισιοδοξίας μεταξύ των νέων ανθρώπων, οι οποίοι, λόγω της πίεσης στη δουλειά και της οικονομικής στασιμότητας, είναι αβέβαιοι για το μέλλον τους.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι σχεδιάζει μεταρρυθμίσεις που θα αυξήσουν τους μισθούς και την οικονομική βοήθεια για τους νέους εργαζόμενους. Δεσμεύτηκε επίσης να εισαγάγει παροχές που θα μπορούσαν να στηρίξουν τους ελεύθερους επαγγελματίες ή τους αυτοαπασχολούμενους και μίλησε για επιπλέον επιδόματα για τη στήριξη των παιδιών, την εκπαίδευση και τη στέγαση.

Ο καθηγητής οικονομικών Kato θεώρησε ότι οι νέες πολιτικές είναι απίθανο να είναι αρκετές για να λύσουν τα δημογραφικά προβλήματα της χώρας.

Είδε όμως μια χρυσή τομή στην ενθάρρυνση για την άδεια πατρότητας.

«Νομίζω ότι πρόκειται για μια καλή πρόταση, καθώς όχι μόνο βελτιώνει τις οικογενειακές πολιτικές, αλλά και την ισότητα των φύλων», δήλωσε.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ιαπωνίαάδεια πατρότηταςυπογεννητικότηταειδήσεις τώρα