Σουδάν: Πώς ο εμφύλιος στην αφρικανική χώρα απειλεί εταιρείες - κολοσσούς της παραγωγής τροφίμων και ποτών

Οι εμφύλιες συγκρούσεις στο Σουδάν δημιουργούν παγκόσμια ανησυχία στις εταιρείες – κολοσσούς παραγωγής τροφίμων και αναψυκτικών, καθώς είναι αβέβαιη η εξαγωγή από την αφρικανική χώρα του αραβικού κόμμι, το οποίο αποτελεί και ένα από τα πιο περιζήτητα προϊόντα της χώρας. To αραβικό κόμμι είναι απαραίτητο για την παραγωγή πληθώρας καταναλωτικών προϊόντων, από ανθρακούχα ποτά μέχρι καραμέλες και καλλυντικά.

Περίπου το 70% της παγκόσμια παραγωγής, για την οποία ελάχιστα είναι τα διαθέσιμα υποκατάστατα, προέρχεται από τα δέντρα ακακίας στην περιοχή Σαχέλ που διασχίζει το Σουδάν, την τρίτη μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής, όπου και μαίνονται, τις τελευταίες εβδομάδες, εμφύλιες μάχες μεταξύ του στρατού και της μεγαλύτερης παραστρατιωτικής οργάνωσης

Μεταξύ των πολυεθνικών που εξαρτώνται από το κόμμι, είναι η Coca Cola και η Pepsico. Οι εταιρείες – κολοσσοί είναι, αυτή τη στιγμή, ιδιαίτερα επιφυλακτικές, λόγω της ανασφάλειας για την παραγωγή που δημιουργεί ο εμφύλιος. Όπως δήλωσαν στο Reuters εξαγωγείς και πηγές της βιομηχανίας, εδώ και καιρό έχουν μεριμνήσει για να προμηθευτούν απόθεμα κομμί επαρκές για τους επόμενους τρεις με έξι μήνες. Οι προηγούμενες συγκρούσεις, ωστόσο, είχαν την τάση να επικεντρώνονται σε απομακρυσμένες περιοχές όπως το Νταρφούρ. Αυτή τη φορά, όμως, αυτές μαίνονται στην πρωτεύουσα του Σουδάν, Χαρτούμ όπου, από τις 15 Απριλίου, η οικονομία έχει παραλύσει και βασικές επικοινωνίες διακόπτονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

«Μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις στα τελικά προϊόντα στα ράφια των καταστημάτων, αναλόγως από το χρονικό διάστημα για το οποίο θα συνεχιστεί η σύγκρουση. Πρόκειται για επώνυμα προϊόντα που παράγονται από γνωστές εταιρείες», δήλωσε στο Reuters ο διευθυντής προμηθειών στην Kerry Group, Richard Finnegan. Η Kerry Group είναι από τους βασικούς προμηθευτές κόμμι για τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής τροφίμων και ποτών. Ο ίδιος εκτίμησε ότι, για την εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων, αυτή τη στιγμή, θα χρειαστούν πέντε έως έξι μήνες. Και ο εταίρος του ολλανδικού προμηθευτή FOGA Gum, Martijn Bergkamp, συμμερίζεται την άποψη, κάνοντας λόγο για τρεις έως έξι μήνες αποθεμάτων.

Η παγκόσμια παραγωγή αραβικού κόμμι ετησίως ανέρχεται σε περίπου 120.000 τόνους, των οποίων η αξία υπολογίζεται στο 1,1 δις. δολάρια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Kerry Group. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής βρίσκεται στη «ζώνη κόμμι», έκτασης περίπου 800 χιλιομέτρων από την Ανατολική στη Δυτική Αφρική, στα σημεία που οι καλλιέργειες συναντούν την έρημο. Μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται στην εν λόγω ζώνη είναι η Αιθιοπία, το Τσαντ, η Σομαλία και η Ερυθραία. Στο μεταξύ, δώδεκα εξαγωγείς, προμηθευτές και διανομείς κόμμι, με τους οποίους ήρθε σε επαφή το Reuters, δήλωσαν ότι το εμπόριο της ουσίας, που βοηθά στη σύνδεση των συστατικών τροφίμων και ποτών, έχει σταματήσει.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της Gum Arabic USA, η οποία κάνει εμπόριο του προϊόντος ως συμπλήρωμα διατροφής,  Mohamad Alnoor, στην παρούσα φάση είναι «αδύνατο» να προμηθευτεί κανείς επιπλέον κόμμι από τις αγροτικές περιοχές του Σουδάν, λόγω των μαχών που έχουν προκαλέσει και αποκλεισμό των δρόμων.

Η Kerry Group και άλλοι προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένης της σουηδικής Gum Sudan, δήλωσαν ότι η επικοινωνία με τους επιτόπιους προμηθευτές ήταν δύσκολη και ότι, το λιμάνι του Σουδάν, απ’ όπου και εξάγεται το προϊόν, αυτή τη στιγμή έχει θέσει ως προτεραιότητά του την εκκένωση των αμάχων. «Οι προμηθευτές μας αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα λόγω των μαχών», εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της εισαγωγέα Vijay Bros με έδρα τη Βομβάη, Jinesh Doshi. «Τόσο οι προμηθευτές, όσο και οι αγοραστές δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν το πότε θα επέλθει η ομαλότητα στις εξαγωγές».

Ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης εξαγωγής του προϊόντος AGP Innovations Co Ltd, Alwaleed Ali, δήλωσε ότι, οι πελάτες του αναζητούν εναλλακτικές χώρες προμήθειας. Είπε ότι εξάγει το κόμμι στη Nexira SAS, με έδρα τη Ρουέν της Γαλλίας, και στην Ingredion Inc (INGR.N), με έδρα το Γουέστσεστερ του Ιλινόις - δύο σημαντικούς προμηθευτές εταιρειών παραγωγής τροφών για κατοικίδια, ανθρακούχων ποτών και μπαρών διατροφής. Εκπρόσωπος της Ingredion δήλωσε ότι, η εταιρεία «έχει λάβει προληπτικά μέτρα ώστε να διασφαλίσουμε τον ομαλό εφοδιασμό των πελατών μας». Από την πλευρά της η PepsiCo αρνήθηκε να σχολιάσει θέματα εφοδιαστικής αλυσίδας και εμπορευμάτων, ενώ η Coca-Cola δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Εκτός κυρώσεων των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1990

«Εταιρείες όπως η Pepsi και η Coca Cola δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς τη χρήση αραβικού κομμί στα σκευάσματά τους», δήλωσε ο διευθυντής μάρκετινγκ και ανάπτυξης του παγκόσμιου προμηθευτή Agrigum, Dani Haddad. Οι εταιρείες τροφίμων και ποτών χρησιμοποιούν, κατά τη διαδικασία παραγωγής, μία εκδοχή του κόμμι σε σκόνη. Για την παραγωγή καλλυντικών και εκτυπώσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν υποκατάστατα ενώ, για τα ανθρακούχα ποτά, δεν υπάρχει εναλλακτική για την ουσία, η οποία εμποδίζει τον διαχωρισμό των συστατικών.

Οι ΗΠΑ, τόσο επειδή πρόκειται για ένα κρίσιμο αγαθό, όσο και από φόβο για τη δημιουργία μαύρης αγοράς, αλλά και σε ένδειξη της σημασίας του κόμμι για τη βιομηχανία καταναλωτικών αγαθών, το εξαίρεσαν από τις κυρώσεις κατά του Σουδάν από τη δεκαετία του 1990.

Η χαλικώδης, κεχριμπαρένια ουσία μαζεύεται από τους Σουδανούς νομάδες από τα δέντρα ακακίας. Στη συνέχεια, περνάει από τη διαδικασία ραφιναρίσματος και συσκευάζεται. Χιλιάδες άνθρωποι βιοπορίζονται από την παραγωγή του, ενώ, οι πιο ακριβές ποικιλίες του, μπορούν να φτάσουν περίπου τα 3.000 δολάρια τον τόνο, σύμφωνα με την Gum Sudan.

Ο γενικός διευθυντής της Savannah Life Company στο Χαρτούμ, Fawaz Abbaro, δήλωσε ότι έχει παραγγελίες αγοράς και σχεδιάζει να εξάγει 60 έως 70 τόνους αραβικού κόμμο. Ωστόσο, αμφιβάλλει για το αν θα καταφέρει να φέρει εις πέρας το πλάνο του, λόγω των συγκρούσεων. «Η κατάσταση δεν είναι σταθερή, ούτε καν για να προμηθευτεί κανείς τρόφιμα ή ποτά. Για τις επιχειρήσεις, το περιβάλλον θα παραμείνει αβέβαιο. Προς το παρόν, όλες οι εμπορικές συναλλαγές είναι μπλοκαρισμένες».