Εκλογές Τουρκία – Ανάλυση Politico: Από το οικονομικό θαύμα, στη ζοφερή αναταραχή – Η δύσκολη επόμενη ημέρα για τον νικητή

Καθόλου αξιοζήλευτος δεν είναι ο νικητής των εκλογών της Τουρκίας καθώς μπορεί να χάσει την πορεία του από ισχυρούς οικονομικούς ανέμους που πνέουν αντίθετα, γράφει σε ανάλυσή του το Politico.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα που έχει τίτλο: «Ένα δηλητηριασμένο δισκοπότηρο αναμένει τον νικητή των εκλογών στην Τουρκία: Η οικονομία»:

Κατά την πρώτη δεκαετία της 20ετούς διακυβέρνησής του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ηγήθηκε μιας οικονομικής έκρηξης - που καθοδηγήθηκε εν μέρει από κατασκευαστές και εξαγωγείς από τις συντηρητικές περιοχές της Ανατολίας που υποστήριξαν το κυβερνών κόμμα του AK - μετατρέποντας την Τουρκία σε μια από τις αναδυόμενες αγορές.

Η ανάπτυξη - με μέσο όρο πάνω από 7% ετησίως μεταξύ 2002 και 2007 - ήταν κάποτε το πιο περήφανο καύχημα του Ερντογάν.

Κατά τη δεύτερη δεκαετία της διακυβέρνησής του, η ιστορία ήταν ακριβώς η αντίθετη, καθώς ο πρόεδρος ανέλαβε τον απόλυτο έλεγχο της νομισματικής πολιτικής και επέμεινε στην ανορθόδοξη θεωρία του ότι τα υψηλά επιτόκια προκαλούν πληθωρισμό. Οι τιμές βγήκαν εκτός ελέγχου και οι συζητήσεις για το κόστος των βασικών ειδών διατροφής, από τα κρεμμύδια μέχρι τα αγγούρια, είχαν εξέχουσα θέση στην προεκλογική περίοδο πριν από τις εκλογές της 14ης Μαΐου.

Τα στοιχεία δίνουν μια ζοφερή εικόνα αναταραχής. Σύμφωνα με το Τουρκικό Στατιστικό Ινστιτούτο, ο ετήσιος πληθωρισμός της χώρας διαμορφώθηκε λίγο κάτω από το 44% για τον Απρίλιο, αν και η ENAGrup, ένας ανεξάρτητος ερευνητικός οργανισμός, εκτίμησε ότι ο πραγματικός ρυθμός ήταν υπερδιπλάσιος, στο 105%.

Πριν από δέκα χρόνια, τον Μάιο του 2013, ένα δολάριο άξιζε λιγότερο από δύο τουρκικές λίρες. Σήμερα αγοράζει σχεδόν 20. Μάλιστα, ο λογαριασμός της ανοικοδόμησης για τον φετινό καταστροφικό σεισμό θα ανέλθει σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια.

Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι η προτεραιότητα μετά την ψηφοφορία θα είναι να προσπαθήσουν να σταματήσουν την αιμορραγία και να μετατρέψουν την Τουρκία ξανά σε επιθυμητό προορισμό για τις σημαντικές ξένες επενδύσεις. «Όποιος κι αν έρθει στην εξουσία, το κύριο ζήτημα θα είναι η οικονομία και θα είναι δύσκολο το πρώτο εξάμηνο», δήλωσε ο Ugur Gurses, πρώην αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας και ειδικός στα οικονομικά.

Στην ηγεσία οι ειδικοί

Ο Ερντογάν, σημειώνεται στο δημοσίευμα, έχει δώσει κάποιες ενδείξεις ότι είναι πρόθυμος να ακολουθήσει μια νέα πορεία μετά τις εκλογές, λέγοντας τον Απρίλιο ότι επιδιώκει να συγκροτήσει μια ομάδα υπό τον πρώην επικεφαλής της οικονομίας Mehmet Simsek, έναν ορθόδοξο οικονομολόγο που ήταν ο αγαπημένος των επενδυτών.

Ο ίδιος ο Simsek απέρριψε την πρόταση του Ερντογάν να συμμετάσχει στο υπουργικό του συμβούλιο απαντώντας ότι δεν επιδιώκει την επιστροφή του σε ενεργό πολιτικό ρόλο. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι ανησυχούν για τη δεξαμενή ταλέντων από την οποία μπορεί να αντλήσει ο Ερντογάν και ανησυχούν ότι η συνταγή του μετά τη νίκη του θα είναι μια από τα ίδια.

Ο Erol Taymaz, καθηγητής οικονομικών στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα, δήλωσε ότι αμφιβάλλει αν μια νέα κυβέρνηση Ερντογάν «θα έχει ενημερωμένο και εξειδικευμένο προσωπικό που μπορεί να λύσει αυτά τα προβλήματα με το μικρότερο δυνατό κόστος».

«Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η νέα κυβέρνηση θα εγκαταλείψει τις τρέχουσες πρακτικές που οδήγησαν σε προβλήματα ανάπτυξης. Η σημερινή δομή διακυβέρνησης ενισχύει επίσης αυτά τα προβλήματα. Δεν έχει νόημα να κάνουμε το ίδιο πράγμα και να περιμένουμε διαφορετικό αποτέλεσμα».

Η νίκη του Ερντογάν στις εκλογές του Μαΐου εγκυμονεί σίγουρα κινδύνους για την οικονομική τύχη της χώρας, αλλά ακόμη και αν η συμμαχία της αντιπολίτευσης θριαμβεύσει, θα είναι και αυτή δύσκολη.

Η Selva Demiralp, καθηγήτρια οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Koc της Κωνσταντινούπολης εκτιμά ότι σε περίπτωση νίκης της αντιπολίτευσης - η οποία έχει σηματοδοτήσει την επιστροφή σε πιο ορθόδοξα οικονομικά - τα επιτόκια μπορεί να ξεπεράσουν το 30% για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός. Αυτό θα ήταν ένα τεράστιο άλμα από το σημερινό επιτόκιο που ανέρχεται στο 8,5%.

Τα ουρανοκατέβατα επιτόκια θα είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για οποιαδήποτε κυβέρνηση, καθώς, αν και θα πρέπει να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό, είναι επίσης πιθανό να πιέσουν τις επιχειρήσεις.

Δεν υπάρχει χρόνος για ημίμετρα

Η τουρκική οικονομία εξακολουθεί να έχει σημαντικά πλεονεκτήματα - όπως ισχυρές βιομηχανίες (από αυτοκίνητα έως ρούχα), μια συμφωνία τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ και ιδανική γεωγραφική θέση για τον εφοδιασμό των αγορών της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και πέραν αυτής.

Ο Murat Ucer, πρώην σύμβουλος της τουρκικής κεντρικής τράπεζας που τώρα εργάζεται στην GlobalSource Partners, δήλωσε στο Politico ότι η Τουρκία χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σταθεροποίησης και αποπληθωρισμού και μια νικηφόρα αντιπολίτευση δεν θα μπορούσε να είναι υπερβολικά προσεκτική στην ανάπτυξή του.

«Με την αντιπολίτευση να καταλαμβάνει με κάποιο τρόπο τόσο την προεδρία όσο και το κοινοβούλιο, αυτό μπορεί να συμβεί, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι ακόμη και τότε ... Η αντιπολίτευση θα πρέπει να συγκροτήσει μια πολύ αξιόπιστη οικονομική ομάδα το συντομότερο δυνατό, η οποία θα πρέπει να λειτουργήσει γρήγορα και συνεκτικά», λέει ο ίδιος.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Σύγκρουση για το πρωθυπουργικό αεροσκάφος και καταγγελίες ΣΥΡΙΖΑ για «προεκλογική χρήση» - «Ο Μητσοτάκης πιστεύει ότι η χώρα του ανήκει» - Τι απαντά η κυβέρνηση
• Επίθεση με drone στο Κρεμλίνο: Στα ύψη η ένταση μετά τις κατηγορίες Κρεμλίνου προς τις ΗΠΑ – Η απάντηση του Λευκού Οίκου
• Πώς έγινε το τροχαίο με τις τρεις τραυματίες μαθήτριες στην Αίγινα - Συνελήφθη οδηγός των ΚΤΕΛ
• Το… τερμάτισε ο Ερντογάν: «Δεν θα με θυσιάσετε για μια χούφτα κρεμμύδια και πατάτες...»
• Στην τελική ευθεία για το debate των πολιτικών αρχηγών - Τι ζητούν οι 6 δημοσιογράφοι από τα κόμματα
•  Πετρέλαιο: Συνθήκες πανικού στην αγορά - Βουτιά 7% των τιμών πριν ανακάμψουν