Τραγικά τα στοιχεία έκθεση του ΟΗΕ για το Μάλι: Στρατός και ξένοι μαχητές εκτέλεσαν 500 ανθρώπους το 2022

Ο ΟΗΕ κατηγορεί τον στρατό του Μάλι και ξένους μαχητές ότι εκτέλεσαν τον Μάρτιο του 2022 τουλάχιστον 500 ανθρώπους σε επιχείρηση κατά των τζιχαντιστών στην Μούρα, στο κεντρικό τμήμα της χώρας.

Στην σχετική έκθεσή της η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου καταγγέλλει ότι έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι τουλάχιστον 500 άνθρωποι, εκ των οποίων γύρω στις 20 γυναίκες και επτά παιδιά, εκτελέστηκαν από τις ένοπλες δυνάμεις του Μάλι και ξένο στρατιωτικό προσωπικό (...) μετά την πλήρη ανάληψη του ελέγχου μεταξύ της 27ης και της 31ης Μαρτίου του 2022 της Μούρα. Η έκθεση αυτή συντάχθηκε στηριζόμενη σε έρευνα του τμήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων της αποστολής κυανόκρανων του ΟΗΕ που έχει αναπτυχθεί από το 2013 στο Μάλι (Minusma).

Η Ύπατη Αρμοστεία σημειώνει ότι έχει επίσης βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι 58 γυναίκες και νεαρά κορίτσια έπεσαν θύματα βιασμού κι άλλων μορφών σεξουαλικής βίας. Επίσης, καταγγέλλει βασανιστήρια σε συλληφθέντες.

Οι ενέργειες αυτές ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα πολέμου και ανάλογα με τις συνθήκες εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, υπογραμμίζει σε ανακοίνωση ο Φόλκερ Τουρκ, ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Στην έκθεσή της η Υπάτη Αρμοστεία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου δεν κατονομάζει σαφώς τους ξένους. Ωστόσο υπενθυμίζει τις επίσημες δηλώσεις αξιωματούχων του Μαλί για τον διαγωνισμό Ρώσων εκπαιδευτών στη μάχη κατά των τζιχαντιστών και τις δηλώσεις που αποδίδονται στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ για την παρουσία στη χώρα της ρωσικής ιδιωτικής εταιρείας μισθοφόρων Wagner.

Ο ΟΗΕ επικαλείται μαρτυρίες που περιγράφουν αυτούς τους ξένους ως λευκούς με στολές παραλλαγής που μιλούσαν μια «άγνωστη» γλώσσα και «επέβλεπαν» τις επιχειρήσεις.

Στην έκθεση αναφέρεται η άφιξη στις 27 Μαρτίου το πρωί στρατιωτών του Μάλι και των συμμάχων τους με πέντε ελικόπτερα καθώς ζωοπανήγυρις είχε προσελκύσει χιλιάδες πολίτες που ήθελαν να κάνουν προμήθειες ενόψει του Ραμαζανιού.

Η Μούρα θεωρείται προπύργιο της Κατίμπα Μακινά, η οποία συνδέεται με την Οργάνωση Υποστήριξης του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων (GSIM), που με τη σειρά της συνδέεται με την Αλ Κάιντα. Περίπου τριάντα μέλη της Κατίμπα Μακινά φέρονταν να είχαν ανακατευτεί με το πλήθος στο παζάρι ζώων.

Άνοιξαν πυρ «αδιακρίτως»

Άνδρες στο έδαφος και από ελικόπτερο φέρεται να άνοιξαν πυρ «αδιακρίτως» προς την αγορά και τζιχαντιστές να απάντησαν. Περίπου 30 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων γύρω στους 12 τζιχαντιστές πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν. Ο στρατός του Μάλι έθεσε υπό τον έλεγχό του την περιοχή και συνέλαβε περίπου 3.000 ανθρώπους, οι οποίοι κατανεμήθηκαν σε τέσσερις τοποθεσίες και πιστεύεται ότι συνέχισε να χτενίζει την περιοχή τις επόμενες μέρες.

Οι στρατιώτες του Μάλι και οι σύμμαχοί τους «πιστεύεται ότι επέλεξαν αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους, οι οποίοι εκτελούνταν με συνοπτικές διαδικασίες επί τουλάχιστον τέσσερις ημέρες», επισημαίνεται στην έκθεση. Οι άνδρες που ήταν να εκτελεστούν φέρεται να επελέγησαν βάσει ενδείξεων που τους καθιστούσαν υπόπτους, όπως ότι είχαν μακριά γενειάδα.

Τα θύματα πιστεύεται ότι ενταφιάστηκαν σε ομαδικούς τάφους.

Από το 2022 οι εκδοχές για τα γεγονότα της Μούρα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του στρατού είναι αντικρουόμενες: μη κυβερνητικές οργανώσεις καταγγέλλουν μαζική σφαγή, ενώ ο στρατός αναφέρεται σε μια επιτυχημένη επιχείρηση εξουδετέρωσης 203 "τρομοκρατών". Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) καταγγέλλει εκτέλεση με συνοπτικές διαδικασίες 300 αμάχων.

Η επίβλεψη του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα εντάσσεται στο πλαίσιο της εντολής της Minusma και η έκθεσή της αντικρούει την επίσημη εκδοχή.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου υπογραμμίζει ότι η χούντα αρνείται συνεχώς την πρόσβαση της Minusma στη Μούρα πέραν μιας αρχικής πτήσης της.

Η στρατιωτική δικαιοσύνη στο Μάλι ανακοίνωσε τον Απρίλιο του 2022 τη διεξαγωγή έρευνας. Η χούντα απορρίπτει τις κατηγορίες κατά των ενόπλων δυνάμεων για ωμότητες και βεβαιώνει ότι σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το 2022 επίσης έσπασε τη στρατιωτική συμμαχία με τη Γαλλία και στράφηκε προς τη Ρωσία. Αρνείται ότι συνδέεται με τους μισθοφόρους της Wagner, οι ενέργειες των οποίων κατακρίνονται σε διάφορες χώρες.

Η έκθεση αυτή δημοσιοποιείται σε μια ευαίσθητη στιγμή για τις σχέσεις --που επιδεινώνονται διαρκώς-- ανάμεσα στη χούντα και την Minusma, η θητεία της οποίας λήγει τον Ιούνιο.

Οι αρχές του Μάλι επικρίνουν τη δράση της Minusma όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και απέλασαν το 2023 τον επικεφαλής του τμήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να εργάζεται αδιάκοπα για την προστασία των δικαιωμάτων, ωστόσο, το Μάλι θα αντιμετωπίσει με ισχύ και με την ίδια ενέργεια οποιαδήποτε χρήση του ζητήματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για πολιτικούς σκοπούς ή με στόχο την αποσταθεροποίηση», δήλωσε τον Απρίλιο ο πρεσβευτής του Μάλι στον ΟΗΕ Ίσα Κονφούρου.