«Η γη και η ευημερία μας» - Η ιστορική στιγμή που η φυλή των Havasupai επιστρέφει στο Grand Canyon απ’ όπου εκδιώχθηκε

Καθώς ο ήλιος ανέτειλε, η Carletta Tilousi βγήκε στο μονοπάτι. Τα πουλιά πετούσαν πάνω από τις συστάδες των δέντρων και τα ερπετά κινούνταν πάνω στους βράχους, ενώ, πίσω της, τα τοιχώματα του φαραγγιού φαίνονται όλο και πιο ψηλά. Ήταν στο σπίτι της το οποίο, ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια, είχε επισκεφθεί ελάχιστες φορές.

«Δεν μπορώ να πιστέψω πόσο μακριά έχω φτάσει, είναι καταπληκτικό», είπε η ίδια στο Associated Press κάπου στη μέση της διαδρομής των 7,5 χιλιομέτρων στο απότομο, βραχώδες έδαφος. «Δεν μπορώ να πιστέψω ότι, οι πρόγονοί μου, το έκαναν αυτό καθημερινά», συμπλήρωσε.

Το ταξίδι της Tilousi σηματοδοτεί μία κομβική στιγμή στην ιστορία της φυλής Havasupai με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, σχεδόν έναν αιώνα μετά τη βίαιη απομάκρυνση του τελευταίου μέλους της από το -σήμερα- Εθνικό Πάρκο Γκραντ Κάνυον, που αποτελεί και ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά αξιοθέατα στον κόσμο. Πρόσφατα, οι δύο πλευρές συνεργάστηκαν στο πλαίσιο εκδηλώσεων με σκοπό τον επαναπροσδιορισμό ενός δημοφιλούς κατασκηνωτικού χώρου στο εσωτερικό του φαράγγιου, από «Indian Garden» σε «Havasupai Gardens» ή «Ha'a Gyoh». Τα μέλη των Havasupai ευελπιστούν ότι, η συζήτηση που ανοίγει, θα σημάνει και μία νέα εποχή συνεργασίας, που θα τους δώσει μεγαλύτερη πρόσβαση σε τοποθεσίες στο φαράγγι αλλά και τη δυνατότητα να αφηγηθούν, μέσα από το φακό και τη γλώσσα τους, την ιστορία τους.

Το Συμβούλιο Γεωγραφικών Ονομάτων των ΗΠΑ ενέκρινε την αλλαγή του ονόματος για τους Κήπους Havasupai, που αποτελούσαν παραδοσιακά την αγροτική περιοχή της φυλής, τον περασμένο Νοέμβριο, μετά από χρόνια πιέσεων της φυλής για να αναγνωριστεί ένα μέρος της κληρονομιάς της και να λάβει χώρα ένας ιστορικός απολογισμός σχετικά με τη μεταχείριση των γηγενών. Οι απόγονοι του τελευταίου μέλους της που εκδιώχθηκε, του Captain Burro, θυμούνται πώς μετέφερε καρπούζι σε ένα καλάθι για να το πουλήσει στους τουρίστες και πώς ράγισε η καρδιά του όταν τον διέταξαν να φύγει. Ορισμένα μέλη της οικογένειας, αργότερα, άλλαξαν το όνομα Burro, που στα ισπανικά σημαίνει «γαϊδούρι», σε Tilousi, που σημαίνει «παραμυθάς».

Ο επόπτης του πάρκου, Ed Keable, αναγνώρισε τη βίαιη απομάκρυνση και τις -ενίοτε- βάρβαρες αδικίες σε βάρος της φυλής επί δεκαετίες, εκ μέρους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Μιλώντας μετά την τελετή στο Havasupai Gardens την περασμένη Παρασκευή, είπε ότι η μετονομασία σηματοδοτεί μια νέα εποχή συνεργασίας με τους Havasupai και άλλες φυλές ιθαγενών Αμερικανών που σχετίζονται με το φαράγγι. «Χρειάστηκε χρόνος για να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη λόγω της ιστορίας και του τρόπου με τον οποίο αυτή η γη καθιερώθηκε ως εθνικό πάρκο, ενάντια στη θέληση των ανθρώπων που ζουν εδώ από αμνημονεύτων χρόνων», δήλωσε ο Keable.

Μετά την απομάκρυνση, η φυλή Havasupai έμεινε χωρίς γη, μέχρι που η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παραχώρησε ένα οικόπεδο στα βάθη του Grand Canyon για τα μέλη. Η έκταση μειώθηκε σε λιγότερο από 2,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα και, σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, το 1975, διευρύνθηκε σημαντικά σε μια από τις μεγαλύτερες μεταβιβάσεις γης σε φυλή. Σήμερα, σχεδόν 500 από τα 770 μέλη της φυλής ζουν στον καταυλισμό που βρίσκεται δίπλα στο Εθνικό Πάρκο, το Supai Village. Το σημείο, ωστόσο, είναι τόσο απομακρυσμένο που είναι προσβάσιμο μόνο με τα πόδια, με μουλάρια ή με ελικόπτερο. Χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο επισκέπτονται το σημείο ετησίως. Αυτοί αποτελούν και τη μεγαλύτερη πηγή εισοδήματος της φυλής.

«Όπου κι αν βρισκόμαστε εξακολουθούμε να είμαστε στο Grand Canyon»

Οι εκδηλώσεις για τον επαναπροσδιορισμό των κήπων Havasupai ξεκίνησαν την περασμένη Πέμπτη (11/05), όταν δεκάδες μέλη της φυλής και αλληλέγγυοι συγκεντρώθηκαν στο South Rim του Grand Canyon. Χορευτές από τους Guardians of the Grand Canyon, μια παραδοσιακή και πολυγενεακή ομάδα, συμμετείχαν στις εκδηλώσεις, με τους άνδρες να φορούν κέρατα κριαριών που αντιπροσωπεύουν τα πρόβατα bighorn που περιφέρονται στο φαράγγι και τις γυναίκες να μεταφέρουν υφαντά καλάθια. Καθώς χόρευαν σε κύκλο, τα κουδούνια στα πόδια τους χτυπούσαν. Πολλοί είχαν βάλει κόκκινη ώχρα στα πρόσωπά τους. Η ώχρα προέρχεται από τα τοιχώματα του φαραγγιού το οποίο, σύμφωνα με την παράδοση της φυλής, συνδέεται με τα πάντα – από τις γεννήσεις παιδιών και τα πρώτα τους βήματα, μέχρι την προστασία και την έκφραση ομορφιάς. «Όπου κι αν πάμε, όπου κι αν βρισκόμαστε, εξακολουθούμε να είμαστε στο Grand Canyon», δήλωσε η Rochelle Tilousi, δισέγγονη του Burro και ξαδέλφη της Carletta. «Είναι το σπίτι μας, είναι η γη μας και είναι η ευημερία μας», δήλωσε ο -επίσης ξάδερφός τους-, Edmond Tilousi που είναι και αντιπρόεδρος της φυλής.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• ΟΣΕ: Ζήτησε να κινηθούν τα τρένα σε μονή γραμμή ακόμα και στο σημείο της τραγωδίας των Τεμπών - Σε απεργία οι μηχανοδηγοί
• Εκλογές Τουρκία: Δεύτερος γύρος και επίσημα - Τα τελικά ποσοστά Ερντογάν, Κιλιτσντάρογλου, Ογάν
• Συναγερμός στην ΕΛ.ΑΣ: Άρπαξαν από αυτοκίνητο των ΕΛΤΑ βαλίτσες γεμάτες με διαβατήρια πολιτών
• Εκλογές 2023 και... τεχνητή νοημοσύνη: Το ΑΠΘ ανέλυσε... συναισθηματικά τα πολιτικά tweets και «δείχνει» τον νικητή
• Κομισιόν για Ελλάδα: Προβλέπει ανάπτυξη 2,4% και πληθωρισμό 4,2% τo 2023