Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος: «Μας λένε ότι παραβιάζουμε τη Λωζάνη στη Σουμελά, όταν η Χάλκη είναι ακόμη κλειστή»

Λάβρος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εναντίον όσων τον επικρίνουν και μιλούν για παραβίαση της συνθήκης Λωζάνης εξαιτίας της λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο.

Άλλοι δεν εφαρμόζουν τη Λωζάνη είπε με νόημα, φέρνοντας ως παράδειγμα την κλειστή Θεολογική Σχολή της Χάλκης, αλλά και τον αποδεκατισμό του πληθυσμού της Ίμβρου και της Τενέδου με τις απελάσεις το ’64. Ο κ. Βαρθολομαίος στηλίτευσε τις πιέσεις που δέχτηκε η Τουρκάλα δημοσιογράφος Μελικέ Τσαπάν και οδήγησαν στην ακύρωση της έκθεσης για τις απελάσεις του ’64 στη γενέτειρά του την Ίμβρο, καλώντας μάλιστα όσους τη στοχοποίησαν να συμφιλιωθούν με την ιστορία και το παρελθόν της χώρας τους.

Κατά την παράκληση που τέλεσε απόψε προς την Υπεραγίαν Θεοτόκο στην Παναγία Κουμαριώτισσα στο Νιχώρι στην Κωνσταντινούπολη, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επεσήμανε ότι ακόμη δεν έχει φτάσει στο Φανάρι η γραπτή άδεια για τη λειτουργία στη Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο. Τουναντίον ο ίδιος επικρίνεται σφόδρα για το αίτημα που υποβάλλει κάθε Δεκαπενταύγουστο, εδώ και 10 χρόνια, για την άσκηση της χριστιανικής λατρείας στην ιστορική μονή της Παναγίας.

«Μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει περιέλθει στα χέρια μας η γραπτή άδεια. Είναι μόνο προφορικά μηνύματα. Κατόπιν της λήψεως των οποίων βγάλαμε ως Πατριαρχείο πάλι μία ανακοίνωση και είπαμε ότι θα γίνει η λειτουργία και φέτος στην Παναγία Σουμελά», εξήγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο κήρυγμά του, για να στηλιτεύσει στη συνέχεια την αντίδραση Τούρκου βουλευτή που έκανε λόγο για παραβίαση της συνθήκης της Λωζάνης με τη λειτουργία στη Σουμελά.

«Η Λωζάνη έχει παραβιαστεί στην Ίμβρο και την Τένεδο»

«Χθες το βράδυ διάβαζα τα αποκόμματα των εφημερίδων για τις αντιδράσεις που προέκυψαν μετά την έκδοση της θετικής άδειας. Ένας βουλευτής ενός μικρού καινούριου κόμματος κατέθεσε επερώτηση στη βουλή στην Άγκυρα, αντιδρώντας και διαμαρτυρόμενος για την μετάβασή μου εκεί για τη λειτουργία που θα κάνω συν Θεώ, εάν θα την κάνω τελικά... Και έλεγε ο κ. βουλευτής ότι με τη λειτουργία αυτή, παραβιάζεται η συνθήκη της Λωζάνης. Από πού και ως πού;», αναρωτήθηκε έκπληκτος ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος υπενθύμισε με εύγλωττο και αυστηρό τρόπο ότι «αν υπάρχει παραβίαση της Λωζάνης, αυτή υπάρχει στην Ίμβρο και την Τένεδο, υπάρχει στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Η οποία Λωζάνη, όπως ξέρετε, πριν από λίγες ημέρες συμπλήρωσε 100 χρόνια αφότου υπεγράφη στην Ελβετία. 24 Ιουλίου έγιναν 100 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης. Η Λωζάνη λέει και άλλα πράγματα. Για την πατρίδα μου την Ίμβρο και ευρύτερα. Για τα καθ’ ημάς και το δικαίωμά μας για τη θεολογική εκπαίδευση. Η Χάλκη παραμένει κλειστή. Η Λωζάνη λέει πράγματα τα στερούμεθα, δεν μας τα έδωσαν έως τώρα. Και έρχεται να μας πει ο κ. βουλευτής ότι εμείς παραβιάζουμε τη συνθήκη.
Ένα άλλο δημοσίευμα έλεγε ότι 15 Αυγούστου που θα πάει ο Πατριάρχης εκεί είναι η επέτειος της κατακτήσεως της Τραπεζούντας από τους Οθωμανούς. Όταν πριν από 13 χρόνια, το 2010, θα πήγαινα για πρώτη φορά να λειτουργήσω εκεί, είχα μία τηλεφωνική επικοινωνία με τον τότε υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού της χώρας, έναν ευγενέστατο κύριο, ο οποίος μου είπε πολύ ευγενικά ‘γιατί διαλέξατε την 15η Αυγούστου να πάτε να λειτουργήσετε;’ Και είπα ότι είναι η μέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η οποία γιορτάζεται σε όλον τον ορθόδοξο κόσμο αυτήν την ημέρα», επεσήμανε.

«Δεν μας αφήνουν να χαρούμε τη λειτουργία στη Σουμελά»

Ο Πατριάρχης συμπλήρωσε ότι «δεν μας αφήνουν να χαρούμε τη χαρά της λειτουργίας στη Σουμελά. Γιατί; Τόσο απλά πράγματα! Για λίγες ώρες θα πάμε να προσευχηθούμε κατά την πίστη μας, κατά τη θρησκεία μας και θα γυρίσουμε στα σπίτια μας. Ούτε μία μέρα. Λίγες ώρες».

Εκφράζοντας την αγανάκτησή του για τα εμπόδια που τίθενται κατά καιρούς στην άσκηση των λατρευτικών δικαιωμάτων των ορθοδόξων πιστών ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε και στην άρνηση χορήγησης άδειας για την τέλεση του εσπερινού σε μία άλλη ορθόδοξη εκκλησία στην Τραπεζούντα.

«Εγώ ζήτησα και πέρυσι και φέτος να κάνουμε και τον εσπερινό της παραμονής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου σε ένα παλαιό γυναικείο ελληνικό μοναστήρι στα υψόμετρα της Τραπεζούντας, στη Θεοσκέπαστη, και είπαν ‘όχι, μόνο λειτουργία στην Παναγία Σουμελά’. Κι έτσι τα 2-3 τελευταία χρόνια κάνω τον εσπερινό της Παναγίας στην Καθολική εκκλησία της Τραπεζούντας, η οποία μας παραχωρείται λίαν ευχαρίστως από τους καθολικούς αδελφούς», ανέφερε.

«Αν οι Τούρκοι δεν θέλουν να μιλάμε για τα γεγονότα στην Ίμβρο, ας μη συνέβαιναν!»

Ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε και στο πρόσφατο «δυσάρεστο», όπως το χαρακτήρισε γεγονός της ακύρωσης έκθεσης με θέμα τις απελάσεις στην Ίμβρο το ’64 λόγω πιέσεων που δέχθηκε η Τουρκάλα δημοσιογράφος Μελικέ Τσαπάν, που εμπνεύστηκε και οργάνωσε την εκδήλωση.

«Ένα άλλο δυσάρεστο... Αυτές τις μέρες επρόκειτο να γίνει στη γενέτειρά μου, την Ίμβρο, μία έκθεση από μία κοπέλα δημοσιογράφο για τα γεγονότα που έγιναν το 1964 και τα οποία έκαναν να αδειάσει η Ίμβρος και η Τένεδος από το ομογενές στοιχείο. Να πω ενδεικτικά ότι η Ίμβρος είχε ενδεικτικά 7-8 χιλιάδες χριστιανούς και με τα γεγονότα του ’64 έμειναν 300. Και σήμερα με την αλλαγή προς το καλύτερο των συνθηκών οι 300 έγιναν 600. Αλλά πού οι 7 χιλιάδες και πού οι 600; Απαγόρευσαν στην κοπέλα αυτή λοιπόν να κάνει την έκθεση σε λίγες μέρες που θα γινόταν, διότι -λέει- δεν μπορούμε να μιλάμε για τα όσα συνέβησαν τη δεκαετία του ’60. Ας μη συνέβαιναν! Ας μη συνέβαιναν! Γιατί να ντρεπόμαστε να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα; Πρέπει να συμφιλιωνόμαστε με την ιστορία μας, με το παρελθόν μας. Να λέμε τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

«Είμαστε πολίτες όπως και οι υπόλοιποι πολίτες αυτής της χώρας»

Τελειώνοντας το κήρυγμά του, προς το εκκλησίασμα που αποτελούνταν εκτός από τους Νεοχωρίτες και από γυναίκες από τον πολιτιστικό σύλλογο Νεοχωρίου Ορεστιάδας, ο προκαθήμενος της ορθόδοξης εκκλησίας ευχήθηκε να σταματήσουν οι διακρίσεις με βάση τη θρησκεία.

«Να έχουμε καλύτερες μέρες. Και εσείς εκεί στη Θράκη και εμείς εδώ στη Βασιλεύουσα. Να μην έχουμε αυτές τις μικρο-στενοχώριες, αυτές τις διακρίσεις. Είμαστε πολίτες, όπως και οι υπόλοιποι πολίτες της χώρας αυτής, οι οποίοι έχουν άλλο θρήσκευμα και εμείς άλλο θρήσκευμα. Σεβόμαστε, πρέπει να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον και να ζούμε ειρηνικά, αρμονικά, όμορφα, όπως θα ήθελε ο Θεός, ο οποίος είναι ο Θεός της ειρήνης και της αγάπης».