Ποιες είναι οι αιτίες των φονικών πυρκαγιών στη Χαβάη; Η ξηρασία, η κλιματική αλλαγή και οι συνθήκες που τροφοδότησαν τις φλόγες

Οι πρωτοφανείς φωτιές που καίνε στο νησί Μάουι της Χαβάης έχουν εκτοπίσει χιλιάδες κατοίκους, έχουν εξαφανίσει καταστρέψει τμήματα ιστορικής πόλης και άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 55 νεκρούς. Πρόκειται για μια από τις πιο θανατηφόρες πυρκαγιές στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια.

Οι ταχέως κινούμενες φωτιές, που υποδαυλίστηκαν από τους ανέμους ενός μακρινού τυφώνα, ήταν εκτός ελέγχου κατά τη διάρκεια της νύχτας και κινήθηκαν τόσο γρήγορα που ορισμένοι κάτοικοι πήδηξαν στον ωκεανό για να γλιτώσουν από τις φλόγες και τον καπνό. Τα συνεργεία συνεχίζουν να δίνουν μάχη με τις πυρκαγιές, οι οποίες έχουν κατακάψει πολλές γειτονιές, συμπεριλαμβανομένης της ιστορικής πόλης Λαχάινα.

«Μόλις είχαμε τη χειρότερη καταστροφή που έχω δει ποτέ. Όλη η Λαχάινα έχει καεί ολοσχερώς. Είναι σαν αποκάλυψη», δήλωσε ο Μέισον Τζάρβι, κάτοικος της Λαχάινα που διέφυγε. Η πολιτεία άνοιξε πέντε καταφύγια εκκένωσης και τουλάχιστον 4.000 τουρίστες προσπαθούσαν ακόμη να εγκαταλείψουν το δυτικό Μάουι, δήλωσε ο Εντ Σνάιφεν του υπουργείου Μεταφορών της Χαβάης.

Οι πυροσβέστες συνεχίζουν να δίνουν μάχη με τρεις μεγάλες πυρκαγιές και οι αρχές έχουν αποκλείσει το δυτικό τμήμα του νησιού για όλους εκτός από τους εργαζόμενους σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και τους εκκενωμένους.

Πώς ξεκίνησε η καταστροφή;

Οι πυρκαγιές ξέσπασαν πρώτα στη βλάστηση και στη συνέχεια εξαπλώθηκαν γρήγορα σε κατοικημένες περιοχές, καθώς ριπές θυελλώδους ταρακούνησαν το νησί. Η πυρκαγιά σάρωσε στην παράκτια Λαχάινα με ανησυχητική ταχύτητα και αγριότητα.

Οι κάτοικοι έτρεξαν σε πολυσύχναστους δρόμους, ορισμένοι από τους οποίους είχαν αποκλειστεί από φλεγόμενα συντρίμμια. Η αμερικανική ακτοφυλακή διέσωσε την Τρίτη 14 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και δύο παιδιά, που είχαν πηδήξει στο νερό για να σωθούν. «Πρόκειται για μια κλασική πυρκαγιά σε διεπαφή άγριας και αστικής περιοχής», δήλωσε ο κλιματολόγος Ντάνιελ Σουέιν.

Τι προκαλεί τις πυρκαγιές στη Χαβάη;

Η αιτία των πυρκαγιών δεν έχει προσδιοριστεί, αλλά ξέσπασαν καθώς το νησί αντιμετώπιζε ισχυρούς ανέμους και χαμηλή υγρασία που η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία είχε προειδοποιήσει ότι θα έφερνε υψηλό κίνδυνο φωτιάς με κίνδυνο ταχείας εξάπλωσης.

Η Χαβάη αντιμετώπιζε συνθήκες ξηρασίας και βρισκόταν στη μέση της ξηρής περιόδου, όταν ο τυφώνας Ντόρα, αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, έφερε ιδιαίτερα ισχυρούς ανέμους. Τα νησιά βρίσκονται ανάμεσα σε υψηλή πίεση στα βόρεια και σε ένα σύστημα χαμηλής πίεσης που συνδέεται με την Ντόρα, αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, δήλωσε ο Τζεφ Πάουελ, μετεωρολόγος στη Χονολουλού. Οι διαφορές στην ατμοσφαιρική πίεση οδήγησαν σε ασυνήθιστα ισχυρούς ανέμους, οι οποίοι υποδαύλισαν τις καταστροφικές φλόγες.

Οι άνεμοι, που ενισχύθηκαν από τον τυφώνα, έβγαλαν εκτός λειτουργίας τις γραμμές ηλεκτροδότησης και, κινούμενοι προς τα κάτω, συνέβαλαν στην ακραία εξάπλωση των πυρκαγιών. Οι κατηφορικοί άνεμοι είναι οδηγοί των πυρκαγιών με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις, δήλωσε στο Twitter ο Neil Lareau, καθηγητής ατμοσφαιρικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα στο Ρίνο.

Ποιος είναι ο ρόλος που παίζει η έκτακτη κλιματική ανάγκη στις πυρκαγιές;

Η κλιματική κρίση, που οφείλεται στη χρήση ορυκτών καυσίμων, αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένων των πυρκαγιών όπως αυτές που αντιμετωπίζει το Μάουι.

Ο Clay Trauernicht, επιστήμονας πυρόσβεσης στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης, δήλωσε ότι η υγρή περίοδος θα μπορούσε να ωθήσει φυτά όπως το γρασίδι της Γουινέας, ένα χωροκατακτητικό είδος που βρίσκεται σε διάφορα μέρη του Μάουι, να αναπτύσσονται τόσο γρήγορα όσο 15 εκατοστά την ημέρα και να φτάνουν σε ύψος τα 3 μέτρα. Αυτό το γρασίδι δημιουργεί καύσιμη ύλη που πυροδοτεί τη φωτιά.

Η κλιματική αλλαγή δεν αυξάνει μόνο τον κίνδυνο πυρκαγιάς με την αύξηση των θερμοκρασιών, αλλά καθιστά επίσης πιο πιθανούς τους ισχυρότερους τυφώνες. Με τη σειρά τους, αυτές οι καταιγίδες θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν ισχυρότερα φαινόμενα ανέμων, όπως αυτό που βρίσκεται πίσω από τις πυρκαγιές στο Μάουι.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι καταστροφές όπως αυτή που εκτυλίσσεται στο Μάουι οφείλονται σε πολλαπλούς παράγοντες, αλλά ότι η κλιματική κρίση συμβάλλει αναμφισβήτητα. «Αυτού του είδους οι καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή είναι πραγματικά πέρα από το πεδίο των πραγμάτων που έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε», δήλωσε η Kelsey Copes-Gerbitz, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη δασολογική σχολή του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας. «Είναι αυτού του είδους οι πολλαπλές, διαδραστικές προκλήσεις που οδηγούν πραγματικά σε μια καταστροφή».

Η κατάσταση στη Χαβάη θύμισε σκηνές καταστροφής σε άλλα μέρη του κόσμου αυτό το καλοκαίρι, καθώς οι πυρκαγιές που προκλήθηκαν από τη ζέστη ρεκόρ ανάγκασαν την εκκένωση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και άλλα μέρη της Ευρώπης, ενώ ο δυτικός Καναδάς υπέστη ασυνήθιστα σοβαρές πυρκαγιές.