Φωτιά στη Χαβάη: Σε σοκ οι κάτοικοι του Μάουι, προσπαθούν να συνειδητοποιήσουν την καταστροφή – Καταγγελίες, ερωτήματα και απόγνωση

Ο αριθμός των νεκρών από τις πυρκαγιές στο Μάουι αυξήθηκε στους 80, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό που έδωσαν στη δημοσιότητα οι αρχές στη Χαβάη, καθώς συνεχίζονται οι έρευνες σε ό,τι απέμεινε από την ιστορική πόλη της Λαχέινα.

Οι φωτιές έγιναν η πλέον πολύνεκρη φυσική καταστροφή στην ιστορία της πολιτείας, ξεπερνώντας τον απολογισμό του τσουνάμι που έπληξε το Μεγάλο Νησί της Χαβάης και στοίχισε τη ζωή σε 61 ανθρώπους το 1960, έναν χρόνο αφότου η Χαβάη έγινε αμερικανική πολιτεία.

«Καταστράφηκαν όλα»

Οι κάτοικοι βρίσκονται σε σοκ. Μόλις που αρχίζουν να συνειδητοποιούν τις διαστάσεις της καταστροφής στο θέρετρο της Λαχάινα που αφανίστηκε από τις φλόγες. «Καταστράφηκαν όλα, όλα. Η καρδιά μου ραγίζει», λέει ο 80χρονος Αντονι Γκαρσία, που επέλεξε την Λαχάινα ως τόπο κατοικίας εδώ και 30 χρόνια. Γύρω του, οι επιζήσαντες ψάχνουν στις στάχτες με την ελπίδα να βρουν φωτογραφίες ή αντικείμενα.

Από τα καταστήματα, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια που έδιναν τον χαρακτήρα της παραθεριστικής πολιτείας των 13.000 κατοίκων δεν μένει σχεδόν τίποτε. Κατά την διάρκεια του εφιάλτη, οι κάτοικοι δεν είχαν την δυνατότητα να στηριχθούν παρά στις πληροφορίες «από στόμα σε στόμα», καταγγέλλει ο Ουίλιαμ Χάρι, ένας από τους κατοίκους.

5,52 δισεκατομμύρια δολάρια

Οι πυροσβέστες αναγκάσθηκαν να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα μεγάλο αριθμό πυρκαγιών, που ενισχύθηκαν από τους σφοδρούς ανέμους του τυφώνα Dora. Μπροστά στην ταχύτητα της φωτιάς, όσοι κάτοικοι της Λαχάινα κατόρθωσαν να διαφύγουν έτρεξαν χωρίς να γυρίσουν να κοιτάξουν πίσω τους και ορισμένοι ρίχτηκαν στην θάλασσα για να ξεφύγουν από τις φλόγες. Η πυρκαγιά ήταν σφοδρή «σαν την Κόλαση», διηγείται ο Εκόλου Μπράιντεν Χοαπίλι, απαρηγόρητος που αναγκάσθηκε «να αφήσει ανθρώπους πίσω του».

Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή υπηρεσία φυσικών καταστροφών (Fema), περί τα 2.207 κτίρια, στην πλειονότητά τους κατοικίες, καταστράφηκαν ή έχουν υποστεί ζημιές. Μόνο στην πόλη της Λαχάινα, το κόστος της ανοικοδόμησης υπολογίζεται στα 5,52 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι καταστροφικές πυρκαγιές συνοδεύουν ένα καλοκαίρι που σημαδεύτηκε από σειρά ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων παντού στον πλανήτη, όπως είναι τα κύματα καύσωνα που έπληξαν τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες και συνδέονται με την Κλιματική Αλλαγή.

Στο νησί Μάουι οι φλόγες βρήκαν πρόσφορο έδαφος, αφού η φετινή χρονιά χαρακτηρίσθηκε από λιγότερες βροχοπτώσεις σε σχέση με τις προηγούμενες. Στο δυτικό τμήμα του νησιού, όπου βρίσκεται η Λαχάινα, επικρατεί «σοβαρή έως μέτρια» ξηρασία, σύμφωνα με το US Drought Monitor.

Υπήρξε τελικά καθυστέρηση στις εκκενώσεις; Σάλος και καταγγελίες από πυρόπληκτους

Μέσα σε αυτό το τοπίο του ολέθρου, οι κάτοικοι προσπαθούν να καταλάβουν πώς η τραγωδία αυτή μπόρεσε να λάβει τέτοιες διαστάσεις. Το ίδιο και η δικαιοσύνη, διατάσσοντας έρευνα για την διαχείριση της κρίσης από τις τοπικές αρχές. Οι προειδοποιήσεις, που συνήθως μεταδίδονται από τηλεφώνου, δεν ελήφθησαν, διότι «δεν υπήρχε δίκτυο» και «είναι σαφές ότι δεν είχαμε προβλέψει μέτρα για την προστασία της ασφάλειας των κατοίκων», παραδέχθηκε μιλώντας στο CNN σήμερα η Τζιλ Τοκούντα, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων.

«Υποτιμήσαμε την επικινδυνότητα και την ταχύτητα της πυρκαγιάς», είπε. «Οφείλουμε να βελτιωθούμε». Ο προσωρινός απολογισμός των 80 νεκρών ξεπερνά τον απολογισμό του τσουνάμι του 1960 των 61 νεκρών που έπληξε την Χαβάη. Αναμφίβολα στην Χαβάη η καταμέτρηση δεν έχει τελειώσει. Ομάδες έρευνας και διάσωσης, με την βοήθεια εκπαιδευμένων σκύλων, έχουν φθάσει στο Μάουι για να αναζητήσουν θύματα.

Πότε προειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι του Μάουι για τις πυρκαγιές;

Γνωρίζουμε τώρα ότι οι πυρκαγιές ξεκίνησαν την Τρίτη, αλλά δεν υπήρξε συγκεκριμένη προειδοποίηση πριν από αυτές, σύμφωνα με το BBC.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία εξέδωσε μια σειρά προειδοποιήσεων για ισχυρούς ανέμους και ξηρό καιρό που μπορεί να συμβάλουν στην τροφοδότηση των πυρκαγιών. Αλλά αυτή η προειδοποίηση ακυρώθηκε την Τετάρτη. Λίγο μετά την αναφορά φωτιάς στο Μάουι το πρωί της 8ης Αυγούστου, οι αρχές διέταξαν την εκκένωση μιας περιοχής κοντά σε ένα σχολείο στα ανατολικά της Λαχάινα.

Λίγο πριν από τις 0900 τοπική ώρα, ο επίσημος ιστότοπος της κομητείας Μάουι δημοσίευσε μια δήλωση στην οποία ανέφερε ότι η πυρκαγιά σε θάμνους είχε «περιοριστεί 100%», αν και «οι άνεμοι στην περιοχή εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία».

Εκτός από μια προειδοποίηση να αποφεύγονται οι αποκλεισμένοι δρόμοι, οι αξιωματούχοι δεν έδωσαν περαιτέρω προειδοποιήσεις σχετικά με τη Λαχάινα μέχρι τις 16:45 τοπική ώρα, όταν η κομητεία δήλωσε ότι «μια προφανής αναζωπύρωση» της φωτιάς είχε προκαλέσει το κλείσιμο μιας παράκαμψης κοντά στην πόλη, καθώς και κάποιες εκκενώσεις.

Περισσότερες εκκενώσεις ανακοινώθηκαν αργότερα το απόγευμα, ενώ ακολούθησε κήρυξη έκτακτης ανάγκης από τον δήμαρχο Ρίτσαρντ Μπίσεν πριν από τις 22:00 τοπική ώρα εκείνης της νύχτας. Οι τουρίστες σε ορισμένα ξενοδοχεία έλαβαν εντολή να παραμείνουν στη θέση τους για να αποφύγουν την απόφραξη των τοπικών δρόμων.

Μέχρι τότε, οι φλόγες είχαν ήδη καταπιεί τμήματα της Λαχάινα, αναγκάζοντας ορισμένους κατοίκους να καταφύγουν στη θάλασσα.

Υπήρχε σύστημα προειδοποίησης;

Η Χαβάη διαθέτει αυτό που οι αξιωματούχοι έχουν προηγουμένως χαρακτηρίσει ως το μεγαλύτερο στον κόσμο σύστημα δημόσιας προειδοποίησης για όλους τους κινδύνους, το οποίο περιλαμβάνει ένα δίκτυο από πάνω από 400 σειρήνες στα πολλά νησιά της πολιτείας που μπορούν να βοηθήσουν στην ειδοποίηση των κατοίκων και των επισκεπτών για διάφορα είδη απειλών.

Ο επικεφαλής της υπηρεσίας διαχείρισης εκτάκτων αναγκών της πολιτείας, Adam Weintraub, δήλωσε στο Associated Press αυτή την εβδομάδα ότι τα αρχεία δεν δείχνουν ότι οι σειρήνες αυτές ενεργοποιήθηκαν στο Μάουι την Τρίτη.

Αντ' αυτού, είπε ο κ. Weintraub, οι αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν ειδοποιήσεις έκτακτης ανάγκης που στάλθηκαν σε κινητά τηλέφωνα καθώς και σε τηλεοράσεις και ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Στον απόηχο της πυρκαγιάς, πολλοί κάτοικοι ανέφεραν ότι δεν τις είδαν, προκαλώντας εικασίες ότι ήρθαν μόνο μετά από εκτεταμένες διακοπές ρεύματος και επικοινωνιών που σημειώθηκαν στο Μάουι.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους το βράδυ της Πέμπτης, ο επικεφαλής της πυροσβεστικής Bradford Ventura δήλωσε ότι οι φλόγες -που προωθήθηκαν από ισχυρούς ανέμους- κινήθηκαν τόσο γρήγορα που η ενημέρωση των κατοίκων κατέστη «σχεδόν αδύνατη».

Πρόσθεσε ότι οι πρώτες γειτονιές της Λαχάινα που επλήγησαν από την πυρκαγιά «ουσιαστικά αυτοεκκενώθηκαν με αρκετά μικρή ειδοποίηση». Στην εκπομπή Today του NBC, ο δήμαρχος Bissen δήλωσε ότι οι φλόγες που κινούνταν γρήγορα δημιούργησαν μια «αδύνατη κατάσταση» επειδή «όλα συνέβησαν τόσο γρήγορα».

Ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει αν τα συστήματα προειδοποίησης λειτούργησαν ή όχι, ο ίδιος δήλωσε ότι 2.100 άνθρωποι βρίσκονταν σε καταφύγια μέχρι το βράδυ της Τρίτης.

Σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη, ο κυβερνήτης της Χαβάης Τζος Γκριν δήλωσε ότι η καταστροφή στη Λαχάινα ήταν «πολύ δύσκολο να προβλεφθεί, ειδικά επειδή ήρθε τη νύχτα με ισχυρούς ανέμους».

Τι άκουσαν οι κάτοικοι;

Στον απόηχο της πυρκαγιάς, πολλοί κάτοικοι και επισκέπτες της περιοχής ανέφεραν ότι δεν άκουσαν καθόλου προειδοποιήσεις μέχρι που οι φλόγες πλησίασαν επικίνδυνα ή είχαν ήδη σαρώσει τη Λαχάινα.

Η Tee Dang, μια 35χρονη επισκέπτρια από το Κάνσας, δήλωσε στο BBC ότι συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για κατάσταση έκτακτης ανάγκης μόνο όταν ο διαχειριστής ενός Airbnb είπε στην οικογένειά της ότι έπρεπε να εκκενώσουν το σπίτι.

«Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, οπότε απλά αρπάξαμε όλα μας τα πράγματα... μέχρι να μπούμε στο αυτοκίνητό μας, ο μαύρος καπνός ανέβαινε», πρόσθεσε. Τελικά η κ. Dang, ο σύζυγός της και τα τρία παιδιά της αναγκάστηκαν να πέσουν στη θάλασσα για να γλιτώσουν.

«Το μόνο που άρπαξα ήταν φαγητό, νερό και ένα πουκάμισο... και φύγαμε», είπε, προσθέτοντας ότι σύντομα βρέθηκαν στην κίνηση μέσα στις φλόγες. «Υπήρχαν φωτιές σε κάθε γωνιά».