Λέκκας για Χαβάη: Τι είναι το «φαινόμενο της καμινάδας» που συνέβαλε στη ραγδαία εξάπλωση της φωτιάς - Πώς η Λαχάινα έγινε παγίδα για τους πολίτες

Tους λόγους της σαρωτικής επέλασης της πυρκαγιάς στη Χαβάη, όπου η ιστορική παραθαλάσσια πόλη στο νησί Μάουι καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και ο απολογισμός των νεκρών έφτανε στους 100 έως την Κυριακή 13 Αυγούστου, ανέλυσε, μιλώντας στην ΕΡΤ και την εκπομπή «Συνδέσεις», ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και διαχείρισης Φυσικών καταστροφών. «Οι μορφολογικές συνθήκες σε αυτό το εξ’ ολοκλήρου ηφαιστειακό νησί, αλλά και οι συνθήκες που αναπτύσσεται η χλωρίδα στην επιφάνειά του δρομολόγησαν αυτήν τη μεγάλη πυρκαγιά» εξήγησε ο καθηγητής, αναλύοντας το «φαινόμενο της καμινάδας» που αναπτύχθηκε μέσα στις συνεχείς χαραδρώσεις στην επιφάνεια του νησιού.

Όπως ανέλυσε «Το μέγεθος της καταστροφής είναι της τάξεως των 80 χιλιομέτρων επί 20 χιλιόμετρα. Αυτές είναι οι διαστάσεις του νησιού. Είναι ένα εξ ολοκλήρου ηφαιστειακό νησί, όπως και τα υπόλοιπα νησιά της Χαβάης. Λόγω της ηφαιστειότητας και λόγω των ηφαιστειακών πετρωμάτων έχουμε να κάνουμε με μια φοβερή βλάστηση στην περιοχή, ένα παραγωγικό νησί τόσο σε κάλυψη από δάσος όσο και σε λιβαδικές έκτασεις».

Υπογράμμισε ακόμα ότι «η μορφή του νησιού, δηλαδή οι αλλεπάλληλοι κώνοι, οι ηφαιστειακή κώνοι οι οποίοι υπάρχουν στο νησί, αλλά και τα ρεύματα λάβας τα οποία είναι στερεοποιημένα, δημιουργούν ιδιαίτερες μορφολογικές ασυνέχειες. Δηλαδή δημιουργείται ένα φαινόμενο με συνεχείς χαραδρώσεις, οι οποίες όταν μπει μέσα η φωτιά έχουμε να κάνουμε με ταχύτητες οι οποίες φτάνουν και τα 120 χιλιόμετρα την ώρα (μέτωπο πυρκαγιάς)».

«Η Λαχάινα αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο βουνά στερεοποιημένης λάβας – Μόνη διέξοδος η θάλασσα»

«Αυτές οι συνθήκες, οι μορφολογικές αλλά και οι συνθήκες που αναπτύσσεται η χλωρίδα στην επιφάνεια», συνέχισε ο κ. Λέκκας, «δρομολόγησαν αυτή τη μεγάλη πυρκαγιά. Η Λαχάινα, η πόλη η οποία έχει τις μεγαλύτερες καταστροφές, αναπτύσσεται μέσα σε δύο ρεύματα λάβας, τα οποία ουσιαστικά ορίζουν μία μορφολογική ταπείνωση μέσα στην οποία αναπτύσσεται η πόλη. Δεξιά και αριστερά δεν μπορεί να διαφύγει κανείς εύκολα, γιατί είναι βουνά λάβας, στερεοποιημένης λάβας, άρα εγκλωβίστηκαν μέσα σε αυτή την πεδιάδα, από την οποία δεν υπήρξε διέξοδος παρά μόνο προς την θάλασσα» εξήγησε.

«Κανένας δεν μπορεί να σταματήσει το φαινόμενο της καμινάδας»

Το «φαινόμενο της καμινάδας» είναι αυτό που διαμορφώνει το ηφαιστειακό έδαφος. Δηλαδή οι αλλεπάλληλες ροές λάβας οι οποίες δημιουργούν χαραδρώσεις. Όταν μπει η φωτιά μέσα σε αυτή τη χαράδρα ουσιαστικά αναπτύσσεται αυτό το φαινόμενο. Δηλαδή, πρόκειται για ένα φαινόμενο, το οποίο δεν μπορεί να σταματήσει κανένας, γιατί αφενός είναι δύσβατη περιοχή και αφετέρου είναι σαν να έχουμε ένα τζάκι στο σπίτι και πάει να σβήσει κάποιος τη φωτιά στην καμινάδα».

«Ανάγκη εναρμόνισης επιχειρησιακών σχεδίων για κάθε κίνδυνο»

Τέλος, σημείωσε πως «οι αρχές αιφνιδιάστηκαν. Είναι ένα παράδειγμα η Χαβάη. Ενώ έχουν ένα τέλειο σύστημα για προειδοποίηση από τα ηφαίστεια, αυτό το σύστημα δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση καταστροφών όπως η φωτιά. Και εδώ είναι το θέμα της εναρμόνισης των επιχειρησιακών σχεδίων για κάθε κίνδυνο σε μία εποχή που εξελίσσεται η κλιματική κρίση».