Η Σκύρος στο μάτι των τουρκικών ΜΜΕ

Στο μικροσκόπιο του τουρκικού τύπου μπήκε η Σκύρος λόγω του ενδεχομένου οι ΗΠΑ να κατασκευάσουν στρατιωτική βάση στο ελληνικό νησί.

Με τίτλο «Μετά την Αλεξανδρούπολη τώρα το νησί της Σκύρου» η εθνικιστική εφημερίδα Αϊντινλίκ αναφέρει ότι:

«Ο ελληνικός Τύπος,  ο οποίος έγραψε για το γεγονός ότι οι ΗΠΑ προκειμένου να αυξήσουν την παρουσία τους στο Αιγαίο εξετάζουν το ενδεχόμενο να αναπτύξουν βάση στη Σκύρο, χρησιμοποίησε σκανδαλώδεις δηλώσεις για την Τουρκία. Η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων, με πρόταση της Δημοκρατικής βουλευτού Grace Meng, προσέθεσε άρθρο στο σχέδιο του αμυντικού προϋπολογισμού του 2024 «για τη σύνταξη ερευνητικής έκθεσης για τη δημιουργία νέων αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, ιδίως στα νησιά του Αιγαίου». Καθώς η εξέλιξη αυτή έκανε θραύση στον ελληνικό και στον αμερικανικό Τύπο, ήρθαν οι πρώτες δύο πληροφορίες σχετικά με την αμερικανική παρουσία στο Αιγαίο. Μία από αυτές τις πληροφορίες είναι ότι ξεχωρίζει το νησί της Σκύρου.

Το νησί θα μπορούσε να το περιγράψει κάποιος και σαν ‘ένα αεροπλανοφόρο στη μέση του Αιγαίου’ επειδή διαθέτει τρία φυσικά λιμάνια».

Με τίτλο «Νέα προσφορά βάσης στις ΗΠΑ στο Αιγαίο» δημοσιεύεται επίσης ρεπορτάζ στην φιλοκυβερνητική (πλησίον κρατικών υπηρεσιών) εφημερίδα Τουρκιγέ.«Η Ελλάδα έχει προσφέρει πλέον το νησί της Σκύρου στις ΗΠΑ, οι οποίες εξόπλισαν τη βάση που ίδρυσε στην Αλεξανδρούπολη, 50 χιλιόμετρα μακριά από την Τουρκία, με τεθωρακισμένα, όπλα και εξοπλισμό. Η προσθήκη του άρθρου «Συγγραφή ερευνητικής έκθεσης για την εγκατάσταση νέων αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στα νησιά» στο προσχέδιο αμυντικού προϋπολογισμού 2024 στη Βουλή των Αντιπροσώπων ενθουσίασε τη γειτονική χώρα».

Με τίτλο «Επικίνδυνο παιχνίδι στο Αιγαίο» η Γενί Σαφάκ δημοσιεύει άρθρο που αναφέρει: «Με την επιρροή του ελληνικού λόμπι στις ΗΠΑ, υπάρχουν σχέδια για νέα παιχνίδια στο Αιγαίο. Μετά από πρόταση της Δημοκρατικής Grace Meng, μέλους της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, προστέθηκε άρθρο στον αμυντικό προϋπολογισμό του 2024 για την προετοιμασία έκθεσης έρευνας για την εγκατάσταση νέων αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στα νησιά του Αιγαίου. Σύμφωνα με την εξέλιξη αυτή, που διαδόθηκε με μεγάλη χαρά από τα ελληνικά ΜΜΕ, θα εξεταστεί αν μπορούν να προστεθούν νέες στις υπάρχουσες αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα.

Εάν η αμερικανική κυβέρνηση δεν αντιταχθεί σθεναρά σε αυτό εγκαίρως, η ισορροπία της Λωζάνης στο Αιγαίο μπορεί να διαταραχθεί σημαντικά εις βάρος της Τουρκίας και μπορεί να συμβεί στο Αιγαίο πολύ περισσότερο από ό,τι η αντιτουρκική συμπεριφορά των ΗΠΑ μπορεί να προκαλέσει στη Συρία.

Η επιμονή της Ελλάδας σε βάσεις και ασκήσεις

Αφού έγινε μέλος της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα έχει εμπλακεί σε μια συνεχή δραστηριότητα προκειμένου να διαταράξει την ισορροπία της Λωζάνης στο Αιγαίο υπέρ της. Η πρώτη από αυτές τις προσπάθειες αποτράπηκε από τον Λόρδο Hastings Ismay, τον πρώτο Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ. Σε μια επιστολή της 7ης Φεβρουαρίου 1957, ο Ismay ενημέρωσε τα μέλη της Συμμαχίας ότι οι υποδομές του ΝΑΤΟ δεν μπορούσαν να κατασκευαστούν στο τουρκικό νησί της Λέρου λόγω του αποστρατιωτικοποιημένου καθεστώτος του σύμφωνα με τη Συνθήκη Ειρήνης του Παρισιού του 1947.

Το 1980, ένας άλλος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, ο Joseph Luns έγραψε στον Bernard Rogers, Διοικητή των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη, συμμεριζόμενος την αντίρρηση της Τουρκίας για τις προτεινόμενες υποδομές του ΝΑΤΟ στη Λήμνο, ένα από τα νησιά του Αιγαίου.

Ο James Jones, ο Διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, υπενθύμισε το αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς της Λήμνου τον Αύγουστο του 2006 σε ένα άρθρο του με τίτλο «Οδηγίες πολιτικής για τα νησιά του Αιγαίου».

Το τελευταίο σχέδιο της ελληνικής πλευράς να συμπεριληφθούν τα νησιά Θάσος και Άγιος Ευστράτιος στα βόρεια του Αιγαίου κατά την άσκηση Ramstein τον Απρίλιο του 2023 ματαιώθηκε με την παρέμβαση Τούρκων αξιωματικών και η άσκηση βγήκε εκτός προγράμματος.

Το 2017, μια άλλη ελληνική προσπάθεια για ένταξη της Λήμνου στο σενάριο άσκησης του ΝΑΤΟ αποτράπηκε επίσης μετά από ένσταση της Τουρκίας. Με την αποδοχή της δικαιολογημένης θέσης της Τουρκίας, τα ελληνικά ΜΜΕ υποστήριξαν ότι «δεν έγιναν σεβαστά τα δικαιώματα κυριαρχίας τους». Η ελληνική κυβέρνηση απέσυρε επίσης την υποστήριξή της στις αναγνωριστικές πτήσεις του ΝΑΤΟ πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Μάλιστα, αυτή η υποστήριξη ήταν άλλη μια ένσταση της Τουρκίας, όπως και οι «Αερομεταφερόμενες Πτήσεις Προειδοποίησης και Ελέγχου» που θα ανεφοδιάζονταν με καύσιμα από τη Λήμνο. Η εξέλιξη αυτή ερμηνεύτηκε στον ελληνικό Τύπο ως «η σεισμική διπλωματία που μετατρέπεται σε εύθραυστο παραμύθι» και ως «πονηρή» συμπεριφορά της Τουρκίας.

Τι θα κάνει η Τουρκία;

Το 2021, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας (MDCA), παραχωρήθηκε στις ΗΠΑ ο στρατώνας Γιαννούλη στην Αλεξανδρούπολη και ο στρατώνας Γεωργούλη κοντά στην πόλη του Βόλου, καθώς και ένα πεδίο βολής 92 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Οι ΗΠΑ έχουν εδώ και καιρό ναυτική και αεροπορική βάση στη Σούδα της Κρήτης και αναπτύσσουν ελικόπτερα και UAVs από την αεροπορική βάση Στεφανοβίκειο κοντά στην πόλη του Βόλου.

Κατά τη διάρκεια αυτών των διαπραγματεύσεων, τέθηκε και η ίδρυση αμερικανικής βάσης στο νησί της Σκύρου στο μέσο του Αιγαίου, αλλά παρά τα επίμονα αιτήματα, οι ΗΠΑ το εγκατέλειψαν λόγω της πιθανότητας νέου προβλήματος με την Τουρκία.

Οι προσπάθειες της Ελλάδας να παραβιάσει τη Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης με την ένταξη των αποστρατικοποιημένων νησιών του Αιγαίου στις ασκήσεις του ΝΑΤΟ αποτρέπονταν κάθε φορά από τις αντιρρήσεις Τούρκων αξιωματικών στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιθανά σχέδια των ΗΠΑ στη Μαύρη Θάλασσα και στο Αιγαίο, θα ήταν χρήσιμο να υπογραμμιστεί, σε διπλωματική γλώσσα, ότι είναι απαράδεκτο για τις ΗΠΑ να συνάψουν συμφωνία με την Ελλάδα ως προς τα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά χωριστά από το ΝΑΤΟ και ότι οι σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ θα ενταθούν περαιτέρω».