Guardian: Η Χούντα ήθελε να δώσει ελληνικό νησί στους Beatles για να φτιάξει την εικόνα της στο εξωτερικό

Ήταν μια ζεστή μέρα Ιουλίου του 1967, όταν ο Τζον Λένον καθόταν δίπλα σε μια λίμνη στην κεντρική Ελλάδα. Οι Beatles βρίσκονταν καθ' οδόν προς τους Δελφούς, μέσω Αράχωβας. Ο Λάμπης Τσιριγωτάκης, νεαρός τότε πλησίασε κοντά στον απόλυτο σούπερ σταρ της εποχής και του ζήτησε να κάνει ορισμένες ερωτήσεις.

Ο Λένον δέχθηκε αλλά ακολούθησαν ορισμένες φοβερές αποκαλύψεις, όπως επισημαίνει εκτενές ρεπορτάζ του Guradian. «Δυστυχώς οι κοινωνικές ανισότητες στην Αγγλία είναι τόσο μεγάλες που με πληγώνουν ψυχολογικά. Η Ελλάδα είναι μια υπέροχη χώρα, φανταστικό κλίμα, υπέροχοι άνθρωποι ... και γι' αυτό σκεφτόμαστε σοβαρά να αγοράσουμε ένα μικρό ελληνικό νησί και να φτιάξουμε το δικό μας χίπικο κοινόβιο όπου θα μπορούσαμε να ζούμε ανενόχλητοι το μισό χρόνο».

«Όπλο» για τη Χούντα οι μισητοί χίπηδες

Τρεις μήνες πριν από την παρουσία των Beatles στην Ελλάδα, οι Συνταγματάρχες είχαν προχωρήσει στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου καταλαμβάνοντας την εξουσία και εγκαθιδρύοντας δικτατορία. Οι χίπηδες, οι οποίοι για τους Συνταγματάρχες θεωρούνταν «ναρκομανείς, σεξομανείς και κλέφτες», ήταν πρώτοι υποψήφιοι για σύλληψη και βασανισμό.

Και όμως, οι αξιωματούχοι του ΕΟΤ, του εθνικού οργανισμού τουρισμού - όπως και τα μέσα ενημέρωσης που ελέγχονται αυστηρά από τη χούντα - ήταν πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν την επίσκεψη των Beatles για να αντισταθμίσουν τη διεθνή απομόνωση που προκάλεσαν οι αναφορές για εκτεταμένα βασανιστήρια και διώξεις πολιτικών αντιπάλων. «Το καθεστώς τους έβλεπε ξεκάθαρα ως διασημότητες που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν έναν σκοπό», αναφέρει ο Τσιριγωτάκης στον Guardian.

Οι δικτάτορες, δεν είχαν καταλάβει μάλλον ότι όταν κατέλαβαν την εξουσία, η πιο διάσημη μπάντα όλων των εποχών ήταν αντίθετη με τη βία και τον πόλεμο, ενώ  υποστήριζε μια κουλτούρα κοντά στα πάρτι και τα ναρκωτικά.

Μισό αιώνα αργότερα, το εν λόγω επεισόδιο, έβαλε σε σκέψεις τους μελετητές των Beatles. Τον περασμένο μήνα το περιοδικό Beatles Studies του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ δημοσίευσε ένα δοκίμιο 8.000 λέξεων με τίτλο «Used as propaganda»: Τα σχέδια των Beatles για τα ελληνικά νησιά και η διεθνής πολιτική.

Ο συγγραφέας του, Jonathan Knott, είναι πεπεισμένος, μετά από αρκετά χρόνια έρευνας, ότι ενώ οι μουσικοί επιθυμούσαν διακαώς να αγοράσουν ένα θέρετρο για να ξεφύγουν από την πίεση της αναγνώρισης και της φήμης, οι Έλληνες αξιωματούχοι είχαν εξίσου σκοπό να εκμεταλλευτούν αυτή την επιθυμία για να ενθαρρύνουν τον τουρισμό στην Ελλάδα.

Η κακή εικόνα της Χούντας στο εξωτερικό

Εκείνη την εποχή είχαν ξεσπάσει στο Λονδίνο διαδηλώσεις κατά της χούντας, η οποία είχε εξορίσει χιλιάδες αριστερούς και δημοκρατικούς πολίτες σε στρατόπεδα εργασίας και σε ξερονήσια. Ο Τύπος της εποχής ανέφερε ότι οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ με το σύνθημα «δημοκρατία στην Ελλάδα», καθώς υποδέχονταν την άφιξη των καλεσμένων σε δεξίωση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών στη Βρετανική πρωτεύουσα. Τότε ο Έλληνας οικοδεσπότης του γκαλά είχε κάνει «μια παθιασμένη έκκληση προς τους Βρετανούς τουρίστες να έρθουν στην Ελλάδα».

«Ο ελληνικός Τύπος εκείνη την εποχή λογοκρίνονταν σε μεγάλο βαθμό, οπότε οι όποιες αναφορές που αφορούσαν τους Beatles είχαν πιθανότατα την ευλογία του καθεστώτος», γράφει ο Knott. «Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι υπήρξε μια προσπάθεια το 1967 από τους εκπροσώπους του ελληνικού τουρισμού να χρησιμοποιήσουν την επίσκεψη των Beatles για προς όφελός τους.» Σύμφωνα με τον ίδιο κανείς εκ των μελών των Beatles, δεν γνώριζε ότι το ταξίδι τους θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της Χούντας.

Οι συνταγματάρχες ήθελαν να δώσουν στους Beatles νησί

Ο Knott υποστηρίζει μάλιστα πώς η χούντα ήθελε να δώσει στους Beatles ένα νησί. Όταν το συγκρότημα βρήκε το νησί που ήθελε (πιστεύεται ότι ήταν ο Τσουγκριάς, ανοιχτά της Σκιάθου) και πριν η συμφωνία ναυαγήσει, δόθηκε στους τέσσερις του συγκροτήματος εντολή να μεταφέρουν «δολάρια ακινήτων αξίας 120.000 λιρών συνολικά για να καλύψουν νομικά έξοδα και ανακαινίσεις».

Το ταξίδι τους στην Ελλάδα είχε οργανωθεί από τον αείμνηστο Αλέξη Μάρδα, μια ιδιοφυΐα των ηλεκτρονικών. Ο Μάρδας, ο οποίος έμελλε να έρθει σε θεαματική ρήξη με το συγκρότημα, ήταν γιος αξιωματικού της πολεμικής αεροπορίας με στενές σχέσεις με τους συνταγματάρχες. «Φαίνεται πιθανό να εμπλέκονται σε αυτές τις διαπραγματεύσεις επίσημοι εκπρόσωποι του τουρισμού και ο Αλέξης Μάρδας», γράφει ο Knott.

Αργότερα, ο Μπάρι Μάιλς, φίλος του συγκροτήματος και βιογράφος του Πολ ΜακΚάρτνεϊ δήλωσε ότι είχε «τρομοκρατηθεί» από τη στάση των Beatles, λέγοντας στο βιβλίο του «There's a riot going on: Revolutionaries, rock stars and the rise and fall of 60s counter-culture»: «Όπως το θυμάμαι, ο Πολ ήταν ελαφρώς αμήχανος από όλα αυτά, αλλά ο Τζον δεν ανησυχούσε. Απ' όσο μπορώ να καταλάβω, όλο το ταξίδι στην Ελλάδα ήταν απλώς μια ομίχλη από LSD, όμως. Κανείς τους δεν ήξερε πραγματικά πού στο διάολο βρισκόταν».

Αναζητούσαν απελπισμένα από πολύ νωρίς κάποιου είδους νομιμοποίηση

Οι ιστορικοί συμφωνούν ότι η παρουσία των Beatles στην Ελλάδα θα θεωρούνταν ευλογία για τη χούντα. «Οι συνταγματάρχες αναζητούσαν απελπισμένα από πολύ νωρίς κάποιου είδους νομιμοποίηση από το εξωτερικό», λέει ο Αλέξανδρος Ναυπλιώτης, ο οποίος ειδικέυεται στην περίοδο της επταετίας. «Η παρουσία των Beatles στην Ελλάδα εν μέσω της Beatlemania θα αποτελούσε προπαγανδιστικό πραξικόπημα γι' αυτούς».

Μισό αιώνα αργότερα, καθώς η Ελλάδα ετοιμάζεται να τιμήσει την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 κατά του καθεστώτος -ένα γεγονός που θα οδηγούσε στην ανατροπή των Συνταγματαρχών- τίθενται ερωτήματα για το πώς ένα σύμπλεγμα παρανοϊκών, χαμηλόβαθμων αξιωματικών του στρατού κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Η παραμονή των Beatles στην Ελλάδα - και το όνειρό τους να αποκτήσουν ένα νησί - θα έρθει αναμφίβολα στο προσκήνιο.

«Αν και η σκέψη ότι οι Beatles δήθεν αγόρασαν το δικό τους ιδιωτικό ελληνικό νησί τείνει να ανακαλείται με μια δόση ρομαντισμού και ιδιοτροπίας, το άρθρο [του Knott] αναδεικνύει πραγματικά ότι η διαδικασία κάθε άλλο παρά ήταν», δήλωσε η Dr Holly Tessler, η οποία είναι συν-εκδότρια του Journal of Beatles Studies.