Ανάλυση Anadolu για Κυπριακό: «Τί εννοούσε ο Φιντάν με την ενεργειακή συνεργασία χωρίς λύση;»

Το πρακτορείο Anadolu δημοσιεύει στην ενότητα «Αναλύσεις» με τίτλο «Συνάντηση Φιντάν-Ερτουρούλογλου: Υποδείξεις μιας νέας εποχής στην Κύπρο» άρθρο του καθηγητή στο ‘Πανεπιστήμιο Βόρειας Κύπρου’ Χιουσείν Ισικλάλ.

Οι προ ημερών κοινές δηλώσεις Φιντάν – Ερτουρούλογλου βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα των τουρκικών ΜΜΕ, τα οποία υπογράμμισαν την «ανώφελη αναμονή για λύση» στο νησί της Κύπρου «προκειμένου να επωφεληθούμε από τους ενεργειακούς πόρους της ανατολικής Μεσογείου» δήλωση του Χακάν Φιντάν, με έμφαση στην αναφορά του στο «παράδειγμα» της συμφωνίας Ισραήλ-Λιβάνου. Η εν λόγω δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ ‘συνάντησε’ στον τουρκικό δημόσιο διάλογο συναφείς εκτιμήσεις αναλυτών. Το άρθρο του Ισικλάλ αναδεικνύει τη σημασία μιας ενεργειακής συνεργασίας «των δύο μερών στην Κύπρο» στη βάση μιας «εταιρικής σχέσης», υπογραμμίζοντας τη σχετική ‘βούληση και πρωτοβουλία’ του ‘Προέδρου’ της ‘ΤΔΒΚ’, «έναντι της ελληνοκυπριακής αδιαλλαξίας», καθώς και τη σημασία της για τη «μη απομόνωση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο».

«Η κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο υπουργός Εξωτερικών της ‘Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’ (‘ΤΔΒΚ’) Ταχσίν Ερτουρούλογλου μετά τη συνάντησή τους στις 4 Οκτωβρίου ήταν πολύ σημαντική γιατί μάς έδωσε σημαντικά στοιχεία όσον αφορά τη νέα εποχή της Κύπρου.

Σύμφωνα με τον Χακάν Φιντάν, η συνάντηση ήταν πολύ παραγωγική και τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η θέση των Τουρκοκυπρίων στη διεθνή κοινότητα και το πώς η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών θα μπορούσε να θεσμοθετηθεί περαιτέρω για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των Τουρκοκυπρίων. Στην πραγματικότητα, μπορούμε εύκολα να πούμε ότι αυτά τα δύο θέματα συνδέονται άμεσα. Όπως δήλωσε ο ‘υπουργός Εξωτερικών’ της ‘ΤΔΒΚ’ Ταχσίν Ερτουρούλογλου, η βασική αιτία του Κυπριακού είναι ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία εκδίωξε τους Τουρκοκύπριους υπό την απειλή όπλων από τη Δημοκρατία του 1960, της οποίας υπήρξαν ιδρυτικοί εταίροι, ακόμη αντιμετωπίζεται ως κράτος από τη διεθνή κοινότητα, ως "Κυπριακή Δημοκρατία", ενώ στην πραγματικότητα δεν υφίσταται πλέον. Αυτή η άδικη και παράνομη μεταχείριση είναι ο ‘φύλακας’ και μεγαλύτερος ‘προστάτης’ του status quo στην Κύπρο.

Έτσι λοιπόν, η ενδυνάμωση των Τουρκοκυπρίων, που έχουν υποστεί άδικη απομόνωση και εμπάργκο εδώ και χρόνια, ανεξαρτήτως της πολιτικής τους υπόστασης, θα εμπεδώσει την παρουσία τους στο νησί και θα ενισχύσει τη νέα πολιτική που βασίζεται στην κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς, την οποία προωθεί ο ‘Πρόεδρος’ της ‘ΤΔΒΚ’ Ερσίν Τατάρ. Εν προκειμένω, η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω στο εγγύς μέλλον, ιδίως με την ολοκλήρωση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλά και με τους Τουρκοκύπριους να μπορούν να απολαμβάνουν πλέον τα ίδια δικαιώματα στον τομέα της υγείας με τους Τούρκους πολίτες, στην πατρίδα τους, την Τουρκία, ενώ θα υπάρξουν και αυξημένες επενδύσεις από την Τουρκία στους τομείς του τουρισμού, της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης.[…]

Όπως το έχω υπογραμμίσει πολλές φορές στο παρελθόν, η Κύπρος δεν είναι ένα απλό κομμάτι γης για την Τουρκία και τον τουρκικό κόσμο. Η ύπαρξη της ‘ΤΔΒΚ’ σχετίζεται με την ασφάλεια της Τουρκίας, την υφαλοκρηπίδα, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, τον έλεγχο του εναέριου χώρου και τη στρατηγική της αμυντική εμβέλεια. Εν ολίγοις, είναι άμεσα συνδεδεμένη την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και του δικαίου της ‘Γαλάζιας Πατρίδας’.

Το ζήτημα της ανατολικής Μεσογείου

Η δήλωση του Φιντάν ότι δεν είναι απαραίτητο να περιμένουμε μια οριστική λύση στο νησί προκειμένου να επωφεληθούμε από τους ενεργειακούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου και η επίκληση τού πρόσφατου παραδείγματος της συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου εγείρει το ερώτημα κατά πόσο η ‘ΤΔΒΚ’ και η ‘Ελληνοκυπριακή Διοίκηση Νότιας Κύπρου’ θα μπορούσαν να κάνουν κοινά βήματα στην ενεργειακή γεωπολιτική.

Ο πρόεδρος της ‘ΤΔΒΚ’ Ερσίν Τατάρ τον Ιούλιο του 2022 διαβίβασε στην ελληνοκυπριακή πλευρά τις ιστορικές προτάσεις του, οι οποίες θα αλλάξουν θετικά τις ισορροπίες όχι μόνο στο νησί της Κύπρου αλλά και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Οι προτάσεις αυτές περιλάμβαναν την από κοινού χρήση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων γύρω από το νησί, τη σύνδεση του νησιού με το σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μέσω της Τουρκίας, τη μετάβαση στις ανανεώσιμες και πράσινες πηγές ενέργειας με τη χρήση της ηλιακής ενέργειας, που αποτελεί τον σημαντικότερο φυσικό πόρο της Κύπρου, την αξιοποίηση και διαχείριση των υδάτινων πόρων, την εκκαθάριση των ορυχείων και την από κοινού καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης.

Η εφαρμογή αυτών των προτάσεων συνεργασίας [προτείνεται να γίνει] με τη μέθοδο που εφαρμόζεται σήμερα στις εργασίες των διμερών τεχνικών επιτροπών όπου και οι δύο πλευρές είναι ισότιμες, οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται με συναίνεση, και προς όφελος και των δύο πλευρών. Η μια πλευρά δεν θα πρέπει να επεκτείνει την εξουσία της εις βάρος της άλλης και η συνεργασία των συμβαλλόμενων πλευρών θα πρέπει να παραμείνει έξω από πολιτικές σκοπιμότητες. Ο πρόεδρος Τατάρ παρουσίασε το σχέδιο για το πώς θα έπρεπε να είναι οι διμερείς σχέσεις και χάραξε το δρόμο για το μέλλον.

Η πλέον εξέχουσα μεταξύ αυτών των προτάσεων είναι αναμφίβολα η πρόταση συνεργασίας για τους υδρογονάνθρακες, η οποία θα αποφέρει μεγάλα οικονομικά οφέλη όχι μόνο στην τουρκική και την ελληνική πλευρά, αλλά και στους λαούς όλων των παράκτιων κρατών. Για την επίλυση του προβλήματος που κατά καιρούς γίνεται αιτία αντιπαράθεσης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, ιδίως της Τουρκίας και της Ελλάδας, ο ‘Πρόεδρος’ Τατάρ πρότεινε τη σύσταση μιας μικτής επιτροπής στη βάση της ισότητας, ενώ στις εργασίες της επιτροπής αυτής θα πρέπει να συμμετέχουν οι εταιρείες με τις οποίες θα έχουν ήδη υπογράψει ξεχωριστές συμβάσεις και  οι δύο πλευρές. Οι κοινές δηλώσεις [Φιντάν – Ερτουρούλογλου] δείχνουν ότι η πρόταση αυτή παραμένει σε προτεραιότητα και θα βρίσκεται συχνά στην ημερήσια διάταξη κατά τη νέα περίοδο.

Εν κατακλείδι, η συνάντηση Χακάν Φιντάν-Ταχσίν Ερτουρούλογλου κατέδειξε για άλλη μια φορά την ειλικρίνεια της Τουρκίας και της ‘ΤΔΒΚ’, οι οποίες πάντα υποστήριζαν την επίλυση των περιφερειακών προβλημάτων μέσω της διπλωματίας και της πολιτικής επικοινωνίας. Από ό,τι φαίνεται, στο μέλλον, η τουρκική πλευρά θα απαντήσει με δυναμική πολιτική βασισμένη στη δράση απέναντι στην πολιτική της ελληνικής πλευράς, η οποία βασίζεται στη ρητορική και τη διπλωματία του φαύλου κύκλου. Η ‘ΤΔΒΚ’, η οποία είναι το δεύτερο τουρκικό κράτος που αποκτά ανεξαρτησία στον τουρκικό κόσμο και συνεχίζει με επιτυχία να αμφισβητεί τις πολιτικές που προσπαθούν να απομονώσουν την τουρκική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί σύμβολο της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας του τουρκοκυπριακού λαού και είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για την Τουρκία και την δική της επιβίωσή, αλλά και για ολόκληρο τον τουρκικό κόσμο. […]

Θα δούμε μαζί πόσο θα αντέξει η αδιάλλακτη ελληνοκυπριακή νοοτροπία, η οποία κλείνει τα αυτιά της, με ενδεχόμενο να τιμωρηθεί, στις επίμονες εκκλήσεις της τουρκικής πλευράς για διπλωματία, ισότητα, δικαιοσύνη και συνεργασία.  Το μόνο βέβαιο είναι ότι η τουρκική πλευρά δεν θα περιμένει άλλα 60 χρόνια ως πολιτικός αιχμάλωτος της ελληνικής πλευράς. Θα σπάσει ένα προς ένα τα δεσμά της και θα συνεχίσει με αυτοπεποίθηση την πορεία της, ώμο με ώμο με τη μητέρα πατρίδα Τουρκία».