Γιατί οι κοριοί σήμερα είναι τόσο δύσκολο να σκοτωθούν;

Η επανεμφάνιση των κοριών το 2023 έφερε τα πάνω κάτω στην πόλη του φωτός. Ωστόσο, φαίνεται ότι εδώ και καιρό υπήρχαν ανησυχητικές ενδείξεις.  Πιο συγκεκριμένα, το 2020  αναγκάστηκε να κλείσει μια ολόκληρη μονάδα γαλλικού νοσοκομείου μετά την εισαγωγή ασθενούς που έφερε κοριούς. Η απόφαση για το κλείσιμο της μονάδας ελήφθη μετά από έρευνες με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο και υπολογίζεται ότι κόστισε στο γαλλικό δημόσιο  περίπου 370.000 ευρώ. 

Η περίπτωση της Γαλλίας δεν είναι μεμονωμένη, άλλα μάλλον κομμάτι μιας παγκόσμιας τάσης. Φαίνεται οφείλεται στην εξελικτική προσαρμογή των κοριών και επιστροφή των παγκόσμιων ταξιδιών μετά τη λήξη της πανδημίας του κορονοϊού. 

Ο Warren Booth το 2005  ήταν μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Βόρεια Καρολίνα, όταν επικοινώνησε με διάφορες εταιρείες παρασίτων και τους ζήτησαν να του στείλουν κοριούς που έχουν συλλέξει. Την τετραετία 2005- 2009, κατάφερε να συγκεντρώσει 161 δείγματα από 38 πολιτείες των ΗΠΑ. Σκόπευε να τα μελετήσει, αλλά η έρευνά του διακόπηκε όταν του προσφέρθηκε μια θέση γενετιστή στο Πανεπιστήμιο της Tulsa. Μετά από 15 χρόνια συνεργάστηκε με τη μεταπτυχιακή του φοιτήτρια Cari Lewis, η οποία είχε συγκεντρώσει 233 δείγματα κοριών και αποφάσισαν να μελετήσουν το DNA τους με στόχο να εντοπίσουν μεταλλάξεις στην περιοχή του γονιδιώματος.

Με την πάροδο των χρόνων  οι κοριοί έχουν αποκτήσει τρεις διαφορετικές μεταλλάξεις στα γονίδια που κωδικοποιούν τα κανάλια νατρίου, εμποδίζοντας τα εντομοκτόνα να τα ακινητοποιήσουν. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε αναπτύχθηκαν οι μεταλλάξεις, αλλά υπάρχουν τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1950, μετά την ευρεία χρήση του DDT στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, μέχρι τώρα ήταν δύσκολο να μετρηθεί σε τι έκταση εντοπίζονται στον πληθυσμό των κοριών.

Η μελέτη των Booth και Lewis έδειξε ότι το 36% των κοριών που συλλέχθηκαν στις ΗΠΑ το 2005-2009 είχαν μία μόνο μετάλλαξη στο γονίδιο του διαύλου νατρίου τους, ενώ το 50% είχε αποκτήσει δύο μεταλλάξεις. Μόλις το 2,5% του πληθυσμού δεν είχε καμία μετάλλαξη και επομένως ήταν ευαίσθητο στα εντομοκτόνα. Στα δείγματα που συλλέχθηκα το 2018-2019 διαπίστωσαν ότι το 84% είχε αποκτήσει δύο μεταλλάξεις στο γονίδιο του διαύλου του νατρίου, δίνοντας τους πλήρη προστασία από τα εντομοκτόνα.

«Παρατηρήσαμε μια αλλαγή στη συχνότητα των δύο μεταλλάξεων. Αυτό σημαίνει ότι έχουν  υψηλότερο επίπεδο αντοχής» επεσήμανε ο Booth, μιλώντας στο BBC.

«Σχεδόν όλοι οι πληθυσμοί κοριών που βλέπετε σήμερα έχουν και τις δύο μεταλλάξεις, κάτι που είναι πραγματικά κακό, επειδή δεν μπορείτε να πάτε τους σκοτώσετε μόνοι σας. Δεν μπορείτε να πάτε στο τοπικό παντοπωλείο και να αγοράσετε εντομοκτόνο, να τους ψεκάσετε και να τους σκοτώσετε μόνοι σας. Χρειάζεστε επαγγελματική βοήθεια», πρόσθεσε.

Οι Booth και Lewis αποδίδουν αυτή  την αλλαγή στην εκτεταμένη χρήση εντομοκτόνων. «Γιατί να θέλουν οι άνθρωποι να ξοδέψουν εκατοντάδες ή χιλιάδες ευρώ για την αντιμετώπιση των κοριών, όταν πιστεύουν ότι μπορούν να πάνε στο κατάστημα και να αγοράσουν ένα μπουκάλι εντομοκτόνο, πληρώνοντας μόλις 5 ευρώ;» σχολίΑς ο  Booth και εξήγησε πως «Στην πραγματικότητα αυτό που κάνουν είναι ότι εξαλείφουν τους κοριούς που μπορούμε να σκοτώσουμε και αφήνουν τους άλλους να ευδοκιμούν».

Το 2018, ο Booth συνεργάστηκε με τον Ondrej Balvin, από το Τσεχικό Πανεπιστήμιο Βιοεπιστημών στην Πράγα. Αλληλουχήσαν τα γονίδια 393 πληθυσμών κοριών, τα οποία είχαν συλλέξει από 131 τοποθεσίες  σε ολόκληρη την Ευρώπη. Διαπίστωσαν ότι μόνο το 3,8% των κοριών ήταν ευαίσθητο στα πυρεθροειδή εντομοκτόνα,  το 93,5% των κοριών είχε μία μόνο μετάλλαξη και κανένα δεν είχε αποκτήσει δύο μεταλλάξεις.

Πιο πρόσφατες έρευνες εντόπισαν διπλές μεταλλάξεις στο γονίδιο του καναλιού του νατρίου σε πληθυσμούς που βρέθηκαν κοριών στο Παρίσι. Μια ανάλυση 156 δειγμάτων κοριών που συλλέχθηκαν από κτίρια γύρω από τη γαλλική πρωτεύουσα το 2019 διαπίστωσε ότι το 73% έφερε διπλές μεταλλάξεις, οι οποίες θα μπορούσαν να κρύβονται πίσω από την επιδημία των εντόμων που πλήττει την πόλη του φωτός. 

Έχουν προσαρμόσει και τη συμπεριφορά τους 

Οι παραπάνω μελέτες επικεντρώνονται αποκλειστικά στο κανάλι νατρίου, αλλά άλλες έρευνες δείχνουν ότι οι κοριοί αποκτούν ανθεκτικότητα και σε άλλες κατηγορίες εντομοκτόνων, προσαρμοζόμενοι με άλλους τρόπους.

Σε μια μελέτη του 2016, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ της Αυστραλίας βρήκαν ενδείξεις ότι οι κοριοί έχουν αναπτύξει έναν παχύτερο εξωσκελετό, που εμποδίζει την απορρόφηση των φυτοφαρμάκων από το σώμα τους. Όσο υψηλότερη ήταν η αντοχή του κοριού σε πυρεθροειδή εντομοκτόνα, τόσο παχύτερο ήταν το εξωτερικό του κέλυφος ή η επιδερμίδα του. Έντομα με πάχος επιδερμίδας περίπου 10 μικρομέτρων (περίπου το ένα δέκατο του πάχους μιας ανθρώπινης τρίχας) ήταν  ανθεκτικά στο εντομοκτόνο.

Σύμφωνα με τον Booth, οι κοριοί έχουν αλλαξει επίσης τη συμπεριφορά τους. «Αν κοιτάξετε έναν κοριό είναι αρκετά κολλημένος στο έδαφος. Ωστόσο, βλέπουμε τώρα μερικοί που μπορούν να σηκωθούν και να κρατήσουν το σώμα τους μακριά από την επιφάνεια, επιτρέποντάς τους να ελαχιστοποιήσουν το μέρος του σώματός τους που έρχεται σε επαφή με το εντομοκτόνο».

Η συμπεριφορά των κοριών καθιστά δύσκολη την αντιμετώπισή τους και με άλλους τρόπους. Οι κοριοί έχουν την τάση να περιφέρονται από μέρος σε μέρος και να κρύβονται σε μικρές ρωγμές και σχισμές, πίσω από ταπετσαρίες, κάτω από χαλιά και ανάμεσα σε οικιακές ακαταστασίες. Μπορούν, επομένως, κάλλιστα να περάσουν μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς να αλληλεπιδράσουν με υπολείμματα εντομοκτόνων. Αυτό επιβεβαιώθηκε από μια μελέτη του 2020, όπου οι εντομολόγοι Stephen και Alice Kells εξέθεσαν κοριούς και κατσαρίδες σε chlorfenapyr, ένα σχετικά νέο φυτοφάρμακο στο οποίο οι κοριοί δεν είναι ακόμη εντελώς ανθεκτικοί.