«Καλώ από τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες - Έχουμε εντολή να βομβαρδίσουμε, έχετε δύο ώρες»: Κάτοικος της Γάζας περιγράφει το πιο τρομακτικό τηλεφώνημα της ζωής του

Ήταν Πέμπτη 19 Οκτωβρίου, περίπου στις 06:30 όταν το Ισραήλ βομβάρδιζε ήδη τη Γάζα επί 12 συνεχόμενες ημέρες. Ο γιατρός Μαχμούντ Σαχίν, βρισκόταν στο διαμέρισμα του, στην αλ Ζάχρα, μια μεσοαστική περιοχή στα βόρεια της Λωρίδας της Γάζας. Μέχρι τότε, η πόλη είχε μείνει σε σχεδόν ανέγγιχτη από τις αεροπορικές επιδρομές.

Τότε, άκουσε φασαρία από έξω, ανθρώπους να ουρλιάζουν.

«Πρέπει να φύγετε γιατί θα βομβαρδίσουν τους πύργους», φώναζε κάποιος.

Καθώς έφυγε από το κτίριό του και διέσχισε το δρόμο, αναζητώντας ένα ασφαλές μέρος, χτύπησε το τηλέφωνό του. Ήταν μια κλήση από έναν ιδιωτικό αριθμό.

«Σας καλώ από τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες», είπε ένας άνδρας στη γραμμή, όπως διηγείται ο Μαχμούντ στο BBC.

Το τηλεφώνημα αυτό θα διαρκούσε περισσότερο από μία ώρα - και θα ήταν το πιο τρομακτικό τηλεφώνημα της ζωής του.

«Θα βομβαρδίσουμε τρεις πύργους»

Η φωνή προσφώνησε τον Μαχμούντ με το πλήρες όνομά του και μίλησε σε άψογα αραβικά.

«Μου είπε ότι ήθελε να βομβαρδίσει τρεις πύργους... και με διέταξε να εκκενώσω τη γύρω περιοχή», λέει ο πολίτης.

Ο πύργος του Μαχμούντ δεν απειλούνταν άμεσα - αλλά ξαφνικά βρέθηκε υπεύθυνος για την εκκένωση εκατοντάδων ανθρώπων. «Είχα τις ζωές των ανθρώπων στα χέρια μου», αναφέρει.

Συγκέντρωσε τις σκέψεις του και είπε στον άνδρα, ο οποίος συστήθηκε ως Αμπού Καλέντ, να μην κλείσει το τηλέφωνο.

Ο 40χρονος οδοντίατρος λέει ότι δεν έχει ιδέα γιατί τον επέλεξαν για αυτό το έργο. Αλλά εκείνη την ημέρα, έκανε ό,τι μπορούσε για να κρατήσει την κοινότητά του ασφαλή.

Κατευθυνόμενος από τις φωνές των αγνώστων, που έδειχναν να ξέρουν πώς να τον βρουν ακόμα και όταν η μπαταρία του τελείωνε, παρακαλούσε να σταματήσει ο βομβαρδισμός και φώναζε μέχρι που πονούσε ο λαιμός του να φύγουν οι άνθρωποι.

Ηγήθηκε μιας μαζικής εκκένωσης των γειτόνων του - και στη συνέχεια είδε τη γειτονιά του να καταστρέφεται από βομβαρδισμό μπροστά στα μάτια του.

Ο ισραηλινός στρατός έχει τηλεφωνήσει και άλλες φορές στους κατοίκους της Γάζας για να τους προειδοποιήσει πριν από αεροπορικές επιδρομές.

Το BBC επικοινώνησε με τον Μαχμούντ αφού πολλοί κάτοικοι της αλ Ζάχρα τον αναγνώρισαν ως τον άνθρωπο που έλαβε το προειδοποιητικό τηλεφώνημα.

«Ρίξτε μια προειδοποιητική βολή για να αποδείξετε ότι είναι αλήθεια»

Ο Μαχμούντ δεν μπορούσε να το πιστέψει όταν ο άνδρας άρχισε να του μιλάει στο τηλέφωνο.

Οι άνθρωποι γύρω του προειδοποίησαν ότι η κλήση μπορεί να είναι ψεύτικη. Από τότε που είχε ξεκινήσει ο πόλεμος, μηνύματα κυκλοφορούσαν στην ομάδα της κοινότητας στο Facebook προειδοποιώντας για τηλεφωνήματα φάρσα και προσφέροντας συμβουλές για την αναγνώριση των πραγματικών ισραηλινών εντολών εκκένωσης.

Ο Μαχμούντ ζήτησε από τη φωνή στο τηλέφωνο να ρίξει μια προειδοποιητική βολή για να αποδείξει ότι ήταν αληθινή. Αν όσοι κοιμόντουσαν ακόμα δεν άκουγαν τις κραυγές από τους δρόμους, τότε θα άκουγαν τον πυροβολισμό, σκέφτηκε.

«Του ζήτησα να ρίξει μια προειδοποιητική βολή πριν βομβαρδίσει», λέει ο Μαχμούντ. Και αυτό συνέβη.

Αφού πήρε την απόδειξη πως ήταν αληθινό αυτό που ζούσε, προσπαθήσει να καθυστερήσει την επιχείρηση. «Του είπα: 'Μην μας προδώσεις και βομβαρδίσεις ενώ ο κόσμος εκκενώνει ακόμα"», λέει.

Ο άνδρας είπε ότι θα δώσει χρόνο στον Μαχμούντ και πως δεν ήθελε να πεθάνει κανείς, θυμάται ο οδοντίατρος.

Κρατούσε στην γραμμή τον άνδρα καθώς έτρεχε στη γειτονιά, προτρέποντας τους ανθρώπους να απομακρυνθούν. Ένας γείτονας θυμάται ότι ο οδοντίατρος «απλώς φώναζε», και στη συνέχεια προσχώρησαν και άλλοι.

«Δεν ήθελα να ξέρω ότι υπάρχει κάποιος που θα μπορούσα να είχα σώσει και δεν το έκανα», λέει.

Εκατοντάδες άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους εκείνο το πρωί. Οι κάτοικοι αυτής της ειρηνικής πόλης ούρλιαζαν και έτρεχαν, κάποιοι από αυτούς φορώντας τις πιτζάμες τους ή τα ρούχα της προσευχής.

Η περιοχή – που ακριβώς βόρεια του ποταμού Wadi Gaza, ένα σημείο από το οποίο το Ισραήλ έχει διατάξει τους πολίτες να μετακινηθούν νότια από τις πρώτες ημέρες του πολέμου - αποτελούνταν από σύγχρονες πολυκατοικίες καθώς και από καταστήματα, καφετέριες, πανεπιστήμια, σχολεία και πάρκα. Σε αυτά τα πάρκα άρχισαν να συγκεντρώνονται άνθρωποι.

Ο Μαχμούντ δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί η γειτονιά του είχε γίνει στόχος. «Έκανα ό,τι μπορούσα για να τον σταματήσω. Τον ρώτησα: "Γιατί θέλεις να βομβαρδίσεις;". Είπε: 'Υπάρχουν κάποια πράγματα που βλέπουμε εμείς και δεν τα βλέπετε εσείς'".

«Είναι μια εντολή από ανθρώπους μεγαλύτερους από εμένα και εσάς και έχουμε εντολή να βομβαρδίσουμε», πρόσθεσε η φωνή.

Όταν οι περιοχές γύρω από τα κτίρια ήταν ελεύθερες, ο άνδρας ενημέρωσε τον Μαχμούντ ότι ο βομβαρδισμός θα ξεκινούσε.

Ο ίδιος πανικοβλήθηκε. Αναρωτήθηκε τι θα γινόταν αν βομβάρδιζαν κατά λάθος το λάθος κτίριο; «Περίμενε λίγο», του είπε ο άνδρας.

Ένα ισραηλινό αεροσκάφος τότε έκανε κύκλους πάνω από τα κεφάλια τους.

Ο Μαχμούντ κοίταξε τους τρεις πύργους που γειτνίαζαν με τη δική του πολυκατοικία. Τότε ένας από αυτούς βομβαρδίστηκε.

«Αυτός είναι ο πύργος που θέλουμε, μείνετε μακριά», είπε ο άνδρας στο τηλέφωνο καθώς το κτίριο έπεφτε.

Στη συνέχεια καταστράφηκαν και τα άλλα δύο οικοδομικά τετράγωνα.

Εικόνες που τραβήχτηκαν στην αλ Ζάχρα εκείνο το πρωί δείχνουν ερείπια στη θέση αυτών των τριών πολυκατοικιών, ενώ ένα βίντεο δείχνει τους κατοίκους να περιφέρονται σοκαρισμένοι και σαστισμένοι καθώς βλέπουν τα αμέσως μετά τα χτυπήματα.

Όταν οι βομβαρδισμοί σταμάτησαν, ο Μαχμούντ θυμάται τη φωνή που του είπε: «Τελειώσαμε... μπορείς να γυρίσεις πίσω».

Ο Μαχμούντ δεν κατάλαβε τι είχε μόλις δει. Είχε ζήσει σε αυτή τη γειτονιά της Γάζας για 15 χρόνια, διευθύνοντας ένα πολυσύχναστο οδοντιατρείο και μεγαλώνοντας εκεί τα παιδιά του.

«Του είπα ότι η αλ Ζάχρα είναι μια πολιτική περιοχή. Κανείς δεν είναι ξένος εδώ... Προσπάθησα να τον κάνω να καταλάβει. Δεν είναι συνοριακή περιοχή, δεν είχαμε προηγούμενες συγκρούσεις. Ήταν πάντα μια περιοχή εκτός προβλημάτων», σημειώνει στο βρετανικό δίκτυο.

Μια ανάρτηση εκείνο το πρωί στην ομάδα της κοινότητας στο Facebook προέτρεπε τους γείτονες να προσφέρουν κρεβάτια, τρόφιμα και νερό σε όσους έμειναν άστεγοι.

Οι άνθρωποι έψαχναν για καταφύγιο ή μέρη για να καταφύγουν. Οι τοπικές αρχές άρχισαν να απομακρύνουν τα συντρίμμια από τους δρόμους και να σβήνουν τις φωτιές στα χαλάσματα.

Οι άνθρωποι επέστρεψαν στα σπίτια που είχαν μείνει άθικτα. Κάποιοι ένιωσαν μια αίσθηση ασφάλειας.

Μια αναπάντητη κλήση

Αργότερα εκείνη την ημέρα, ο Μαχμούντ είχε μόλις τελειώσει την νυχτερινή προσευχή, στο διαμέρισμά του, όταν είδε μια αναπάντητη κλήση από έναν ιδιωτικό αριθμό στο τηλέφωνό του.

Η καρδιά του χτύπησε δυνατά. «Αμέσως κατάλαβα ότι θα γινόταν εκκένωση και βομβαρδισμός, αλλά δεν ήξερα ποιος θα ήταν ο στόχος. Σκέφτηκα ότι μπορεί να ήταν το σπίτι μου, μπορεί να ήταν το σπίτι δίπλα μου», λέει.

Σύντομα το τηλέφωνό του χτύπησε ξανά. Ένας άλλος άνδρας ήταν στη γραμμή.

Η φωνή του είπε πως ήταν ένας «σοφός άνθρωπος» μετά τα γεγονότα εκείνου του πρωινού, γι' αυτό και τον καλούσαν ξανά.

Ο άνδρας συστήθηκε ως Νταούντ.

Ο Μαχμούντ εκνευρίστηκε από το πόσες λεπτομέρειες ήξερε ο άνδρας για τη ζωή του - από τον οικείο τρόπο με τον οποίο ο άνδρας τον προσφωνούσε και αναφερόταν στο όνομα του γιου του.

Στη συνέχεια, ο άνδρας αυτός έκανε μια προσπάθεια να του εξηγήσει τι συνέβαινε στη Γάζα.

«Άρχισε να μου λέει: "Είδες πώς έσφαξαν [η Χαμάς] εκείνα τα παιδιά με μαχαίρια;"... Του είπα ότι σύμφωνα με την ισλαμική μας θρησκεία, αυτό απαγορεύεται», θυμάται ο Μαχμούντ.

Ο Μαχμούντ λέει ότι ο άνδρας του είπε ότι θα καταστρέφονταν κι άλλα κτίρια εκείνη τη νύχτα και ότι ο οδοντίατρος θα έπρεπε να διατάξει τους γείτονές του να εκκενώσουν για άλλη μια φορά.

Αρχικά, του είπαν ότι οι στόχοι ήταν δύο κτίρια δίπλα στα τρία που είχαν καταστραφεί εκείνο το πρωί, καθώς και ένα δεύτερο τετράγωνο πύργων.

«Μου είπε: "Θέλουμε να ενημερώσεις τον κόσμο να εκκενώσει την περιοχή", και του είπα: "Πρέπει να μου δώσετε χρόνο"» και αμέσως έπιασε δουλειά.

«Εκκενώσαμε όλο τον κόσμο και εκκενώσαμε ακόμη και ένα τρίτο μπλοκ επειδή ήταν τόσο κοντά στο δεύτερο», λέει ο Μαχμούντ.

Σε αυτό το σημείο η αλ Ζάχρα βρισκόταν σε μεγάλο βαθμό στο σκοτάδι. Οι κάτοικοι λένε ότι δεν είχαν ηλεκτρικό ρεύμα και χρησιμοποιούσαν τηλέφωνα και φακούς για φως. Κάποιοι είχαν προλάβει να πάρουν προσυσκευασμένες τσάντες καθώς έφευγαν από τα σπίτια τους, με αντικείμενα όπως εφεδρικά ρούχα, νερό, τηλέφωνα και κιτ πρώτων βοηθειών. Άλλοι όχι.

«Ήταν η απόλυτη φρίκη», λέει ένας κάτοικος. «Δεν ξέραμε πού να πάμε. Κυριολεκτικά απλά τρέξαμε έξω, χωρίς να πάρουμε τίποτα». «Δεν μπορώ να δω καθαρά. Απλά εκκενώστε», λέει ένας άλλος, αναπολώντας τα γεγονότα εκείνης της νύχτας. «Επικεντρώθηκα στο να είμαι ασφαλής με την οικογένειά μου», περιγράφει.

Ο Μαχμούντ συνέχισε να προσπαθεί να κερδίσει όσο περισσότερο χρόνο μπορούσε, μιλώντας με τον άνδρα που αυτοαποκαλούνταν Νταούντ μέχρι να απομακρυνθούν όλοι από την περιοχή και να μπορέσουν να μπουν στα αυτοκίνητά τους να φύγουν.

Τρία κτίρια καταστράφηκαν. Καθώς ο Μαχμούντ παρακολουθούσε την καταστροφή, ο άνδρας στο τηλέφωνο είπε ότι θα βομβαρδίζονταν άλλα τρία κτίρια και μετά θα επιτρεπόταν στους κατοίκους να επιστρέψουν.

«Θα βομβαρδίσουμε όλους τους πύργους σε δύο ώρες»

Αλλά ξαφνικά άλλαξαν οι διαταγές.

Θα βομβάρδιζαν ολόκληρη τη σειρά πολυκατοικιών στην ανατολική πλευρά του δρόμου.

Πρόκειται για περισσότερες από 20 πολυκατοικίες και εκατοντάδες σπίτια.

«Υπήρχαν άνθρωποι που δεν είχαμε εκκενώσει ακόμα, επειδή δεν υπήρχε καμία προειδοποίηση για αυτά τα κτίρια. Του είπα: "Δώστε μας τουλάχιστον χρόνο μέχρι το πρωί, τη νύχτα, πού θα πάει ο κόσμος;».

«Η απάντηση ήταν: 'Οι εντολές έχουν ληφθεί και θα βομβαρδίσουμε όλους τους πύργους μέσα σε δύο ώρες'».

Ο Μαχμούντ φώναζε στον κόσμο να εκκενώσει την περιοχή, τρέχοντας από τετράγωνο σε τετράγωνο.

Οι κάτοικοι περιγράφουν χαοτικές σκηνές με ενήλικες να φωνάζουν και παιδιά να κλαίνε. Ορισμένοι γονείς και παιδιά έχασαν ο ένας τον άλλον μέσα στη συμπλοκή.

Παρά τον πανικό, ο Μαχμούντ παρέμεινε στο τηλέφωνο όλη την ώρα, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να καθυστερήσει τον βομβαρδισμό.

Η φωνή στην άλλη άκρη του τηλεφώνου συνέχισε, χωρίς συγκίνηση. «Μου είπε ακόμη και 'Με την ησυχία σου'. Δεν θα βομβαρδίσω αν δεν μου δώσεις την άδεια’’».

«Είπα 'Όχι, δεν είναι δική μου άδεια. Δεν θέλω να βομβαρδίσεις τίποτα. Αν θέλεις να εκκενώσω, θα εκκενώσω για την ασφάλεια των ανθρώπων, αλλά αν θέλεις να βομβαρδίσεις, μη μου λες ότι χρειάζεσαι την άδειά μου. Δεν είναι ο Μαχμούντ Σαχίν που θα βομβαρδίσει την αλ Ζάχρα».

Μια ηλικιωμένη ανάπηρη γυναίκα ζούσε στο τελευταίο τετράγωνο των πολυκατοικιών. Ο Μαχμούντ και οι γύρω του είπαν στους ντόπιους να οδηγήσουν σαν τρελοί για να την φτάσουν και να την βγάλουν έξω.

Οι κάτοικοι ανησυχούσαν για ένα τοπικό γηροκομείο. Αλλά ο άνδρας στο τηλέφωνο είπε ότι «θα καταστρέψει απλώς τα κτίρια κατοικιών».

Ο Μαχμούντ λέει ότι αυτό που ο ίδιος και οι γείτονές του είδαν εκείνο το βράδυ δεν ήταν ένας μικρός βομβαρδισμός, αλλά η πλήρης καταστροφή των κτιρίων, καθώς οι οικιστικές πολυκατοικίες ισοπεδώνονταν μία προς μία.

«Ήταν μια πολύ δύσκολη νύχτα για όλους τους κατοίκους», αναφέρει. 

«Δεν ξέραμε πού να πάμε»

Ένας κάτοικος που μίλησε στο BBC μέσω μηνυμάτων θυμήθηκε τη σύγχυση που επικρατούσε στους δρόμους. «Δεν ξέραμε πού έπρεπε να πάμε - κάποιοι είπαν ότι πρέπει να πάμε στα σχολεία, άλλοι είπαν ότι πρέπει να πάμε στο Al Nuseirat (στρατόπεδο προσφύγων νότια της γειτονιάς). Την ίδια ώρα, έπεφταν βόμβες».

Ο Μαχμούντ ρώτησε τον άνδρα στο τηλέφωνο πού πρέπει να πάνε για να είναι ασφαλείς.

«Είπε: 'Είτε ανατολικά είτε δυτικά'. Του είπα: "Το να τους πάω ανατολικά θα είναι δύσκολο, γιατί ανατολικά της αλ Ζάχρα βρίσκεται η Αλ Μουγκράκα - μια ήδη ανασφαλής περιοχή. Οι άνθρωποι φοβούνται ήδη να πάνε εκεί».

«Μου είπε: "Πήγαινέ τους δυτικά στην οδό Παλαιστίνης". Πρότεινα το Πανεπιστήμιο της Παλαιστίνης και είπε ναι». 

Ο Μαχμούντ ηγήθηκε του πλήθους, το οποίο περιλάμβανε όχι μόνο κατοίκους των πολυκατοικιών, αλλά και άλλους εκτοπισμένους που είχαν αναζητήσει καταφύγιο στην αλ Ζάχρα αφού εγκατέλειψαν τα δικά τους σπίτια σε άλλα σημεία της βόρειας Γάζας.

Έκλεισε το τηλέφωνο αλλά χτύπησε ενός γείτονά του

Ο Μαχμούντ λέει ότι ο κόσμος περίμενε στο πανεπιστήμιο έντρομος, ακούγοντας τις σφοδρές εκρήξεις από έξω.

Κάποια στιγμή, ο οδοντίατρος λέει ότι η φωνή στο τηλέφωνο τον ρώτησε πόση μπαταρία του είχε απομείνει. Είχε 15%. Του είπαν να κλείσει το τηλέφωνο για να το διαφυλάξει και ότι θα τον ξαναπάρουν τηλέφωνο.

Ακολούθησαν συχνές κλήσεις.

«Καλούσαν για να μου πουν: "Τώρα θα βομβαρδίσουμε κι άλλο κτίριο", "Τώρα θα βομβαρδίσουμε κι άλλο". Είπαν, 'Θα συνεχίσουμε να τηλεφωνούμε μέχρι να τελειώσουμε'», περιγράφει.

Κάποια στιγμή χτύπησε το τηλέφωνο ενός γείτονα, με τη φωνή να ζητά τον Μαχμούντ.

Ο ίδιος κρατούσε αποστάσεις από τη σύζυγο και τα πέντε παιδιά του όλη την ημέρα - τόσο επειδή ήταν απασχολημένος με την εκκένωση ανθρώπων όσο και επειδή φοβόταν ότι η επαφή του με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες τον καθιστούσε στόχο.

Στο πανεπιστήμιο, έλεγξε ότι ήταν καλά και στη συνέχεια τους άφησε και πάλι.

Οι κάτοικοι της αλ Ζάχρα πέρασαν μια άγρυπνη νύχτα. Το πλήθος του ζητούσε πληροφορίες και απαντήσεις. «[Λέγανε] γιατρέ, σας κάλεσαν για να γυρίσουμε πίσω; Σου είπαν πού θα χτυπήσουν;», θυμάται.

Οι κλήσεις σταμάτησαν και δεν έμεινε τίποτα όρθιο

Ο Μαχμούντ και ο άνδρας που αυτοαποκαλούνταν Νταούντ συνέχισαν να μιλούν μέχρι που οι δρόμοι σώπασαν. Τότε οι κλήσεις σταμάτησαν απότομα χωρίς περαιτέρω οδηγίες για τους κατοίκους της αλ Ζάχρα.

«Δεν μας είπαν να επιστρέψουμε στα σπίτια μας, ούτε να εκκενώσουμε ή να εγκαταλείψουμε την περιοχή. Έτσι οι άνθρωποι περίμεναν μέχρι το μεσημέρι και μετά άρχισαν να μετακινούνται», αναφέρει ο Μαχμούντ.

Τις επόμενες ώρες και ημέρες που ακολούθησαν, η κοινότητα της αλ Ζάχρα, όπως και πολλές άλλες στη Γάζα, διαλύθηκε.

«Ακόμα και για τους ανθρώπους των οποίων τα σπίτια έμειναν όρθια, δεν έχουν απομείνει υπηρεσίες... τα συστήματα αποχέτευσης έχουν καταστραφεί, δεν υπάρχει φούρνος, δεν υπάρχει σούπερ μάρκετ, δεν υπάρχει νερό, δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα», λέει ο Μαχμούντ.

Η πολυκατοικία του Μαχμούντ δεν καταστράφηκε, αν και υπέστη σοβαρές ζημιές. Η γειτονιά όπου έχτισε το οδοντιατρείο του επί 15 χρόνια και έγινε ο άξονας της κοινότητας, έχει πλέον χαθεί. Δεν έχει μείνει τίποτα γι' αυτόν στην αλ Ζάχρα.

Έχει μεταφέρει την οικογένειά του σε άλλη περιοχή της Γάζας, όπου μένει στο σπίτι ενός φίλου του που είναι γεμάτο κόσμο.

«Δεν σκέφτομαι την κλινική μου ή το σπίτι μου, απλώς προσεύχομαι να επιβιώσω και να μείνω ζωντανός», αναφέρει.

«Τα υλικά δεν είναι τίποτα, μπορεί να πεθάνεις ανά πάσα συιγμή αυτή τη στιγμή. Δεν σκεφτόμαστε τίποτα άλλο», επισημαίνει.

Σύμφωνα με το BBC, το Ισραήλ είχε προειδοποιήσει τους κατοίκους της Γάζας τηλεφωνώντας τους, στέλνοντάς τους μηνύματα και ρίχνοντας φυλλάδια πριν από τους βομβαρδισμούς. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πολίτες λένε ότι δεν έχουν ειδοποιηθεί εκ των προτέρων.