Τι θα κάνει ο πλανήτης, αν το Ισραήλ σταματήσει να παρέχει υβριδικούς σπόρους;

Οι σπόροι για τα φρούτα και τα λαχανικά που καταναλώνει ο πλανήτης είναι τόσο ζωτικοί για την ανθρωπότητα όσο και το σιτάρι που παράγουν οι εμπόλεμες Ρωσία και Ουκρανία και τροφοδοτούν την πλειοψηφία των χωρών. Οι χώρες που έχουν τη δυνατότητα να παράγουν υβριδικούς ή μη σπόρους κατέχουν στρατηγική θέση, όπως και οι χώρες που παράγουν πετρέλαιο και ενέργεια.

Το Ισραήλ κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή υβριδικών σπόρων και ο πόλεμος στη Γάζα έχει προκαλέσει τώρα νέα διεθνή ανησυχία για το τι θα γίνει, αν το Ισραήλ σταματήσει να παράγει και εξάγει αυτό το ζωτικό αγαθό λόγω του πολέμου.

Όπως επισημαίνει ο Εγιούπ Κορκμάζ, Τούρκος ερευνητής προγονικών σπόρων της Ανατολίας (δηλαδή σπόρων της φύσης, που δεν έχουν υποστεί καμία γενετική τροποποίηση), ο πλανήτης αυτή τη στιγμή τρέφεται ως επί το πλείστον από υβριδικούς σπόρους, δηλαδή σπόρους που παράγονται από εταιρείες μέσω μιας διαδικασίας προσεκτικής επικονίασης δύο συγκεκριμένων ποικιλιών, ώστε ο προκύπτων σπόρος να έχει και τα δύο χαρακτηριστικά.

Οι προγονικοί σπόροι τείνουν να εκλείψουν, καθώς είναι επιρρεπείς σε ασθένειες και ζιζάνια, σε αντίθεση με τους γενετικά τροποποιημένους, που είναι ανθεκτικοί και προσφέρουν μεγαλύτερες αποδόσεις στο χωράφι για τον παραγωγό σε σχέση με τον προγονικό σπόρο. Το μόνο μειονέκτημα των υβριδικών σπόρων είναι ότι δεν δίνουν την αυθεντική γεύση π.χ. της ντομάτας των παιδικών μας χρόνων, και από πολλούς αμφισβητείται ακόμη η συμβολή τους στην υγεία του ανθρώπινου οργανισμού.

Η στροφή προς τους υβριδικούς σπόρους κατέστη, ωστόσο, αναγκαία και θεωρούνται πλέον στρατηγικά προϊόντα. «Οι χώρες που τους κατέχουν θα είναι οι κυρίαρχες στον πλανήτη, όπως το Ισραήλ», λέει ο Κορκμάζ. «Τι θα κάνει επομένως η Τουρκία, αν το Ισραήλ πει ότι αύριο δεν παρέχει σπόρους;».

Η Τουρκία διαθέτει ελάχιστους προγονικούς σπόρους, η διατήρηση των οποίων απαιτεί μεγάλο κόστος και κρατική χρηματοδότηση. Η σύζυγος του Τούρκου προέδρου, Εμινέ Ερντογάν, έχει αναλάβει από το 2019 μία πρωτοβουλία για την υποστήριξη της έρευνας και διαφύλαξης των προγονικών σπόρων της Ανατολίας χαρακτηρίζοντας την «κλειδί για την εθνική ανεξαρτησία της χώρας». Στόχος του προγράμματος υπό την αιγίδα της, «η Τουρκία να γίνει η κορυφαία παραγωγός προγονικών σπόρων στον κόσμο», αισιοδοξία, ωστόσο, που δεν συμμερίζεται ο Κορκμάζ.