Η γενέτειρα του Αδόλφου Χίτλερ εξακολουθεί να τιμά ναζί

Το αυστριακό παράρτημα της διεθνούς επιτροπής του Μαουτχάουζεν κάλεσε τη γενέτειρα του Αδόλφου Χίτλερ, την Μπράουναου, να μετονομάσει δυο δρόμους οι οποίοι τιμούν ναζί και να ανακαλέσει την ιδιότητα του επίτιμου δημότη την οποία είχε απονείμει σε συνθέτη ο οποίος συνδεόταν με τον δικτάτορα.

«Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς: στη γενέτειρα του Χίτλερ, κάποιος που ήταν πολύ κοντά του παραμένει ακόμη σήμερα επίτιμος δημότης!», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Βίλι Μέρνι, πρόεδρος της επιτροπής θυμάτων ενός από τα πιο διαβόητα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης του ναζιστικού καθεστώτος.

Πρόκειται για τον συνθέτη Γιόζεφ Ράιτερ (1862-1939), «παθιασμένο εθνικοσοσιαλιστή στενά συνδεδεμένο με τον Φίρερ», εξήγησε. Η οργάνωση εξέφρασε επίσης την αγανάκτησή της διότι το όνομα δρόμου τιμά τη μνήμη του, ενώ αυτό άλλης οδού τιμά «φανατικό ναζί και υποκινητή του μίσους κατά των Εβραίων», τον Φρανκ Ρεσλ. Πρόκειται για «προσβολή στα θύματα, η οποία πρέπει να τερματιστεί αμέσως», πρόσθεσε.

Η Επιτροπή Μαουτχάουζεν αρχικά ήταν δίκτυο αντιστασιακών. Γεννήθηκε στο ομώνυμο στρατόπεδο συγκέντρωσης το 1944. Συνεχίζει ως ακόμη και σήμερα να διατηρεί σε επαφή τους επιζήσαντες και να οργανώνει τελετές μνήμης. Ο δήμος της Μπράουναου, όπου γεννήθηκε ο Αδόλφος Χίτλερ το 1889, δεν απάντησε αμέσως όταν προσπάθησε να επικοινωνήσει μαζί του το Γαλλικό Πρακτορείο.

Το 2016, η κυβέρνηση της Αυστρίας αγόρασε το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ στη μικρή πόλη του βορρά, στα σύνορα με τη Γερμανία, και τον Οκτώβριο άρχισε έργα για να μετατραπεί μέχρι το 2026 σε αστυνομικό τμήμα. Σκοπός ήταν να αποφευχθεί το ενδεχόμενο το ακίνητο να μετατραπεί σε τόπο προσκυνήματος των νεοναζί. Η Αυστρία επικρίνεται συχνά για το πώς αντιμετωπίζει το ζήτημα της μνήμης των ναζιστικών εγκλημάτων.

Νωρίτερα φέτος, συλλογικότητα δημιουργών απαίτησε να γραφτούν ξανά πέντε από τους εννιά ύμνους κρατιδίων που είχαν συνθέσει ναζί, χωρίς όμως να εισακουστεί. «Ο ύμνος μας παραμένει ο ύμνος μας και δεν θα αφήσουμε να μας τον αλλάξει κανένας», αντέτεινε η δεξιά πρόεδρος του κρατιδίου της Κάτω Αυστρίας (ανατολικά), η Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ. Ο συνθέτης, μέλος του ναζιστικού κόμματος, τασσόταν υπέρ της προσάρτησης της Αυστρίας στο Γ΄ Ράιχ.

Το 2022, η πόλη Λιντς αποφάσισε να μετονομάσει πολλούς δρόμους, κρίνοντας πως οι ονομασίες τους ήταν προβληματικές, ανάμεσά τους αυτή της οδού που τιμούσε τον Φέρντιναντ Πόρσε, ιδρυτή της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας, λόγω του ναζιστικού του παρελθόντος. Η χώρα των Άλπεων για χρόνια αυτοπροβαλλόταν ως θύμα του ναζισμού, απέκρουε τις επικρίσεις για τη συνέργεια πολλών πολιτών της στα ναζιστικά εγκλήματα. Μόλις τα χρόνια του 1980 άρχισε να εξετάζει τις δικές της ευθύνες για το Ολοκαύτωμα.

Τουλάχιστον 65.000 αυστριακοί εβραίοι δολοφονήθηκαν και άλλοι 130.000 εξαναγκάστηκαν να εξοριστούν. Το ακροδεξιό κόμμα FPO –το είχαν ιδρύσει πρώην ναζί– συμμετείχε σε τρεις κυβερνήσεις μεταπολεμικά και το τρέχον διάστημα προηγείται στις προθέσεις ψήφου ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2024.