Η πρώτη, «πράσινη» υπερατλαντική πτήση είναι γεγονός - Τι σημαίνει αυτό για τις αερομεταφορές αλλά και τον στόχο για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα

Η πρώτη υπερατλαντική πτήση μεγάλου επιβατικού αεροσκάφους με αποκλειστική χρήση εναλλακτικών καυσίμων μόλις απογειώθηκε.

Πρόκειται για πτήση της Virgin Atlantic και, από χθες (27/11) πραγματοποιεί τη διαδρομή, από το Χίθροου του Λονδίνου, στο JFK της Νέας Υόρκης. Σύμφωνα με εκπροσώπους των αερομεταφορέων η πτήση, η διεξαγωγή της οποίας χρηματοδοτείται και από το κράτος, είναι η απόδειξη ότι είναι εφικτός ο στόχος για πτήσεις πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Η έλλειψη εφοδιασμού με καύσιμα παραμένει πρόκληση, ωστόσο, ενώ θα χρειαστεί μεγαλύτερη τεχνογνωσία προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για τις εκπομπές ρύπων. Μέχρι στιγμής, πρόκειται για τη μοναδική πτήση στο είδος της ενώ, για την ώρα, δεν πραγματοποιείται για εμπορικούς σκοπούς.

Από τι παράγονται τα SAF

Τα λεγόμενα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAF) μπορούν να παραχθούν από διάφορες πηγές, όπως καλλιέργειες, οικιακά απόβλητα και μαγειρικά έλαια. Για την πραγματοποίηση της πτήσης, το Boeing 787 που την πραγματοποιεί, έχει γεμίσει με τόνους SAF δύο ειδών καθώς, το 88% προέρχεται από απόβλητα λιπών, και το υπόλοιπο από απόβλητα παραγωγής καλαμποκιού από τις ΗΠΑ.

Η βρετανική ρυθμιστική αρχή Πολιτικής Αεροπορίας ενέκρινε, στις αρχές του μήνα, την πτήση της Virgin Atlantic, μετά από αλλεπάλληλες δοκιμές και αναλύσεις. Στο πρόγραμμα έχουν συμμετάσχει πολλές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η κατασκευάστρια κινητήρων, Rolls-Royce, αλλά και ο ενεργειακός γίγαντας BP.

Η απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα για τη βιομηχανία των αερομεταφορών, ωστόσο το SAF θεωρείται ως το πιο αποτελεσματικό εργαλείο στη διάθεσή μας, για τον μηδενισμό τους. Τα αεροσκάφη, και με τη χρήση του SAF εξακολουθούν να εκπέμπουν άνθρακα, η βιομηχανία, όμως, λέει ότι οι «εκπομπές του κύκλου ζωής» αυτών των καυσίμων μπορούν να είναι χαμηλότερες κατά έως και 70%.

«Ένα πραγματικά σημαντικό επίτευγμα»

Η διευθύνων σύμβουλος της Virgin Atlantic, Shai Weiss, δήλωσε στο BBC ότι, η πτήση της Τρίτης «αποδεικνύει ότι τα ορυκτά καύσιμα μπορούν να αντικατασταθούν από πιο βιώσιμες επιλογές». «Είναι πραγματικά ο μόνος δρόμος για την απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στις αερομεταφορές μεγάλων αποστάσεων, πέρα από την ανανέωση των στόλων των εταιρειών. Πρόκειται για ένα πραγματικά σημαντικό επίτευγμα», τόνισε αλλά είπε ότι, επί του παρόντος, δεν υπάρχει αρκετό SAF καθώς και ότι, επειδή το κόστος του καυσίμου είναι υψηλότερο, η χρήση του θα φέρει άνοδο στις τιμές των εισιτηρίων.

Ο ιδρυτής της αεροπορικής εταιρείας, Sir Richard Branson παραδέχθηκε ότι «θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα» μέχρι η παραγωγή του SAF να είναι επαρκής προκειμένου να το χρησιμοποιούν όλοι. «Αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε. Και αν δεν αποδεικνύαμε ότι είναι εφικτό, δεν θα φτάναμε ποτέ στο σημείο να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα», συμπλήρωσε.

‘Ηδη, το SAF χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες, αναμεμειγμένο με το παραδοσιακό καύσιμο αεροσκαφών. Η χρήση του, ωστόσο, αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 0,1% του αεροπορικού καυσίμου που καταναλώνεται σε όλο τον κόσμο. Σήμερα, το κόστος του είναι λίγο μεγαλύτερο από της κηροζίνης, αλλά παράγεται σε σχετικά μικρές ποσότητες. Κατά κανόνα, τα αεροσκάφη επιτρέπεται να χρησιμοποιούν μόνο μέχρι 50% σε ένα μείγμα.

Στη Βρετανία δεν υπάρχουν ειδικές εμπορικές μονάδες SAF. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι, μέχρι το 2025, να βρίσκονται υπό κατασκευή πέντε μονάδες, με την υποστήριξη επιχορηγήσεων. Για τις αεροπορικές εταιρείες η πρώτη πτήση μεγάλων αποστάσεων ενός εμπορικού, επιβατικού αεροσκάφους που χρησιμοποιεί 100% SAF, αποτελεί σημαντικό ορόσημο ωστόσο, για τους ειδικούς, αυτού του είδους τα καύσιμα δεν αποτελούν μαγική λύση.

«Σημείο μετάβασης»

Ο αναπληρωτής καθηγητής αεροπορίας και περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Cranfield, δρ Guy Gratton, δηλώνει ότι, «Δεν μπορούμε να παράγουμε την πλειονότητα των αναγκών μας σε καύσιμα με αυτόν τον τρόπο, διότι απλά δεν έχουμε τις πρώτες ύλες. Και ακόμη και αν τις είχαμε, τα καύσιμα αυτά δεν είναι πραγματικά "καθαρά μηδενικά"». Σύμφωνα με τον ίδιο, η αυξανόμενη χρήση των SAF πρέπει να αντιμετωπιστεί ως «σημείο μετάβασης προς τις μελλοντικές, πραγματικά μηδενικές τεχνολογίες». «Τέτοιες μπορεί να είναι τα ηλεκτρονικά καύσιμα (τα οποία κατασκευάζονται με τη χρήση συλληφθέντος διοξειδίου του άνθρακα ή μονοξειδίου του άνθρακα, μαζί με υδρογόνο), το υδρογόνο, ή κάποιες άλλες τεχνολογίες που, σε αυτή τη φάση, υφίστανται μόνο σε εργαστηριακό στάδιο».

Από την πλευρά του, ο διευθυντής πολιτικής της ομάδας εκστρατείας της Aviation Environment Federation, Cait Hewitt, σημείωσε πως, η ιδέα ότι, η πτήση της Virgin μπορεί να σημαίνει πως, η Βρετανία βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά σε πτήσεις «χωρίς ενοχές» είναι ένα «αστείο». Όπως τόνισε, στο μέλλον μπορεί να υπάρξει καλύτερη τεχνολογία για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προς το παρόν, όμως, ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό θα ήταν να «πετάμε λιγότερο».

Οι υπουργοί της βρετανικής κυβέρνησης και η βιομηχανία των πτήσεων, όμως, επιμένουν ότι, το «σημείο μηδέν» των εκπομπών, έως το 2050, μπορεί να είναι εφικτό με την αύξηση του αριθμού των επιβατών. Όπως δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών, «υπάρχουν εκείνοι που θέλουν να πουν στους απλούς ανθρώπους ότι δεν μπορούν να πετάξουν. Αυτή είναι η άποψή τους και έχουν το δικαίωμα να την έχουν. Η κυβέρνηση δεν συμφωνεί μαζί τους». Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι, η χρήση των SAF παράγει περίπου 70% λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα παραδοσιακά καύσιμα, «οπότε αυτό είναι ένα πραγματικά μεγάλο βήμα προς τα εμπρός». «Συμμετέχουμε επίσης στην υποστήριξη της βιομηχανίας για την ανάπτυξη του υδρογόνου, αλλά και των ηλεκτρικών πτήσεων για πτήσεις μικρότερων αποστάσεων, οπότε όλη αυτή η τεχνολογία αναπτύσσεται», συμπλήρωσε και αναγνώρισε ότι, η χρήση του SAF «δεν αποτελεί τη μόνη λύση», όμως, «είναι ένα πραγματικά σημαντικό βήμα για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να πετάμε και να προστατεύουμε το περιβάλλον».

Η βρετανική κυβέρνηση σχεδιάζει να απαιτήσει, έως το 2030, το 10% των αεροπορικών καυσίμων να είναι SAF. Η εκπρόσωπος των αερομεταφορέων στη χώρα, Airlines UK, σημειώνει ότι, για να ικανοποιηθεί μία τέτοια απαίτηση, θα πρέπει οι εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε αρκετό και προσιτό SAF. Ο επικεφαλής της εταιρείας, Tim Alderslade, υπογράμμισε πως, «το τελευταίο πράγμα που θέλουμε είναι υψηλότερο κόστος καυσίμων για τους επιβάτες της Βρετανίας, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη και της ΗΠΑ, που θα είχε χειρότερα αποτελέσματα βιωσιμότητας και τη μεταφορά, χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας στο εξωτερικό».