Οι γυναίκες είναι αυτές που έσωσαν τη μικροσκοπική φυλή των Juma του Αμαζονίου από το χείλος της εξαφάνισης

Τη νύχτα, στη γη των Juma, ιθαγενών του Αμαζονίου της Βραζιλίας, το τροπικό δάσος αντηχεί. Ο ήχος των γεννητριών ανταγωνίζεται το δάσος και αποτελεί και το σημάδι της ύπαρξης ανθρώπινης ζωής στο σημείο. Μέχρι πρόσφατα, η φυλή των Juma φαινόταν καταδικασμένη με αφανισμό, όπως συνέβη σε αμέτρητες άλλες φυλές του Αμαζονίου που αποδεκατίστηκαν από την εισβολή των Ευρωπαίων.

Η τελευταία εναπομείνασα οικογένεια, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, αποτελούνταν από τις τρεις αδελφές, Borea, Mandei και Mayta και τον 50χρονο πατέρα τους, Aruka. Το 2021, ο Aruka πέθανε από κορονοϊό προκαλώντας παγκόσμια συγκίνηση και, με τον επικήδειό του, στους New York Times, να αναφέρει ότι ο «τελευταίος άνδρας της φυλής του» είχε φύγει, ωθώντας την πατριαρχική αυτή φυλή ένα βήμα πιο κοντά στην εξαφάνιση. Ή έτσι φαινόταν.

Ωστόσο, ο εκλιπών και οι τρεις κόρες του, είχαν άλλα σχέδια. «Επικεντρώθηκα στη συγκέντρωση περισσότερης δύναμης. Άρχισα να αναλαμβάνω τον ρόλο της αρχηγού – ήμουν η πρώτη γυναίκα που το έκανε. Να αναλάβω τη θέση με ενθάρρυναν οι αδερφές μου και ο πατέρας μου», λέει η Mandei στο Associated Press.

Oι Juma επιστρέφουν

Στο παρελθόν, μία αναγκαστική μετεγκατάσταση, έφερε τις τρεις αδερφές αντιμέτωπες με την απόφαση να παντρευτούν άνδρες άλλων φυλών, διατηρώντας με αυτό τον τρόπο την καταγωγή τους, παρά την πατρογραμμική παράδοση. Σήμερα, οι Juma επιστρέφουν. Στη γη τους, που απέχει περίπου δύο ώρες με βάρκα από τον πλησιέστερο δρόμο, το χωριό τους είναι γεμάτο ζωή.

Η Mandei είναι αρχηγός των Juma για περισσότερο από μία δεκαετία τώρα ενώ, πρόσφατα, παραιτήθηκε υπέρ της μεγαλύτερης αδερφής της, Borea. «Επειδή ήμασταν λίγοι, οι άλλες φυλές δε μάς αναγνώριζαν, δε μάς σέβονταν. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε υπάρξει γυναίκα ηγέτης, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που μού είπαν ότι δεν έπρεπε να αναλάβω, επειδή ήμουν γυναίκα». Όπως λέει η ίδια, στην αρχή αυτό την πλήγωνε. Στη συνέχεια, όμως, σταμάτησε να νοιάζεται. «Προσαρμόστηκα και αποφάσισα να επικεντρωθώ στο να αναζητώ λύσεις για τον λαό μας», τονίζει.

Οι περιοχή των αυτοχθόνων Juma, που έχει περίπου το μέγεθος του Λας Βέγκας, καλύπτεται από το τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Κορυφαία προτεραιότητα της φυλής είναι η προστασία της επικράτειάς τους, που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της πολιτείας Αμαζόνας που σημειώνονται συχνά περιστατικά αρπαγής γης, αλλά και παράνομης αποψίλωσης των δασών.