Με τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα να μαίνεται, τα Χριστούγεννα στη Βηθλεέμ φέτος είναι διαφορετικά από κάθε άλλη χρονιά

Οι καμπάνες των εκκλησιών αντηχούν στα λαβυρινθώδη στενά της Βηθλεέμ. Η πόλη της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, κάθε χρόνο αυτές τις μέρες έσφυζε από επισκέπτες αλλά, φέτος, είναι σχεδόν έρημη.

Τον περασμένο μήνα, τοπικοί αξιωματούχοι πήραν την απόφαση να περιορίσουν αισθητά τις εορταστικές εκδηλώσεις, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό, όσο το Ισραήλ εξαπολύει σφοδρές επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας.

Η αεροπορική και χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ, σύμφωνα με το υπουργείο υγείας της Χαμάς, έχει κοστίσει πάνω από 20.000 ζωές Παλαιστινίων ενώ, σχεδόν το 85% του συνολικού πληθυσμού της Γάζας έχει εκτοπιστεί. Πολλοί κάτοικοι της Δυτικής Όχθης έχουν δεσμούς με τη Γάζα, μέσω αγαπημένων προσώπων και φίλων. Σε όλη τη Βηθλεέμ, που οι χριστιανοί ανά τον κόσμο σέβονται ως γενέτηρα του Ιησού Χριστού, έχει απλωθεί ένα πέπλο αγωνίας και δυστυχίας.

Τα χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά που, μέχρι πρότινος απαντούσε κανείς σε κάθε γειτονιά, έχουν αφαιρεθεί. Οι παρελάσεις και οι γιορτές έχουν ακυρωθεί. Το παραδοσιακό, τεράστιο χριστουγεννιάτικο δέντρο της πλατείας Manger, στο κέντρο της πόλης, φέτος απουσιάζει επιδεικτικά. Η Βηθλεέμ βρίσκεται περίπου 8 χιλιόμετρα νότια της Ιερουσαλήμ, ωστόσο, η άφιξη εκεί δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το χτισμένο από το Ισραήλ φράγμα της Δυτικής Όχθης περιορίζει τις μετακινήσεις, που έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολες, λόγω και των πολλαπλών σημείων ελέγχουν που οδηγούν μέσα και έξω από την πόλη. Ωστόσο, από τις 7 Οκτωβρίου και τις επιθέσεις της Χαμάς σε διάφορους ισραηλινούς στόχους, τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα.

Από εκείνη τη μέρα, στη Βηθλεέμ, το Ισραήλ έχει περιορίσει την κυκλοφορία, όπως έχει κάνει βέβαια και σε άλλες παλαιστινιακές πόλεις της Δυτικής Όχθης, με τους στρατιώτες στα σημεία ελέγχου να ελέγχουν την πρόσβαση μέσα και έξω, δυσκολεύοντας περαιτέρω τους Παλαιστίνιους που προσπαθούν να πάνε στη δουλειά τους.

«Ισχυρή σχέση με τους χριστιανούς αδερφούς μας»

Σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας, και στα κατεχόμενα εδάφη υπήρξε έξαρση της βίας, με τουλάχιστον 300 Παλαιστίνιους νεκρούς σε ισραηλινές επιθέσεις. Όπως εξηγεί ο Ali Thabet στο CNN, «ο γιος μου με ρώτησε γιατί δεν υπάρχει χριστουγεννιάτικο δέντρο φέτος, δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω». Ο ίδιος και η οικογένειά του ζουν στο Al Shawawra, ένα παλαιστινιακό χωριό κοντά στη Βηθλεέμ, την οποία και επισκέπτονται κάθε Χριστούγεννα καθώς, όπως λέει, «η σχέση με τους χριστιανούς αδερφούς μας είναι ισχυρή. Η σχέση μας με τη χριστιανική κοινότητα είναι πολύ σημαντική. Συμμετέχουμε στις γιορτές τους κι εκείνοι στις δικές μας. Αλλά η φετινή εορταστική περίοδος είναι πολύ άσχημη».

Στους πλακόστρωτους δρόμους της Βηθλεέμ, ο αντίκτυπος της σύγκρουσης είναι εμφανής. Αφού υπέφεραν από τις κακουχίες και τους περιορισμούς της πανδημίας του κορονοϊού, οι επιχειρήσεις της πόλης πόνταραν σε μία πολυσύχναστη εορταστική περίοδο. Πολλά από τα ξενοδοχεία, τα καταστήματα και τα εστιατόρια, όμως, χωρίς τα συνηθισμένα πλήθη τουριστών και πιστών, έχουν κλείσει.

Περιμένοντας πελάτες που δεν θα έρθουν

Ο Rony Tabash, τρίτης γενιάς καταστηματάρχης στην πόλη, εξηγεί ότι, η οικονομία της Βηθλεέμ εξαρτάται από τους πιστούς και τον τουρισμό. Στέκεται στην πόρτα του καταστήματός του περιμένοντας πελάτες που δε θα έρθουν φέτος. Στα ράφια, αναμνηστικά και σκαλιστά γλυπτά φάτνης από ξύλο ελιάς μαζεύουν σκόνη. Το κατάστημα του Tabash είναι ένα από τα ελάχιστα που παραμένουν ανοιχτά καθώς, ο ίδιος, επιθυμεί να στηρίξει τους ειδικευμένους τεχνίτες που κατασκευάζουν με προσοχή στη λεπτομέρεια τα εμπορεύματά του. Και ο πατέρας του είναι κάθε μέρα μαζί του στο κατάστημα, προκειμένου να βγαίνει λίγο από το σπίτι. Το μαγαζί άνοιξε, το 1927, ο παππούς του. Όπως λέει, το σημείο πάνω στην πλατεία και απέναντι από τη γνωστή εκκλησία της, αποτελούν «μέρος της καρδιάς μας». «Δεν έχουμε ξαναδεί τα Χριστούγεννα έτσι. Εδώ και τρεις μήνες, ειλικρινά, δεν κάναμε ούτε μία πώληση. Δε θέλω να κλείσω τον πατέρα μου στο σπίτι. Δε θέλω να εγκαταλείψω την ελπίδα», συμπληρώνει.

Ακόμα κι η εκκλησία της Γέννησης, που το 2012 έγινε το πρώτο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς στα παλαιστινιακά εδάφη, είναι σχεδόν άδεια. Όλες τις προηγούμενες χρονιές, τέτοιες μέρες, θα σχηματίζονταν απέξω ουρές εκατοντάδων πιστών οι οποίοι θα περίμεναν υπομονετικά να μπουν στη σπηλιά της που, από τον 2ο αιώνα θεωρείται η ακριβής τοποθεσία γέννησης του Χριστού. Στο μαρμάρινο δάπεδό της, ένα ασημένιο αστέρι με 14 αιχμές σηματοδοτεί το ακριβές σημείο της γέννησης του Ιησού.

«Τα Χριστούγεννα σημαίνουν χαρά, αγάπη και ειρήνη»

Στο εσωτερικό της, συνήθως υπάρχουν μόνο όρθιοι. Οι μάχες στη Γάζα φέτος, όμως, έχουν αλλάξει τα πάντα. «Δεν την έχω ξαναδεί έτσι», λέει ο ελληνορθόδοξος ιερέας στην εκκλησία της Γέννησης, Σπυρίδων Σαμούρ. «Τα Χριστούγεννα σημαίνουν χαρά, αγάπη και ειρήνη. Εμείς δεν έχουμε ειρήνη, ούτε χαρά. Δεν είναι στο χέρι μας και προσευχόμαστε στον Θεό να βοηθήσει τους ηγέτες που παίρνουν τις αποφάσεις σε όλο τον κόσμο. Να τους δώσει το φως του, για να κάνουν ειρήνη παντού», καταλήγει.