Ταϊβάν: Οι εκλογές που θα μπορούσαν να αλλάξουν τον πλανήτη - Είναι βάσιμοι οι φόβοι για εισβολή της Κίνας;

Εξαιρετικά κρίσιμες θεωρούνται από πολλούς αναλυτές οι εκλογές στην Ταϊβάν που θα διεξαχθούν στις 13 Ιανουαρίου, καθώς εκτιμάται πως το αποτέλεσμα θα μπορούσε να αλλάξει τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή.

Υπό στενή κινεζική παρακολούθηση

Το αποτέλεσμα παρακολουθείται στενά από τους ηγέτες της Κίνας, οι οποίοι διεκδικούν εδώ και καιρό την Ταϊβάν ως μέρος της επικράτειάς τους, παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν την έχουν ελέγξει.

Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων στην Ταϊβάν δεν θέλει να κυβερνάται από την Κίνα, αναφέρει το CNN. Η Κίνα αντιτίθεται ανοιχτά στο σημερινό κυβερνών κόμμα της Ταϊβάν και έχει διαμορφώσει την εκλογική αναμέτρηση ως μια επιλογή μεταξύ «πολέμου και ειρήνης, ευημερίας και παρακμής». Ο Σι απηύθυνε νέα προειδοποίηση προς την Ταϊβάν σε ομιλία του την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, δηλώνοντας: «Η επανένωση της μητέρας πατρίδας είναι ιστορικά αναπόφευκτη».

Η Ταϊβάν παραμένει επίσης η μεγαλύτερη πηγή έντασης μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, του κύριου διεθνούς υποστηρικτή και προμηθευτή όπλων του νησιού, και οι σχέσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων του κόσμου είναι δύσκολες εδώ και χρόνια.

Ο τρόπος με τον οποίο η Κίνα θα ανταποκριθεί στις επιλογές που έκαναν οι ψηφοφόροι της Ταϊβάν αυτό το Σαββατοκύριακο θα αποτελέσει δείτκη αν το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον μπορούν να διαχειριστούν τις εντάσεις ή να κινηθούν προς περαιτέρω αντιπαράθεση - ακόμη και σύγκρουση.

Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις κρίσιμες εκλογές:

Ποιοι είναι οι υποψήφιοι;

Τρεις άνδρες θα διεκδικήσουν τη διαδοχή της προέδρου Τσάι Ινγκ Γουέν, η οποία ασκεί τα καθήκοντά της εδώ και οκτώ χρόνια και δεν μπορεί να είναι εκ νέου υποψήφια λόγω των ορίων θητείας.

Ο επικρατέστερος στην αμφίρροπη κούρσα είναι ο Λάι Τσινγκ Τε, ο σημερινός αντιπρόεδρος του κυβερνώντος Δημοκρατικού Προοδευτικού Κόμματος (DPP), το οποίο υπερασπίζεται την de facto κυριαρχία της Ταϊβάν και την ξεχωριστή ταυτότητα από την Κίνα.

Γιατρός που έγινε πολιτικός, ο Λάι έχει περιγράψει στο παρελθόν τον εαυτό του ως «πρακτικό εργάτη για την ανεξαρτησία της Ταϊβάν» - ισχυρισμός που εξόργισε το Πεκίνο και ανησύχησε την Ουάσιγκτον. Αλλά μετρίασε τη στάση του στην προεκλογική εκστρατεία, υποσχόμενος, όπως και η Τσάι, να διατηρήσει το «status quo» και προθυμοποιούμενος να συνομιλήσει με το Πεκίνο «υπό τις αρχές της ισότητας και της αξιοπρέπειας». Το Πεκίνο απέρριψε τις προσφορές του, αποκαλώντας τον «πολεμοκάπηλο» και «καταστροφέα της ειρήνης μεταξύ των δύο πλευρών».

Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Λάι είναι ο Χου Γιου Ιχ, πρώην αστυνομικός και δημοφιλής δήμαρχος της πόλης της Νέας Ταϊπέι, από το Kuomintang (KMT), το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης της Ταϊβάν, το οποίο παραδοσιακά ευνοεί στενότερους δεσμούς με την Κίνα. Ο Χου κατηγορεί το DPP για την πρόκληση της Κίνας και υποστηρίζει τις «ειρηνικές σχέσεις» με τη γείτονα κρατώντας τον διάλογο ανοιχτό και ενισχύοντας τους οικονομικούς και κοινωνικούς δεσμούς. Ορκίζεται επίσης να ενισχύσει την άμυνα της Ταϊβάν.

Ο τρίτος υποψήφιος, ο Κο Γουέν-τζε, προέρχεται από το Λαϊκό Κόμμα της Ταϊβάν (TPP), το οποίο ίδρυσε μόλις το 2019. Ο χαρισματικός πρώην δήμαρχος της Ταϊπέι παρουσιάζει τον εαυτό του ως πολιτικό αουτσάιντερ. Η επικέντρωσή του σε θέματα εγχώρια ζητήματα βιωτικού επιπέδου έχει τύχει ιδιαίτερα καλής υποδοχής από τους νεότερους ψηφοφόρους, πολλοί από τους οποίους έχουν απογοητευτεί από το παραδοσιακό πολιτικό δίδυμο της Ταϊβάν, καθώς και από τους στάσιμους μισθούς και τα απλησίαστα σπίτια.

Όσον αφορά τις σχέσεις με την Κίνα, ο Ko έχει υποστηρίξει μια «μέση οδό», κατηγορώντας το DPP ότι είναι πολύ εχθρικό και επικρίνοντας το KMT ότι είναι πολύ υποχωρητικό.

Κανένα πολιτικό κόμμα στην Ταϊβάν δεν έχει εκλεγεί ποτέ για τρίτη θητεία στην εξουσία. Εάν ο Λάι κερδίσει για λογαριασμό του DPP άλλη μια θητεία, θα ήταν κάτι πρωτοφανές στην 27χρονη δημοκρατική ιστορία του νησιού, εκτιμά το CNN.

Πώς αντέδρασε η Κίνα;

Η Κίνα χρησιμοποιεί εδώ και καιρό ένα μείγμα… καρότου και μαστιγίου, καθώς προσπαθεί να πείσει την Ταϊβάν να υποταχθεί στο σχέδιο «επανένωσής» της.

Από την πρώτη εκλογή της Τσάι, πριν από οκτώ χρόνια, το Πεκίνο έχει διακόψει τις περισσότερες επικοινωνίες με την Ταϊπέι, έχει μειώσει τις ανταλλαγές μεταξύ των δύο πλευρών και έχει αυξήσει σημαντικά τη στρατιωτική πίεση.

Αυτά τα μέτρα έφεραν τις σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών. Λιγότερο από το 3% των κατοίκων της Ταϊβάν προδιορίζονται τώρα κυρίως ως Κινέζοι και λιγότερο από το 10% υποστηρίζει μια άμεση ή ενδεχόμενη ενοποίηση.

Η Ταϊβάν έχει επίσης εμβαθύνει τις σχέσεις της με τα δυτικά έθνη τα τελευταία οκτώ χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός που ανησυχεί το Πεκίνο.

Οι αξιωματούχοι της Κίνας, έχουν παροτρύνει τον λαό της Ταϊβάν να κάνει τη «σωστή επιλογή» - που θεωρείται ευρέως ως ευφημισμός για να μην ψηφίσει το DPP.

Οι αξιωματούχοι της Ταϊβάν έχουν κατηγορήσει την Κίνα για προσπάθειες παρέμβασης στις εκλογές της, συμπεριλαμβανομένων εκστρατειών παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οικονομικού εξαναγκασμού.

Στρατιωτική πίεση

Ενόψει των εκλογών, η Κίνα διατήρησε τη στρατιωτική πίεση στην Ταϊβάν, στέλνοντας μαχητικά αεροσκάφη, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πολεμικά πλοία κοντά στον ουρανό και τα νερά της. Το Πεκίνο έχει επίσης πετάξει αερόστατα πάνω από το νησί, σε αυτό που το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν αποκάλεσε μέρος ενός «ψυχολογικού πολέμου για να επηρεάσει το ηθικό του λαού μας».

Πόσο πιθανή είναι η εισβολή της Κίνας

Αν και λίγοι ειδικοί αναμένουν μια επικείμενη εισβολή από τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό, το Πεκίνο έχει άφθονους τρόπους για να επιδείξει τη δυσαρέσκειά του, από μια επίδειξη δύναμης μέσω στρατιωτικών ασκήσεων μέχρι μια περαιτέρω αναστολή των εμπορικών δεσμών με την Ταϊβάν ή ακόμη και έναν αποκλεισμό.

Το πόσο μακριά θα μπορούσαν να φτάσουν αυτές οι ενέργειες - και το πώς θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους - θα παρακολουθείται στενά από έναν κόσμο που είναι ήδη νευρικός για τις συγκρούσεις που μαίνονται στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Ποια είναι η σχέση των ΗΠΑ με την Ταϊβάν;

Η Ουάσινγκτον διέκοψε τους επίσημους δεσμούς με την Ταϊβάν το 1979 μετά την αλλαγή της διπλωματικής αναγνώρισης από την Ταϊπέι στο Πεκίνο. Έκτοτε οι ΗΠΑ διατηρούν στενούς ανεπίσημους δεσμούς με την Ταϊβάν και δεσμεύονται από το νόμο να παρέχουν στο νησί μέσα για την αυτοάμυνά του. Όμως παραμένει εδώ και καιρό σκόπιμα ασαφής για το αν θα υπερασπιστεί την Ταϊβάν σε περίπτωση κινεζικής επίθεσης.

Υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν -και τον προκάτοχό του Ντόναλντ Τραμπ- οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει την υποστήριξη και τις πωλήσεις όπλων στην Ταϊβάν. Ο Μπάιντεν δήλωσε επίσης σε πολλές περιπτώσεις ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν την Ταϊβάν εάν η Κίνα εισβάλει, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με το εάν οι ΗΠΑ απομακρύνονται από τη μακροχρόνια πολιτική της «στρατηγικής ασάφειας«.

Αυτό έχει ενοχλήσει το Πεκίνο, το οποίο προειδοποιεί ότι το ζήτημα της Ταϊβάν είναι «η πρώτη κόκκινη γραμμή που δεν πρέπει να ξεπεραστεί στις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ».