Κόσμος|31.03.2019 17:44

Οι Γάλλοι επιστρέφουν δυναμικά στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω... Κύπρου

Γιώργος Σκαφιδάς

Γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη τύπου «Rafale» απονηώνονται από το αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ» για να πραγματοποιήσουν πτήσεις εντός του FIR Λευκωσίας, πάνω από περιοχές της Πάφου, της Χρυσοχούς, της Λάρνακας και της ελεύθερης Αμμοχώστου, στο πλαίσιο αεροναυτικής άσκησης που διεξάγεται μαζί με την Εθνική Φρουρά της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Συνέβη προ ημερών και έγινε είδηση. Στο εξής ωστόσο, αναμένεται να αρχίσει να συμβαίνει ολοένα συχνότερα, καθώς Κύπρος και Γαλλία ενισχύουν, διευρύνουν και εμβαθύνουν την ήδη πολύπλευρη συνεργασία τους στους τομείς της άμυνας και της ενέργειας. Καλά πληροφορημένες πηγές υποστηρίζουν, μιλώντας στο Εθνος της Κυριακής, ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενδεχομένως ακόμη και μέσα στον Απρίλιο, αναμένεται να ανακοινωθούν νέες συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Γαλλίας, συμφωνίες που θα επικεντρώνονται μεν στον αμυντικό τομέα, χωρίς όμως να περιορίζονται μόνο σε θέματα άμυνας. Σύμφωνα μάλιστα με άλλες πληροφορίες, επίκειται και σχετική δεξίωση… πάνω στο γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ».

3+1 με Αίγυπτο και Γαλλία

Παράλληλα ωστόσο, το έδαφος προετοιμάζεται και για την επικείμενη συμμετοχή της Γαλλίας στο τριμερές σχήμα συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, σε μια λογική τύπου 3+1, με τη γαλλική εμπλοκή μάλιστα να προσανατολίζεται συγκεκριμένα πάνω σε θέματα αμυντικής συνεργασίας και θωράκισης. Την ίδια ώρα, στο μέτωπο της ενέργειας, γίνονται παράλληλα βήματα ώστε ο γαλλικός κολοσσός της TOTAL, που ήδη δραστηριοποιείται στην Κύπρο, να «μπει» ως εταίρος και σε άλλα τεμάχια της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στα οποία δρα σήμερα μόνη της η ιταλική ENI.

Γάλλοι και Ιταλοί διεκδικούν μαζί το οικόπεδο 7, για την αδειοδότηση του οποίου ενδέχεται να μην γίνει καν ανοικτός διαγωνισμός, διατηρώντας μάλιστα οι ίδιοι προβάδισμα καθώς οι εταιρείες τους ήδη δραστηριοποιούνται στα  παρακείμενα οικόπεδα 6 (TOTAL/ENI), 11 (TOTAL/ENI) και 8 (ENI). Οι Γάλλοι, ωστόσο, θα μπορούσαν να «μπουν» ως «συνέταιροι» και σε τεμάχια τα οποία επί του παρόντος ελέγχει μόνη της η ΕΝΙ, όπως είναι για παράδειγμα ακόμη και το οικόπεδο 3 στα ανατολικά. Απώτερος στόχος: η γαλλική εμπλοκή να λειτουργήσει παράλληλα και ως μέσο αποτροπής επαπειλούμενων νέων τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η γαλλική παρουσία στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου τείνει, άλλωστε, να συνοδεύεται και από πολεμικά μέσα αμυντικής θωράκισης (φρεγάτες, μαχητικά αεροσκάφη κ.α.) με επίκεντρο πάντα το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ» το οποίο λειτουργεί υπό μια έννοια και ως στρατιωτική βάση.

... και στο Οικόπεδο 3 

Υπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο του 2018, όταν παρενοχλήθηκε από τουρκικά πλοία, η ιταλική ENI αποχώρησε από το τεμάχιο 3 αναβάλλοντας τις προγραμματισμένες για εκεί γεωτρητικές έρευνες. Αμερικανοί (ExxonMobil) και Γάλλοι (TOTAL) εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα αντιδρούσαν πολύ πιο δυναμικά σε μια ανάλογη περίπτωση, εάν προκαλούνταν, με την εν λόγω προοπτική να λειτουργεί μάλιστα ωσάν ασπίδα, αποτρέποντας ή περιορίζοντας σημαντικά τις όποιες πειρατικές διαθέσεις από την πλευρά της Άγκυρας.

Η αποτρεπτική ισχύς, ειδικά των Γάλλων στην Ανατολική Μεσόγειο, αναμένεται να ενισχυθεί μέσα και από τις νέες πολυεπίπεδες συμφωνίες συνεργασίας που εκείνοι έχουν ήδη συνομολογήσει και αναμένεται να επισημοποιήσουν με την Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο της εν λόγω συνεργασίας, η Λευκωσία παρέχει ήδη στις γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις φιλοξενία και διευκολύνσεις, οι οποίες όμως αναμένεται να συστηματοποιηθούν αλλά και να αναβαθμιστούν μέσα και από την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων (λιμενικών, ενεργειακών κ.α.) και των υποδομών που θα μπορούν να τις εξυπηρετήσουν στο κυπριακό έδαφος.

Στο επίκεντρο της νέας εποχής, όπως εκείνη διαμορφώνεται, βρίσκεται η ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί η οποία αναβαθμίζεται, οι λιμενικές εγκαταστάσεις στο Βασιλικό το οποίο στόχος είναι να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο αλλά και το αεροδρόμιο της Πάφου.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, σημειώνεται ότι η γαλλο-κυπριακή συνεργασία δεν συνεπάγεται ούτε τη δημιουργία γαλλικών βάσεων αλλά ούτε και τη μόνιμη παρουσία γαλλικών δυνάμεων στο νησί. Είναι σαφές δε ότι πρόθεση του κυπριακού υπουργείου Εξωτερικών δεν είναι να αποκλειστεί η Τουρκία από τις συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο. «Δεν αποκλείουμε κανέναν… Η Τουρκία με τη συμπεριφορά της αποκλείστηκε μόνη της από τις συζητήσεις μας. Εάν η Τουρκία θέλει να συμμετάσχει σε αυτές τις συζητήσεις, εξαρτάται από την ίδια να έχει καλές γειτονικές σχέσεις και να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα των χωρών της περιοχής», δήλωσε προ ημερών ο Κύπριος ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης από τις ΗΠΑ. 

Μόνιμος περιφερειακός οργανισμός στη Λευκωσία 

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η γαλλο-κυπριακή συμπόρευση έρχεται ως στρατηγικός στόχος να ενταχθεί στα ευρύτερα σχέδια γεωπολιτικής αναβάθμισης της Λευκωσίας, με τη Γαλλία να επιστρέφει δυναμικά σε μια περιοχή όπως είναι εκείνη της Ανατολικής Μεσογείου στην οποία άλλωστε είχε παραδοσιακά καθοριστική παρουσία (σε Συρία, Λίβανο και Αλεξανδρέττα) και επιρροή. Διόλου τυχαία, η γαλλική επάνοδος έρχεται να συνδυαστεί χρονικά με την επιδείνωση στις σχέσεις ανάμεσα στο Παρίσι και την Άγκυρα αλλά και με την σχεδόν ολοκληρωτική απουσία της Βρετανίας από τις διεθνείς εξελίξεις (λόγω Brexit).

Παράλληλα, η Κυπριακή Δημοκρατία από την πλευρά της προωθεί και τη δημιουργία ενός περιφερειακού οργανισμού ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο που θα έχει ως έδρα τη Λευκωσία. Για να προετοιμάσει μάλιστα το έδαφος προς αυτήν την κατεύθυνση, έχει προγραμματίσει να θέσει σε λειτουργία από τις αρχές Ιουλίου στη Λευκωσία μια μόνιμη γραμματεία τριμερών συνεργασιών… που θα μπορούσε να μετεξελιχθεί σε μόνιμο περιφερειακό οργανισμό συνεργασίας.  

ΑίγυπτοςΓαλλίατριμερείςΚύπροςαμυντική συνεργασία