Κόσμος|10.02.2024 20:34

Reset σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ: Τα F-16 και το ταξίδι Ερντογάν στην Ουάσιγκτον

Μαρία Ζαχαράκη

Το Σάββατο λήγει η 15ήμερη προθεσμία κατάθεσης αντίρρησης εκ μέρους του Κογκρέσου για την πώληση F-16 στην Τουρκία, αλλά, όπως φαίνεται, δεν θα υπάρξει καμία ανατροπή στα συμπεφωνημένα.

Το ερώτημα της επόμενης ημέρας, ωστόσο, είναι ποιο θα είναι το μέλλον των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων. Η βελτίωση των διμερών δεσμών δεν σημαίνει ότι η Άγκυρα επιστρέφει στο μαντρί των ΗΠΑ, υποστηρίζει ο αναλυτής Σονέρ Τσαγαπτάι. «Η μετατόπιση του Ερντογάν δίνει την ευκαιρία για μία επανέναρξη των σχέσεων και όχι για ξαναζέσταμα του ίδιου φαγητού».

Δύο σημαντικά δεδομένα

Ως «κόμβοι» για την εν λόγω «επαναφορά» θεωρούνται αφενός το Βόρειο Ιράκ και η Συρία κι αφετέρου ο εξοπλιστικός τομέας:

  • Φιλοτεχνείται μία εικόνα «ανανέωσης» των αμερικανικών σχεδιασμών, ώστε να είναι «φιλικότεροι προς τις επιδιώξεις της Άγκυρας». Απόδειξη η συζήτηση πίσω από κλειστές πόρτες περί συμφωνίας μετακίνησης των Κούρδων της Συρίας στην Ιορδανία, μακριά από τα σύνορα της Τουρκίας.
  • Από την άλλη, καλλιεργείται «ισχυρό ενδεχόμενο» αμερικανοτουρκικής συνεργασίας στον εκσυγχρονισμό των F-16. «Η τοποθέτηση των 79 κιτ εκσυγχρονισμού σχεδιάζεται να ανατεθεί στην τουρκική TUSAS σε σύμπραξη με τη Lockheed Martin».

Δεν έπεισε η Νούλαντ

Από την άλλη, πάντως, το φερόμενο ως «άνοιγμα της πόρτας για επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F35» εκ μέρους της ΑΝΥΠΕΞ των ΗΠΑ Νούλαντ, δεν έπεισε. «Ακόμα και αν η Τουρκία πετάξει στα σκουπίδια τους S-400, δεν θα μας δώσουν ποτέ τα F-35. Στην πραγματικότητα, έδωσαν τα F-35 στους Έλληνες για να εξισορροπήσουν τον μεγάλο στόλο UCAV της Τουρκίας», υποστηρίζει ο Τούρκος αναλυτής, Ιμπραχίμ Καρατάς, ενώ η έμπειρη διπλωματική συντάκτης Ζεϊνέπ Γκιουρτζανλί βρίσκει επικίνδυνη για τα τουρκο-ρωσικά συμφέροντα τη δήλωση Νούλαντ. «Ενόψει της επίσκεψης Πούτιν στην Τουρκία, θα βρεθεί οπωσδήποτε στο στόχαστρο εκβιαστικών χειρισμών εκ μέρους της Μόσχας, προκειμένου να υπονομεύσει την πρόσφατη εικόνα εξομάλυνσης των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ», εκτιμά.

Θα προσκληθεί ο Ερντογάν στις ΗΠΑ;

Μετά την πρόοδο που σημειώνεται στις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις, μετά την έγκριση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ένα άλλο θέμα που συζητείται στην Άγκυρα είναι αν ο Τούρκος πρόεδρος θα προσκληθεί στην Ουάσιγκτον από τον Μπάιντεν.

Μια επίσκεψη του Ερντογάν μπορεί να είναι πλέον δυνατή, αλλά οι εκλογικές αναμετρήσεις και στις δύο χώρες (Μάρτιο και Νοέμβριο) ίσως την καταστήσουν ανεπιθύμητη. Επειδή η αμερικανική κυβέρνηση γενικά δεν επιθυμεί επισκέψεις πολύ κοντά σε εκλογές, που μπορεί να επηρεάσει/θυμώσει τον μέσο Αμερικανό ψηφοφόρο.

ΗΠΑF-16Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνειδήσεις τώραΤουρκία