Vittrup Man: Λύθηκε το μυστήριο του θανάτου 5.200 χρόνια μετά

Πριν από περίπου 5.200 χρόνια, η ζωή ενός ανθρώπου έληξε βίαια σε έναν βάλτο στη βορειοδυτική Δανία. Τώρα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν προηγμένες γενετικές αναλύσεις για να αφηγηθούν την απροσδόκητη ιστορία του «ανθρώπου του Vittrup», του παλαιότερου μετανάστη στην ιστορία της χώρας.

Το χτύπησαν στο κεφάλι

Τα λείψανα του άνδρα αποκαλύφθηκαν σε έναν βάλτο στο Vittrup της Δανίας, το 1915. Το δεξί οστό του αστραγάλου του, το κάτω αριστερό οστό της κνήμης, το σαγόνι του και το κατακερματισμένο κρανίο του βρέθηκαν μαζί με ένα ξύλινο ρόπαλο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι πέθανε αφού τον χτύπησαν στο κεφάλι τουλάχιστον οκτώ φορές με το ξύλινο ρόπαλο κάποια στιγμή μεταξύ του 3100 π.Χ. και του 3300 π.Χ.

Σύμφωνα με το CNN, o επιστήμονες ανέλυσαν τα λείψανα του ανθρώπου Vittrup σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature σχετικά με τη γενετική προϊστορία της Δανίας, στην οποία αναλύθηκε η αλληλουχία των γονιδιωμάτων 317 αρχαίων σκελετών. Ορισμένοι από τους ίδιους ερευνητές αποφάσισαν να διεξάγουν ατομική μελέτη του ανθρώπου Vittrup, αφού το DNA του αποκάλυψε ότι ήταν γενετικά διαφορετικός από τον υπόλοιπο πληθυσμό της πέτρινης εποχής της Δανίας. Μια μελέτη που περιγράφει λεπτομερώς τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό PLOS One.

«Το αποτέλεσμα ήταν αυτή η εκπληκτική ιστορία ζωής», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Άντερς Φίσερ, ερευνητής του έργου στο τμήμα ιστορικών σπουδών του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία και διευθυντής της Sealand Archaeology.

Αυτό που ανακάλυψε η ομάδα ενώ συναρμολογούσε τη ζωή του ανθρώπου Vittrup ρίχνει φως στις μετακινήσεις και τις συνδέσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών της λίθινης εποχής.

Ένας μετανάστης της Λίθινης Εποχής

Η ερευνητική ομάδα, ανέλυσε το σμάλτο των δοντιών του, την πέτρα και το κολλαγόνο των οστών του χρησιμοποιώντας μεθόδους ανάλυσης αιχμής.

Η συνδυασμένη ανίχνευση συγκεκριμένων χημικών στοιχείων στο σμάλτο του, όπως το στρόντιο, το άζωτο, ο άνθρακας και το οξυγόνο, καθώς και η ανάλυση πρωτεϊνών στα δόντια και τα οστά του, αποκάλυψε πώς η διατροφή του ανθρώπου Vittrup μετατράπηκε από αυτή του κυνηγού-συλλέκτη σε αυτή του αγρότη πριν πεθάνει μεταξύ 30 και 40 ετών.

Ο άνθρωπος Vittrup γεννήθηκε και μεγάλωσε πιθανότατα κατά μήκος των ακτών της σκανδιναβικής χερσονήσου, ίσως μέσα στα ψυχρά κλίματα της Νορβηγίας ή της Σουηδίας. Ήταν γενετικά πιο κοντά στους ανθρώπους από αυτές τις περιοχές και είχε πιο σκούρο δέρμα από τις κοινότητες της λίθινης εποχής στη Δανία.

Στη Σκανδιναβία, ο άνθρωπος Vittrup ανήκε πιθανότατα σε μια βόρεια κοινότητα κυνηγών-τροφοσυλλεκτών που απολάμβανε μια διατροφή με ψάρια, φώκιες και ακόμη και φάλαινες, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι τροφοσυλλέκτες είχαν σκάφη που τους επέτρεπαν να ψαρεύουν στην ανοιχτή θάλασσα.

Και τότε, κάτι έκανε τη ζωή του να αλλάξει δραστικά, και στην ηλικία των 18 ή 19 ετών, ο άνθρωπος Vittrup βρισκόταν στη Δανία και ζούσε με τη διατροφή ενός αγρότη, τρώγοντας πρόβατα και κατσίκια.

«Το ταξίδι του σε μια αγροτική κοινωνία στη Δανία υποδηλώνει εκτεταμένα ταξίδια με πλοίο», ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης. Οι μετακινήσεις του ανθρώπου του Vittrup σε μεγάλες αποστάσεις ήταν ασυνήθιστες, «αλλά μπορεί να λένε κάτι για τις συνεχιζόμενες ανταλλαγές μεταξύ των Δανών αγροτών και των βόρειων κυνηγών-συλλεκτών», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Karl-Goran Sjogren.

Το γιατί ο άνθρωπος του Vittrup έκανε ένα τόσο μακρύ ταξίδι είναι άγνωστο, αλλά οι ερευνητές έχουν μερικές θεωρίες. Είναι πιθανό να ήταν αιχμάλωτος ή σκλάβος που έγινε μέλος της τοπικής κοινωνίας στη Δανία. Ή ο Vittrup Man ήταν ένας έμπορος που εγκαταστάθηκε στη Δανία.

Οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν ότι οι πυριτόλιθοι διακινούνταν από τη Δανία προς τον Αρκτικό Κύκλο στη Νορβηγία, δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Lasse Sorensen, επικεφαλής της έρευνας των αρχαίων πολιτισμών της Δανίας και της Μεσογείου στο Εθνικό Μουσείο της Κοπεγχάγης.

Η μελέτη του ανθρώπου του Vittrup βοήθησε τους ερευνητές να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τη γενετική, τον τρόπο ζωής και τις τελετουργικές πρακτικές που μπορούν να ανιχνευθούν στις κοινωνίες της λίθινης εποχής, δήλωσε ο Sjogren.