Αλεξέι Ναβάλνι: Οι απάνθρωπες συνθήκες στη φυλακή του «Πολικού Λύκου» που πέθανε

«Πολικός Λύκος» ονομάζεται η φυλακή στην οποία άφησε την τελευταία του πνοή ο μεγάλος επικριτής του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι. Ο ηγέτης της ρωσικής αντιπολίτευσης είχε μεταφερθεί κάτω από απόλυτη μυστικότητα στο στρατόπεδο φυλακών IK-3 στο Χαρπ, περίπου 1.900 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μόσχας, όπου οι θερμοκρασίες φτάνουν τους -30 βαθμούς Κελσίου.

Βία μέσα στη φυλακή

Πρώην κρατούμενοι κάνουν λόγο για «σκληρό περιβάλλον, με απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης μαζί με σωματική και ψυχολογική βαρβαρότητα. Οι συνθήκες σε αποικίες ειδικού καθεστώτος είναι τρομερές, είναι σαφές ότι πρόκειται για κράτηση σε μέγιστη απομόνωση», είχε πει στους The Moscow Times ο Ιγκορ Καλιάπιν, υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, ο οποίος εκτιμά πως ο λόγος που έστειλαν εκεί τον Ναβάλνι, ήταν ακριβώς για να τον έχουν πλήρως απομονωμένο από όλους.

Σύμφωνα με πρώην κατάδικους, έχουν σημειωθεί καψώνια και βασανιστήρια στις φυλακές αυτές, ενώ ακόμη κι αν κάποιος φωνάξει σε βοήθεια, είναι τόσο απομονωμένος, που δεν θα τον ακούσει κανείς…

Με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες, η θερμοκρασία είναι πάντα υπό το μηδέν και ορισμένες νύχτες φτάνει και τους -35.

Οι φύλακες υποδέχονται τους κρατούμενους με παγωμένο ντους και μετά, σύμφωνα με πρώην κατάδικους, ακολουθεί... ξύλο. Όσον αφορά το ενδεχόμενο να δουν γιατρό, περιμένουν για μέρες ή και εβδομάδες.

Το 2015 μάλιστα, ένας τρόφιμος μην αντέχοντας την απάνθρωπη συμπεριφορά των υπαλλήλων στις φυλακές, έβαλε τέλος στη ζωή του κόβοντας τις φλέβες του.

Τα παράπονα του Ναβάλνι για την υγεία του

Όπως μεταδίδει ο Independent, σύμφωνα με έκθεση από την ομάδα δικαιωμάτων της Διεθνούς Αμνηστίας, ο Ναβάλνι παραπονέθηκε για πρώτη φορά για την επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του τον Μάρτιο του 2021, αμέσως μετά τη μεταφορά του. Αντιμετώπιζε εξουθενωτικούς πόνους στην πλάτη και μούδιασμα στα πόδια του. Επιπλέον, είπε ότι υποβαλλόταν σε παρεμβατικούς ωριαίους νυχτερινούς «ελέγχους» που ουσιαστικά του στέρησαν τον ύπνο για αρκετές εβδομάδες.

Η διοίκηση της φυλακής αρνήθηκε να του παράσχει επαρκή υγειονομική περίθαλψη ή ακόμη και να μοιραστεί μαζί του τον ιατρικό του φάκελο. Τελικά, μετά από μια διεθνή εκστρατεία υπέρ του και μια απεργία πείνας, οι αρχές του προσέφεραν κάποια ιατρική περίθαλψη και του επέτρεψαν να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την υγεία του.

Ξεκινώντας από τον Δεκέμβριο του 2022, οι αρχές της φυλακής τοποθέτησαν επανειλημμένα τον Ναβάλνι σε κελί με έναν άλλο κρατούμενο, ο οποίος, σύμφωνα με τον επικριτή του Πούτιν, είχε κακή υγεία, και οι αρχές απέτυχαν να θέσουν σε εφαρμογή προληπτικά μέτρα για την προστασία της υγείας του Ναβάλνι. Εκείνη την περίοδο, ο ίδιος έπαθε λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος. Παρά την επιδείνωση της κατάστασής τους, η διοίκηση της φυλακής αρνήθηκε να μεταφέρει τον ίδιο ή τον άλλο κρατούμενο σε ιατρικό θάλαμο. Σύμφωνα με τον δικηγόρο του Ναβάλνι, τελικά του χορηγήθηκε λάθος είδος αντιβιοτικών, το οποίο φέρεται να επιδείνωσε την κατάστασή του.

Είχαν επισημανθεί τα προβλήματα υγείας του

Η Mariana Katzarova, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρωσική Ομοσπονδία, εξέφρασε τους φόβους της για την υγεία του Ναβάνι στα τέλη του περασμένου έτους: «Η συνεχιζόμενη κακομεταχείριση κατά την κράτηση και η έλλειψη πρόσβασης σε επαρκή ιατρική περίθαλψη θα προκαλέσουν περαιτέρω βλάβη στην υγεία του και θα οδηγήσουν σε μεγάλους κινδύνους για τη ζωή του».

Η οικογένειά του και οι δικηγόροι του αναφέρουν ότι έπασχε από μια οξεία, μη διαγνωσμένη, ασθένεια του στομάχου, ενώ βρισκόταν στη φυλακή. Αυτό, και η γενική στέρηση, έχει οδηγήσει σε ανησυχητική απώλεια βάρους και λιποθυμίες.

Απομόνωση

Τον Ιανουάριο, ο εκπρόσωπος του Ναβάλνι δήλωσε ότι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης είχε τεθεί σε απομόνωση για 10 ημέρες επειδή «συστήθηκε λανθασμένα» σε έναν φρουρό.

Η Kira Yarmysh δήλωσε στο X ότι ήταν η 25η φορά που ο Ναβάλνι είχε τεθεί σε απομόνωση και ότι είχε περάσει 283 ημέρες σε τέτοιες συνθήκες.

Ενέσεις με άγνωστα φάρμακα

Τον Δεκέμβριο, ο Ναβάλνι δήλωσε ότι υπέφερε από επιδεινούμενους πόνους στην πλάτη από την προηγούμενη φυλάκισή του.

Σε ανάρτησή του στο Twitter, κατήγγειλε επίσης ότι του έκαναν ένεση με άγνωστα φάρμακα.

«Δείτε πώς λειτουργεί το σύστημα όταν δεν επιτρέπεται να χτυπήσετε κάποιον, αλλά η ηγεσία σας διέταξε να τον χτυπήσετε άσχημα», ανέφερε η ανάρτηση στο Twitter.

«Για παράδειγμα, έχω πρόβλημα με τη σπονδυλική μου στήλη. Είναι ξεκάθαρο τι πρέπει να κάνει κανείς για να κάνει το πρόβλημα χειρότερο: να με κρατήσει όσο το δυνατόν πιο ακίνητο», ανέφερε ο 46χρονος τότε Ναβάλνι, ο οποίος μπορούσε να αναρτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσω των δικηγόρων και των συμμάχων του.

«Αν κλείσεις ένα άτομο σε ένα κελί τιμωρίας, όπου μπορεί είτε να στέκεται είτε να κάθεται σε ένα σιδερένιο σκαμνί για 16 ώρες την ημέρα, μετά από ένα μήνα σε τέτοιες συνθήκες ακόμη και ένας υγιής άνθρωπος θα έχει αναμφίβολα πόνους στην πλάτη. Πέρασα τους τελευταίους 3 μήνες έτσι. Φυσικά, η πλάτη μου πονάει πολύ», ανέφερε σε άλλη ανάρτηση.

Ο Ναβάλνι είπε ότι ζήτησε πολλές φορές μέσα σε ενάμιση μήνα να δει γιατρό. Όταν τελικά ήρθε ένας γιατρός, είπε, τον εξέτασε για μόλις πέντε λεπτά και αρνήθηκε να του πει τη διάγνωσή.

Είπε ότι στη συνέχεια του έκαναν ενέσεις. Όταν ρώτησε τι περιείχαν, του είπαν: «Κάνουμε ένεση ό,τι συνταγογράφησε ο γιατρός. Βιταμίνη Β, για παράδειγμα».

Οι ενέσεις δεν βοηθούν, είπε, «και γενικά, αισθάνομαι λίγο άβολα να μου κάνουν ενέσεις με ένα άγνωστο φάρμακο».

Σκοτάδι

Η φυλακή «Πολικός Λύκος» όπου κρατήθηκε τελευταία ο Ναβάλνι περιβάλλεται από βουνά και τούνδρα, με παγωμένους σκοτεινούς χειμώνες που δίνουν τη θέση τους σε σύντομα, γεμάτα με κουνούπια καλοκαίρια.