Τουρκία: Υπέγραψε συμφωνία εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου με τη Σομαλία

Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, ανακοίνωσε ότι η Τουρκία υπέγραψε διακυβερνητική συμφωνία και Μνημόνιο Κατανόησης με τον υπουργό Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Σομαλίας Abdirizak Omar Mohamed για την ανάπτυξη συνεργασίας στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου στα χερσαία και υπεράκτια τμήματα της Σομαλίας.

Ο Τούρκος υπουργός ανέφερε ότι «με αυτή τη συμφωνία, θα πραγματοποιήσουμε κοινές δραστηριότητες για να φέρουμε τους πόρους της Σομαλίας στον σομαλικό λαό. Στοχεύουμε να ενισχύσουμε την παρουσία της Τουρκίας στο Κέρας της Αφρικής με νέες συνεργασίες στον τομέα της ενέργειας».

Η συμφωνία στοχεύει στα αποθέματα υδρογονανθράκων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Σομαλίας, η οποία δεν έχει αναπτυχθεί έπειτα από την κατάρρευση της σομαλικής κυβέρνησης στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Περιλαμβάνει επίσης την εξόρυξη σε χερσαίες περιοχές.

Τα εν δυνάμει κέρδη της συμφωνίας

Αμερικανικές εκθέσεις αναφέρουν ότι η Σομαλία μπορεί να διαθέτει τουλάχιστον 30 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά απαιτούνται επενδύσεις που μπορεί να διαρκέσουν τρία έως πέντε χρόνια.

Το 2022, η κυβέρνηση της Σομαλίας υπέγραψε συμφωνία εξερεύνησης με την αμερικανική Coastline Exploration για 7 υπεράκτια τεμάχια. Η γεώτρηση σχεδιάζεται να ξεκινήσει το 2025.

Η Σομαλιλάνδη, η βόρεια αυτόνομη αποσχισθείσα περιοχή χωρίς διεθνή αναγνώριση, υπέγραψε επίσης συμφωνία εξερεύνησης πετρελαίου με την Genel Energy με έδρα το Λονδίνο το 2022. Η γεώτρηση, σε μια περιοχή που δυνητικά περιέχει 5 δισ. βαρέλια πετρελαίου, πρόκειται να ξεκινήσει αργότερα φέτος. Το Μογκαντίσου θεωρεί τη συμφωνία παράνομη και τη θεωρεί άκυρη.

Οι δυσκολίες της Τουρκίας

Η συμφωνία Τουρκίας-Σομαλίας θα απαιτούσε εκτεταμένες προσπάθειες από την τουρκική πλευρά για τη γεώτρηση και την ανάπτυξη των πόρων, σύμφωνα με Τούρκο εμπειρογνώμονα σε θέματα ενέργειας προς το ΜΕΕ.

«Η Τουρκία υπέγραψε μια παρόμοια συμφωνία χερσαίας και υπεράκτιας εξερεύνησης με τη Λιβύη το 2022, αλλά η πρόοδος είναι ανύπαρκτη», δήλωσε ο ανώνυμος εμπειρογνώμονας.

«Τα ερευνητικά και γεωτρύπανα της Τουρκίας προορίζονται σε μεγάλο βαθμό για τα μπλοκ της Μαύρης Θάλασσας, αλλά η Άγκυρα θα μπορούσε να αναπτύξει το τουρκικό γεωτρύπανο Abdulhamit στη Σομαλία, αν το επιθυμεί», εκτίμησε.

Ο εμπειρογνώμονας εκτίμησε ότι η Τουρκία θα πρέπει να δαπανήσει έως και μισό δισεκατομμύριο δολάρια για να ολοκληρώσει μια επιχείρηση εξερεύνησης και επιτυχούς γεώτρησης στα ύδατα της Σομαλίας και η περαιτέρω ανάπτυξη του φυσικού αερίου ή του πετρελαίου θα κοστίσει τουλάχιστον μερικά δισεκατομμύρια δολάρια.

Είναι πλέον σαφές ότι η Τουρκία θα πρέπει να αναζητήσει ιδιωτικές ή δημόσιες συμπράξεις για τη χρηματοδότηση των έργων.

«Η Δύση στοχεύει όλο και περισσότερο στην πράσινη ενέργεια και η εργασία σε υδρογονάνθρακες γίνεται όλο και πιο αναποτελεσματική, καθώς η χρηματοδότηση είναι περιορισμένη», δήλωσε ο εμπειρογνώμονας. «Η Σομαλία θα φαινόταν ως ανασφαλής σε πολλές εταιρείες, αλλά η τουρκική ναυτική παρουσία και η στρατιωτική βοήθεια κατά της τρομοκρατίας μπορεί να εξασφαλίσει κάποιο ενδιαφέρον».

Απάντηση στην Αιθιοπία

Η κίνηση αυτή έγινε μετά την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ της Αιθιοπίας και της Σομαλιλάνδης τον Ιανουάριο, με αντάλλαγμα την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της αποσχισθείσας Σομαλιλάνδης.

Σε απάντηση, η Άγκυρα υπέγραψε τον περασμένο μήνα μια συνολική συμφωνία ναυτικής άμυνας με τη Σομαλία, η οποία, σύμφωνα με το Μογκαντίσου, αναθέτει στην Τουρκία να υπερασπιστεί τα θαλάσσια ύδατα της Σομαλίας από την τρομοκρατία, την πειρατεία και κάθε εξωτερική απειλή που θα μπορούσε να παραβιάσει τα δικαιώματα του σομαλικού κράτους για τα επόμενα 10 χρόνια.

Όπως σχολιάζεται στον τουρκικό Τύπο, με τη συμφωνία για την εξόρυξη υδρογονανθράκων, το Μογκαντίσου εμβαθύνει περαιτέρω τους δεσμούς της με την Άγκυρα εν μέσω εντάσεων με τη γειτονική Αιθιοπία.

Τουρκική παρουσία από το 2009

Το τουρκικό πολεμικό ναυτικό επιχειρεί ήδη από το 2009 στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας και στον Κόλπο του Άντεν στο πλαίσιο αποστολής του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της πειρατείας και των ένοπλων ληστειών.

Η Τουρκία διαθέτει πλέον μια μεγάλη στρατιωτική βάση στο Μογκαντίσου, ενώ τουρκικές εταιρείες διαχειρίζονται το αεροδρόμιο και το λιμάνι της πόλης. Υπολογίζεται ότι η Τουρκία έχει εκπαιδεύσει περισσότερες από 16.000 σομαλικές δυνάμεις, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο του στρατού, τόσο στο τουρκικό έδαφος όσο και στη βάση της στο Μογκαντίσου, γνωστή ως Turksom.

Η κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει επενδύσει σημαντικά ποσά στη Σομαλία από το 2011, ιδρύοντας τη μεγαλύτερη τουρκική πρεσβεία στον κόσμο στο Μογκαντίσου και επεκτείνοντας πάνω από 1 δισ. δολάρια σε ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα ως απάντηση σε μια θανατηφόρα ξηρασία.