Ιράν - Ισραήλ: Θα παίξει ρόλο στην απόφαση του Τελ Αβίβ η ανάγκη του Νετανιάχου για πολιτική επιβίωση;

Το Ισραήλ δεν έχει ακόμη καταλήξει στο πώς θα απαντήσει στην ιρανική επίθεση, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, στην οποία περισσότερα από 300 βλήματα εκτοξεύτηκαν στο έδαφός του, στην πρώτη άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και του εβραϊκού κράτους.

Το Ισραήλ πρέπει να βρει την ισορροπία ανάμεσα στις διεθνείς πιέσεις που δέχεται για αυτοσυγκράτηση και στην έκκληση του δεξιού συνασπισμού του Νετανιάχου για σθεναρή αντίδραση.

Το υπουργικό συμβούλιο για θέματα πολέμου του Ισραήλ εμφανίστηκε τη Δευτέρα αποφασισμένο να απαντήσει στην επίθεση του Ιράν, την οποία το Ιράν χαρακτηρίζει ως αντίποινα για το ισραηλινό χτύπημα σε ιρανικό διπλωματικό κτίριο στη Δαμασκό την 1η Απριλίου. Παρά την πίεση από τους συμμάχους να μην κλιμακωθεί, το υπουργικό συμβούλιο συζητά τώρα το χρονοδιάγραμμα και το εύρος της απάντησης, δήλωσαν στο CNN δύο Ισραηλινοί αξιωματούχοι που γνωρίζουν τι ειπώθηκε στις διαβουλεύσεις.

Το Ισραήλ έχει επιλογές, αλλά έχουν το τίμημά τους

Οι αναλυτές λένε ότι το Ισραήλ έχει λίγες επιλογές και κάθε μία από αυτές έρχεται με ένα τίμημα, ειδικά καθώς έχει ήδη εμπλακεί σε έναν σκληρό εξάμηνο πόλεμο με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και αντιμετωπίζει διάφορες, υποστηριζόμενες από το Ιράν, μαχητικές δυνάμεις.

Μια άμεση επίθεση στο Ιράν θα δημιουργούσε ακόμη ένα πρωτοφανές γεγονός. Ενώ το Ισραήλ θεωρείται ότι έχει διεξάγει μυστικές επιχειρήσεις στο Ιράν κατά τη διάρκεια των ετών, συχνά με στόχο άτομα ή εγκαταστάσεις που θεωρούνται απειλή για την ασφάλειά του, δεν έχει εξαπολύσει ποτέ άμεση επίθεση στο ιρανικό έδαφος.

«Βρισκόμαστε σίγουρα σε μια νέα φάση, και μάλιστα σε μια πολύ επικίνδυνη φάση της ισραηλινο-ιρανικής αντιπαράθεσης», δήλωσε ο Raz Zimmt, ειδικός σε θέματα Ιράν στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS) στο Τελ Αβίβ. «Το Ιράν έχει σίγουρα προσπαθήσει να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού με το Ισραήλ... Μπορεί να περιμένουμε περισσότερες αναμετρήσεις στο μέλλον».

Ενώ το Ισραήλ μπορεί να δυσκολευτεί να μην προβεί σε αντίποινα, είπε, δεν μπορεί να πραγματοποιήσει άμεση «στρατιωτική επίθεση πλήρους κλίμακας εναντίον στόχων στο εσωτερικό του Ιράν», καθώς η Τεχεράνη έχει ορκιστεί να ανταποδώσει με ακόμη μεγαλύτερη απάντηση από την επίθεση που εξαπέλυσε το Σαββατοκύριακο.

«Η προτεραιότητα του Ισραήλ είναι να συνεχίσουμε και να επικεντρωθούμε στην επίτευξη των κύριων στόχων μας στη Γάζα και να μην ανοίξουμε νέα μέτωπα», τόνισε ο Zimmt στο CNN.

Ο Alon Pinkas, πρώην ισραηλινός διπλωμάτης, δήλωσε ότι είναι απίθανο το Ισραήλ να προβεί σε αντίποινα χτυπώντας άμεσα το Ιράν. Αλλά αν το κάνει, είπε, το αντίκτυπο θα εξαρτηθεί από τους στόχους. Οι στόχοι θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία ή το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, είπε. «Κάθε ένας από αυτούς αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό επίπεδο κλιμάκωσης».

Ένας άλλος Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στο CNN τη Δευτέρα ότι μεταξύ των στρατιωτικών επιλογών που εξετάζονται είναι μια επίθεση σε μια ιρανική εγκατάσταση που θα έστελνε ένα μήνυμα στην Τεχεράνη αλλά δεν θα προκαλούσε θύματα. Ισραηλινοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι θα είναι δύσκολο.

«Καταπιέζεται» από τους συμμάχους του

Η αντίδραση του Ισραήλ μπορεί, ωστόσο, να είναι περιορισμένη από το γεγονός ότι ενήργησε ως μέρος ενός άτυπου συνασπισμού όταν απέκρουσε τον καταιγισμό πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών του Ιράν, δήλωσε ο Tamir Hayman, πρώην επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ, στο X.

Δηλαδή, οι επιθέσεις αποτράπηκαν με τη βοήθεια των συμμάχων του, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ιορδανία. Αλλά, οι σύμμαχοι αυτοί δεν επιθυμούν περαιτέρω κλιμάκωση.

Για παράδειγμα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ανώτερα μέλη της ομάδας εθνικής ασφαλείας του είπαν στους ισραηλινούς ομολόγους τους ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε επιθετική δράση κατά του Ιράν, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους που έχουν γνώση του θέματος. Ο Μπάιντεν προσπάθησε να πλαισιώσει την επιτυχή αναχαίτιση της ιρανικής επίθεσης από το Ισραήλ ως μια σημαντική νίκη -με την υπόνοια ότι περαιτέρω ισραηλινή αντίδραση ήταν περιττή.

Θα παίξει ρόλο στην απόφαση του Ισραήλ η ανάγκη του Νετανιάχου για πολιτική επιβίωση;

Το Ισραήλ είναι επίσης πιθανό να λάβει υπόψη του εσωτερικές πολιτικές εκτιμήσεις. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ηγείται του πιο δεξιού συνασπισμού στην ιστορία της χώρας και η διαφύλαξη αυτής της κυβέρνησης από την κατάρρευση απαιτεί κατευνασμό των σκληροπυρηνικών.

Ο Νετανιάχου, άλλωστε, δέχεται ήδη έντονες επικρίσεις στο εσωτερικό της χώρας του επειδή δεν μπόρεσε να αποτρέψει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κατά του Ισραήλ υπό την ηγεσία της Χαμάς και επειδή δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απελευθέρωση των περισσότερων από 100 ομήρων που παραμένουν στη Γάζα.

Ο Pinkas αναμένει ότι οποιαδήποτε απόφαση του Ισραήλ για αντίποινα θα επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τον ακροδεξιό συνασπισμό του Νετανιάχου και τις ανάγκες του ίδιου του πρωθυπουργού για πολιτική επιβίωση.

«Με τον κ. Νετανιάχου, όλα έχουν να κάνουν με την πολιτική και τη δική του επιβίωση, τη διατήρηση του συνασπισμού του και την επιθυμία του να διευρύνει τον πόλεμο για να αποστασιοποιηθεί από την 7η Οκτωβρίου και την επίθεση της Χαμάς», δήλωσε ο ίδιος.

Στο Ισραήλ, πρόσθεσε ο Pinkas, οι πολίτες δεν θέλουν να ανοίξουν άλλο ένα μέτωπο, καθώς τα στρατεύματα εξακολουθούν να πολεμούν στη Γάζα.

«Οι άνθρωποι είναι ακόμα συντετριμμένοι και σοκαρισμένοι από αυτό που συνέβη τον Οκτώβριο, οπότε δεν νομίζω ότι υπάρχει καμία επιθυμία της κοινής γνώμης να κλιμακωθεί και να ανοίξει μια εντελώς άμεση σύγκρουση με το Ιράν», είπε.

Ο παράγοντας «διεθνές πλεονέκτημα»

Πριν από τις επιθέσεις του Σαββατοκύριακου, το Ισραήλ ήταν κάπως απομονωμένο σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω της στάσης του στον πόλεμο στη Γάζα, όπου περισσότεροι από 33.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί. Μετά την επίθεση του Ιράν, ωστόσο, οι σύμμαχοί του έχουν συσπειρωθεί γύρω από το εβραϊκό κράτος και το δικαίωμά του να προστατεύει τον εαυτό του.

Ορισμένοι ισραηλινοί πολιτικοί κάλεσαν το κράτος να εκμεταλλευτεί την υποστήριξη που απέκτησε μετά την επίθεση για να αντεπιτεθεί.

Άλλοι έχουν καλέσει το Ισραήλ να χρησιμοποιήσει το «διεθνές πλεονέκτημα» είτε για να επιτεθεί στην Τεχεράνη είτε για να εισβάλει στην πόλη Ράφα της Γάζας, όπου βρίσκουν καταφύγιο περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι και η οποία, σύμφωνα με το Ισραήλ, είναι το τελευταίο προπύργιο της Χαμάς.

«Πρέπει να ανταποκριθούμε -και υπάρχουν δύο καλές επιλογές: Είτε να επωφεληθούμε από τη χθεσινή επίθεση για να επιτεθούμε στο Ιράν, είτε να έρθουμε σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να εισέλθουμε στη Ράφα και να εξαλείψουμε τη Χαμάς εκεί», δήλωσε ο Yaakov Amidror, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Νετανιάχου, στην Jerusalem Post τη Δευτέρα.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ έχει επίγνωση της διεθνούς υποστήριξης και της καλής θέλησης από τους συμμάχους της και δεν θέλει να τη χάσει. Ταυτόχρονα, όμως, αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να αφήσει αναπάντητη την πρώτη επίθεση του Ιράν σε ισραηλινό έδαφος.

Ο Benny Gantz, βασικό μέλος του υπουργικού συμβουλίου για θέματα πολέμου, πιέζει για ταχύτερη αντίδραση στην επίθεση του Ιράν, δήλωσαν δύο ισραηλινοί αξιωματούχοι στο CNN. Πιστεύει ότι όσο περισσότερο καθυστερεί το Ισραήλ την απάντησή του στην επίθεση του Ιράν, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να συγκεντρώσει διεθνή υποστήριξη γι' αυτήν.

Άλλοι διαφωνούν, λέγοντας ότι τα αντίποινα από το Ισραήλ που κλιμακώσουν τις εντάσεις και θα το απομονώσουν περαιτέρω, ιδίως από τα αραβικά κράτη του Κόλπου με τα οποία το Ισραήλ επιδιώκει να εξομαλύνει τους δεσμούς του.