Υπογραφή νέου εμπορικού δρόμου σήμερα μεταξύ Τουρκίας-Ιράκ

Νέα γεωπολιτικά δεδομένα επιφέρει η υπογραφή σήμερα στη Βαγδάτη του μνημονίου κατανόησης μεταξύ Ιράκ, Τουρκίας, Κατάρ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τη δημιουργία του «Δρόμου της Ανάπτυξης». Η συνεργασία του Ιράκ με τις άλλες χώρες, που θα συνδέσει τον Κόλπο με την Ευρώπη μέσω Τουρκίας, αποτελεί μια στρατηγική κίνηση που καθιστά την περιοχή κρίσιμο εμπορικό και ενεργειακό κόμβο.

«Πιστεύω ότι η επίσκεψή μου και οι συμφωνίες που μόλις υπογράφηκαν θα αποτελέσουν μια νέα καμπή στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ιράκ», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, που βρίσκεται σήμερα στο Ιράκ, έπειτα από 13 χρόνια.

Το αντίπαλο δέος του IMEC

Η Αναπτυξιακή Οδός θεωρείται το αντίπαλο δέος του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), στον οποίο συμμετέχει κι η Ελλάδα και παρουσιάστηκε στη σύνοδο κορυφής G20 στην Ινδία τον περασμένο Σεπτέμβρη, σκάζοντας σαν ‘βόμβα’ στις αγορές. Ο διάδρομος IMEC, γνωστός και ως «σύγχρονος δρόμος των μπαχαρικών» ήταν με τη σειρά του η απάντηση στην κινεζική «Πρωτοβουλία Belt and Road». Μετά τη συμφωνία στην Ινδία, ο Τούρκος πρόεδρος είχε αντιδράσει έντονα, επειδή είχε αποκλειστεί από τον IMEC, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Δεν μπορεί να υπάρξει διάδρομος χωρίς την Τουρκία".

Αναπτυξιακή Οδός

Το έργο «Αναπτυξιακός Δρόμος» είναι μια φιλόδοξη πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην ενίσχυση της περιφερειακής συνδεσιμότητας και του εμπορίου μεταξύ της Ασίας, της Ευρώπης και των περιοχών του Κόλπου. Το έργο, το οποίο υποστηρίζεται από την Τουρκία και το Ιράκ περιλαμβάνει την κατασκευή σιδηροδρόμων, δρόμων, λιμανιών και πόλεων για τη σύνδεση του Ιράκ με την Τουρκία. Ένας από τους κύριους στόχους του έργου είναι να μειωθεί ο χρόνος ταξιδιού μεταξύ Ασίας και Ευρώπης μέσω της Τουρκίας, με το λιμάνι Grand Faw να λειτουργεί ως η πρώτη φάση του Ιρακινού Δρόμου του Μεταξιού, μιας εναλλακτικής διαδρομής στη διώρυγα του Σουέζ. Ο σιδηρόδρομος και οι αυτοκινητόδρομοι μήκους 1.200 χιλιομέτρων (745 μιλίων) θα συνδέσουν το λιμάνι Great Faw, το οποίο σχεδιάζεται να γίνει το μεγαλύτερο λιμάνι στη Μέση Ανατολή, με τα τουρκικά σύνορα, με αναμενόμενο κόστος 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Το έργο θεωρείται το θεμέλιο μιας μη πετρελαϊκής βιώσιμης οικονομίας και αναμένεται να ενισχύσει την απασχόληση και να αυξήσει την αξία του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ). Προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε τρία στάδια το 2028, το 2033 και το 2050 και θα ανοίξει το Ιράκ στον κόσμο μέσω της Τουρκίας.

Η Τουρκική Δημοκρατία θεωρείται σημαντικός στρατηγικός εταίρος στην ανάπτυξη του Ιράκ και οι τουρκικές εταιρείες έχουν ήδη διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στα έργα υποδομής του Ιράκ. Το έργο αναμένεται να έχει ευρεία επίδραση από την Ευρώπη έως τις χώρες του Κόλπου και ο πρωθυπουργός του Ιράκ Σουντανί έχει επαινέσει τις τουρκικές εταιρείες για τη συμβολή τους στις υποδομές της χώρας του. Ωστόσο, υπάρχουν και διαφωνίες μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράκ, όπως οι τουρκικές επιχειρήσεις ασφαλείας στο βόρειο Ιράκ κατά του ΡΚΚ, οι διαφωνίες σχετικά με τον διαμοιρασμό των υδάτων των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη και η μεταφορά πετρελαίου από την ιρακινή περιοχή του Κουρδιστάν μέσω αγωγού στην Τουρκία, στην οποία αντιτίθεται η Βαγδάτη. Τα ζητήματα αυτά συζητούνται σήμερα στη Βαγδάτη, προκειμένου να επιτευχθεί συναίνεση και συμφωνία.