Οι εταιρείες ενέργειας έχουν βρει τρόπους να αποκρύπτουν από τους δορυφόρους τις εκπομπές μεθανίου από την καύση φυσικού αερίου

Από την καλή διάθεση των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου εξαρτώνται οι ρυθμιστικές αρχές όσον αφορά την χρήση κλειστών καυστήρων για την καύση αερίων

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με εικόνες από δορυφόρο που ήρθαν στο «φως», οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση να ανιχνεύσουν με ακρίβεια τα αέρια του θερμοκηπίου και τους ρύπους, που εκπέμπονται από τις εγκαταστάσεις των εταιρειών που έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου.

Οι εταιρείες ενέργειας που δραστηριοποιούνται σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία και η Νορβηγία φαίνεται να χρησιμοποιούν τεχνολογία που μπορεί να εμποδίζει τους επιστήμονες να εντοπίσουν το μεθάνιο, τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τους ρύπους που εκπέμπονται από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις οι οποίες εμπλέκονται στην παροχή φυσικού αερίου.

Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων μέσω της διαδικασίας της καύσης αοπφεύγουν τη δέσμευση των ποσοτήτων φυσικού αερίου που δε συμφέρει να πωληθούν. Κατά την καύση, όμως, απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα διοξείδιο του άνθρακα, τοξικοί ρύποι αλλά και χημικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο.

Οι ρυθμιστικές αρχές, παρά τους κινδύνους για την υγεία, μερικές φορές προτιμούν την καύση από την απελευθέρωση του φυσικού αερίου, το οποίο κατά 90% αποτελείται από μεθάνιο.

Η Παγκόσμια Τράπεζα, μαζί με την ΕΕ και άλλες ρυθμιστικές αρχές, εδώ και αρκετά χρόνια , χρησιμοποιούν δορυφόρους για τον εντοπισμό και την καταγραφή των εκπομπών φυσικού αερίου, ενώ ζητούν, από τις εταιρείες ενέργειεας να βρουν τρόπους, αντί να καίνε ή να εξαερίζουν, να δεσμεύουν τις μη επικερδείς ποσότητες αερίου. Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκε και η πρωτοβουλία Zero Routine Flaring 2030, κατά τη διάρκεια της διάσκεψης του Παρισιού για το κλίμα, προκειμένου να εξαλειφθεί η άσκοπη καύση. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της πρωτοβουλίας, από το 2021 έως το 2022, παγκοσμίως, σημειώθηκε μείωση της καύσης κατά 3%.

Τι είναι οι κλειστοί θάλαμοι καύσης

Μετά την ίδρυση της πρωτοβουλίας, ωστόσο,  στις ίδιες χώρες που δεσμεύτηκαν για τον τερματισμό της καύσης αερίων, άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους, «κλειστοί θάλαμοι καύσης». Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτοί λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο με τις φωτοβολίδες (καύση φυσικού αερίου), ωστόσο η φλόγα είναι κρυμμένη.

O πρώην ρυθμιστής στην Επιτροπή Ποιότητας Περιβάλλοντος του Τέξας, Tim Doty, δήλωσε στον Guardian πως, «ουσιαστικά, οι κλειστοί θάλαμοι καύσης είναι μια φωτοβολίδα με εσωτερική άκρη που δε φαίνεται. Η κλειστή καύση εξακολουθεί να είναι καύση. Οι υποδομές είναι διαφορετικές. Στην πραγματικότητα είναι πιθανότατα λιγότερο αποτελεσματική από την τυπική καύση. Είναι καλύτερη από την εξαέρωση, αλλά η μετάβαση σε κλειστή φωτοβολίδα ή μονάδα καύσης ατμών δεν συνεπάγεται βελτίωση όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών».

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μοναδική μέθοδος ανίχνευσης των εκλάμψεων είναι με τη χρήση δορυφορικών εργαλείων, τα οποία ονομάζονται ονομάζονται ανιχνευτές ορατής υπέρυθρης απεικόνισης (VIIRS), και έχουν την ικανότητα να εντοπίζουν τις εκλάμψεις, συγκρίνοντας τις θερμικές καταγραφές, με φωτεινές κηλίδες φωτός που είναι ορατές από το διάστημα. Ωστόσο οι ερευνητές, στην προσπάθειά τους να αναπαράξουν τη βάση δεδομένων, συνειδητοποίησαν ότι, οι δορυφόροι, δεν εντόπιζαν τις κλειστές εκλάμψεις.

Όπως εξήγησε ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, Eric Kort, στο βρετανικό μέσο, «η δορυφορική βάση δεδομένων VIIRS εξακολουθεί να είναι το πρότυπο για τους επιστήμονες παγκοσμίως. Σήμερα, είναι το καλύτερο, πιο συνεπές μέσο που διαθέτουμε. Εάν η έκλαμψη περικλείεται, οι άνθρωποι δεν τη βλέπουν. Συνεπώς, δε διαμαρτύρονται. Επίσης, όμως, αυτό σημαίνει ότι δε γίνεται ορατή από το διάστημα, όπως γίνονται οι περισσότερες μέθοδοι για την παρακολούθηση του όγκου εκλάμψεων».

Οι χώρες, χωρίς τα δορυφορικά δεδομένα, βασίζονταν αναγκαστικά σε αναφορές των ίδιων των εταιρειών ενέργειας. Οι περιβαλλοντολόγοι φοβούνται ότι, η ικανότητα της ερευνητικής κοινότητας να κατανοήσει τη ρύπανση και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο.

Το 2021, το Κολοράντο έγινε η πρώτη και μοναδική πολιτεία των ΗΠΑ η οποία απαγόρευσε τη συμβατική καύση. Σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες της Maxar, όμως, τις φωτοβολίδες καύσης έχουν αντικαταστήσει κλειστές φωτοβολίδες. Η αμερικανική πολιτεία προέβλεψε ρήτρα παρέκκλισης για τις κλειστές συσκευές καύσης. Οι εικόνες που έχει καταγράψει το Google Earth από τοποθεσία στην κομητεία Τζάκσον του Κολοράντο, ωστόσο, δείχνουν μία αναμμένη φλόγα η οποία εξαφανίζεται και αντικαθίσταται, στη συνέχεια, από μία κλειστή συσκευή ανάφλεξης. Οι ερευνητές δεν μπορούν να προσδιορίσουν πότε καίγεται και και για ποιο σκοπό, επειδή η καύση στην τοποθεσία δεν είναι ανιχνεύσιμη.

Με μία οπτική κάμερα απεικόνισης αερίων που χρησιμοποιείται συνήθως από ειδικούς της βιομηχανίας που αναζητούν διαρροές εκπομπών, η ΜΚΟ Earthworks, κατάφερε να καταγράψει αόρατους ρύπους προερχόμενους από την κλειστή καύση του Τάκσον. Ο ιδιοκτήτης του χώρου όμως, η Fulcrum Energy Capital Funds, ισχυρίστηκε στον Guardian ότι έχει εξαλείψει την καύση από τις εγκαταστάσεις της. Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα από το CarbonMapper, το οποίο παρέχει στοιχεία για τα αέρια του θερμοκηπίου, στην περιοχή Four Corners του Νέου Μεξικού, εθεάθησαν πίδακες μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα, προερχόμενοι από κλειστές συσκευές καύσης.

Τι ισχύει στην ΕΕ

Στα καθ΄ημάς, η ΕΕ ανακοίνωσε, τον Νοέμβριο του 2023, το σχέδιό της για τη σταδιακή κατάργηση της συνήθους καύσης, στο πλαίσιο της νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου. Οι κλειστές φωτοβολίδες που έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και εντός ΕΕ, ωστόσο, υποδηλώνουν ότι οι προμηθευτές ενέργειας σε πολλά κράτη – μέλη κάνουν χρήση της τεχνολογίας.

Κλειστές φωτοβολίδες έχουν καταγραφεί μέσω δορυφορικών εικόνων στις εγκαταστάσεις της Ineos στο Grangemouth της Σκωτίας και στο διυλιστήριο Rafnes της Ineos στη Νορβηγία. Στη Γερμανία, η εταιρεία κατασκευής χάλυβα ArcelorMittal, φαίνεται επίσης να χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Ineos, η κλειστή φωτοβολίδα, «οδηγεί σε σημαντικά λιγότερο θόρυβο και πολύ χαμηλότερες εκπομπές φωτός». Για τον ίδιο, αυτά είναι στοιχεία σημαντικά για την κοινότητα των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Από πλευράς ArcelorMittal εκπρόσωπος δήλωσε ότι, «η εταιρεία δεν έχει καμία σχέση με την κατασκευή της φλόγας. Εγκαταστήσαμε ως προληπτικό μέτρο μια κλειστή συσκευή καύσης, ώστε, εάν το άεριο πρέπει να καεί τη νύχτα, η φωτοβολίδα του να μη γίνεται ορατή». Σύμφωνα με την εταιρεία, η συσκευή είχε ποσοστό καύσης 100% και δεν υπήρχαν μετρήσιμες εκπομπές.

Ο διευθυντής του προγράμματος της Σύμπραξης της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη Μείωση του Φλεγόμενου Αερίου και του Μεθανίου, Zubin Bamji, δήλωσε ότι οι όγκοι από τις κλειστές φωτοβολίδες ήταν «πολύ μικροί και είναι απίθανο να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις εκτιμήσεις του όγκου των φωτοβολίδων σε περιφερειακό, εθνικό ή παγκόσμιο επίπεδο». Επιβεβαίωσε, ωστόσο, ότι το VIIRS δεν μπορεί να ταξινομήσει τις κλειστές συσκευές φωτοβολίδων.

Όπως δήλωσε πηγή με γνώση της νομοθεσίας της ΕΕ για το μεθάνιο, «το σύστημα καλύπτει όλων των ειδών τις καύσεις, όχι μόνο εκείνες που ανιχνεύονται μέσω δορυφόρου», ενώ πρόσθεσε πως η καύση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης θα εξακολουθήσει να επιτρέπεται. Αυτό το οποίο δεν έχει για την ώρα διασαφηνιστεί είναι το πώς η ΕΕ θα καθορίσει το εάν, η καύση μέσα σε κλειστές φωτοβολίδες αποτελεί συνήθη πρακτική ή προβλέπεται για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.