Η «μάχη» του TikTok: Ποιοι βγαίνουν νικητές και ποιοι χαμένοι; Η επέλαση της πολιτικής στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης

Σε λίγες μέρες (21/05) κλείνει ένας χρόνος από τις εθνικές εκλογές του Μαΐου 2023. Αυτές οι εκλογές σημαδεύτηκαν, μεταξύ άλλων, γιατί παγίωσαν την κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας, με το κυβερνών κόμμα να αποσπά ένα εντυπωσιακό ποσοστό ψήφων (40,79%)– και μάλιστα με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Με το ίδιο σύστημα, το οποίο και στήριξε, η αξιωματική αντιπολίτευση είδε τα ποσοστά της να μειώνονται κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες – γεγονός που υπήρξε καθοριστικό και στη μετέπειτα παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από το «τιμόνι» του ΣΥΡΙΖΑ μετά από 14 χρόνια, και δύο πρωθυπουργικές θητείες. Πέραν των πολιτικών εξελίξεων που έφεραν οι τελευταίες εκλογές, όμως, ανέδειξαν και ένα νέο φαινόμενο: αυτό, της (απόλυτης;) κυριαρχίας της επικοινωνίας στην πολιτική ζωή του τόπου.

Οι μεγάλοι νικητές των εκλογών

Αν αναλογιστεί τις εκλογικές αναμετρήσεις του τελευταίου ενός χρόνου, μάλλον με ευκολία θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, πέραν του προφανούς, μεγάλοι νικητές ήταν η επικοινωνία και το μάρκετινγκ. Είναι χαρακτηριστικό, ότι όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί προτίμησαν να βγουν σε ψυχαγωγικές εκπομπές όπου, ακόμα και οι πιο «διαβασμένες» παρουσιάστριες δεν θα έκαναν -εκ των πραγμάτων και λόγω θεματολογίας- τις πιο «ενοχλητικές», αμιγώς πολιτικές ερωτήσεις. Εκτός της κατά κόρον προβολής των προσωπικών τους στιγμών, είδαμε βιντεάκια να γίνονται viral, ενώ, ακόμη και οι πιο «σκληροπυρηνικοί» όπως, για παράδειγμα, ο Δημήτρης Κουτσούμπας, υπέκυψαν στον «πόλεμο» της ατάκας. Σε αυτό το πλαίσιο, μία σχετικά νέα πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης από την Κίνα, το TikTok, έπαιξε τον δικό του, επιτακτικό ρόλο. Οι επιδόσεις κάποιων υπήρξαν εντυπωσιακές.

Άλλοι, χάρισαν στους followers και επίδοξους ψηφοφόρους τους εξαιρετικά άβολες στιγμές.

Παρότι, όμως, η επικοινωνία των πολιτικών μηνυμάτων μέσω social media δεν είναι κάτι καινούργιο, η εν λόγω πλατφόρμα άλλαξε αισθητά την απεύθυνση, το ύφος, την ταχύτητα – ακόμα και την αισθητική της πολιτικής επικοινωνίας όπως την ξέραμε ως σήμερα. Και όσο στην Ελλάδα, αλλά ενόψει των Ευρωεκλογών του Ιουνίου στην ΕΕ γενικότερα, ολοένα και περισσότεροι πολιτικοί επιστρατεύουν το TikTok ως όπλο στη φαρέτρα της επικοινωνίας τους, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού κάτι συμβαίνει με το μέσο.

 Ο «πόλεμος» στο Κογκρέσο

Τον περασμένο Μάρτιο, ο CEO της πλατφόρμας, Σου Ζι Τσιου, κατέθεσε ενώπιον του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Λίγες μέρες πριν, η κυβέρνηση Μπάιντεν έδωσε το «τελεσίγραφο» της στους Κινέζους μετόχους της εταιρείας να πουλήσουν το μερίδιό τους σε Αμερικανούς προκειμένου το  app  να μην «μπλοκαριστεί» στη χώρα. Πολλά μέλη του Κογκρέσου προερχόμενα, τόσο από το Ρεπουμπλικανικό όσο και από το Δημοκρατικό Κόμμα, τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ αυτής της θέσης, επικαλούμενα θέματα GDPR και ασφάλειας των data των Αμερικανών πολιτών – χρηστών της εφαρμογής, που αγγίζουν τα 150 εκατομμύρια. Ο Σου Ζι Τσου απέκλεισε κάθε πιθανότητα διαρροής δεδομένων, παρότι παραδέχθηκε ότι η εφαρμογή μοιράζεται δεδομένα, ενώ αρνήθηκε τις διασυνδέσεις με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, διαβεβαιώνοντας πως το TikTok κάνει τα πάντα για να διατηρεί την ασφάλεια των χρηστών του. Ωστόσο, οι διαβεβαιώσεις του διευθύνοντα συμβούλου της πλατφόρμας - που είναι θυγατρική της κινεζικής εταιρείας ByteDance, δεν κατευνάζουν τις  ανησυχίες που υπάρχουν σχετικά με τη διαχείριση των δεδομένων των χρηστών με δεδομένο ότι, ακόμα και την ώρα που κάνουμε like σε ένα βίντεο, προσφέρουμε δεδομένα. Στην περίπτωση του συγκεκριμένου μέσου, μάλιστα, αυτά τα δεδομένα δεν υπηρετούν κανόνες που έχουμε βάλει εντός της Ευρώπης (ή έχουν βάλει στις ΗΠΑ), αλλά αυτούς που έχουν ισχύουν στην Κίνα.

«Θα ήταν χρήσιμο οι πολιτικοί να διαμορφώσουν μια συνείδηση αυτο-προστασίας δεδομένων στους χρήστες»

Από πλευράς του, ο Βασίλης Σωτηρόπουλος, δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω, είναι αρκετά καθησυχαστικός, εξηγώντας στο ethnos.gr ότι, «στην Ε.Ε. οι κανόνες για την προστασία προσωπικών δεδομένων είναι πολύ πιο αυστηροί από το ανύπαρκτο, σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αμερικανικό θεσμικό πλαίσιο. Ωστόσο, η Ε.Ε. πάντοτε επιτυγχάνει μια ισόρροπη αντιμετώπιση ακόμη κι όταν έρχεται σε σύγκρουση με κολοσσούς του διαδικτύου.Αυτό που δεν έχει επιτύχει όμως είναι η ανάδειξη μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας αντίστοιχης εμβέλειας με τις αμερικανικές και τις κινέζικες». Όταν, όμως, προκειμένου να περάσουν τα μηνύματά τους στους ψηφοφόρους, οι Έλληνες πολιτικοί χρησιμοποιούν την εν λόγω πλατφόρμα, δεν είναι λίγο σαν να «προσφέρουν» τα δεδομένα των πολιτών στην ByteDance; Δεν υπάρχει εδώ ένα θέμα που αγγίζει τα όρια της «ηθικής»; Ο κ. Σωτηρόπουλος σημειώνει πως, το TikTok, «είναι ένα μαζικό μέσο επικοινωνίας που δεν μπορούν να αγνοήσουν ή να περιφρονήσουν οι πολιτικοί. Αυτό πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε, δεδομένου ότι η φιλοδοξία τους είναι να εκπροσωπήσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Εφόσον ο πληθυσμός επιλέγει το TikTok, σαφέστατα και είναι θεμιτή για τους πολιτικούς να συμμετέχουν στην λειτουργία του για σκοπούς πολιτικής επικοινωνίας. Το χρήσιμο θα ήταν όμως να αξιοποιούν την εμπλοκή τους αυτή και την δύναμή τους, για να διαμορφώσουν μια συνείδηση αυτο-προστασίας δεδομένων στους χρήστες και, βέβαια, να δείξουν τον δρόμο και προς άλλες λύσεις επικοινωνίας. Το TikTok θα ξεπεραστεί από την επόμενη δημοφιλή εφαρμογή».

Ο επικοινωνιολόγος Παναγιώτης Παπαχατζής έχει διαφορετική άποψη. «Βλέποντας τι γίνεται στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, νομίζω ότι αν δεν αλλάξουν την ιδιοκτησία της εταιρείας, τελικά θα το κλείσουν το μέσο οι Αμερικάνοι. Με δεδομένο ότι η Κίνα δεν είναι και το πιο δημοκρατικό κράτος του πλανήτη, τίθεται ένα ηθικό ζήτημα της χρήσης του από τους Έλληνες πολιτικούς, ειδικά όσον αφορά τα data των Ελλήνων πολιτών. Μάλλον πολύ λίγοι θα ασχοληθούν με αυτό τον αστερίσκο, αλλά είναι μία ανησυχία η οποία υπάρχει, και έκδηλα. Και επειδή, αυτά τα data όταν θέλεις να κάνει προπαγάνδα σοβαρή είναι χρήσιμα εργαλεία, καλό είναι να ξέρουμε που βρίσκονται».

«Το περιεχόμενο παίρνει τον δρόμο του»

Γιατί, όμως, οι πολιτικοί μας δίνουν τόσο μεγάλη σημασία στο TikTok, όταν μιλάμε για μία χώρα στην οποία οι πολίτες που πάνε στις κάλπες είναι κατά πλειοψηφία μεγαλύτερης ηλικίας και δεν χρησιμοποιούν ιδιαίτερα τα social media; «Όπως είπατε, είναι κατά πλειοψηφία, δεν όμως και οι μοναδικοί. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε, μεν, μεγαλύτερη προσέλευση μεγαλύτερων ηλικιών στην κάλπη και μεγαλύτερη αποχή στις μικρότερες ηλικίες. Όμως, πρώτον υπάρχει κάποια προσέλευση από τις μικρότερες ηλικίες και, δεύτερον, όπως και όλα τα social media πλέον, το TikTok δεν απευθύνεται μόνο στους πιτσιρικάδες. Ο μέσος όρος ηλικίας των χρηστών έχει αυξηθεί περί τα 26 – 27 χρόνια. Που σημαίνει ότι, πολύ εύκολα, και ο 35άρης και ο 40άρης μπαίνουν και χαζεύουν στο μέσο. Άρα, υπό αυτή τη συνθήκη, υπάρχει κόσμος στο TikTok που πάει και ψηφίζει», εξηγεί.

Ο Μάρκος Βογιατζόγλου, επίσης επικοινωνιολόγος, εξηγεί από πλευράς του ότι, ο ρόλος του TikTok στην πολιτική επικοινωνία είναι αρκετά σημαντικός. «Δεν είναι μόνο οι χρήστες του TikTok που βλέπουν τα πολιτικά βίντεο που αναρτώνται εκεί. Ιδίως εάν ένα βίντεο γίνει viral, το συναντάς σε όλα τα μήκη και πλάτη του διαδικτύου. Στις ενημερωτικές ιστοσελίδες, σε άλλα κοινωνικά δίκτυα, σε ομαδικές συζητήσεις σε εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων και ούτω καθεξής. Να σας φέρω ένα παράδειγμα. Η Τζόρτζια Μελόνι, πρωθυπουργός της Ιταλίας, έχει 1,5 εκ. ακολούθους στο Tik Tok. Πολλά από τα βίντεο που αναρτά όμως μαζεύουν 5, 6, ακόμα και 8 εκατομμύρια θεάσεις. Δεν είναι μόνο νεαροί αυτοί που τα βλέπουν. Το TikTok λειτουργεί ως πλατφόρμα αρχικής διανομής και από κει και πέρα το περιεχόμενο παίρνει το δρόμο του», τονίζει.

Κάθε μέσο έχει τους δικούς του κανόνες

Στη μάχη των εθνικών εκλογών, λοιπόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπήρξε αδιαφιλονίκητος νικητής. Αυτό συνέβη και με τη μάχη, εκείνη την περίοδο, του Tik Tok. Και όμως, θα έλεγε κανείς ότι, σαν προσωπικότητα, ο -τότε- αντίπαλός του, Αλέξης Τσίπρας, υπερτερεί επικοινωνιακά. Τι έγινε σωστά και τι λάθος; Πώς γίνεται το επικοινωνιακό πλεονέκτημα κάποιων να μην «βγαίνει» στα βίντεο τους;

Ο κ. Βογιατζόγλου εξηγεί ότι, υπάρχουν «δύο τινά. Πρώτον, το ότι κάποιος έχει επικοινωνιακό “χάρισμα” στην εκ του σύνεγγυς επαφή ή σε κάποιο μέσο, δεν σημαίνει ότι είναι εξίσου χαρισματικός παντού. Κάθε μέσο έχει τους δικούς του κανόνες. Δεύτερον, η παρουσία Μητσοτάκη στο TikTok είναι απολύτως επαγγελματική και στυλιζαρισμένη. Ο θρίαμβος του Μητσοτάκη είναι ότι εντόπισε εγκαίρως το πρόβλημα (ότι έμοιαζε απόμακρος, κοινωνικά αδέξιος, όχι και τόσο ανθρώπινος) και εργάστηκε συστηματικά για να το θεραπεύσει. Όμως μη φανταστεί κανείς ότι τέτοιου υψηλού επιπέδου βίντεο βγαίνουν αυθόρμητα ή πέφτουν από τον ουρανό. Η ομάδα του Μητσοτάκη αφιέρωσε χρόνο, πόρους και σκέψη για να φτάσει σε αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα. Και μπράβο τους, όπως και στον ίδιo», τονίζει.

«Ειδικά για τις προηγούμενες εκλογές, να θυμηθούμε το ότι, ενός κακού μύρια έπονται. Ο Μητσοτάκης είχε, αν θέλετε, τον αέρα του “είμαι πρωθυπουργός, είμαι κυβέρνηση” και προσωρινά, για κάποιο λόγο, το θέμα των Τεμπών είχε προσπεραστεί, κι ας ήρθε μετά στην επιφάνεια ξανά. Από την άλλη, ο Τσίπρας, είχε μία δεδομένη ηττοπάθεια και αυτό φαινόταν σε όλες τις εκφάνσεις της καμπάνιας του. Δεν ήταν μόνο το TikTok», εξηγεί από πλευράς του ο κ. Παπαχατζής, ενώ προσθέτει πως, «η καμπάνια Μητσοτάκη εξέπεμπε έναν φρέσκο αέρα και έναν πολύ πιο φιλικό τόνο – από το TikTok που είναι και case study ως εξαιρετικά δουλεμένο, μέχρι και τις περιοδείες του. Την ίδια ώρα, ο Τσίπρας κρατούσε έναν πιο old fashioned και παραδοσιακό τρόπο περιοδειών ανά την επικράτεια. Όλο αυτό αποτυπώθηκε και στο TikTok. Δηλαδή, ενώ ο ένας είχε κάνει μία φοβερή δουλειά μέσα σε αυτό, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στο μέσο, ο Τσίπρας παραδόξως βγήκε ο “θείος που θέλει να κάτσει με τη νεολαία”. Ακόμα και το τελευταίο βίντεο που είχε κάνει στον πρώτο γύρο, το “Τι γίνεται bro;”, ήταν η τελευταία χιονόμπαλα σε μία χιονοστιβάδα που είχε ξεκινήσει εκείνη την προεκλογική περίοδο για τον ΣΥΡΙΖΑ και για το προφίλ του ίδιου του Τσίπρα».

Με τη ματιά του σκηνοθέτη ο Νίκος Σούλης, που βρίσκεται πίσω από τα επίσημα spots της καμπάνιας του διαδόχου του Αλέξη Τσίπρα στον ΣΥΡΙΖΑ, Στέφανου Κασσελάκη, εξηγεί ότι, «το TikTok του Τσίπρα ήταν δομημένο τυχαία. Ως προς τα μέσα, δεν πιστεύω ότι υπήρξε μία σοβαρή προετοιμασία. Ερχόταν πάντα ως απάντηση και ως άμυνα και νομίζω ότι εκεί χάθηκε. Δεν συζητώ ότι ο Τσίπρας είχε ένα χάρισμα αμεσότητας, βεβαίως. Και όμως, βλέπουμε ότι αυτό το κέρδισε ο Μητσοτάκης, παρόλο που δεν έχει καμία πραγματική επαφή με τη νεολαία».

Περιεχόμενο συνεπές με την εικόνα που θέλουν να χτίσουν και τα μηνύματα που θέλουν να περάσουν

Δίνοντας κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές, ο Σύμβουλος Επικοινωνίας και Στρατηγικής και Διευθύνων Εταίρος της Stratego, Άκης Γεωργακέλλος, τονίζει τη σημασία της συνέπειας του περιεχομένου, με την εικόνα που ο εκάστοτε πολιτικός θέλει να χτίσει. Για τον ίδιο, το καλό content από πολιτικούς που, επικοινωνιακά, μπορεί και να υστερούν, δεν είναι θέμα τύχης. «Ξέρουν καλά τους κώδικες του μέσου -οι ίδιοι ή οι συνεργάτες τους, εφόσον έχουν την εξυπνάδα να τους ακούνε- τους προσαρμόζουν στα δικά τους δεδομένα και τη στρατηγική τους και αξιοποιούν στο έπακρο τις δυνατότητες που τους προσφέρουν. Έτσι, το περιεχόμενό τους μπορεί να είναι πολύ καλό τεχνικά, αλλά το κυριότερο υπηρετεί τη στρατηγική τους και είναι συνεπές με την εικόνα που θέλουν να κτίσουν και τα μηνύματα που θέλουν να περάσουν», λέει.

Αναφερόμενος στο «καλό content» ο Μάρκος Βογιατζόγλου σημειώνει ότι, για τον ίδιο, «“καλό” είναι το περιεχόμενο που υπηρετεί σωστά τη στοχοθεσία του πολιτικού. Το προφίλ που θέλει να χτίσει. Τις αδυναμίες που θέλει να διορθώσει. Τα δυνατά σημεία που θέλει να τονίσει. Εάν συμβαίνει αυτό και παράλληλα η παραγωγή του περιεχομένου γίνεται από επαγγελματίες που κατανοούν και σέβονται  τις επικοινωνιακές νόρμες του μέσου, τότε είναι βέβαιο πως θα πάει καλά. Ως προς το αν “φέρνει ψήφους”, δεν νομίζω ότι πιστεύει κανείς πως κάποιος θα ψηφίσει ένα κόμμα επειδή είδε το βίντεό του στο τάδε μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Όμως οι ενδείξεις που έχουμε  συγκλίνουν στο ότι ναι, τα social media αφήνουν αποτύπωμα στο εκλογικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, η ΝΔ πήγε απρόσμενα καλά στις μικρές ηλικίες στις εκλογές του 2023. Με δεδομένο ότι στην πρώτη της θητεία ήταν μάλλον επιθετική προς τους νέους, ενώ οι πολιτικές της που θα μπορούσαν να προσελκύσουν το νεανικό κοινό ήταν ελάχιστες, είναι εύλογο να εικάσει κανείς ότι στο θετικό αυτό αποτέλεσμα συνέτεινε η εκπληκτική παρουσία του Κ. Μητσοτάκη στα κοινωνικά δίκτυα.  Θυμηθείτε επίσης την εκστρατεία του Στ. Κασσελάκη για τις προεδρικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ, μια εκστρατεία κομμένη και ραμμένη για τα social. Έφερε στις κάλπες ανθρώπους που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα τους περνούσε καν από το μυαλό να γραφτούν μέλη ενός κόμματος».

«Ο Κασσελάκης δεν παράγει πολιτικό περιεχόμενο»

Μιλώντας για τον Στέφανο Κασσελάκη, ο Παναγιώτης Παπαχατζής έχει τις ενστάσεις του. «Ο Στέφανος Κασσελάκης παράγει περιεχόμενο που συζητείται. Δεν παράγει πολιτικό περιεχόμενο», υπογραμμίζει και προσθέτει πως, «όποτε επιχειρεί ο ίδιος να παράξει πολιτικό περιεχόμενο, βγαίνει λίγο σαν καμπάνια fortune cookie. Δηλαδή σαν να σπας ένα πολιτικό fortune cookie, που έχει μέσα μία χειροτυπία, που βγαίνει. Ο Κασσελάκης, όμως, δεν είναι social media φαινόμενο. Και στην καμπάνια που έκανε, για να βγει πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τώρα, παραμένει ένα mainstream φαινόμενο. Δηλαδή, πέραν των social media, το κρίσιμο της εκλογής του ήτανε η τηλεόραση, τα sites. Δεν ήταν τόσο τα social media, παρά μόνο ως προέκταση. Και εδώ, μένει να δούμε το εξής, που είναι θέμα πολιτικής επικοινωνίας και στόχευσης: αν τα κοινά που στοχεύει αυτή τη στιγμή ο Κασσελάκης και κατά προέκταση ο ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία ίσως είναι και τα πιο απολιτίκ, θα σηκωθούν με 35 βαθμούς, την Κυριακή των Ευρωεκλογών, να πάνε να ψηφίσουν. Αν το μήνυμα που τους δίνει τον τελευταίο μήνα, είναι τόσο ισχυρό. Είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα αυτό, το οποίο έχει και ενδιαφέρον, ειδικά για τις ευρωεκλογές. Να δούμε πώς θα αποτυπωθεί η διαφορά. Γιατί αυτό ίσως να είναι και πολύ καθοριστικό για το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ - κατά πολύ κιόλας. Άρα, προσωπικά το βλέπω σαν κοινωνικό πείραμα».

Γενικώς, πάντως, ο Άκης Γεωργακέλλος, τονίζει ότι, «ένας πολιτικός κερδίζει από το TikTok του, όταν παραμένει εντός της γενικότερης πολιτικής στρατηγικής του, χωρίς η παρουσία του εκεί να υποσκάπτει την όποια εικόνα έχει κτίσει. Όταν καταφέρνει να ενσωματώσει τους κώδικες του μέσου, να εντοπίσει σε αυτό τα κοινά που τον ενδιαφέρουν και να επικοινωνήσει σωστά μαζί τους». Ο ίδιος συμπληρώνει πως, «δεν είναι παράλογο η εικόνα του που βλέπουμε στο TikTok να μην είναι πανομοιότυπη με αυτή που έχουμε συνηθίσει. Αν αυτό μας εντυπωσιάσει θετικά, τότε έχει πετύχει. Αν μας ξενίσει, τότε έχει αποτύχει». Για τον Νίκο Σούλη, πάντως, «Το θέμα είναι, όταν χρησιμοποιείς κάτι ως εργαλείο, να μην είναι αυτοσκοπός. Δε γίνεται, για να δώσω ένα πιο καθαρό παράδειγμα, να “παίζεις” ότι είσαι κουλ. Αν δεν είσαι, εντός ολίγου θα φανεί. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ποιος χαιρετάει κάποιον και η χειραψία του είναι πραγματική».

Σε αυτήν ακριβώς τη συνέπεια, αναφέρεται από το μετερίζι του και ο Άκης Γεωργακέλλος. «Όταν βλέπω έναν πολιτικό στο TikTok, πρέπει να λέω ότι, “ αυτός είναι ο Χ πολιτικός και κάνει TikTok ”. Για να εξηγήσω, θα πρέπει το περιεχόμενο, να είναι συνεπές με αυτό που γενικά θέλει να είναι ο εν λόγω πολιτικός. Αν δεν είναι, τότε έχει αποτύχει. Επίσης, το περιεχόμενο, θα πρέπει να είναι σύμφωνο με τις νόρμες του TikTok. Αν είναι κάτι άλλο, αν φαίνεται αταίραστο, τότε πάλι έχει αποτύχει. Από εκεί και πέρα, όπως όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και το TikTok θέλει συνέχεια και συνέπεια και βέβαια, να σέβεσαι τον χαρακτήρα του. Δηλαδή, να ανεβάζεις περιεχόμενο με ταχύτητα, ρυθμό, οπτικό ενδιαφέρον, ατάκες to the point και κάποιες φορές χιούμορ – αλλά χωρίς υπερβολές».

«Υπηρέτες» του μηνύματος

Όλοι, πάντως, συμφωνούν ότι, για κάποιους πολιτικούς, όλο αυτό το hype γύρω από το TikTok μπορεί να είναι και παγίδα. «Αν, ως παραδοχή, συμφωνήσουμε ότι ο σκοπός μίας καμπάνιας ενός πολιτικού στην ουσία είναι να παρέχει περιεχόμενο που δημιουργεί συζήτηση, και όχι να προσπαθεί να συμμετέχει στη συζήτηση των άλλων – άρα να μην είναι “δούλος” του μέσου, αλλά να υπηρετεί το μήνυμα που θέλει να περάσει-, τότε το TikTok είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο.  Αρκεί, πρώτον, ακριβώς να είναι πολύ καλά δουλεμένο αυτό που θέλει να πει. Ο ίδιος, να μπορεί να το υπηρετήσει το μήνυμα σε αυτό το μέσο.- και αυτό είναι πάρα πολύ βασικό. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι από τη φύση τους αντιτηλεοπτικοί. Ένας αντιτηλεοπτικός άνθρωπος πιθανότατα να μην είναι και σωστός για το TikTok αλλά και σε οτιδήποτε αφορά το βίντεο. Πόσο μάλλον για ένα βίντεο το οποίο πρέπει να είναι ακόμα πιο χαλαρό. Αν θέλετε να αποδομήσουμε το TikTok είναι σαν να πρέπει να φτιάξεις ένα βιντεοκλίπ. Σύντομο, speedy, να σου περνάει το μήνυμα, να το κάνει με τρόπο χαλαρό, να σου χτίζει ένα προφίλ. Είναι η πιο γρήγορη, πιο φρέσκια, πιο δυναμική βερσιόν του να πας σε μία Lifestyle εκπομπή. Και χρησιμοποιείται συνδυαστικά. Εκεί λοιπόν, αν δεν μπορείς να το υπηρετήσεις σωστά, υπάρχει ενδεχόμενο να σού κάνει ζημιά. Άρα δεν είναι για όλους», λέει ο Παναγιώτης Παπαχατζής.

« Η θετική παρουσία στο TikTok του Μητσοτάκη, της Μελόνι, της Ντίαζ, της Οκάσιο-Κορτές - για να φέρω μερικά παραδείγματα -  ώθησαν πολλούς να θεωρήσουν ότι όχι μόνο πρέπει, αλλά και μπορούν να τους μιμηθούν. Τα αποτελέσματα ενίοτε είναι τραγελαφικά. Αδέξιο, βαρετό, ή cringe περιεχόμενο προκαλεί ζημία στην εικόνα του πολιτικού. Προτού ασχοληθεί με το TikTok πρέπει να απαντήσει σε βασικά ερωτήματα: ποιος είναι ο στόχος που θέλω να πετύχω; Μπορεί το συγκεκριμένο μέσο να υπηρετήσει το προφίλ που επιθυμώ να χτίσω; Και, τέλος, πώς θα προσελκύσω το ενδιαφέρον του θεατή;», απαντά ο Μάρκος Βογιατζόγλου ενώ, ο Άκης Γεωργακέλλος καταλήγει πως, γενικά, «είναι και ωφέλιμο για έναν πολιτικό να μπει στο TikTok, αρκεί να του ταιριάζει κ να είναι έτοιμος να παίξει με τους κανόνες του. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο σημείο να είναι υποχρεωτικό για έναν πολιτικό που θέλει να επικοινωνεί με τον κόσμο, να έχει παρουσία στο TikTok. Πιθανότατα θα συμβεί κι αυτό, ίσως και σύντομα, αλλά πάντως τώρα δεν είμαστε ακόμα εκεί, συνεπώς, καλό είναι να μπει όποιος μπορεί, αλλά όποιος δεν είναι έτοιμος καλύτερα να μείνει απ' έξω, παρά να ρισκάρει να εκτεθεί και, γενικά, να μπλέξει σε κάτι στο οποίο δεν μπορεί να ανταποκριθεί».