Κιρ Στάρμερ: Το φαβορί για πρωθυπουργός της Βρετανίας - Αυτός είναι ο ηγέτης των Εργατικών

Με μία ανακοίνωση έξω από τον Νο10 της Ντάουνινγκ Στριτ ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ προκήρυξε πρόωρες εκλογές στη χώρα για τις 4 Ιουλίου.

Στην ομιλία του είπε ότι ο βασιλιάς Κάρολος του έδωσε την άδεια για διάλυση της βουλής και προκήρυξη εκλογών και έθεσε το διακύβευμα της εκλογικής μάχης ως το δίλημμα του «ποιος θα καλυτερεύσει το μέλλον» του βρετανικού λαού.

Η εκλογική αναμέτρηση βρίσκει τον Κιρ Στάρμερ σε θέση «μάχης» για να πάρει την εξουσία για τους Εργατικούς μετά από 14 χρόνια κυβέρνησης υπό την ηγεσία των Συντηρητικών.

Οι Εργατικοί είναι περίπου 20 μονάδες μπροστά στις δημοσκοπήσεις και ο Στάρμερ θεωρείται ο επόμενος πρωθυπουργός μετά τη μεταμόρφωση του κόμματός του από την ιστορική του εκλογική ήττα πριν από σχεδόν πέντε χρόνια.

Ποιος είναι ο Κιρ Στάρμερ

Ο Κιρ Στάρμερ γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1962 στο νότιο Λονδίνο και μεγάλωσε στο Σάρρεϋ της Αγγλίας. Προέρχεται από οικογένεια όπου στήριζε το Εργατικό Κόμμα. Σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο του Λιντς, λαμβάνοντας αριστούχος (First Class Honours) πτυχίο το 1985.  Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στο Αστικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, και έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα (BCL) το 1986.

Ωστόσο ένα βαθύ τραύμα κρύβεται στη ζωή του. Ο «ψυχρός, απόμακρος πατέρας του» όπως τον έχει χαρακτηρίσει φρόντιζε τη μητέρα του, η οποία διαγνώστηκε με τη σπάνια αυτοάνοση πάθηση Still όταν ο Κιρ ήταν 11 ετών. «Με το ζόρι περπατούσε για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της ... έπρεπε να της κόψουν τα άκρα», δήλωσε σε συνέντευξή του στο POLITICO το 2019.

Οι επαγγελματικές επιτυχίες του

Ως γνωστόν εκπροσώπησε δύο οικολογικούς ακτιβιστές που τα έβαλαν με την πανίσχυρη McDonalds σε μια περιβόητη νομική υπόθεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στη συνέχεια ειδικεύτηκε σε αμφιλεγόμενες υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αγωνιζόμενος πάντα υπέρ των αδικημένων. Μάλιστα, οι αντίπαλοι των Τόρι έχουν έκτοτε εκμεταλλευτεί αυτές τις υποθέσεις, κατηγορώντας τον ότι αγωνίζεται υπέρ των τρομοκρατών. Όπως το έθεσε ο πρώην Διευθυντής Δημόσιας Δίωξης της Βρετανίας (DPP) Κεν Μακντόναλντ σε ένα προφίλ του Στάρμερ για το podcast Westminster Insider του POLITICO πέρυσι: «Ήρθε στο δικηγορικό σώμα για να εκπροσωπήσει τους ενοικιαστές και όχι τους ιδιοκτήτες».

Αλλά το 2008 ο Στάρμερ διαδέχθηκε τον Κεν Μακντόναλντ στη θέση του DPP, μεταμορφώνοντας τον εαυτό του από σταυροφόρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βραχίονα του κατεστημένου. Μια κληρονομιά που τώρα εκμεταλλεύεται για να προβάλλει σταθερότητα στους ψηφοφόρους του κέντρου. Πολλοί διακρίνουν μια παρόμοια μετατόπιση στην προσωπική του πολιτική στα χρόνια που ακολούθησαν από τότε που έγινε ηγέτης των Εργατικών τον Απρίλιο του 2020.

Η πολιτική του εξέλιξη

Έχοντας εισέλθει στο κοινοβούλιο το 2015, ο Στάρμερ έγινε σκιώδης γραμματέας Brexit υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν τον επόμενο χρόνο. Ο Στάρμερ ήταν πάντα προσεκτικός ώστε να μην επιτίθεται στον αριστερό ηγέτη του, ενώ ο Κόρμπιν παρέμενε δημοφιλής στα μέλη των Εργατικών. Αλλά ο Στάρμερ ήταν επίσης προσεκτικός, ώστε να απευθυνθεί πάνω… από το κεφάλι του Κόρμπιν στο ευρωφιλικό συναίσθημα στο κόμμα του, πιέζοντας για ένα δεύτερο δημοψήφισμα που θα μπορούσε να ανατρέψει την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ. Ακόμη και τον Δεκέμβριο του 2019, μετά την παραίτηση του Κόρμπιν μετά τη χειρότερη ήττα των Εργατικών στις γενικές εκλογές εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ο Στάρμερ δήλωσε ότι το κόμμα του δεν πρέπει να «υπερστρέψει» προς το κέντρο.

Οι επικριτές του στην Αριστερά λένε ότι εγκατέλειψε γρήγορα τις «10 υποσχέσεις» που έδωσε στα μέλη κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του. Η αριστερά του κόμματος έχει έκτοτε περιθωριοποιηθεί περαιτέρω μέσω των επιλογών των υποψηφίων, που κατευθύνονται αδίστακτα από μια κεντρική κομματική μηχανή που βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο του Στάρμερ. Και ο ίδιος ο Κόρμπιν έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα για σχόλια που έκανε σχετικά με την κλίμακα του αντισημιτισμού στους Εργατικούς υπό την ηγεσία του. Ο Στάρμερ ορκίζεται ότι το πρώην αφεντικό του - και «φίλος» του - δεν θα επιστρέψει ποτέ.

Η ηγεσία των Εργατικών

Αυτό το… ταξίδι στην κορυφή των Εργατικών δεν ήταν τυχαίο. Για δύο χρόνια πριν θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία, ο Στάρμερ άρχισε να πραγματοποιεί μυστικές συναντήσεις προετοιμασίας κάθε Δευτέρα με έμπιστους φίλους και βοηθούς.

Ο Στάρμερ δεν απολογείται για την πορεία που ακολούθησε, καυχιέται ότι άλλαξε «αδίστακτα» το κόμμα του από την εποχή του Κόρμπιν και ξερίζωσε τον αντισημιτισμό στο εσωτερικό του. Για τους συμμάχους του, αυτές οι αλλαγές δείχνουν μια μονομέρεια που θαυμάζουν. Λένε ότι θα επικεντρωθεί, βήμα προς βήμα, στο να κερδίσει το κόμμα του, στη συνέχεια τη χώρα και στη συνέχεια να την κυβερνήσει. Και ότι κάθε βήμα θα μοιάζει διαφορετικό από αυτό που προηγήθηκε.

«Είναι ενστικτωδώς ψηφοφόρος και άνθρωπος των Εργατικών, αλλά δεν είναι φυλετικά Εργατικός», δήλωσε άνθρωπος που τον γνωρίζει. Ο Στάρμερ δεν έχει τη δική του κλίκα βουλευτών και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει προσλάβει δημόσιους υπαλλήλους σε θέσεις-κλειδιά της πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της ισχυρής επικεφαλής του επιτελείου του, Σου Γκρέι. Προτιμά να εργάζεται στα ανοιχτά κεντρικά γραφεία των Εργατικών από το κοινοβούλιο με τους διαδρόμους και τις αίθουσες τσαγιού, και δεν αισθάνεται άνετα να συναναστρέφεται στο διάσημο μπαρ που βρίσκεται σε βεράντα.

Η «γραμμή» Στάρμερ

Ο προσεκτικός πραγματισμός του επεκτείνεται και στην εξωτερική πολιτική, όπου - σε αντίθεση με τον αριστερό προκάτοχό του - ο Στάρμερ συχνά αντικατοπτρίζει την κυβερνητική γραμμή. Όχι πάντα μιας και θα ήθελε μια στενότερη σχέση με την ΕΕ. Αλλά έχει υποστηρίξει τα πλήγματα στην Υεμένη και τα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν προς το Ισραήλ. Παράλληλα  έχοντας χαρακτηρίσει «αποκρουστικές» κάποιες παρατηρήσεις του Ντόναλντ Τραμπ το 2016, τώρα λέει ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα συνεργαστεί με όποιον κερδίσει τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.

Οι βοηθοί του ωστόσο προσπαθούν τώρα να μεταφέρουν στο κοινό τον πιο χαλαρό, ανθρώπινο Στάρμερ που βλέπουν ιδιωτικά. Την περασμένη εβδομάδα παρουσίασε τα «πρώτα βήματα» του για την κυβέρνηση -μια κάρτα υποσχέσεων που θυμίζει τις εκλογές του 1997, τις οποίες οι Εργατικοί κέρδισαν με συντριπτική διαφορά- με τα μανίκια του πουκαμίσου του σηκωμένα, με ένα πιο σίγουρο ύφος ομιλίας σε επίδειξη.

Όμως, όσον αφορά την πολιτική, οι λεπτές λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη χαραχθεί. Τα έξι «πρώτα βήματά» του ήταν απλώς μια στενή επιλογή ασαφών υποσχέσεων που προέρχονται από ευρύτερες «αποστολές» για την οικονομία, την ενέργεια, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, την εγκληματικότητα και τις ευκαιρίες.

Οι κάποτε ριζοσπαστικές πολιτικές για τις πράσινες επενδύσεις και τη συνταγματική μεταρρύθμιση έχουν αποδυναμωθεί, ακόμη και πριν οι Εργατικοί εισέλθουν στην κυβέρνηση.

Τα συνδικάτα φοβούνται ότι μια σειρά τολμηρών προτάσεων για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων θα αποδυναμωθούν επίσης πριν καν γίνουν νόμος.