Κόσμος|26.06.2024 17:11

Τουρκία: Πιθανή ένταξη της Κύπρου στον άξονα ΗΠΑ – Ισραήλ ενοχλεί την Άγκυρα

Μαρία Ζαχαράκη

Η ανησυχία για τις επιπτώσεις της προσέγγισης μεταξύ Κύπρου, ΗΠΑ και Ισραήλ, επιτείνεται ολοένα και περισσότερο στην πολιτική ανάλυση της Τουρκίας, ιδίως στους εθνικιστικούς κύκλους.

Ο Τούρκος αναλυτής Μεχμέτ Μπεϊχάν αναλύει στην τουρκική εθνικιστική εφημερίδα Μιλάτ, με στοιχεία και παραδείγματα, τη γεωπολιτική εξέλιξη της Κύπρου, εστιάζοντας στο πώς αναπτύχθηκαν ραγδαία τελευταία οι σχέσεις μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Ο αρθρογράφος επισημαίνει την πιθανή επικράτηση της ισραηλινής πολιτικής στην περιοχή και τη συμβολική σημασία της συμφωνίας Κύπρου-ΗΠΑ σε σχέση με την επερχόμενη επέτειο της εισβολής στην Κύπρο. Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει την ανάγκη για προληπτικές ενέργειες απέναντι στους κινδύνους που μπορεί να εγκυμονεί μια τέτοια στρατηγική εξέλιξη για την Τουρκία και άλλες χώρες της περιοχής.

«Η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση θέλει να ξεπεράσει την οικονομική κρίση στην οποία βρίσκεται, αξιοποιώντας τη γεωπολιτική θέση της Κύπρου για τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Αδιαφορεί για την ασφάλεια του λαού που ζει στο νησί μπροστά σε λίγα σεντς που θα λάβει από τις ΗΠΑ. Η ελληνοκυπριακή πλευρά πέφτει σταδιακά στην κατοχή του διδύμου ΗΠΑ-Ισραήλ», αναφέρει.

Οι Ελληνοκύπριοι στον άξονα των ΗΠΑ!

Η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και Κύπριου ΥΠΕΞ Κωνσταντίνου Κόμπου αναδεικνύεται σε στρατηγικό βήμα που θέτει -κατά τη σκέψη της τουρκικής πολιτικής ανάλυσης- την Κύπρο υπό την επιρροή και την κυριαρχία των ΗΠΑ.

«Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και του Κωνσταντίνου Κόμπου, υπεύθυνου εξωτερικών υποθέσεων της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης. Υπογράφηκε μια συμφωνία που θέτει την ελληνοκυπριακή πλευρά πλήρως υπό την κυριαρχία των ΗΠΑ. Η εμβάθυνση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών απειλεί την ασφάλεια της Κύπρου», υποστηρίζει ο Τούρκος αρθρογράφος που τονίζει ιδιαιτέρως τη δήλωση Μπλίνκεν μετά τη συνάντηση: «Η αξία της γεωγραφικής θέσης της Κύπρου είναι αδιαμφισβήτητη».

Ο σκοπός των ΗΠΑ στην Κύπρο

Η αμερικανική πρωτοβουλία για τη γεωπολιτική ενίσχυση της Κύπρου φαίνεται να στοχεύει σε δύο κύριους στόχους, κατά τον Μεχμέτ Μπεϊχάν. Πρώτον, να υποστηρίξουν αποτελεσματικά την πολιτική επέκτασης του Ισραήλ, μια κίνηση που θεωρείται απειλή για την περιοχή και ιδιαίτερα για την Τουρκία. Δεύτερον, να εκμεταλλευτούν τους ενεργειακούς πόρους της ανατολικής Μεσογείου, συνεχίζοντας την πολιτική της ενεργειακής εξάρτησης και ελέγχου της περιοχής.

«Ενώ οι ισραηλινές θηριωδίες συνεχίζονται στη Γάζα, η κατοχή της ελληνοκυπριακής πλευράς από τις ΗΠΑ θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Πράγματι, είναι προφανές ότι η πρωτοβουλία «Κύπρος» των ΗΠΑ εξυπηρετεί δύο σκοπούς:

Πρώτον: Αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη υποστήριξη της επεκτατικής πολιτικής του Ισραήλ. Αυτό αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της Τουρκίας και άλλων χωρών της περιοχής. Είναι ωφέλιμο να αναπτυχθεί ένα σχέδιο ενάντια σε αυτή την επικίνδυνη συμφωνία. Είναι ζωτικής σημασίας να προβλέψουμε τους κινδύνους και να λάβουμε εκ των προτέρων προφυλάξεις. Για κάποιο λόγο, ο Τύπος μας δεν έδωσε μεγάλη σημασία στις συμφωνίες που έκαναν οι ΗΠΑ με τους Ελληνοκύπριους, αλλά είναι σημαντικές. Διότι ο πραγματικός κίνδυνος έρχεται χωρίς να γίνεται θόρυβος. Από αυτή την άποψη, είναι πάντα προτιμότερο να αντιμετωπίζουμε τους κινδύνους όταν βρίσκονται στα μισά της διαδρομής, παρά να περιμένουμε να πλησιάσουν.

Η πρόθεση των ΗΠΑ να κυριαρχήσουν στην Κύπρο είναι αποτέλεσμα ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της FETO το 2016, όταν οι τουρκοαμερικανικές σχέσεις επιδεινώθηκαν, ορισμένοι Αμερικανοί έγραφαν αναλύσεις επί αναλύσεων για τη γεωπολιτική σημασία της Κύπρου και πρότειναν και ενθάρρυναν διαπραγματεύσεις με την ελληνοκυπριακή διοίκηση. Πράγματι, μετά από αυτές τις αναλύσεις, αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές είχαν τακτικές συναντήσεις. Τελικά, το 2018, υπογράφηκε κοινή δήλωση προθέσεων στον τομέα της ασφάλειας, η οποία κατέληξε πλέον σε συμφωνία.

Δεύτερον: Οι ΗΠΑ, μέσω της συμφωνίας με την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση, θέλουν να εκμεταλλευτούν τους ενεργειακούς πόρους που ανακαλύφθηκαν στην ανατολική Μεσόγειο. Λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς προσπάθειες της Ουάσιγκτον να ελέγξει τους ενεργειακούς πόρους, ο σκοπός πίσω από τη συμφωνία με την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση μπορεί να γίνει πιο κατανοητός», κρίνει ο Τούρκος αναλυτής.

Σαφές μήνυμα από τις ΗΠΑ

Η επιλογή των ΗΠΑ να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με την Κύπρο σε τέτοια χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία, κατά τον Τούρκο αρθρογράφο, που επισημαίνει τη σημασία της ιστορικής συγκυρίας. Πέραν των οικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων, η συμφωνία φαίνεται να επιδιώκει να αποτελέσει μια δηκτική ιστορική απάντηση στην 50η επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Παράλληλα, ο Τούρκος αναλυτής λαμβάνει και την αυτόβουλη πρωτοβουλία να μιλήσει και ‘ενόχληση’ άλλων χωρών-παραγόντων στην περιοχή από την αμερικανο-κυπριακή αυτή προσέγγιση.

«Αν και η συμφωνία αυτή συμπίπτει σχεδόν με την επερχόμενη 50ή επέτειο της Ειρηνευτικής Επιχείρησης στην Κύπρο, η συμβολική αυτή συγκυρία φέρνει στο προσκήνιο ένα σημαντικό δίλημμα που αγνοεί η ελληνοκυπριακή διοίκηση: το μακροπρόθεσμο κόστος της εξάρτησης από εξωτερικές δυνάμεις.

Αν και η υποτιθέμενη οικονομική απόδοση μπορεί να ενδιαφέρει προσωρινά την κυβέρνηση, η έλλειψη διαρκούς διασφάλισης των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή αποτελεί σοβαρή αβεβαιότητα για το μέλλον των Ελληνοκυπρίων. Στο προσκήνιο είναι επίσης οι ανησυχίες των γειτονικών χωρών, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος, η Συρία και η Αίγυπτος, οι οποίες αντιλαμβάνονται την συμφωνία ως μια δυνητική απειλή για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή.

Η χρονική στιγμή της συμφωνίας που έκαναν οι Ελληνοκύπριοι με τις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά σημαντική. Το γεγονός ότι συμπίπτει λίγο πριν από την 50ή επέτειο της Ειρηνευτικής Επιχείρησης στην Κύπρο έχει συμβολική σημασία. Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα που η ελληνοκυπριακή διοίκηση παραβλέπει: Παρόλο που η πλήρης υπαγωγή της Κύπρου στην κυριαρχία των ΗΠΑ παρέχει κάποια οικονομικά οφέλη για την κυβέρνησή της βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα θέτει σε κίνδυνο το μέλλον των Ελληνοκυπρίων.

Διότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν για πάντα στην περιοχή. Αλλά η Τουρκία, ο Λίβανος, η Συρία και η Αίγυπτος θα βρίσκονται πάντα στην περιοχή αυτή. Η συμφωνία των Ελληνοκυπρίων με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ θα αποτελέσει απειλή για όλες αυτές τις χώρες. Επομένως, η ελληνοκυπριακή διοίκηση εκθέτει τους Ελληνοκύπριους σε κίνδυνο μακροπρόθεσμα, αλλά δεν το αντιλαμβάνονται.

Το ενδιαφέρον είναι ότι όπως ακριβώς μια μύγα προσγειώνεται στον άξονα ενός αυτοκινήτου και νομίζει ότι κινείται καλυμμένη με σκόνη και είναι περήφανη για τον εαυτό της, έτσι και η Ελληνοκυπριακή Διοίκηση ζει μια ψευδαίσθηση υπερηφάνειας προσκολλημένη στον άξονα των ΗΠΑ(!). Ωστόσο, η ιστορία πάντα μας έδειχνε ότι η ψευδαίσθηση υπερηφάνειας καταλήγει πάντα σε απογοήτευση...».

Παρά την οικονομική ανακούφιση που μπορεί να προσφέρει στον κυπριακό κόσμο, η πλήρης υποταγή στην αμερικανική κυριαρχία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στους Ελληνοκυπρίους, προειδοποιεί ο Μεχμέτ Μπεϊχάν.

«Συνεπώς, η ελληνοκυπριακή διοίκηση, με την επικράτηση μιας ψευδαίσθησης υπερηφάνειας, φαίνεται να εκθέτει τους Ελληνοκύπριους σε μακροπρόθεσμους κινδύνους που δεν αντιλαμβάνεται πλήρως. Καθώς η ιστορία διδάσκει ότι η υπεροψία συχνά οδηγεί σε απογοήτευση, η ερχόμενη περίοδος θα δείξει την πραγματική συνέπεια της πρόσφατης συμφωνίας για την περιοχή και τους λαούς της».

ΚύπροςΤουρκίαΗΠΑειδήσεις τώραΙσραήλ