Λεπέν VS Μπαρντελά για την ηγεσία της γαλλικής ακροδεξιάς - Θα τα βάλει ο μαθητής με την δασκάλα;

Για μάχη για την ηγεσία της ακροδεξιάς, μεταξύ της Μαρίν Λεπέν και του «εκλεκτού» της, Τζόρνταν Μπαρντέλα, κάνει λόγο το Politico, αναλύοντας το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών, την επόμενη μέρα στην ακροδεξιά αλλά και την πορεία στις προεδρικές εκλογές το 2027. 

Όπως αναφέρει το Politico σε ανάλυσή του, καθώς ο Εθνικός Συναγερμός προσπαθεί να χωνέψει το απογοητευτικό αποτέλεσμα στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, αναμένονται υποδείξεις, αλληλοκατηγορίες και ακόμη και η αποπομπή κορυφαίων στελεχών που κατηγορήθηκαν για το αποτέλεσμα αυτό: το κόμμα να βρεθείς στην τρίτη θέση, ενώ στον α’ γύρο ήταν 1ο, με στόχο μάλιστα και την αυτοδυναμία.

Εκκολαπτόμενη αντιπαλότητα μεταξύ μαθητή και δασκάλας

Με τα στελέχη του Εθνικού Συναγερμού να βλέπουν με ανησυχία την επόμενη μεγάλη πρόκληση του κόμματος, που είναι ο προεδρικός θώκος, φαίνεται πως υπάρχει μια εκκολαπτόμενη αντιπαλότητα μεταξύ μαθητή και δασκάλας που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια αντιπαλότητα που θα διαλύσει μια από τις πιο επιτυχημένες πολιτικές συνεργασίες στη μεταπολεμική ιστορία της Γαλλίας.

Το διακύβευμα είναι ποιος θα οδηγήσει τις δεξιές εθνικιστικές δυνάμεις της Γαλλίας στη μάχη για την προεδρία της χώρας σε τρία χρόνια - ή ακόμη και νωρίτερα αν ο Μακρόν κάνει το απίθανο βήμα να εγκαταλείψει την εξουσία πριν από το τέλος της θητείας του.

Παρ΄ότι Λεπέν – Μπαρντελά δείχνουν δημόσια υπάρχει ενότητα ανάμεσά τους, το νεαρό της ηλικίας του Μπαρντέλα, η μεγαλύτερη δημοτικότητά του στη βάση του κόμματος και η αυξανόμενη ανεξαρτησία του σε θέματα πολιτικής αποτελούν έμμεσες απειλές για την ηθική εξουσία της Λεπέν στον Εθνικό Συναγερμό.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους τον Ιανουάριο, η Λεπέν αναγνώρισε τα προσόντα του Μπαρντέλα, αλλά είπε ότι «του έδωσε μια ευκαιρία». Όσο για τον Μπαρντέλα, έχει επανειλημμένα πει ότι η Λεπέν είναι η «φυσική υποψήφια» για την προεδρία και ότι δεν θα είναι ο «Εμανουέλ Μακρόν της Μαρίν Λεπέν» - αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο ο πρόεδρος Μακρόν στράφηκε εναντίον του ίδιου του ευεργέτη του, του τότε προέδρου Φρανσουά Ολάντ.

Ερωτηθείς σχετικά με μια πιθανή διάσπαση, ο Ζαν-Λιν Λακαπέλ, σύμμαχος της Λεπέν, δήλωσε: «Δεν τίθεται θέμα. Το γεγονός είναι ότι μαζί αποτελούν ένα νικηφόρο εισιτήριο».

Μεγαλύτερη η απήχηση του Μπαρντελά 

Ωστόσο, σε κατ' ιδίαν συζητήσεις με το Politico, νυν και πρώην στελέχη του κόμματος καθώς και σύμμαχοι των δύο ακροδεξιών ηγετών δεν είναι τόσο σίγουροι, επισημαίνοντας ότι το πολιτικό σήμα του Μπαρντέλα έχει ευρύτερη απήχηση από αυτό της Λεπέν.

«Ορισμένοι Γάλλοι πιστεύουν ότι ο Μπαρντελά έχει περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές από τη Μαρίν Λεπέν», δήλωσε ένας βουλευτής του Εθνικού Συναγερμού, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

«Ίσως δεν είμαστε αρκετά προσεκτικοί [σχετικά με την προοπτική μιας αντιπαλότητας]. Υπάρχει κίνδυνος. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί», επισήμανε.

Θα ακολουθήσει τα βήματα του Μακρόν ο Μπαρντελά; 

Το πραγματικό ερώτημα, αναφέρουν ειδικοί, δεν αφορά τόσο το αν, όσο το πότε θα αναλάβει ο Μπαρντελά:. Αν θα περιμένει αξιοπρεπώς μέχρι η Λεπέν να βάλει μια τέταρτη υποψηφιότητα για την προεδρία - ή αν θα προσπαθήσει να επιταχύνει το ρολόι, οργανώνοντας ένα εσωτερικό πραξικόπημα ή αποσχίζοντας τον Εθνικό Συναγερμό για να σχηματίσει το δικό του κόμμα, όπως έκανε ο Μακρόν μετά τη διάσπαση από τον σοσιαλιστή Ολάντ το 2016.

«Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει πραξικόπημα πριν από το 2027, αλλά μετά από αυτό, ποιος ξέρει;» δήλωσε ένας συντηρητικός σύμμαχος, ο οποίος πρόσθεσε ότι ο Μπαρντελά είναι ένα «πιο αποτελεσματικό εμπορικό σήμα, που δεν έχει το όνομα Λεπέν».

Όπως σημειώνει το Politico, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Λεπέν έδωσε στον Μπαρντελά  το χέρι της για να μπει στην πολιτική, ωστόσο ο μαθητής ξεπέρασε γρήγορα την δασκάλα του. Αφού εντάχθηκε στο κόμμα, που τότε ονομαζόταν Εθνικό Μέτωπο, στα 17 του το 2012, ανέβηκε γρήγορα στις τάξεις του και ηγήθηκε του ψηφοδελτίου του στις ευρωεκλογές του 2019, σε ηλικία 23 ετών. (Το κόμμα κέρδισε το 23,3% των ψήφων, νικώντας την κεντρώα συμμαχία του Μακρόν.)

Στη συνέχεια, ορίστηκε υπηρεσιακός πρόεδρος του κόμματος κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας το 2022 και έγινε ο επίσημος ηγέτης του λίγους μήνες αργότερα. Εκείνη την εποχή ο Μπαρντελά, συντονισμένος με την ανάγκη επίδειξης αφοσίωσης σε ένα κόμμα του οποίου προηγουμένως ηγούνταν μόνο η Λεπέν , απέδωσε την επιτυχία του σε αυτό που αποκάλεσε «μοναδική σχέση ανεκτίμητης εμπιστοσύνης» με την μέντορά του.

Έκτοτε, η Λεπέν και ο Μπαρντέλα παρουσιάζονται ως ένα «εισιτήριο» που τα βάζει με το κατεστημένο πολιτικό κατεστημένο της Γαλλίας. Χάρη στην ιδιότητά της ως γόνος της δυναστείας Λεπέν - κληρονόμησε την ηγεσία του κόμματος από τον πατέρα της, Ζαν-Μαρί, το 2011 - αντιπροσωπεύει την αλλαγή μέσα στη συνέχεια και μια οργανική σύνδεση με την ιστορία του κόμματος.

Δύναμη αλλά και αδυναμία η κληρονομιά της Λεπέν

Ωστόσο, αυτή η δύναμη είναι και η αδυναμία της: Το όνομα της Λεπέν είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα αντισημιτικά και ρατσιστικά έκτροπα του πατέρα της, τον οποίο διέγραψε από το κόμμα το 2015.

Σε αυτό το σημείο έρχεται στο προσκήνιο η Μπαρντέλα. Ένας αουτσάιντερ χωρίς δεσμούς αίματος με την οικογένεια Λεπέν, ο ανερχόμενος πρίγκιπας της ακροδεξιάς απολαμβάνει μεγαλύτερη απήχηση σε τμήματα του εκλογικού σώματος που παραδοσιακά απέφευγαν να ρίξουν την ψήφο του Εθνικού Συναγερμού στην κάλπη.

Η ίδια η Λεπέν το είπε αυτό κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με τους δημοσιογράφους τον Ιανουάριο του 2024: «Ο Τζορντάν είναι δημοφιλής στις ανώτερες επαγγελματικές κατηγορίες και αυτό με χαροποιεί».

Ο Μπαρντέλα συμβάλλει επίσης στη διεύρυνση της εμβέλειας του κόμματος χάρη στο προσωπικό του υπόβαθρο. Σε αντίθεση με την αστή Λεπέν, η οποία μεγάλωσε σε ένα αρχοντικό, ο Μπαρντέλα πέρασε τα νιάτα του στη δύσβατη παρισινή συνοικία Seine-Saint-Denis, με τα παιδιά των μεταναστών και τις λαϊκές αναφορές της γαλλικής νεολαίας.

Μαζί, τριγωνίζουν δύο κρίσιμα δημογραφικά στοιχεία. Η Λεπέν προσελκύει παραδοσιακούς υποστηρικτές του Εθνικού Συναγερμού και ψηφοφόρους από τον αποβιομηχανοποιημένο βορρά της χώρας που έλκονται από το εθνικιστικό της στίγμα «προστατεύω τους αδύναμους», ενώ ο Μπαρντελά κερδίζει ψηφοφόρους που ψηφίζουν για πρώτη φορά, νέους άνδρες και υψηλότερες κοινωνικοοικονομικές κατηγορίες.

«Είναι απαραίτητοι ο ένας για τον άλλον και συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον», αναφέρει στέλεχος του κόμματος, υπογραμμίζοντας πόσο καλά τα πήγε το δίδυμο στις ευρωεκλογές του 2024, όταν το κόμμα συγκέντρωσε το ένα τρίτο των ψήφων, υπερδιπλάσιο του πλησιέστερου από το 2ο κόμμα.

Όπως επισημαίνει το Politico, στην καλύτερη περίπτωση, ο ένας θα αναλάβει την προεδρία, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος της εξουσίας, και ο άλλος θα γίνει ο πρωθυπουργός, ένας ρόλος χαμηλότερης βαθμίδας, σχεδόν υποτακτικός. Αυτό σημαίνει ότι, όταν έρθει η ώρα, ακόμη και οι ισχυροί σύμμαχοι είναι έτοιμοι να γίνουν αντίπαλοι.

Ο Πούτιν και η γαλλική ακροδεξιά

Το ερώτημα που αντιμετωπίζει η ακροδεξιά είναι: Για πόσο καιρό ο Μπαρντέλα θα δεχτεί να παραμείνει δεύτερο βιολί της Λεπέν; Μια σειρά από διαφωνίες σχετικά με βασικά ζητήματα πολιτικής - και συγκεκριμένα τη σχέση του κόμματος με τη Ρωσία - υποδηλώνουν ότι οι όρκοι πίστης του μπορεί να μην είναι τόσο ακλόνητοι όσο θα ήθελε να φαίνονται.

Μιλώντας στην εφημερίδα l'Opinion τον Φεβρουάριο του 2023, ο Bardella δήλωσε ότι ο Εθνικός Συναγερμός είχε επιδείξει «συλλογική αφέλεια όσον αφορά τις φιλοδοξίες του Βλαντιμίρ Πούτιν».

Το σχόλιο σόκαρε πολλούς ανθρώπους σε ένα κόμμα που οφείλει την οικονομική του επιβίωση εν μέρει σε ένα δάνειο ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ που ενέκρινε το Κρεμλίνο και του οποίου τα στελέχη έχουν κάνει χάρες στον Πούτιν δουλεύοντας ως παρατηρητές για την επικύρωση των αποτελεσμάτων των εκλογών στη Ρωσία και στα ελεγχόμενα από τη Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας.

Η διαμάχη δεν εμπόδισε τον Μπαρντέλα να συνεχίσει να λέει την άποψή του. Έναν χρόνο αργότερα, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι «οι πολεμοχαρείς δηλώσεις του προέδρου Πούτιν αποτελούν κίνδυνο για την προσωπική μας ασφάλεια ως έθνος».

Η Λεπέν, αντίθετα, έχει φροντίσει να μην επικρίνει ευθέως τον Πούτιν. Ερωτηθείσα σχετικά με την επανεκλογή του Ρώσου προέδρου νωρίτερα φέτος, η Λεπέν δήλωσε: «Αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα όπως είναι και όχι τον κόσμο όπως θα θέλαμε να είναι».

Ωστόσο, αποκλίσεις υπάρχουν και στην εσωτερική πολιτική. Για παράδειγμα,  ο Μπαρντέλα νωρίτερα φέτος επέκρινε την ιδέα της επιβολής ελάχιστων τιμών για τα γαλλικά γεωργικά προϊόντα. Η πρόταση για τις ελάχιστες τιμές αποτελεί μακροχρόνια θέση του κόμματος και η Λεπέν έσπευσε να διορθώσει τον προστατευόμενό της κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας ερωτήσεων και απαντήσεων στην Εθνοσυνέλευση.

Η πορεία του Μπαρντελά προς την προεδρία

Καθώς η προσοχή στρέφεται στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας το 2027, ορισμένοι από τη δεξιά πλευρά της γαλλικής πολιτικής λένε ότι είναι η ανώτερη η απήχηση του Μπαρντελά.

«Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που λένε ότι θα ψηφίσουν τον Τζορντάν και όχι τη Λεπέν», δήλωσε ένας σύμβουλος του συντηρητικού κόμματος Les Republicains.

«Υπάρχει ένα κύμα ενθουσιασμού, μια τάση Μπαρντελά. Καταφέρνει να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται χαλαροί σχετικά με την ψήφο (για τον Εθνικό Συναγερμό)».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο Μπαρνετά «δεν θα μπορούσε να την εκδιώξει. Το εμπορικό σήμα της Λεπέν είναι πιο σταθερό.  Ωστόσο, υπάρχει ένα σενάριο στο οποίο δεν θα χρειαζόταν να τα βάλει με τη Λεπέν: αν το νομικό σύστημα της Γαλλίας κάνει τη δουλειά γι' αυτόν».

Η Λεπέν, μαζί με άλλα 27 μέλη του Εθνικού Συναγερμού, αντιμετωπίζει δίκη στις 30 Σεπτεμβρίου σχετικά με τις κατηγορίες ότι έκανε κατάχρηση κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να πληρώσει για προεκλογικές δραστηριότητες - ισχυρισμούς που αρνείται.

Εάν κριθεί ένοχη, η Λεπέν θα μπορούσε να χάσει το δικαίωμά της να κατέβει στις εκλογές, γεγονός που θα άνοιγε ένα παράθυρο για τον Μπαρντέλα να κατέβει, χωρίς αντίπαλο, το 2027.

«Η Μαρίν μπορεί να πέσει κατά τη διάρκεια της δίκης της», δήλωσε ένας πρώην σύμβουλος του Εθνικού Συναγερμού, αναλογιζόμενος τις πιθανότητες του Μπαρντέλα να πάει μόνος του.

«Νομίζω ότι, κατά βάθος, προετοιμάζεται γι' αυτό», εκτίμησε.