Πόσο πιθανός είναι ο γενικευμένος πόλεμος Χεζμπολάχ - Ισραήλ; Ο πλανήτης παρακολουθεί με νεύρα τεντωμένα

Τον περασμένο Μάιο ο ανώτερος σύμβουλος του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, Άμος Χόκστιν μίλησε σε διαδικτυακό σεμινάριο για τη συγκράτηση των εντάσεων μεταξύ του Ισραήλ και της λιβανέζικης μαχητικής ομάδας Χεζμπολάχ που επιχειρούν οι ΗΠΑ.

«Αυτό για το οποίο ανησυχώ κάθε μέρα», είπε, «είναι ότι ένας λανθασμένος υπολογισμός ή ένα ατύχημα... θα μπορούσε να αναγκάσει το πολιτικό σύστημα σε κάθε χώρα να προβεί σε αντίποινα με τρόπο που θα μας διολισθήσει σε πόλεμο. Ακόμα κι αν και οι δύο πλευρές κατανοούν ότι ένας πόλεμος δεν είναι προς το συμφέρον καμίας πλευράς».

Το τελευταίο πλήγμα με ρουκέτα στα Υψίπεδα του Γκολάν που είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 12 παιδιά και έφηβοι φαίνεται να είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι στην ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου. Η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ και οι ισραηλινές δυνάμεις ανταλλάσουν πυρά από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, ωστόσο φαίνεται ότι σήμερα βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.

 «Πλησιάζουμε στη στιγμή ενός ολοκληρωτικού πολέμου»

Το ερώτημα που θέτει το CNN σε εκτενή ανάλυσή του είναι ένα: «Μπορεί να επαληθευτεί ο φόβος του Χόκστιν για μια σύγκρουση μεγαλύτερης κλίμακας;». Σύμφωνα πάντως με αυτά που διεμήνυσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Ισραέλ Κατς, μάλλον ναι. «Πλησιάζουμε στη στιγμή ενός ολοκληρωτικού πολέμου εναντίον της Χεζμπολάχ», δήλωσε σε συνέντευξη το βράδυ του Σαββάτου. «Η απάντηση θα είναι ανάλογη».

Αν πιστέψουμε τον υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ, Israel Katz, μάλλον θα συμβεί. «Πλησιάζουμε στη στιγμή ενός ολοκληρωτικού πολέμου κατά της Χεζμπολάχ», δήλωσε σε συνέντευξη στην ισραηλινή τηλεόραση το βράδυ του Σαββάτου. «Η απάντηση σε αυτό το γεγονός θα είναι ανάλογη».

Η στάση των ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες από την πλευρά της έχει «ευλογήσει» τα αντίποινα, σε κάποιο βαθμό. «Υποστηρίζουμε το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τους πολίτες του από τρομοκρατικές επιθέσεις», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, πριν προσθέσει ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν «να δουν τη σύγκρουση να κλιμακώνεται».

Η αντίδραση, μέχρι στιγμής, ήταν σχετικά δειλή. Πιθανότατα θα ακολουθήσουν και άλλα χτυπήματα. «Βαρεθήκαμε την υψηλή ρητορική και τα κούφια λόγια που συνοδεύονται από αδύναμη δράση», δήλωσε στο CNN ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ. «Ο μόνος τρόπος για να σταματήσουν όλα αυτά, ο μόνος τρόπος για να αποτρέψουμε τους εχθρούς μας από το να μας χτυπήσουν... είναι να αντεπιτεθούμε και να τους χτυπήσουμε. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος».

Ο πόλεμος θα οδηγήσει στην αντιπαράθεση ΗΠΑ-Ιράν

Εδώ και μήνες, η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να αποκλιμακώσει τις εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ. Με το Ιράν να εκτιμάται ότι διαθέτει τουλάχιστον 150.000 πυραύλους και ρουκέτες που στρέφονται νότια, ο φόβος για έναν πόλεμο που θα καταστρέψει τον Λίβανο και θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στο Ισραήλ είναι μεγάλος.

Επιπλέον, όπως δήλωσε στο CNN ο Aaron David Miller, ανώτερος συνεργάτης του Carnegie Endowment for International Peace, «έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια κατάσταση που δεν έχουμε ξαναδεί σε αυτή την περιοχή: έναν μεγάλο περιφερειακό πόλεμο, ο οποίος θα μπορούσε να τραβήξει τον Κόλπο». Ο ίδιος προειδοποιεί ότι θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε άμεση αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν.

Μια ανάσα πριν την γενική σύρραξη

Και όμως, κατά τους τελευταίους σχεδόν 10 μήνες των μαχών, το Ισραήλ, η Χεζμπολάχ και το Ιράν έχουν αποτραβηχτεί από τις εντάσεις και δεν έφτασαν τις καταστάσεις στο «χείλος του γκρεμού». Τον Ιανουάριο, το Ισραήλ εξουδετέρωσε έναν ανώτερο ηγέτη της Χαμάς στη Βηρυτό. Ο ολοκληρωτικός πόλεμος απέτυχε να υλοποιηθεί. Τον Απρίλιο, το Ισραήλ σκότωσε στη Δαμασκό έναν ανώτατο διοικητή του Σώματος των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης (IRCHG). Σε απάντηση, το Ιράν εξαπέλυσε πρωτοφανή πλήγματα κατά του Ισραήλ. Ο ολοκληρωτικός πόλεμος απέτυχε να υλοποιηθεί.

Η λύση πριν τον ολοκληρωτικό πόλεμο

Το status quo, φυσικά, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους. Μεγάλες εκτάσεις του βόρειου Ισραήλ μοιάζουν με πόλεις φαντάσματα. Μια παρόμοια εικόνα διαδραματίζεται στο νότιο Λίβανο. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί ο ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, λέει ο Μπλίνκεν, είναι να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Οι συνομιλίες με στόχο την επίτευξη αυτού του στόχου επαναλαμβάνονται ξανά.

Αλλά αυτό θα ήταν μόνο μια βραχυπρόθεσμη λύση. Το Ισραήλ θέλει να απομακρύνει εντελώς την απειλή της Χεζμπολάχ, μετακινώντας την πίσω στον ποταμό Λιτάνι, σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που τερμάτισε τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο μεταξύ των δύο το 2006. «Αν ο κόσμος δεν απομακρύνει τη Χεζμπολάχ από τα σύνορα, το Ισραήλ θα το κάνει», δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ τον Δεκέμβριο.

Και έτσι, παρά τους βομβαρδισμούς, τις εσωτερικές πιέσεις, τους φόβους και τις κλιμακώσεις, οι μάχες μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ συνεχίζουν να… σιγοβράζουν. Κανείς δεν φαίνεται να θέλει αυτόν τον πόλεμο. Αλλά όπως προειδοποίησε ο Χόκστιν στο ίδιο διαδικτυακό σεμινάριο: «Πόλεμοι έχουν ξεκινήσει ιστορικά σε όλο τον κόσμο ακόμη και όταν οι ηγέτες δεν τους ήθελαν, επειδή δεν είχαν άλλη επιλογή».