Στρατηγική της Τουρκίας για υποθαλάσσια υπεροχή - Ναυπηγείο απέναντι από την Ρόδο και παράδοση υποβρυχίων

Η Άγκυρα προχωρά το Σάββατο (24/8) στα εγκαίνια του νέου ναυπηγείου Ακσάζ (απέναντι από τη Ρόδο) και την παράδοση των προηγμένων υποβρυχίων κλάσης Reis, προσφέροντας στην Τουρκία -σύμφωνα με τον τύπο της- μια στρατηγική ικανότητα που θα επηρεάσει άμεσα την ισορροπία δυνάμεων στη Μεσόγειο.

Τα υποβρύχια κλάσης Reis, με τις εξελιγμένες τεχνολογίες τους, θα ενισχύσουν την ικανότητα του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού να διατηρεί την κυριαρχία στα υποθαλάσσια πεδία.

Συγκεκριμένα:

• Τα υποβρύχια κλάσης Reis μπορούν να παραμείνουν κάτω από το νερό για 3 εβδομάδες.
• Το υποβρύχιο PIRIREIS θα αναλάβει υπηρεσία.
• Το υποβρύχιο HIZIRREIS θα προβεί σε έπαρση της σημαίας και θα ξεκινήσει δοκιμές πλοήγησης.
• Το υποβρύχιο MURATREIS θα ξεκινήσει τις δραστηριότητες εξοπλισμού των αποβάθρων.
• Τα δεξαμενόπλοια καυσίμων YAKIT 2-3-4 και η πλωτή δεξαμενή για υποβρύχια 3000 τόνων, η οποία είναι η μεγαλύτερη της κατηγορίας της στον κόσμο, θα αναλάβουν υπηρεσία.

Θα καταδύεται στο Γκιολτζούκ και θα περνάει στο Ακρωτήριο Χορν

Τα υποβρύχια εξακολουθούν να αποτελούν τις πλέον στρατηγικές πλατφόρμες του σημερινού πολεμικού περιβάλλοντος, υποστηρίζει η Αϊντινλίκ. Παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν έχει σημειωθεί σοβαρή πρόοδος στο θέμα του εντοπισμού, της αναγνώρισης και της εξουδετέρωσης των υποβρυχίων. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η ακουστική ανίχνευση είναι υπερβολικά αναξιόπιστη και ότι είναι «πολύ δύσκολο» να καταρρίψεις ένα υποβρύχιο χωρίς να πάρεις ρίσκο. Ενώ είναι σχεδόν αδύνατο να διακρίνει κανείς ένα υποβρύχιο που βρίσκεται στο βυθό της θάλασσας από ένα συνηθισμένο ναυάγιο ή από ένα γιγαντιαίο ψάρι. Ωστόσο, τα υποβρύχια όταν αναδύονται για να γεμίσουν τις μπαταρίες τους, παίρνουν και το μεγαλύτερο ρίσκο.

Τα υποβρύχια της κλάσης Reis, τα οποία θα ενταχθούν στον τουρκικό στόλο, λειτουργούν με σύστημα ανεξάρτητης προώθησης από αέρα (Air-independent propulsion - AIP). Το σύστημα αυτό βασίζεται στην αρχή της αξιοποίησης της ενέργειας που απελευθερώνεται ως αποτέλεσμα της χημικής αντίδρασης μεταξύ του υδρογόνου και του υγρού οξυγόνου (LOX). Χάρη σε αυτό τον τρόπο, αυξάνεται σημαντικά η ικανότητα του υποβρυχίου να εκτελεί επιχειρήσεις χωρίς να αναδύεται στην επιφάνεια. Η περίοδος αυτή για τα ντίζελ-ηλεκτρικά υποβρύχια, είναι 2-3 ημέρες, ενώ για τα υποβρύχια AIP αυξάνονται έως και 20-21 ημέρες. Δηλαδή, ένα υποβρύχιο κλάσης Reis που καταδύεται από το Γκιολτζούκ [σ.σ. Η ναυτική βάση Γκιολτζούκ είναι η κύρια βάση του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού στην ανατολική ακτή της Θάλασσας του Μαρμαρά, στο Κοτζάελι/Νικομήδεια] θα μπορεί να περάσει στο Ακρωτήριο Χορν χωρίς να το πάρει χαμπάρι κανείς.

 «Υποβρύχια» παρακολούθηση της Ελλάδας

Η τουρκική εφημερίδα Αϊντινλίκ επισημαίνει ότι τα νέα υποβρύχια αναμένεται να δημιουργήσουν σημαντικούς «πονοκεφάλους» στην Ελλάδα, ιδιαίτερα λόγω της ικανότητας τους να εντοπίζουν και να παρακολουθούν δραστηριότητες σε περιοχές «αμφισβητούμενες» ή στρατηγικής σημασίας, όπως τα υποθαλάσσια καλώδια που σχεδιάζει η Ελλάδα να εγκαταστήσει.

Το περιοδικό Economist, σε προηγούμενο άρθρο του για τα υποβρύχια κλάσης Reis, είχε γράψει ότι η Τουρκία έχει αποκτήσει μεγάλη υπεροχή στο Αιγαίο. Στο άρθρο που είχε δημοσιευτεί αμέσως μετά την καθέλκυση του Pirireis, είχαν χρησιμοποιηθεί οι ακόλουθες εκφράσεις: «Μια νίκη για το τουρκικό ναυτικό και ένας πονοκέφαλος για την Ελλάδα».

Μιλώντας στον Economist, ο Johannes Peters από το Ινστιτούτο Πολιτικής Ασφάλειας του Κιέλου είχε επαινέσει τη δυνατότητα της αθόρυβης πλοήγησης του υποβρυχίου. Αναφέροντας ότι το TCG Pirireis «λειτουργεί με σχεδόν ‘μηδενική εκπομπή θορύβου’ σε σύγκριση με τα πιο θορυβώδη πυρηνικά υποβρύχια, των οποίων οι αντιδραστήρες δεν μπορούν να απενεργοποιηθούν», ο Peters είπε: «Αυτό είναι εξαίσιο για ρηχά νερά που βιώνουν ελληνοτουρκικές εντάσεις».

 Αντεπίθεση στις ελληνικές «αδυναμίες»

Η εφημερίδα Αϊντινλίκ τονίζει πως, σε αντίθεση με τα προβλήματα που αντιμετώπισαν τα ελληνικά υποβρύχια της ίδιας κατηγορίας, τα τουρκικά κλάσης Reis έχουν σχεδιαστεί με ειδικές τροποποιήσεις που διασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή απόδοση και αποφυγή των προβλημάτων ισορροπίας.

Η Γερμανία είχε πουλήσει στο παρελθόν αυτά τα υποβρύχια, γνωστά ως Type 214, στην Ελλάδα. Ωστόσο, στις ελληνικές εκδόσεις του πλοίου είχε προκύψει σοβαρό πρόβλημα ισορροπίας. Παρόλα αυτά, οι Γερμανοί κατάφεραν να ολοκληρώσουν την πώληση δωροδοκώντας τους Έλληνες αξιωματούχους με 100 εκατομμύρια δολάρια, ισχυρίζεται η εφημερίδα Αϊντινλίκ. Μετά την αποκάλυψη του εν λόγω περιστατικού, είχαν συλληφθεί δύο αξιωματούχοι στην Αθήνα. Οι Γερμανοί ανακοίνωσαν ότι άλλαξαν το κέντρο βάρους προσθέτοντας διάφορα βάρη στο πλοίο και πως έτσι λύθηκε το πρόβλημα.

Η Αϊντινλίκ ρώτησε ειδικό για το αν θα μπορούσε να παρουσιαστεί παρόμοιο πρόβλημα ισορροπίας και στα Type-214 της Τουρκίας. Έχοντας υπηρετήσει 26 χρόνια στον υποβρύχιο στόλο σε σχεδόν όλα τα επίπεδα, ακόμα και ως διοικητής πλοίου, ο αντιναύαρχος ε.α. Αλί Τσεκίτς, πρώην διοικητής του Ναυτικού Κολλεγίου Πολέμου και της Ναυτικής Βάσης Ακσάζ, είχε δώσει την ακόλουθη απάντηση:

«Εκτιμώ ότι τα προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα δεν θα παρουσιαστούν στα τουρκικά υποβρύχια, διότι πριν ξεκινήσει η κατασκευή των υποβρυχίων, παρά τις αντιρρήσεις των μηχανικών της γερμανικής εταιρείας, του κύριου αναδόχου, μετά από τις προβλέψεις και τις λύσεις των Τούρκων μηχανικών τροποποιήθηκε το μήκος και το κέντρο βάρους του πλοίου, άρα και το εκτόπισμά του. Έτσι, δημιουργήθηκε στην πραγματικότητα ένας μοναδικός σχεδιασμός για την Τουρκία. Ως εκ τούτου, το μοντέλο αυτών των πλοίων αναφέρεται ως Type-214 TN (Turkish Navy)».

Εξοπλισμός με εθνικά συστήματα

Στο πλαίσιο του «Προγράμματος Υποβρυχίων Νέου Τύπου» που υπογράφηκε μεταξύ της Προεδρίας των Αμυντικών Βιομηχανιών και της γερμανικής Thyssen Krupp στις 22 Ιουνίου 2011, είχε αποφασιστεί να ναυπηγηθούν έξι υποβρύχια κλάσης Reis στα Ναυπηγεία Γκιολτζούκ. Ωστόσο, αναφορικά με τον εξοπλισμό αυτών των υποβρυχίων, που σχεδίασαν οι Γερμανοί, η Τουρκία έκανε τους Γερμανούς να αποδεχτούν μια ενδιαφέρουσα μέθοδο με την προσέγγιση «θα κάνω ό,τι μπορώ να κάνω, και θα αγοράσω ό,τι δεν μπορώ». Οι Τούρκοι μηχανικοί κάνοντας αυτό που τους αναλογούσε στην διαδικασία της κατασκευής, κατάφεραν να προσθέσουν πολλές κρίσιμες δυνατότητες στα υποβρύχια.

Το Εθνικό Σύστημα Διοίκησης και Ελέγχου που ενσωματώθηκε στο TCG Pirireis περιλαμβάνει και συστήματα σόναρ, διαβίβασης δεδομένων, διαχείρισης πολέμου και ελέγχου πυρός τορπιλών. Το πλοίο εξοπλίστηκε με τη βαριά τορπίλη AKYA και τον πύραυλο κατά πλοίων ATMACA που αναπτύχθηκε με εθνικές δυνατότητες. Μάλιστα, ο ρυθμός εθνικοποίησης έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που οδήγησε την Τουρκία να αποκτήσει μεγάλη γνώση, εμπειρία και τεχνογνωσία για το έργο του Εθνικού Υποβρυχίου (MILDEN), το οποίο θα σχεδιαστεί από την ίδια την Τουρκία.

Τα υποβρύχια κλάσης Reis, τα οποία είναι ικανά για πλοήγηση με χαμηλό θόρυβο, έχουν 68 μέτρα μήκος, 13 μέτρα ύψος, εκτόπισμα επιφανείας 1690 τόνους, μέγιστη ταχύτητα 20kt+, μέγιστη εμβέλεια 1250 ναυτικά μίλια, εμβέλεια σε βάθος 260 μέτρα, πλήρωμα 27 ατόμων και διάρκεια αποστολής 84 ημερών. Επιπλέον, τα υποβρύχια αυτά είναι οπλισμένα με οκτώ τορπιλοσωλήνες των 533 χιλιοστών, τέσσερις από τους οποίους είναι σε θέση να εκτοξεύουν πυραύλους κατά πλοίων.

Με τον στρατηγικό εξοπλισμό που προσφέρουν τα νέα υποβρύχια και τις ικανότητες τους στην αθόρυβη πλοήγηση, η Τουρκία προσδοκά να αλλάξει την ισορροπία στην ανατολική Μεσόγειο.

Σε συνέντευξή του στο mavivatan.net, ο πολιτικός μηχανικός του Ναυτικού, Κοζάν Σελτσούκ Ερκάν, έκανε τις ακόλουθες εκτιμήσεις για το ίδιο θέμα:

«Η κλάση Reis είναι κατά 4 μέτρα μακρύτερη και πολύ πιο σταθερή από τα αντίστοιχα ελληνικά πλοία Type-214. Πολλά προβλήματα των ελληνικών Type-214 έχουν επιλυθεί στην κλάση Reis. Η κλάση Reis φέρει περισσότερες δεξαμενές καυσίμων από ότι τα ελληνικά Type-214, με αποτέλεσμα να μπορεί να παραμείνει υπό κατάδυση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι Γερμανοί σε προσφορές που έκαναν αργότερα στις αγορές για τα TIP-214 είχαν ως βάση τις διαστάσεις της τουρκικής κλάσης Reis».