Κόσμος|25.08.2024 21:54

Ισραήλ και Χεζμπολάχ έχουν πολλούς λόγους να αποφύγουν τον πόλεμο: Όμως παραμένει πολύ πιθανό σενάριο – Ανάλυση Guardian

Newsroom

Αν το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ ήθελαν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, θα είχε συμβεί εδώ και πολύ καιρό. Η κάθε πλευρά θα καλωσόριζε την καταστροφή της άλλης, αλλά η στιγμή δεν ήταν μέχρι στιγμής κατάλληλη για καμία από τις δύο πλευρές να βυθιστεί σε μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας, αναφέρει ο Guardian σε εκτενή ανάλυσή του.

Οι εχθροπραξίες στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου το πρωί της Κυριακής έφεραν για άλλη μια φορά τα δύο μέρη στα πρόθυρα ενός πολέμου, αλλά για άλλη μια φορά έκαναν παύση και υποχώρησαν: Αυτή η εκτίμηση επιβεβαιώθηκε λίγες ώρες αργότερα, καθώς το Reuters μετέδωσε πως το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ αντάλλαξαν μηνύματα μέσω μεσαζόντων την Κυριακή, προκειμένου να αποτρέψουν περαιτέρω κλιμάκωση.

Το κύριο μήνυμα ήταν ότι και οι δύο πλευρές θεωρούσαν ότι η έντονη ανταλλαγή βομβαρδισμών της Κυριακής είχε "τελειώσει" και ότι καμία πλευρά δεν ήθελε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας, δήλωσε ένας διπλωμάτης.

Η μεγαλύτερη εμπλοκή εδώ και μήνες

Όσον αφορά τα πυρομαχικά που δαπανήθηκαν, ήταν η μεγαλύτερη εμπλοκή εδώ και πολλούς μήνες. Το Ισραήλ σήκωσε 100 μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία πραγματοποίησαν εξόδους επί επτά ώρες και έπληξαν με πυραύλους περισσότερες από 40 τοποθεσίες, αλλά σκότωσαν μόνο τρεις ανθρώπους , σύμφωνα με τον απολογισμό μέχρι το βράδυ της Κυριακής.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έδιναν σαφώς πολύ μεγαλύτερη προσοχή για τις απώλειες αμάχων στο Λίβανο απ' ό,τι στη Γάζα. Ενώ το Ισραήλ επιμένει ότι θα πολεμήσει μέχρι να εξαλειφθεί εντελώς η Χαμάς, ο υπουργός Εξωτερικών του, ο Ισραέλ Κατζ, τόνισε την Κυριακή ότι η κυβέρνησή του δεν ενδιαφέρεται για μια τέτοια υπαρξιακή μάχη με τη Χεζμπολάχ.

Σύμφωνα με τη δική της εκδοχή των γεγονότων, η Χεζμπολάχ εκτόξευσε 320 ρουκέτες και μεγάλο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών το πρωί της Κυριακής, αλλά προκάλεσε μόνο λίγους τραυματισμούς. Ο μοναδικός ισραηλινός νεκρός προκλήθηκε από συντρίμμια ενός πυραύλου αναχαίτισης.

Η σιιτική πολιτοφυλακή του Λιβάνου ισχυρίστηκε ωστόσο ότι πέτυχε τους στόχους της, για να εκδικηθεί έναν διοικητή που σκοτώθηκε από το Ισραήλ τον περασμένο μήνα, όπως είπε και στο αναμενόμενο διάγγελμά του ο Χασάν Νασράλα.

Και οι δύο πλευρές έχουν επιτακτικούς λόγους να μην πάνε σε πόλεμο τώρα, εκτιμά ο Guardian:

Το Ισραήλ δεν έχει τις αντοχές για άλλο ένα μέτωπο, ενώ δεν έχει ακόμη καταφέρει να εξαλείψει πλήρως τη Χαμάς στη Γάζα και με τη Δυτική Όχθη να οδηγείται στα πρόθυρα μιας ευρύτερης έκρηξης βίας από σκληροπυρηνικούς εποίκους και τους υποστηρικτές τους στο εσωτερικό του ισραηλινού κράτους.

Οι διοικητές των IDF γνωρίζουν επίσης ότι ένας πόλεμος με τη Χεζμπολάχ δεν θα μπορούσε να κερδηθεί χωρίς χερσαία εισβολή, η οποία θα είχε βαρύ κόστος. Παρά τις πρόσφατες αναβαθμίσεις, τα ισραηλινά άρματα εξακολουθούν να θεωρούνται εξαιρετικά ευάλωτα σε ενέδρες.

Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει σοβαρούς λόγους να διατηρεί το Ισραήλ σε κατάσταση σύγκρουσης, καθώς αυτό τον βοηθά να αποφύγει την αναμέτρηση με το εκλογικό σώμα και τα δικαστήρια, όπου αντιμετωπίζει κατηγορίες για διαφθορά. Ο πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του μπορεί να ζυγίζουν περαιτέρω εξόδους μετά την προφανή επιτυχία της Κυριακής, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να στείλουν στρατιώτες στα σύνορα ή να προκαλέσουν πυραυλικές επιθέσεις της Χεζμπολάχ στο Τελ Αβίβ ή σε άλλες πόλεις.

Από την πλευρά της, η ηγεσία της Χεζμπολάχ έχει να προστατεύσει περιουσιακά στοιχεία στο Λίβανο, πολιτικά και οικονομικά, τα οποία θα καταστρέφονταν σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ. Ο περιφερειακός προστάτης της ομάδας, το Ιράν, είναι σαφές ότι δεν είναι επίσης έτοιμο για μια σύγκρουση και έχει αναβάλει προς το παρόν τη δική του απάντηση στη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, από το Ισραήλ στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα.

Χεζμπολάχ και Ιράν, πιο ψύχραιμοι από τη Χαμάς

Η Χεζμπολάχ και το Ιράν δεν μοιράζονται τις αποκαλυπτικές αυτοκαταστροφικές παρορμήσεις του Yahya Sinwar, του διοικητή της Χαμάς στη Γάζα, ο οποίος εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κατά του Ισραήλ βασιζόμενος στη λανθασμένη υπόθεση ότι οι σύμμαχοί του στη Βηρυτό και την Τεχεράνη θα συμμετείχαν στη μάχη.

Το γεγονός ότι ούτε το Ισραήλ ούτε η Χεζμπολάχ επιθυμούν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο τώρα, δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να συμβεί. Και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν πολύ χονδροειδή εργαλεία -κυρίως εκρηκτικά- για να στείλουν η μία στην άλλη μηνύματα, και τα περιθώρια για λάθος υπολογισμούς είναι πάντα μεγάλα.

Οι IDF φέρεται να ήταν στα πρόθυρα πολέμου στο Λίβανο αμέσως μετά τις 7 Οκτωβρίου, με βάση λανθασμένες πληροφορίες που έδειχναν ότι η Χεζμπολάχ εμπλέκεται στην επίθεση και ότι οι μαχητές της επρόκειτο να ξεχυθούν από τα βόρεια σύνορα.

Το ενδεχόμενο απρόβλεπτων συνεπειών ήταν επίσης υψηλό την Κυριακή. Αν η περιγραφή των γεγονότων από τις IDF ήταν ακριβής, τα πολεμικά αεροσκάφη της ανατίναξαν δεκάδες θέσεις εκτόξευσης και ματαίωσαν προγραμματισμένα πλήγματα της Χεζμπολάχ εναντίον στρατηγικών στόχων στο κεντρικό Ισραήλ. Εάν ένα από αυτά τα πλήγματα είχε προκαλέσει σημαντικές απώλειες, η πολιτική πίεση προς την κυβέρνηση Νετανιάχου να απομακρύνει τη Χεζμπολάχ από το νότιο Λίβανο θα μπορούσε εύκολα να δρομολογήσει δραματικές εξελίξεις.

Τα περιθώρια λάθους είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερα όταν κάθε ένα από τα μέρη προσπαθεί να μαντέψει την εσωτερική πολιτική δυναμική του άλλου. Για παράδειγμα, όταν το Ισραήλ σκότωσε τον διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ, σε αεροπορική επιδρομή στη νότια Βηρυτό τον περασμένο μήνα, δεν υπήρχε τρόπος να γνωρίζουμε πόσες ρουκέτες ή πυραύλους θα θεωρούσε η Χεζμπολάχ επαρκείς για να τον εκδικηθεί ή πού θα έπρεπε να στοχεύσουν. Εάν ο Νετανιάχου επεκτείνει την εκστρατεία βομβαρδισμού, κινδυνεύει να προκαλέσει την εμπλοκή του Ιράν για την υποστήριξη του πληρεξουσίου του.

Παρομοίως, ενώ η Χεζμπολάχ έδιωξε περισσότερους από 80.000 Ισραηλινούς από τα σπίτια τους με τους διασυνοριακούς βομβαρδισμούς της, δεν μπορούσε να εκτιμήσει την πολιτική πίεση που θα ασκούσε στον συνασπισμό Νετανιάχου για την κατάληψη του νότιου Λιβάνου ώστε να επιστρέψουν οι εκτοπισμένοι κάτοικοι.

Και στη μέση οι ΗΠΑ

Εν μέσω αυτής της αμοιβαίας απερισκεψίας, οι ΗΠΑ προσπαθούν απεγνωσμένα να μετριάσουν τον κίνδυνο. Ο κύριος στόχος της κυβέρνησης Μπάιντεν από τις 7 Οκτωβρίου - και το κύριο επίτευγμα, όπως υποστηρίζουν Αμερικανοί αξιωματούχοι - ήταν να αποτρέψει τον πόλεμο στη Γάζα να εξελιχθεί σε περιφερειακή πυρκαγιά.

Η Ουάσινγκτον προέτρεψε τους φίλους της σε αυτοσυγκράτηση, ενώ παράλληλα μετακινεί τις δυνάμεις της στην περιοχή για να αποτρέψει τους εχθρούς της. Η κεντρική στρατηγική -ή η ουσιαστική ελπίδα τουλάχιστον- είναι ότι μια συμφωνία ομήρων για την ειρήνη στη Γάζα θα εκτονώσει επίσης την επιδεινούμενη αντιπαράθεση στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.

Οι συνομιλίες συνεχίζονται αυτή την εβδομάδα και οι Αμερικανοί εξακολουθούν να επιμένουν, παρά τα αντίθετα στοιχεία από την πρόσφατη εμπειρία, ότι η συμφωνία είναι εφικτή. Αλλά υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το αν ο Νετανιάχου ή ο Σινουάρ επιθυμούν πραγματικά τον τερματισμό των μαχών. Ο πόλεμος μπορεί να ξεσπάσει χωρίς να το θέλουν και οι δύο πλευρές, αλλά το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί για την ειρήνη.

ΙράνΙσραήλΛίβανοςΧεζμπολάχΜπένιαμιν Νετανιάχουειδήσεις τώρα