Μαγική εικόνα: Τι συμβαίνει όταν οι φάλαινες «στέκονται» κάθετα στον ωκεανό; Η εξήγηση εντυπωσιάζει

Όπως και εμείς, έτσι και οι φάλαινες και τα δελφίνια χρειάζονται ύπνο για να επιβιώσουν. Για τα θηλαστικά που περνούν ολόκληρη τη ζωή τους στο νερό το ερώτημα είναι ένα πώς κοιμούνται χωρίς να πνίγονται;

Οι φωτογραφίες που εντυπωσιάζουν

Φωτογραφίες έχουν εμφανιστεί στο διαδίκτυο που δείχνουν φυσητήρες μαζεμένους μαζί, φαινομενικά ακίνητους και τοποθετημένους κάθετα στο νερό. Οι φάλαινες, οι οποίες έχουν περίπου το μέγεθος σχολικών λεωφορείων, σχεδόν πάντα φαίνονται να «στέκονται» και συγκεντρώνονται σε ομάδες των πέντε ή έξι.

Ο Γάλλος φωτογράφος και κινηματογραφιστής Στεφάν Γκρανζότο απαθανάτισε αυτή τη συμπεριφορά ενώ καταδυόταν στη Μεσόγειο, όπου τεκμηρίωνε φυσητήρες για το φωτογραφικό του βιβλίο με τίτλο Cachalots. Στη φωτογραφία που υπέβαλε στην κοινότητα φωτογραφίας YourShot του National Geographic, σημείωσε ότι οι φάλαινες κοιμόντουσαν για μία ώρα.

Πώς κοιμούνται οι φάλαινες

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2008 στο περιοδικό Current Biology ήταν η πρώτη που τεκμηρίωσε αποφασιστικά την κάθετη θέση ύπνου των φαλαινών.

Ο ύπνος είχε παρατηρηθεί προηγουμένως σε ορισμένα αιχμάλωτα κητώδη με την παρακολούθηση των κινήσεων των ματιών τους, αλλά ο τρόπος με τον οποίο οι φάλαινες στη φύση ξεκουράζονταν ήταν σημαντικά λιγότερο κατανοητός. Χρησιμοποιώντας συλλεκτικές ετικέτες δεδομένων που ήταν κολλημένες με βεντούζες σε 59 φυσητήρες, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του St. Andrews και το Πανεπιστήμιο του Τόκιο μέτρησαν τις περιόδους αδράνειας των ζώων.

Διαπιστώθηκε ότι οι φάλαινες περνούσαν το 7% της ημέρας τους σε αυτές τις κάθετες θέσεις ύπνου κοντά στην επιφάνεια του νερού, όπου κοιμόντουσαν για 10 έως 15 λεπτά. Οι ερευνητές υπέθεσαν τότε ότι ίσως είναι από τα ζώα με τη μικρότερη εξάρτηση από τον ύπνο στον κόσμο.

Έχει βρεθεί ότι οι φάλαινες σε αιχμαλωσία χρησιμοποιούν μόνο το μισό τους εγκέφαλο κατά τον ύπνο, μια συμπεριφορά που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να τις βοηθά να αποφεύγουν τους θηρευτές, να διατηρούν την κοινωνική επαφή, να ελέγχουν την αναπνοή ή να συνεχίζουν να κολυμπούν.

Η μελέτη σημείωσε επίσης παρατηρήσεις από ένα βίντεο που τραβήχτηκε στη βόρεια Χιλή, το οποίο έδειξε ότι οι φάλαινες δεν ξυπνούσαν από τους επιφανειακούς υπνάκους τους μέχρι που ένα πλοίο που πλησίαζε με σβηστές τις μηχανές του συγκρούστηκε κατά λάθος μαζί τους. Αυτό υποδηλώνει ότι οι φάλαινες στη φύση μπορεί να εισέρχονται σε πλήρη ύπνο, σε αντίθεση με τα αιχμάλωτα ομοειδή τους.