ΒΒC: Fake news η εμπλοκή της Καμάλα Χάρις σε τροχαίο που άφησε παράλυτο 13χρονο κορίτσι

Viral έγινε τις τελευταίες ώρες στο διαδίκτυο η είδηση ότι η υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία, Καμάλα Χάρις, είχε εμπλακεί παλιότερα σε τροχαίο ατύχημα με εγκατάλειψη. 

Η ιστορία, η οποία δημοσιεύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου από έναν ιστότοπο που υποτίθεται ότι είναι οργανισμός μέσων ενημέρωσης με την ονομασία KBSF-San Francisco News και έκανε το γύρο του Διαδικτύου. Το άρθρο ισχυρίζεται, χωρίς να παρέχει αποδείξεις, ότι ένα 13χρονο κορίτσι έμεινε παράλυτο από το δυστύχημα, το οποίο, όπως αναφέρει, έλαβε χώρα στο Σαν Φρανσίσκο το 2011.

Το BBC Verify όμως βρήκε πολλά ψευδή στοιχεία που υποδεικνύουν ότι πρόκειται για ψεύτικη είδηση ενώ ο ιστότοπος έχει πλέον «πέσει».

Ο ισχυρισμός

Το διαδικτυακό άρθρο – που συνοδεύεται από ένα πεντάλεπτο βίντεο – περιέχει συνέντευξη με μια γυναίκα που προσδιορίζεται ως η 26χρονη σήμερα Alicia Brown και ισχυρίζεται ότι είναι παράλυτη.

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την ταυτότητά της ή το αν είναι παράλυτη (βιντεοσκοπείται καθιστή και από τη μέση και πάνω σε άγνωστη τοποθεσία). Το άρθρο την αναφέρει επίσης και ως Alisha και ως Alicia, χωρίς εξήγηση.

Στο βίντεο η γυναίκα ισχυρίζεται ότι χτυπήθηκε από αυτοκίνητο ενώ διέσχιζε το δρόμο τον Ιούνιο του 2011 με τη μητέρα της, στο Σαν Φρανσίσκο και αργότερα ισχυρίζεται, και πάλι χωρίς να προσκομίσει κανένα στοιχείο, ότι το άτομο που την χτύπησε ήταν η Κάμαλα Χάρις.

Στη συνέχεια, ένας αφηγητής λέει ότι η γυναίκα αυτή έχει υποβληθεί σε 11 χειρουργικές επεμβάσεις και προβάλλονται δύο ακτινογραφίες.

Η ιστορία μοιάζει ψεύτικη

Το BBC Verify διεξήγαγε αναζήτηση για τα στοιχεία καταχώρισης του ιστότοπου, η οποία αποκάλυψε ότι το domain δημιουργήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες – στις 20 Αυγούστου 2024.

Επίσης, δεν υπάρχει δημόσια καταγραφή ενός ειδησεογραφικού πρακτορείου KBSF στο Σαν Φρανσίσκο.

Η κεντρική φωτογραφία του άρθρου, η οποία εμφανίζεται και στο βίντεο, δείχνει σε κοντινό πλάνο ένα σπασμένο παρμπρίζ αυτοκινήτου και κάτι που μοιάζει με έναν αστυνομικό και ένα πλήρωμα της πυροσβεστικής να στέκονται στην άκρη του δρόμου δίπλα του.

Το BBC Verify κατέβασε την εικόνα και έψαξε για προηγούμενες εκδόσεις της στο διαδίκτυο – χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο αντίστροφης αναζήτησης εικόνων – και διαπίστωσε ότι είχε αρχικά αναρτηθεί σε μια είδηση σχετικά με ένα δυστύχημα στο Mangilao του Γκουάμ το 2018. Στη συνέχεια, εξετάστηκαν οι ακτινογραφίες που παρουσιάζονται στο βίντεο. Χρησιμοποιώντας και πάλι την αντίστροφη αναζήτηση εικόνας, είναι σαφές ότι οι εικόνες αυτές έχουν αφαιρεθεί από άρθρα ιατρικής έρευνας που δημοσιεύτηκαν το 2010 και το 2017.

Σύμφωνα με τα άρθρα, η πρώτη ακτινογραφία ανήκει σε έναν 58χρονο ασθενή που εισήχθη σε νοσοκομείο της Κίνας.

Όσον αφορά την ίδια τη βιντεοσκοπημένη συνέντευξη, η ομάδα του BBC Verify απευθύνθηκε σε εμπειρογνώμονες ώστε να αποδειχθεί αν είχε δημιουργηθεί μέσω τεχνητής νοημοσύνης.

Ο καθηγητής Hany Farid, ειδικός σε θέματα ψηφιακής χειραγώγησης εικόνων, ανέλυσε το βίντεο και δεν βρήκε κανένα στοιχείο ψηφιακής χειραγώγησης ή δημιουργίας τεχνητής νοημοσύνης ούτε στον ήχο ούτε στην εικόνα. «Νομίζω ότι το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για μια παλιομοδίτικη (και όχι ιδιαίτερα καλά εκτελεσμένη) φτηνή απάτη που είναι απλώς στημένη», είπε.

Ο Farid εξήγησε ότι σε αντίθεση με τα deepfakes που συνήθως δημιουργούνται ή επεξεργάζονται με τη χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, μια «φτηνή απομίμηση» μπορεί να δημιουργηθεί με τη χρήση λογισμικού χαμηλότερης τεχνολογίας που είναι φθηνότερο και πιο προσιτό.

«Είναι μια καλή υπενθύμιση ότι δεν χρειαζόμαστε πολλή τεχνολογία για να πούμε ψέματα», πρόσθεσε ο καθηγητής Farid.

Ιστορίες ψεύτικων ειδήσεων με στόχο τις ΗΠΑ

Η συγκεκριμένη είδηση και ο ιστότοπος στον οποίο εμφανίστηκε αρχικά, έχουν εντυπωσιακές ομοιότητες με ένα δίκτυο ιστοσελίδων ψεύτικων ειδήσεων που «μεταμφιέζονται» σε τοπικά ειδησεογραφικά πρακτορεία των ΗΠΑ, για το οποίο το BBC Verify έχει αναφερθεί εκτενώς στο παρελθόν.

Οι ιστότοποι αναμειγνύουν δεκάδες πρωτογενείς -και αληθινές- ειδήσεις που προέρχονται από πραγματικά ειδησεογραφικά πρακτορεία με εντελώς κατασκευασμένες ιστορίες που συχνά περιλαμβάνουν παραπληροφόρηση για την Ουκρανία ή απευθύνονται στον αμερικανικό λαό.

Οι ιστότοποι συχνά δημιουργούνται λίγο πριν δημοσιευτούν σε αυτούς τα fake news και στη συνέχεια τίθενται εκτός λειτουργίας αφού εξυπηρετήσουν τον σκοπό τους.