Ο Σολτς αλλάζει στάση στο μεταναστευτικό για να σώσει το πολιτικό του μέλλον - Η Ευρώπη διχάζεται

Με μια άλλη πιθανή εκλογική νίκη της ακροδεξιάς να διαφαίνεται σε 11 ημέρες στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, o συνασπισμός του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς βουλιάζει στις δημοσκοπήσεις. Για αυτό το λόγο τόσο ο ίδιος όσο και οι υπουργοί του αλλάζουν πλεύση σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Γερμανίδα υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέιζερ ανακοίνωσε νέους συνοριακούς ελέγχους που απειλούν να υπονομεύσουν έναν από τους πυλώνες της ευρωπαϊκής ιδέας - την ελεύθερη μετακίνηση πέρα από τα εθνικά σύνορα.

«Ενισχύουμε την εσωτερική μας ασφάλεια μέσω συγκεκριμένων δράσεων και συνεχίζουμε τη σκληρή μας πορεία κατά της παράτυπης μετανάστευσης», δήλωσε η Φέιζερ σε συνέντευξη Τύπου κατά την οποία ανακοίνωσε ελέγχους σε όλα τα γερμανικά χερσαία σύνορα. «Μέχρι να επιτύχουμε ισχυρή προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ», πρόσθεσε, «πρέπει να ενισχύσουμε τους ελέγχους στα εθνικά μας σύνορα».

Η ανακοίνωση ήταν η τελευταία σε μια σειρά αυστηρότερων μέτρων για τη μετανάστευση που ανακοίνωσαν οι Γερμανοί υπουργοί μετά από μια σειρά επιθέσεων που φέρονται να διαπράχθηκαν από άτομα που εισήλθαν στη χώρα αιτώντας άσυλο, συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης με μαχαίρι που διαπράχθηκε από έναν Σύρο στη δυτική πόλη Σόλινγκεν τον Αύγουστο, ένα περιστατικό που ο Σολτς χαρακτήρισε «τρομοκρατία εναντίον όλων μας». Η κίνηση αυτή έρχεται επίσης λίγο μετά την πρώτη μεγάλη εκλογική νίκη που σημείωσε το αντιμεταναστευτικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) στις πρόσφατες τοπικές εκλογές στα κρατίδια Θουριγγία και Σαξονία.

Μετά την επίθεση στο Σόλινγκεν, η Γερμανία ανακοίνωσε σχέδιο για την επιτάχυνση των απελάσεων και την περικοπή των παροχών για ορισμένους αιτούντες άσυλο στη χώρα. Οι γερμανικές αρχές απέλασαν επίσης 28 Αφγανούς υπηκόους που είχαν καταδικαστεί για εγκλήματα στο Αφγανιστάν που ελέγχεται από τους Ταλιμπάν. Τα τελευταία συνοριακά μέτρα αποσκοπούν στον «περαιτέρω περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης και στην προστασία από τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονούν η ισλαμιστική τρομοκρατία και το σοβαρό έγκλημα», δήλωσε η Φέιζερ.

Οι φόβοι της Ε.Ε.

Όμως τα μέτρα που ανακοινώθηκαν - οι λεπτομέρειες των οποίων δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί πλήρως - έχουν σπείρει σύγχυση και ανησυχία μεταξύ των γειτόνων της Γερμανίας, οι οποίοι φοβούνται τις συνέπειες για την ευρωπαϊκή ζώνη χωρίς σύνορα, τη λεγόμενη ζώνη Σένγκεν, και το αλυσιδωτό πλήγμα στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ επέκρινε έντονα τα γερμανικά σχέδια στη Βαρσοβία. Εάν οι Γερμανοί ηγέτες ακολουθήσουν τους αυστηρότερους ελέγχους, αυτό θα οδηγήσει σε «de facto αναστολή της συμφωνίας Σένγκεν σε μεγάλη κλίμακα», είπε. «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι είναι η εσωτερική πολιτική κατάσταση στη Γερμανία που προκαλεί αυτά τα βήματα να γίνουν πιο αυστηρά», δήλωσε ο Τουσκ.

Η Γερμανία πραγματοποιούσε ήδη ελέγχους στα σύνορά της με την Πολωνία, την Αυστρία, την Τσεχική Δημοκρατία και την Ελβετία. Οι γερμανικές αρχές έχουν επιστρέψει περίπου 30.000 άτομα χωρίς έγκυρα έγγραφα στα σύνορα αυτά από τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Εσωτερικών. Η ανακοίνωση αυτής της εβδομάδας αφορά την επέκταση των ελέγχων αυτών στα σύνορα με τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και τη Δανία.

Στα άκρα οι σχέσεις Πολωνίας-Γερμανίας

Οι Πολωνοί ηγέτες φοβούνται ότι η Γερμανία θα αυστηροποιήσει τους συνεχιζόμενους ελέγχους, οι οποίοι έχουν οδηγήσει σε κυκλοφοριακή συμφόρηση στα σύνορα, και ο Τουσκ τόνισε ότι η Βαρσοβία «θα απευθυνθεί σε άλλες χώρες που επηρεάζονται από την απόφαση του Βερολίνου για επείγουσες διαβουλεύσεις».

Ο Τουσκ ακύρωσε επίσης την προγραμματισμένη συμμετοχή του σε εκδήλωση στο Πότσνταμ αργότερα αυτή την εβδομάδα, όπου επρόκειτο να συναντηθεί με τον Σολτς, αν και ο λόγος παρέμεινε ασαφής.

Ενώ ο συνασπισμός του Σολτς δέχεται πιέσεις στο εξωτερικό να μην προβεί σε ενέργειες που θα μπορούσαν να διαλύσουν τη ζώνη Σένγκεν, στο εσωτερικό δέχεται αυξανόμενες πολιτικές πιέσεις για να επιστρέψει τους μετανάστες στα σύνορα.

«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι απελπιστικά διχασμένη»

Μέλη της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) πιέζουν την κυβέρνηση Σολτς να επιστρέψει τους αιτούντες άσυλο που προσπαθούν να εισέλθουν στη Γερμανία από άλλες χώρες της ΕΕ - μια κίνηση που, όπως λένε οι ειδικοί, θα δημιουργούσε πιθανότατα ένα ντόμινο σε όλη την Ευρώπη, με άλλες χώρες να κλείνουν τα σύνορά τους στους αιτούντες άσυλο.

Οι υπουργοί της κυβέρνησης συνασπισμού έχουν αντιθέτως υποστηρίξει την εφαρμογή διαδικασιών ταχείας διαδικασίας για την απέλαση των αιτούντων άσυλο σε άλλες χώρες της ΕΕ που θεωρούνται υπεύθυνες για την επεξεργασία των αιτήσεών τους.

Μέλη του αντιπολιτευόμενου CDU συμμετείχαν την Τρίτη σε σύνοδο κορυφής με τους ηγέτες του συνασπισμού με διακηρυγμένο στόχο την επίτευξη διακομματικής συμφωνίας σχετικά με τα εν λόγω αυστηρότερα συνοριακά μέτρα. Όμως οι πολιτικοί του CDU αποχώρησαν από τις συνομιλίες αυτές όταν κατέστη σαφές, όπως είπαν, ότι η κυβέρνηση συνασπισμού δεν ήταν διατεθειμένη να προχωρήσει αρκετά μακριά.

«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι προφανώς απελπιστικά διχασμένη στο εσωτερικό της και δεν μπορεί να συμφωνήσει σε αποτελεσματικά μέτρα», δήλωσε ο ηγέτης του CDU Φρίντριχ Μερτς σε ανάρτησή του στο X. Ο συνασπισμός, πρόσθεσε, είναι «ανίκανος για δράση και στερείται ηγεσίας».

Παραπαίει ο συνασπισμός του Σολτς

Η ανακοίνωση της Φέιζερ για τα νέα συνοριακά μέτρα έρχεται πριν από μια ψηφοφορία-κλειδί στο ανατολικό γερμανικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου στις 22 Σεπτεμβρίου. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το AfD προηγείται, κερδίζοντας το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Σολτς. Νωρίτερα αυτό το μήνα, το AfD κέρδισε τις εκλογές στο ανατολικό κρατίδιο της Θουριγγίας και ήρθε δεύτερο πίσω από το CDU στη Σαξονία.

Η νίκη της ακροδεξιάς και οι θλιβερές επιδόσεις των τριών κομμάτων της κυβέρνησης συνασπισμού -του SPD, των δημοσιονομικά συντηρητικών Ελεύθερων Δημοκρατών και των Πρασίνων- στις εκλογές αποτέλεσαν μια περαιτέρω αμηχανία για μια κυβέρνηση που ήδη παραπαίει μετά το ιστορικά κακό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Σε εκείνη την ψηφοφορία, το SPD είχε τη χειρότερη επίδοσή του σε εθνικές εκλογές εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, αναφέρει το POLITICO.

Μια ακόμη νίκη της ακροδεξιάς στο Βρανδεμβούργο θα ενίσχυε τις εικασίες ότι ο συνασπισμός μπορεί να μην αντέξει μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες ομοσπονδιακές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί σε ένα χρόνο από τώρα, ιδίως καθώς η κυβέρνηση συνασπισμού έχει φθάσει σε νέο χαμηλό επίπεδο δημοτικότητας, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του Deutschlandtrend.

«Οι αυξημένοι έλεγχοι στα σύνορα μπορεί να φέρουν νέες αντιδράσεις»

Οι προεκλογικές προσπάθειες για την πάταξη της μετανάστευσης φαίνεται ότι αποσκοπούν εν μέρει στην αποτροπή του AfD, το οποίο έχει εκτοξεύσει τη δημοτικότητά του εν μέσω της απότομης αύξησης του αριθμού των αιτούντων άσυλο που φθάνουν στη Γερμανία. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί σε θέματα μετανάστευσης και πολιτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι οι αυξημένοι έλεγχοι στα εθνικά σύνορα δεν παρέχουν μακροπρόθεσμη λύση - και μπορεί να καταλήξουν να εμπνεύσουν μόνο περαιτέρω αντιδράσεις όταν οι ψηφοφόροι δουν ότι τα μέτρα δεν αποδίδουν. Οι Πράσινοι προειδοποίησαν επίσης τους δικούς τους εταίρους του συνασπισμού να μην υποκύψουν στις απαιτήσεις των συντηρητικών και ακροδεξιών δυνάμεων.

«Μια ενωμένη Ευρώπη χωρίς φράχτες και τείχη στα σύνορα είναι ένα μεγάλο δώρο», έγραψε η Ρικάρντα Λανγκ, των Πρασίνων, στο X. «Είναι ανησυχητικό το πόσοι είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν αυτή την ελευθερία. Πρέπει να προστατεύσουμε αυτήν την Ευρώπη», συμπλήρωσε σχετικά.