Ισραήλ: Το μεγάλο ρίσκο στο Λίβανο – Θα εξολόθρευε τη Χεζμπολάχ μια χερσαία επίθεση;

Στα επόμενα βήματα του Ισραήλ μετά την επέκταση των πολεμικών επιχειρήσεων στο Λίβανο με χτυπήματα κατά της Χεζμπολάχ, αναφέρεται το BBC σε εκτενή του ανάλυση, που συνοψίζει τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων και επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει τους σχεδιασμούς της ισραηλινής ηγεσίας.

Οι ηγέτες του Ισραήλ πανηγυρίζουν για την πρόοδο της επίθεσης κατά της Χεζμπολάχ, η οποία ξεκίνησε με την πυροδότηση οπλισμένων βομβητών και ασυρμάτων και προχώρησε με έντονες και θανατηφόρες αεροπορικές επιδρομές, αναφέρει αρχικά το BBC και στέκεται στις δηλώσεις του υπουργού Άμυνας Γιόαβ Γκαλάντ: «Σήμερα ήταν ένα αριστούργημα... Αυτή ήταν η χειρότερη εβδομάδα που είχε η Χεζμπολάχ από την ίδρυσή της και τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους».

Ο Γκαλάντ δήλωσε ότι οι αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν χιλιάδες ρουκέτες που θα μπορούσαν να είχαν σκοτώσει Ισραηλινούς πολίτες. Κατά τη διαδικασία αυτή, ο Λίβανος λέει ότι το Ισραήλ σκότωσε περισσότερους από 550 πολίτες του, συμπεριλαμβανομένων 50 παιδιών. Αυτός είναι σχεδόν ο μισός αριθμός νεκρών του Λιβάνου σε ένα μήνα πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ το 2006.

Το Ισραήλ πιστεύει ότι μια ολομέτωπη επίθεση θα εξαναγκάσει τη Χεζμπολάχ να κάνει αυτό που θέλει, προκαλώντας τόσο πόνο ώστε ο ηγέτης της Χασάν Νασράλα και οι σύμμαχοι και υποστηρικτές του στο Ιράν να αποφασίσουν ότι το τίμημα της αντίστασης είναι πολύ υψηλό, εκτιμά το BBC και συνεχίζει:

Οι πολιτικοί και οι στρατηγοί του Ισραήλ χρειάζονται μια νίκη. Μετά από σχεδόν ένα χρόνο ο πόλεμος στη Γάζα έχει μπει σε ένα τέλμα. Μαχητές της Χαμάς εξακολουθούν να βγαίνουν από σήραγγες και ερείπια για να σκοτώνουν και να τραυματίζουν Ισραηλινούς στρατιώτες και εξακολουθούν να κρατούν Ισραηλινούς ομήρους.

Η Χαμάς αιφνιδίασε το Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο. Οι Ισραηλινοί δεν έβλεπαν τη Χαμάς ως σημαντική απειλή, με καταστροφικές συνέπειες. Ο Λίβανος είναι διαφορετικός. Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) και η κατασκοπευτική υπηρεσία Μοσάντ σχεδιάζουν τον επόμενο πόλεμο κατά της Χεζμπολάχ από τότε που ο τελευταίος πόλεμος έληξε σε αδιέξοδο το 2006, συνεχίζει το BBC.

Ο ηγέτης του Ισραήλ, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, πιστεύει ότι η τρέχουσα επίθεση σημειώνει μεγάλη πρόοδο προς τον διακηρυγμένο στόχο του να ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων στο Λίβανο.

Θέλει να σταματήσει τη Χεζμπολάχ να εκτοξεύει ρουκέτες από τα σύνορα στο Ισραήλ. Παράλληλα, ο ισραηλινός στρατός λέει ότι το σχέδιο είναι να αναγκαστεί η Χεζμπολάχ να υποχωρήσει από τα σύνορα και να καταστραφούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις που απειλούν το Ισραήλ.

Ακόμη μία Γάζα;

Η τελευταία εβδομάδα στο Λίβανο φέρνει στο μυαλό τον απόηχο του τελευταίου έτους του πολέμου στη Γάζα. Το Ισραήλ εξέδωσε προειδοποιήσεις προς τους πολίτες, όπως έκανε και στη Γάζα, να απομακρυνθούν από τις περιοχές που πρόκειται να δεχθούν επίθεση. Κατηγορεί τη Χεζμπολάχ, όπως κατηγορεί και τη Χαμάς, ότι χρησιμοποιεί αμάχους ως ανθρώπινες ασπίδες, αναφέρει το BBC.

Ορισμένοι επικριτές καθώς και εχθροί του Ισραήλ είπαν ότι οι προειδοποιήσεις ήταν πολύ ασαφείς και δεν έδιναν αρκετό χρόνο στις οικογένειες να εκκενώσουν τα σημεία όπου σημειώθηκαν βομβαρδισμοί. Οι νόμοι του πολέμου απαιτούν την προστασία των αμάχων και απαγορεύουν την αδιάκριτη και δυσανάλογη χρήση βίας.

Ορισμένες από τις επιθέσεις της Χεζμπολάχ κατά του Ισραήλ έχουν πλήξει αστικές περιοχές, παραβιάζοντας τους νόμους που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία των αμάχων. Έχουν επίσης στοχεύσει τον ισραηλινό στρατό. Το Ισραήλ και οι βασικοί δυτικοί σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, κατατάσσουν τη Χεζμπολάχ στη λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.

Το Ισραήλ επιμένει στον ισχυρισμό ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις σέβονται τους κανόνες του πολέμου. Αλλά μεγάλο μέρος του πλανήτη έχει καταδικάσει τη συμπεριφορά του στη Γάζα, αναφέρει το βρετανικό μέσο. Η ανάφλεξη ενός ευρύτερου συνοριακού πολέμου θα βαθύνει το χάσμα στο κέντρο μιας εξαιρετικά πολωμένης διαφωνίας.

Σε αυτό το πλαίσιο το BBC φέρνει ως παράδειγμα την ταυτόχρονη έκρηξη παγιδευμένων βομβητών στο Λίβανο: Το Ισραήλ λέει ότι στόχευε σε πράκτορες της Χεζμπολάχ στους οποίους είχαν χορηγηθεί οι βομβητές. Αλλά το Ισραήλ δεν μπορούσε να γνωρίζει πού θα βρίσκονταν όταν ενεργοποιούνταν οι βόμβες μέσα στους βομβητές, γι' αυτό και τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν πολίτες και παιδιά σε σπίτια, καταστήματα και άλλους δημόσιους χώρους. Αυτό, λένε ορισμένοι κορυφαίοι δικηγόροι, αποδεικνύει ότι το Ισραήλ χρησιμοποιούσε θανατηφόρα βία χωρίς να κάνει διάκριση μεταξύ μαχητών και αμάχων- παραβίαση των κανόνων του πολέμου.

Ο αγώνας μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980. Αλλά αυτός ο πόλεμος στα σύνορα ξεκίνησε την επομένη της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, όταν ο Χασάν Νασράλα διέταξε τους άνδρες του να ξεκινήσουν ένα περιορισμένο, αλλά σχεδόν καθημερινό μπαράζ πάνω από τα σύνορα για να υποστηρίξουν τη Χαμάς. Αυτό δέσμευσε τα ισραηλινά στρατεύματα και ανάγκασε περίπου 60.000 ανθρώπους στις συνοριακές πόλεις να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Σκιές του παρελθόντος

Μερικές φωνές στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης συνέκριναν τον αντίκτυπο των αεροπορικών επιδρομών στην ικανότητα της Χεζμπολάχ να διεξάγει πόλεμο με την επιχείρηση Focus, την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ στην Αίγυπτο τον Ιούνιο του 1967. Ήταν μια διάσημη επιδρομή που κατέστρεψε την αιγυπτιακή πολεμική αεροπορία όταν τα αεροσκάφη της ήταν παρατεταγμένα στο έδαφος. Τις επόμενες έξι ημέρες το Ισραήλ νίκησε την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ιορδανία. Η νίκη αυτή δημιούργησε τη μορφή της σημερινής σύγκρουσης, καθώς το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ιερουσαλήμ, τη Λωρίδα της Γάζας και τα Υψίπεδα του Γκολάν.

Δεν είναι καλή σύγκριση. Ο Λίβανος και ο πόλεμος με τη Χεζμπολάχ είναι διαφορετικός. Το Ισραήλ έχει επιφέρει βαριά πλήγματα. Αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει σταματήσει την ικανότητα ή τη βούληση της Χεζμπολάχ να χτυπά το Ισραήλ, συνεχίζει το BBC.

Οι προηγούμενοι πόλεμοι του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ ήταν σκληροί, ψυχοφθόροι και δεν παρήγαγαν ποτέ μια αποφασιστική νίκη για καμία από τις δύο πλευρές. Αυτός μπορεί να πάει με τον ίδιο τρόπο, όσο ικανοποιητική και αν ήταν η τελευταία εβδομάδα επιθετικής δράσης για το Ισραήλ, τις μυστικές υπηρεσίες και τον στρατό του.

Η επίθεση του Ισραήλ στηρίζεται στην υπόθεση - ένα στοίχημα - ότι θα έρθει ένα σημείο όπου η Χεζμπολάχ θα λυγίσει, θα υποχωρήσει από τα σύνορα και θα σταματήσει να εξαπολύει επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Οι περισσότεροι παρατηρητές εκτιμούν πως η Χεζμπολάχ πιστεύουν ότι δεν θα σταματήσει. Η καταπολέμηση του Ισραήλ είναι ο κύριος λόγος ύπαρξης της Χεζμπολάχ.

Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ, το οποίο είναι εξίσου απρόθυμο να παραδεχτεί την ήττα του, θα πρέπει να κλιμακώσει περαιτέρω τον πόλεμο. Αν η Χεζμπολάχ συνέχιζε να κάνει το βόρειο Ισραήλ πολύ επικίνδυνο για τους Ισραηλινούς πολίτες να επιστρέψουν στα σπίτια τους, το Ισραήλ θα έπρεπε να αποφασίσει αν θα εξαπέλυε χερσαία επίθεση, πιθανότατα για να καταλάβει μια λωρίδα γης που θα λειτουργούσε ως νεκρή ζώνη.

Το Ισραήλ έχει εισβάλει στο Λίβανο και στο παρελθόν. Το 1982 οι δυνάμεις του έφτασαν στη Βηρυτό για να προσπαθήσουν να σταματήσουν τις επιδρομές Παλαιστινίων στο Ισραήλ. Αναγκάστηκαν σε μια ατιμωτική υποχώρηση μπροστά στην οργή του εσωτερικού και του εξωτερικού, αφού τα ισραηλινά στρατεύματα κράτησαν την περίμετρο καθώς οι χριστιανοί σύμμαχοί τους από το Λίβανο έσφαζαν Παλαιστίνιους αμάχους στους προσφυγικούς καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα στη Βηρυτό.

Μέχρι τη δεκαετία του 1990 το Ισραήλ εξακολουθούσε να κατέχει μια ευρεία ζώνη λιβανέζικης γης κατά μήκος των συνόρων. Οι σημερινοί στρατηγοί του Ισραήλ, ήταν τότε νεαροί αξιωματικοί, οι οποίοι πολεμούσαν σε ατελείωτες αψιμαχίες και ανταλλαγές πυρών εναντίον της Χεζμπολάχ, η οποία γινόταν όλο και πιο ισχυρή καθώς πάλευε να εκδιώξει το Ισραήλ. Ο Ehud Barak, τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ και πρώην αρχηγός του επιτελείου των IDF, αποχώρησε από τη λεγόμενη «ζώνη ασφαλείας» το 2000. Αποφάσισε ότι δεν έκανε το Ισραήλ πιο ασφαλές και κόστιζε στο Ισραήλ τη ζωή πάρα πολλών στρατιωτών.

Το 2006, σε μια απερίσκεπτη επιδρομή της Χεζμπολάχ στην τεταμένη και άκρως στρατιωτικοποιημένη μεθόριο, σκοτώθηκαν και αιχμαλωτίστηκαν ισραηλινοί στρατιώτες. Μετά τη λήξη του πολέμου ο Χασάν Νασράλα δήλωσε ότι δεν θα επέτρεπε την επιδρομή αν είχε συνειδητοποιήσει τι θα έκανε το Ισραήλ σε αντάλλαγμα. Ο Ehud Olmert, τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ, πήγε στον πόλεμο.

Στην αρχή το Ισραήλ ήλπιζε ότι η αεροπορική ισχύς θα σταματούσε τις επιθέσεις με ρουκέτες στο Ισραήλ. Όταν αυτό δεν συνέβη, χερσαία στρατεύματα και τανκς ξανακύλησαν στα σύνορα. Ο πόλεμος ήταν μια καταστροφή για τους πολίτες του Λιβάνου. Αλλά την τελευταία ημέρα του πολέμου, η Χεζμπολάχ εξακολουθούσε να εκτοξεύει ομοβροντίες ρουκετών προς το Ισραήλ.

Πρόκληση

Οι διοικητές του Ισραήλ γνωρίζουν ότι η εισβολή στο Λίβανο θα ήταν πολύ πιο τρομερή στρατιωτική πρόκληση από την καταπολέμηση της Χαμάς στη Γάζα. Η Χεζμπολάχ έχει επίσης κάνει σχέδια από το τέλος του πολέμου του 2006 και θα πολεμούσε στο έδαφός της, στο νότιο Λίβανο, ο οποίος διαθέτει άφθονο τραχύ, λοφώδες έδαφος που ταιριάζει στις τακτικές του αντάρτικου.

Το Ισραήλ δεν μπόρεσε να καταστρέψει όλες τις σήραγγες που έσκαψε η Χαμάς μέσα από την άμμο στη Γάζα. Στα σύνορα του νότιου Λιβάνου, η Χεζμπολάχ έχει περάσει τα τελευταία 18 χρόνια προετοιμάζοντας σήραγγες και θέσεις σε συμπαγή βράχο. Διαθέτει ένα τρομερό οπλοστάσιο, το οποίο προμηθεύεται από το Ιράν. Σε αντίθεση με τη Χαμάς στη Γάζα, μπορεί να εφοδιάζεται από ξηράς μέσω της Συρίας.

Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, μια δεξαμενή σκέψης στην Ουάσινγκτον, εκτιμά ότι η Χεζμπολάχ διαθέτει περίπου 30.000 ενεργούς μαχητές και έως 20.000 εφεδρείες, κυρίως εκπαιδευμένες ως κινητές μικρές μονάδες ελαφρού πεζικού. Πολλοί από τους άνδρες της έχουν πολεμική εμπειρία πολεμώντας για την υποστήριξη του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία.

Οι περισσότερες εκτιμήσεις λένε ότι η Χεζμπολάχ διαθέτει κάτι μεταξύ 120.000 και 200.000 πυραύλους και ρουκέτες, που κυμαίνονται από μη κατευθυνόμενα όπλα έως όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να πλήξουν τις πόλεις του Ισραήλ.

Το Ισραήλ μπορεί να ποντάρει στο ότι η Χεζμπολάχ δεν θα τα χρησιμοποιήσει όλα, φοβούμενο ότι η ισραηλινή αεροπορία θα κάνει στο Λίβανο ό,τι έκανε στη Γάζα, μετατρέποντας ολόκληρες πόλεις σε ερείπια και σκοτώνοντας χιλιάδες αμάχους. Το Ιράν μπορεί να μην θέλει η Χεζμπολάχ να χρησιμοποιήσει όπλα που θα ήθελε να κρατήσει ως ασφάλεια έναντι μιας ισραηλινής επίθεσης στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Αυτό είναι άλλο ένα στοίχημα. Η Χεζμπολάχ μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει περισσότερο από το οπλοστάσιό της πριν το Ισραήλ το καταστρέψει.

Με τον πόλεμο να συνεχίζεται στη Γάζα και τα αυξανόμενα επίπεδα βίας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ θα πρέπει επίσης να εξετάσει ένα τρίτο μέτωπο αν εισβάλει στον Λίβανο. Οι στρατιώτες του έχουν κίνητρα, είναι καλά εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι, αλλά οι εφεδρικές μονάδες που παρέχουν μεγάλο μέρος της μαχητικής δύναμης του Ισραήλ αισθάνονται ήδη την πίεση μετά από ένα χρόνο πολέμου.

Διπλωματικό αδιέξοδο

Οι σύμμαχοι του Ισραήλ, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν ήθελαν το Ισραήλ να κλιμακώσει τον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ και δεν θέλουν να εισβάλει στον Λίβανο. Επιμένουν ότι μόνο η διπλωματία μπορεί να καταστήσει τα σύνορα αρκετά ασφαλή ώστε οι πολίτες να επιστρέψουν στα σπίτια τους εκατέρωθεν αυτών. Ένας Αμερικανός απεσταλμένος επεξεργάστηκε μια συμφωνία, εν μέρει βασισμένη στην απόφαση 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που τερμάτισε τον πόλεμο του 2006.

Αλλά οι διπλωμάτες έχουν δεμένα τα χέρια τους χωρίς κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Ο Χασάν Νασράλα έχει πει ότι η Χεζμπολάχ θα σταματήσει να επιτίθεται στο Ισραήλ μόνο όταν σταματήσει ο πόλεμος στη Γάζα. Προς το παρόν ούτε η Χαμάς ούτε οι Ισραηλινοί είναι διατεθειμένοι να κάνουν τις απαραίτητες παραχωρήσεις που θα οδηγούσαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και σε ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων με παλαιστίνιους κρατούμενους.

Καθώς οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές συνεχίζουν να σφυροκοπούν τον Λίβανο, οι πολίτες που ήδη αγωνίζονταν να συντηρήσουν τις οικογένειές τους σε μια διαλυμένη οικονομία αντιμετωπίζουν τρομερό πόνο και αβεβαιότητα. Ο φόβος διασχίζει τις γραμμές του μετώπου. Οι Ισραηλινοί γνωρίζουν ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να τους κάνει πολύ χειρότερη ζημιά απ' ό,τι τον τελευταίο χρόνο, αναφέρει το BBC.

Το Ισραήλ πιστεύει ότι ήρθε η ώρα να είναι επιθετικό και τολμηρό, εκδιώκοντας τη Χεζμπολάχ μακριά από τα σύνορά του. Αλλά αντιμετωπίζει έναν πεισματάρη, καλά εξοπλισμένο και θυμωμένο εχθρό. Αυτή είναι η πιο επικίνδυνη κρίση στον μακρύ χρόνο πολέμου από τότε που η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ και προς το παρόν τίποτα δεν εμποδίζει την εξέλιξή της προς κάτι πολύ χειρότερο.