Κόσμος|13.10.2024 12:46

Θα εισβάλει το Ισραήλ στην Τουρκία; Πού βασίζεται το σκοτεινό προαίσθημα του Ερντογάν

Μαρία Ζαχαράκη

Η δήλωση του Τούρκου προέδρου Ερντογάν την 1η Οκτωβρίου, στην οποία υποστήριξε ότι το Ισραήλ, επιδιώκοντας την κατάκτηση της «Γης της Επαγγελίας», σχεδιάζει να στοχοποιήσει και την Τουρκία, προκάλεσε μεγάλη συζήτηση, αλλά ακόμη μεγαλύτερη αμφισβήτηση.

Τι αναφέρει αναλυτής για το σκοτεινό προαίσθημα του Ερντογάν

Ο Τούρκος πολιτικός αναλυτής Σελίμ Κορού εξηγεί πως το νέο αφήγημα Ερντογάν έχει πηγή έμπνευσης παλιές συνωμοσιολογικές πεποιθήσεις για το «Μεγάλο Ισραήλ», μια θεωρία που βασίζεται σε μυστικιστικές πηγές, όπως τα αποδεδειγμένα ως πλαστά «Πρωτόκολλα της Σιών» (19ος αιώνας), αλλά και σε επιλεκτικές ερμηνείες της ίδιας της εβραϊκής Βίβλου (Γένεση 15: 18-21).

Αυτή η θεωρία, σύμφωνα με τον Κορού, έχει βαθιές ρίζες στην ισλαμική πολιτική παράδοση, καθώς ενισχύει την αίσθηση απειλής στις μουσουλμανικές χώρες. Το «Μεγάλο Ισραήλ» εκτείνεται από το Νείλο μέχρι τον Ευφράτη και περιλαμβάνει και κομμάτια της ΝΑ Τουρκίας. Τούρκοι συγγραφείς, όπως ο Καντίρ Μισίρογλου και ο Νετζίπ Φαζίλ συνέβαλαν στη διάδοση αυτής της ιδέας, παρουσιάζοντας το Ισραήλ ως επεκτατική δύναμη με βλέψεις και στην τουρκική Ανατολία, η οποία αποτελεί -υποτίθεται- κομμάτι της λεγόμενης Γης της Επαγγελίας.

Κατά φαντασία... απειλή

Ο Ερντογάν επαναφέρει αυτή τη θεωρία για να ενισχύσει, σύμφωνα με τον Κορού, την εικόνα της Τουρκίας ως θύμα ενός ευρύτερου σιωνιστικού σχεδίου και να συσπειρώσει τους υποστηρικτές του γύρω από την «απειλή». Η χρησιμότητα της «απειλής Ισραήλ» για τον Ερντογάν δεν είναι μόνο εσωτερική, αλλά αποσκοπεί και στη διεθνή στήριξη από τον μουσουλμανικό κόσμο, αξιοποιώντας τη συνωμοσιολογία, υποστηρίζει ο Σελίμ Κορού, που σχολιάζει σκωπτικά ότι «οι δυτικοί διπλωμάτες, δημοσιογράφοι και αναλυτές παίρνουν τον Ερντογάν κυριολεκτικά, αλλά όχι σοβαρά. Οι υποστηρικτές του στο εσωτερικό, αντίθετα, τον παίρνουν στα σοβαρά, αλλά όχι κυριολεκτικά».

Ο αρθρογράφος της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Καράρ, Ταχά Ακγιόλ, χαρακτηρίζει απαράδεκτο για τον Ερντογάν να χρησιμοποιεί αυτή τη φανταστική αντίληψη ως βάση για να απεικονίσει την Τουρκία ως «χώρα υπό απειλή». Δεν υπάρχουν αποδείξεις πως το ισραηλινό κράτος έχει υιοθετήσει τον αρχαίο στίχο της Τορά «από το Νείλο στον Ευφράτη» ως στρατηγικό στόχο, λέει ο Ακγιόλ και υπενθυμίζει τη συμφωνία του 1978, όταν το Ισραήλ επέστρεψε τη χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο, που αποτελεί μέρος αυτής της υποτιθέμενης «Γης της Επαγγελίας»,

Ο Μουράτ Γετκίν υπενθυμίζει ότι, πριν από 50 χρόνια, μόνο δύο μουσουλμανικές χώρες στη Μέση Ανατολή αναγνώρισαν την ύπαρξη και το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ: η Τουρκία και το Ιράν. Η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ δεν αποτελεί στόχο και η ανάδειξη του Ισραήλ ως απειλή από το υπουργικό συμβούλιο του Ερντογάν είναι μια λανθασμένη επικοινωνιακή τακτική,

Από την άλλη, ο αυτοεξόριστος στη Γερμανία δημοσιογράφος Τζαν Ντούνταρ βλέπει αυτή την τακτική ως έναν ελιγμό του Ερντογάν για να αποσπάσει την προσοχή από την οικονομική κρίση και την άνοδο της αντιπολίτευσης, δημιουργώντας έναν εξωτερικό εχθρό.

Ο ευρύτερος εθνικιστικός χώρος είναι ο μόνος, πάντως, που αξιοποίησε την ευκαιρία, προκειμένου να επανέλθει στις γνωστές περί «κινδύνου περικύκλωσης» της Τουρκίας αναλύσεις, όπου συνέλκονται και αναφορές για τον «κίνδυνο», που συνιστά η στάση της Κύπρου.

Αντιπολίτευση: Χειραγωγούν με «ατζέντα κινδύνου»

Η τουρκική αντιπολίτευση κατηγορεί ανοιχτά τον Τούρκο πρόεδρο για πολιτική εργαλειοποίηση του πολέμου στη Μέση Ανατολή και διαστρέβλωση των γεγονότων προς όφελος του προσωπικού του αφηγήματος.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης βγαίνοντας χθες μετά την κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση με θέμα την ‘απειλή Ισραήλ, δήλωσε ξεκάθαρα «Δεν είπαν τίποτα που δεν ξέρουμε. Χειραγωγούν την κοινή γνώμη για να αλλάξουν την ατζέντα».

Ο Ναμίκ Ταν, τομεάρχης εξωτερικής πολιτικής του CHP, δήλωσε ότι το αφήγημα περί «απειλής από το Ισραήλ» δεν μπορεί να ληφθεί σοβαρά. Ο Ερντογάν παρασύρει την Τουρκία σε έναν επικίνδυνο δρόμο που βασίζεται σε συνωμοσιολογικές θεωρίες και γελοιοποιεί την εξωτερική πολιτική.

ΤουρκίαΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνεπίθεσηπύραυλοιΤεχεράνηΙσραήλειδήσεις τώραΜέση Ανατολή