Τουρκία: Όταν η παιδεία γίνεται προνόμιο των ολίγων: Ραγδαία αύξηση ιδιωτικών σχολείων στην Κωνσταντινούπολη

Η ραγδαία αύξηση της ιδιωτικοποίησης στην εκπαίδευση της Κωνσταντινούπολης αντικατοπτρίζει τη γενικότερη τάση στην Τουρκία για απομάκρυνση από τη δημόσια παιδεία, ενισχύοντας το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Η τελευταία έκθεση της Υπηρεσίας Σχεδιασμού της Κωνσταντινούπολης (IPA) παρουσιάζει ανησυχητικά στοιχεία, με τα ιδιωτικά λύκεια να αποτελούν σχεδόν τα δύο τρίτα των σχολείων της πόλης.

Ιδιωτικά Λύκεια: Ο καθρέφτης μιας κοινωνίας με ανισότητες

Σύμφωνα με την έκθεση της IPA, τα ιδιωτικά λύκεια αποτελούν το 46,2% του συνόλου των λυκείων στην Τουρκία, ενώ στην Κωνσταντινούπολη το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται στο 68,1%. Η Κωνσταντινούπολη, ως η οικονομική και πολιτιστική πρωτεύουσα της χώρας, καταδεικνύει τις ανισότητες που κυριαρχούν στην τουρκική εκπαίδευση. Η έκθεση συνδέει αυτή την τάση με πολιτικές που προώθησαν την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, δημιουργώντας ένα εκπαιδευτικό σύστημα που εξυπηρετεί πρωτίστως τις οικονομικές ελίτ.

Η ιδιωτικοποίηση από την προσχολική μέχρι τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Τα ευρήματα δείχνουν ότι το 43,43% των προσχολικών ιδρυμάτων στην Κωνσταντινούπολη είναι πλέον ιδιωτικά, σχεδόν διπλάσιο από τον εθνικό μέσο όρο.

Η ιδιωτικοποίηση δεν περιορίζεται μόνο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η τάση προς τα ιδιωτικά σχολεία είναι εμφανής ήδη από το δημοτικό, με το ποσοστό των ιδιωτικών δημοτικών σχολείων να αυξάνεται από 17,93% το 2012 σε 35,44% το 2023. Η πίεση που αισθάνονται οι γονείς για να προσφέρουν στα παιδιά τους την καλύτερη εκπαίδευση, σε συνδυασμό με την απουσία επαρκών δημόσιων δομών, οδηγεί ολοένα και περισσότερους προς την ιδιωτική εκπαίδευση.

Τα θρησκευτικά και τεχνικά σχολεία ως εναλλακτικές για τους μη προνομιούχους

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι μαθητές που δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος της ιδιωτικής εκπαίδευσης στρέφονται σε θρησκευτικά και τεχνικά επαγγελματικά σχολεία, όπως τα Imam Hatip. Από το 2012 έως το 2023, τα ιδιωτικά επαγγελματικά και τεχνικά σχολεία αυξήθηκαν κατά 5% στην Κωνσταντινούπολη, αντανακλώντας την ανάγκη για εξειδικευμένη επαγγελματική εκπαίδευση, αλλά και την περιορισμένη πρόσβαση σε κλασικές μορφές παιδείας.

Δημόσια λύκεια: Τα στοιχεία δείχνουν καλύτερες επιδόσεις

Παρά τη ραγδαία αύξηση των ιδιωτικών σχολείων, η έκθεση αποκαλύπτει ότι οι καλύτερες επιδόσεις στις εισαγωγικές εξετάσεις για τα πανεπιστήμια προέρχονται κυρίως από δημόσια λύκεια. Η πλειονότητα των φοιτητών που εισήχθησαν σε προγράμματα που απαιτούν ελάχιστη βαθμολογία 450 μονάδων ήταν απόφοιτοι δημόσιων σχολείων. Αυτό θέτει ερωτήματα σχετικά με την πραγματική αξία της ιδιωτικής εκπαίδευσης και την ποιότητα που προσφέρει, όταν συγκριθεί με τις επιδόσεις των δημοσίων ιδρυμάτων.

Συμπερασματικά, η έκθεση της IPA αναδεικνύει την ανισότητα που επιφέρει η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης, με την Κωνσταντινούπολη να βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της μεταβολής.