Κόσμος|30.10.2024 18:56

Συνάντηση Χριστοδουλίδη–Μπάιντεν: Υπό στενή τουρκική παρακολούθηση - Ανησυχεί η προσέγγιση Κύπρου-ΗΠΑ

Μαρία Ζαχαράκη

Η Άγκυρα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην Ουάσιγκτον, καθώς η συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο δείχνει να ενισχύσει τη γεωπολιτική θέση της Λευκωσίας και να δοκιμάζει τις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ.

Σε άρθρο της στην αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Τζουμχουριέτ, η ακαδημαϊκός Τσιγντέμ Νας χαρακτηρίζει αυτή την εξέλιξη ως κομβική, προειδοποιώντας την Τουρκία για την ανάγκη να λάβει σοβαρά υπόψη της τις στρατηγικές ανακατατάξεις που προκαλεί η συσφιγμένη συνεργασία ΗΠΑ-Κύπρου.

«Η συνάντηση του 'Ε/Κ ηγέτη' Νίκου Χριστοδουλίδη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, τον πρώτο Ε/Κ ηγέτη, που προσκαλείται στον Λευκό Οίκο εδώ και 28 χρόνια, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα προβλήματα στις σχέσεις Άγκυρας-Ουάσιγκτον.

Καθώς ο Χριστοδουλίδης, ο οποίος έχει καλές σχέσεις με την Ουάσιγκτον, αποτελεί μέρος της μεταβαλλόμενης πολιτικής των ΗΠΑ για την ανατολική Μεσόγειο, τα χαρτιά της ΕΔΝΚ γίνονται πιο δυνατά με την επίδραση της διεθνούς αναγνώρισης, της συμμετοχής στην ΕΕ και της προσέγγισης με τον Λευκό Οίκο», αναφέρει.

Η συνάντηση Χριστοδουλίδη-Μπάιντεν, λίγες ημέρες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, εντάσσεται στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή, σύμφωνα με τη Νας. Σημειώνει ότι η προσέγγιση της Λευκωσίας με τον Λευκό Οίκο, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ, ισχυροποιεί την επιρροή της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ οι σχέσεις της Άγκυρας με τη Δύση συνεχίζουν να ταλαντεύονται λόγω της αντιδυτικής στάσης του Ερντογάν και της προσέγγισης με οργανώσεις, όπως η Χαμάς, η οποία δεν αναγνωρίζεται ως τρομοκρατική από την Τουρκία, προκαλώντας δυσαρέσκεια στην Ουάσιγκτον.

Η τουρκική πολιτική σκοπιά τονίζει ότι αυτή η στρατηγική απομάκρυνση από τις ΗΠΑ και η ενίσχυση των δεσμών τους με την Ελλάδα αποτελεί «ένα μονοπάτι που περιορίζει την επιρροή της Τουρκίας σε περιφερειακές επιχειρήσεις». Επιπλέον, αναφέρει ότι η γεωστρατηγική θέση της Κύπρου ως διαδρόμου στην περιοχή καθιστά την Κυπριακή Δημοκρατία έναν σημαντικό εταίρο για τις ΗΠΑ, ειδικά σε μια περίοδο που η Τουρκία ακολουθεί μια πιο επιθετική και αντι-δυτική πολιτική γραμμή.

«Είδαμε την πρόσφατη προσέγγιση μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ. Όταν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να λάβουν την υποστήριξη της Τουρκίας σε περιφερειακά ζητήματα, βρίσκουν νέους συμμάχους ή ενισχύουν τους δεσμούς τους με τους συμμάχους τους. Στρατηγικά, μειώνει την ανάγκη της για την Τουρκία. Η επίσκεψη αυτή είναι ο καρπός μιας μακρόχρονης διαδικασίας. Η Τουρκική Δημοκρατία θα πρέπει να την παρακολουθεί στενά», νουθετεί η Τουρκάλα ακαδημαϊκός.

Κατά τη Νας, η Άγκυρα θα πρέπει να «παρακολουθήσει προσεκτικά» τις επόμενες κινήσεις, καθώς η αυξημένη συνεργασία ΗΠΑ-Κύπρου ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες διπλωματικές προκλήσεις για την τουρκική εξωτερική πολιτική και να αναδείξει περαιτέρω τα ανοιχτά ζητήματα της Άγκυρας με τους δυτικούς συμμάχους της, επηρεάζοντας τις ισορροπίες στην ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.

«Η στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ μπορεί να δημιουργήσει και πάλι προβλήματα πάνω στα ήδη άλυτα προβλήματα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας στις σχέσεις της με τη Δύση», προειδοποιεί η Τσιγντέμ Νας.

Διπλωματική κινητικότητα Αθήνας-Λευκωσίας και στη μέση... Κυπριακό

Η σύμπτωση των συναντήσεων σε Ουάσιγκτον και Αθήνα δεν είναι τυχαία, τονίζει ο Νικόλαος Στέλγιας, ανταποκριτής της τουρκικής εφημερίδας Ντουβάρ στην Κύπρο, υπογραμμίζοντας πως οι δυτικοί ηγεμόνες δείχνουν αποφασισμένοι να χαράξουν νέες γραμμές συνεργασίας και διαλόγου, συμπεριλαμβάνοντας και το Κυπριακό.

«Η έντονη διπλωματική κινητικότητα που πραγματοποιείται στην Αθήνα και τη Λευκωσία θεωρείται ένδειξη των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων και των ευκαιριών για συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή», σημειώνει ο Νίκος Στέλγιας, που συνδέει την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου Σταϊνμάγερ στην ελληνική πρωτεύουσα και του Κύπριου προέδρου Χριστοδουλίδη στο Λευκό Οίκο.

Σύμφωνα με την Ντουβάρ, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναμένεται να συναντηθεί με τον Τζο Μπάιντεν, σε μια συνάντηση που αναμένεται να εξετάσει τα επόμενα βήματα για το Κυπριακό, ενώ την ίδια στιγμή στην Αθήνα ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ θα συζητήσει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη τις προκλήσεις στην περιοχή, με έμφαση στη σταθερότητα και τις ενεργειακές δυνατότητες της ανατολικής Μεσογείου.

Επικαλούμενος διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, ο ανταποκριτής της τουρκικής εφημερίδας, υποστηρίζει ότι «τόσο η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση όσο και η ΕΕ, με επικεφαλής τη Γερμανία, τάσσονται υπέρ της άμεσης έναρξης της νέας διαδικασίας διαλόγου στην Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτού του στόχου, βρίσκονται σε στενή επαφή με την Τουρκία, την Ελλάδα και τα κόμματα στην Κύπρο».

Ταυτόχρονα, οι δυτικοί σύμμαχοι, σύμφωνα με τη Ντουβάρ, απαιτούν μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαχείριση των υδρογονανθράκων και να περιοριστούν οι εστίες έντασης στην ανατ. Μεσόγειο.