Γιατί ο Μπάιντεν επέτρεψε στην Ουκρανία να κάνει χρήση πυραύλων στο ρωσικό έδαφος; Πώς αλλάζουν οι ισορροπίες στον πόλεμο

Αλλάζουν οι ισορροπίες στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας μετά το «πράσινο φως» που έδωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να πλήξει τα εδάφη του ρωσικού κράτους.

Μετά από πολλά «όχι», η Ουάσινγκτον επέτρεψε τελικά τα πλήγματα με αμερικανικούς πυραύλους ATACMS, που ζητούσε επανειλημμένα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η σημαντική αυτή αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ έρχεται δύο μήνες πριν ο Τζο Μπάιντεν παραδώσει την εξουσία στον Ντόναλντ Τραμπ, η εκλογή του οποίου δημιούργησε φόβους για το μέλλον της αμερικανικής υποστήριξης στο Κίεβο.

Γιατί ο Μπάιντεν επέτρεψε στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς εντός της Ρωσίας;  

Η Ουκρανία χρησιμοποιεί το Τακτικό Πυραυλικό Σύστημα Στρατού, ευρύτερα γνωστό ως ATACMS, εναντίον ρωσικών στόχων στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη για περισσότερο από ένα χρόνο. Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν επέτρεψαν ποτέ στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους εντός της Ρωσίας, μέχρι τώρα.

Οι βαλλιστικοί πύραυλοι Lockheed Martin είναι από τους ισχυρότερους που έχουν παρασχεθεί μέχρι σήμερα στην Ουκρανία, ικανοί να ταξιδέψουν έως και 300 χιλιόμετρα.

Η Ουκρανία είχε υποστηρίξει ότι το να μην της επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει τέτοια όπλα εντός της Ρωσίας ήταν σαν να της ζητούν να πολεμήσει με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη.

Η αλλαγή πολιτικής φέρεται να έρχεται ως απάντηση στην πρόσφατη ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων για την υποστήριξη της Ρωσίας στη συνοριακή περιοχή του Κουρσκ, όπου η Ουκρανία κατέχει εδάφη από τον Αύγουστο.

Επίσης, η επικείμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο εγείρει φόβους για το μέλλον της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία και ο πρόεδρος Μπάιντεν φέρεται πρόθυμος να κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει στον λίγο χρόνο που του απομένει στο αξίωμα.

Η ενδυνάμωση της Ουκρανίας στρατιωτικά, όπως θεωρούν οι ΗΠΑ, θα μπορούσε να δώσει στην Ουκρανία μοχλό πίεσης σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες γίνουν μελλοντικά.

Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει την κίνηση αυτή ωστόσο δήλωσε την Κυριακή πως: «Οι επιθέσεις δεν γίνονται με λόγια ... Οι πύραυλοι θα μιλήσουν από μόνοι τους».

Τι επιπτώσεις θα έχουν οι πύραυλοι στο πεδίο της μάχης;

Η Ουκρανία θα είναι πλέον σε θέση να πλήξει στόχους στο εσωτερικό της Ρωσίας, πιθανότατα αρχικά γύρω από την περιοχή του Κουρσκ, όπου οι ουκρανικές δυνάμεις κατέχουν πάνω από 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους.

Ουκρανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι αναμένουν μια αντεπίθεση από ρωσικά και βορειοκορεατικά στρατεύματα για την ανάκτηση εδαφών στο Κουρσκ. Η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει ATACMS για να αμυνθεί ενάντια στην επίθεση, στοχεύοντας ρωσικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένων στρατιωτικών βάσεων, υποδομών και αποθηκών πυρομαχικών, αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC.

Πάντως, η προμήθεια των πυραύλων δεν θα είναι πιθανότατα αρκετή για να αντιστρέψει την πορεία του πολέμου. Ο ρωσικός στρατιωτικός εξοπλισμός, όπως τα αεροσκάφη, έχει ήδη μεταφερθεί πιο βαθιά μέσα στη Ρωσία εν αναμονή μιας τέτοιας απόφασης.

Ωστόσο, τα όπλα μπορεί να δώσουν στην Ουκρανία κάποιο πλεονέκτημα σε μια εποχή που τα ρωσικά στρατεύματα κερδίζουν έδαφος στα ανατολικά της χώρας και το ηθικό είναι χαμηλό.

«Δεν νομίζω ότι θα είναι καθοριστικός (ο ρόλος των πυραύλων)», δήλωσε στο BBC δυτικός διπλωμάτης στο Κίεβο. «Ωστόσο, είναι μια καθυστερημένη συμβολική απόφαση για να αυξήσει το διακύβευμα και να επιδείξει στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία. Μπορεί να αυξήσει και το κόστος του πολέμου για τη Ρωσία», σημείωσε.

Υπάρχουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το πόσα πυρομαχικά θα παρασχεθούν, δήλωσε η Έβελιν Φάρκας, η οποία υπηρέτησε ως αναπληρώτρια βοηθός υπουργός Άμυνας στην κυβέρνηση Ομπάμα.

«Το ερώτημα είναι, φυσικά, πόσους πυραύλους έχουν; Έχουμε ακούσει ότι το Πεντάγωνο έχει προειδοποιήσει ότι δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί πύραυλοι που μπορούν να διαθέσουν στην Ουκρανία», συνέχισε.

Η Φάρκας πρόσθεσε ότι τα ATACMS θα μπορούσαν να έχουν «θετικό ψυχολογικό αντίκτυπο» στην Ουκρανία, εάν χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν στόχους όπως η γέφυρα του Κερτς, η οποία συνδέει την Κριμαία με την ηπειρωτική Ρωσία.

Η άδεια των ΗΠΑ θα έχει επίσης ένα περαιτέρω επακόλουθο αποτέλεσμα: δυνητικά θα επιτρέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία να δώσουν στην Ουκρανία άδεια να χρησιμοποιήσει πυραύλους Storm Shadow εντός της Ρωσίας. Ο Storm Shadow είναι ένας γαλλοβρετανικός πύραυλος μεγάλου βεληνεκούς Cruise με παρόμοιες δυνατότητες με τον αμερικανικό ATACMS.

Θα μπορούσε η κίνηση αυτή των ΗΠΑ να οδηγήσει σε κλιμάκωση του πολέμου;

Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε επί μήνες αρνηθεί να επιτρέψει στην Ουκρανία να χτυπήσει τη Ρωσία με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, φοβούμενη κλιμάκωση της σύγκρουσης.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προειδοποιήσει πως εάν επιτραπεί η χρήση δυτικών όπλων για να χτυπηθεί η Ρωσία, η Μόσχα θα το θεωρούσε αυτό ως «άμεση συμμετοχή» των χωρών του ΝΑΤΟ στον πόλεμο στην Ουκρανία. «Θα άλλαζε ουσιαστικά την ίδια την ουσία, τη φύση της σύγκρουσης», δήλωσε ο Πούτιν τον Σεπτέμβριο. «Αυτό θα σημαίνει ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά κράτη, πολεμούν με τη Ρωσία», τόνισε.

Η Ρωσία έχει θέσει και στο παρελθόν «κόκκινες γραμμές», συμπεριλαμβανομένων της παροχής σύγχρονων αρμάτων μάχης και μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία. Ωστόσο, αυτό έχει ξεπεραστεί χωρίς να προκληθεί άμεσος πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ.

Ο Κουρτ Βόλκερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ υπογράμμισε πως: «Περιορίζοντας το εύρος χρήσης των αμερικανικών όπλων από την Ουκρανία, οι ΗΠΑ επέβαλαν αδικαιολόγητα μονομερείς περιορισμούς στην αυτοάμυνα της Ουκρανίας».

Πρόσθεσε ότι η απόφαση να περιοριστεί η χρήση των ATACMS ήταν «εντελώς αυθαίρετη και έγινε από φόβο μήπως "προκαλέσει" τη Ρωσία. Ωστόσο, είναι λάθος να δημοσιοποιηθεί μια τέτοια αλλαγή, καθώς δίνει στη Ρωσία εκ των προτέρων ειδοποίηση για πιθανά ουκρανικά χτυπήματα», επισημαίνει.

Πώς θα αντιδράσει ο Ντόναλντ Τραμπ;

Η κίνηση αυτή του Μπάιντεν έρχεται μόλις δύο μήνες πριν ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.

Ο ίδιος έχει ήδη δηλώσει ότι σκοπεύει να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο στην Ουκρανία -χωρίς να διευκρινίσει πώς σκοπεύει να το κάνει- και θα μπορούσε να ακυρώσει τη χρήση των πυραύλων μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του.

Ο εκλεγμένος πρόεδρος δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει αν θα συνεχίσει την πολιτική αυτή, αλλά ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους του την έχουν ήδη επικρίνει

Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Το στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα φαίνεται ότι θέλει να βεβαιωθεί ότι θα ξεκινήσει ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος πριν ο πατέρας μου έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ειρήνη και να σώσει ζωές».

Πολλοί από τους κορυφαίους αξιωματούχους του Τραμπ, όπως ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, λένε ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να παράσχουν άλλη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

Ωστόσο, άλλα στελέχη της νέας κυβέρνησης έχουν διαφορετική άποψη. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικλ Γουόλτς έχει υποστηρίξει ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία για να αναγκάσουν τη Ρωσία να διαπραγματευτεί.

Το προς τα πού θα κινηθεί ο εκλεγμένος πρόεδρος είναι ασαφές. Αλλά πολλοί στην Ουκρανία φοβούνται ότι θα διακόψει τις παραδόσεις όπλων, συμπεριλαμβανομένων των ATACMS. «Ανησυχούμε. Ελπίζουμε ότι ο Τραμπ δεν θα αντιστρέψει την απόφαση», δήλωσε στο BBC ο Ουκρανός βουλευτής Ολεκσίι Γκοντσαρένκο.