Νότια Κορέα: Ο μακρύς δρόμος για την καθαίρεση του Γιουν Σουκ Γιολ - Η πρόταση μομφής ήταν μόνο η αρχή

Η υπερψήφιση της πρότασης μομφής σε βάρος του προέδρου της Νότιας Κορέας, Γιουν Σουκ Γιολ, ήταν μια αναμενόμενη εξέλιξη έπειτα από τα δραματικά γεγονότα που μεσολάβησαν από την αψυχολόγητη απόφασή του να επιβάλλει στρατιωτικό νόμο και που οδήγησε σε ντόμινο εξελίξεων υπό το βάρος των λαϊκών αντιδράσεων.

Τώρα ο συντηρητικός πολιτικός – που από πολλούς έχει χαρακτηριστική ως η κορεατική εκδοχή του Ντόναλντ Τραμπ [K-Trump] θα υποστεί την ατίμωση της αποπομπής του από το αξίωμα πολύ πριν από το τέλος της πενταετούς θητείας του.

Η πρόταση μομφής ήταν μόνο η αρχή

Όμως η ψηφοφορία του Σαββάτου στην Εθνοσυνέλευση, όπου η πρόταση μομφής μόλις ξεπέρασε την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων, αφού 12 μέλη του κόμματος του Γιουν τάχθηκαν στο πλευρό της αντιπολίτευσης, δε σημαίνει ότι η προεδρία του έχει λήξει.

Η προσοχή θα στραφεί τώρα στο συνταγματικό δικαστήριο της Νότιας Κορέας, το οποίο αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις κατά τον χειρισμό της παραπομπής του Γιουν.

Το δικαστήριο πρέπει να αποφασίσει εντός 180 ημερών αν θα απομακρύνει τον Γιουν από το αξίωμά του ή αν θα απορρίψει την πρόταση μομφής και θα αποκαταστήσει τις εξουσίες του. Εάν το δικαστήριο τον απομακρύνει ή παραιτηθεί, πρέπει να διεξαχθούν προεδρικές εκλογές εντός 60 ημερών.

Η πρόταση μομφής -η οποία εγκρίθηκε με την υποστήριξη 204 από τους 300 νομοθέτες της συνέλευσης, ενώ 85 ψήφισαν κατά- είναι απλώς το πρώτο βήμα για την απομάκρυνση του Γιουν από το αξίωμά του. Και θα μπορούσε να καταλήξει σε αποτυχία.

Ενώ οι προεδρικές του εξουσίες θα μεταβιβαστούν αμέσως στον πρωθυπουργό -και τώρα εκτελούντα χρέη προέδρου- Χαν Ντακ-σου, οι αντίπαλοι του Γιουν πρέπει να περιμένουν να μάθουν αν κατάφεραν να τον κάνουν μόλις τον δεύτερο πρόεδρο της Νότιας Κορέας που θα υποστεί επιτυχή μομφή.

Η εκδίωξη της Παρκ Γκουν-Χιε,

Η άλλη ήταν η Παρκ Γκουν-Χιε, η οποία εκδιώχθηκε το 2017 για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας.

Το 2004, ο τότε πρόεδρος, Ρο Μου-Χιουν, παραπέμφθηκε σε δίκη με την κατηγορία ότι δεν τήρησε την πολιτική ουδετερότητα που απαιτείται από έναν υψηλόβαθμο δημόσιο λειτουργό. Ωστόσο, το συνταγματικό δικαστήριο απέρριψε την πρόταση μετά από δύο μήνες διαβουλεύσεων και ο Ρο συνέχισε τη θητεία του.

Το συνταγματικό δικαστήριο θα εξετάσει κατά πόσον ο Γιουν παραβίασε το σύνταγμα μέσω της κήρυξης στρατιωτικού νόμου και των επακόλουθων ενεργειών του. Επιπλέον, ερευνάται για πιθανές κατηγορίες εξέγερσης - ένα έγκλημα που μπορεί να επισύρει τη θανατική ποινή.

Για να αποδειχθεί η εξέγερση, οι ανακριτικές αρχές θα πρέπει να αποδείξουν τόσο την πρόθεση ανατροπής της συνταγματικής τάξης όσο και αποδείξεις πραγματικών βίαιων πράξεων. Οι στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων που έσπασαν παράθυρα για να εισέλθουν στο κοινοβούλιο και οι συμπλοκές με το κοινοβουλευτικό προσωπικό τη νύχτα που κηρύχθηκε ο στρατιωτικός νόμος θα μπορούσαν να εξεταστούν ως πιθανά αποδεικτικά στοιχεία, αναφέρει ο Guardian.

Η συνταγματική και η ποινική διαδικασία θα λειτουργήσουν ανεξάρτητα, αλλά αν ο Γιουν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μομφής θα μπορούσε να επηρεάσει τις διαβουλεύσεις του δικαστηρίου.

Καθώς το πλήθος πανηγύριζε την παραπομπή του Γιουν και χειροκροτούσε τους βουλευτές κατά την αποχώρησή τους από το κτίριο της συνέλευσης, η αβεβαιότητα συννεφιάζει το επόμενο μέρος της διαδικασίας.

Το συνταγματικό δικαστήριο έχει συνήθως εννέα δικαστές, αλλά επί του παρόντος έχει μόλις έξι, καθώς τρεις που αποχώρησαν από τη θέση τους τον Οκτώβριο δεν έχουν ακόμη αντικατασταθεί. Για να εγκριθεί, μια ψηφοφορία μομφής πρέπει συνήθως να λάβει την υποστήριξη τουλάχιστον έξι από τους εννέα δικαστές.

Απόλυτη πλειοψηφία

Στην περίπτωση του Γιουν, ωστόσο, και οι έξι θα πρέπει να εγκρίνουν την απόφαση του Σαββάτου στο κοινοβούλιο. Με άλλα λόγια, μία μόνο διαφωνούσα φωνή στην έδρα θα μπορούσε να του δώσει αναστολή, αν και η θέση του θα αποδυναμωνόταν σοβαρά -και ίσως μοιραία.

Το συνταγματικό δικαστήριο απαιτεί συνήθως επτά δικαστές για τη συζήτηση των υποθέσεων, αν και πρόσφατα επέτρεψε τη συζήτηση με έξι δικαστές σε μια ξεχωριστή υπόθεση μομφής. Νομικοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι το δικαστήριο θα ήταν απρόθυμο να λάβει μια τόσο βαρυσήμαντη απόφαση χωρίς πλήρη σύνθεση, δεδομένης της πολιτικής βαρύτητας της απομάκρυνσης ενός προέδρου.