Guardian: Ο γαλλογερμανικός άξονας είναι τελειωμένος

«Όταν η Γαλλία και η Γερμανία προοδεύουν, όλη η Ευρώπη προοδεύει. Όταν δεν το κάνουν, σταματάει», ανέφερε κατά το παρελθόν ο Ζακ Σιράκ, στο πλαίσιο συναντήσεων ανάμεσα στους ηγέτες των δύο μεγαλύτερων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας έφυγε από τη ζωή το 2019 και η αλήθεια είναι ότι θα είχε πολλά να πει με την τρέχουσα κατάσταση του γαλλογερμανικού άξονα, που σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Guardian, παραπαίει. Συγκεκριμένα, μετά από την πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ, ο Μακρόν διόρισε πρωθυπουργό τον Φρανσουά Μπαϊρού, που θα έχει το δύσκολο έργο να φέρει τη σταθερότητα στην πολιτική της χώρας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι δυσκολίες για τον Μπαϊρού είναι μεγαλύτερες, αν σκεφτεί κανείς ότι το έλλειμμα θα ξεπεράσει το 6,1% του ΑΕΠ, ποσοστό διπλάσιο από το όριο της ευρωζώνης, με τη Γαλλία να είναι οριακά λιγότερο αξιόπιστη από την Ελλάδα.

Τα προβλήματα της Γερμανίας σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο

Από την άλλη, τεράστια πολιτικά ζητήματα υπάρχουν και στη Γερμανία, με τον συνασπισμό της κεντροαριστεράς να καταρρέει μετά από τρία χρόνια. Τον προσεχή Φεβρουάριο θα γίνουν εκλογές και ο νικητής θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη χειρότερη μεγάλη οικονομία του κόσμου, με τον βραχνά του υψηλού κόστους ενέργειας και εργασίας να δημιουργεί τεράστια ζητήματα.

Παράλληλα, οι γερμανικές εξαγωγές έχουν υποστεί πλήγμα από την Κίνα, ενώ ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει αργήσει να αναπτύξει ελκυστικά ηλεκτρικά οχήματα, αντιμετωπίζοντας την απειλή μεγάλων αμερικανικών δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ. Είναι πιθανό η Γερμανία να μην έχει κυβέρνηση μέχρι το προσεχές καλοκαίρι, την ίδια ώρα που η Γαλλία δεν μπορεί να διεξάγει νέες βουλευτικές εκλογές μέχρι τον Ιούλιο, οπότε γίνεται κατανοητό ότι οι δύο ισχυρότερες χώρες της ΕΕ, βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδο, κάτι που θα δυσκολέψει τη λήψη αποφάσεων σε κεντρικό επίπεδο.

Είναι γεγονός ότι Βερολίνο και Παρίσι καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορείας της ΕΕ και την ατζέντα, ωστόσο η έλλειψη ισχυρών κυβερνήσεων γεννά ερωτηματικά για την επόμενη μέρα. Επιπλέον, οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αναμένεται να επηρεάσουν και την Ευρώπη, με ορισμένους αναλυτές να θεωρούν ότι θα συρρικνωθούν οικονομικά μέσα στο 2025. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση η συγκυρία μοιάζει «καταστροφική», με τον Τραμπ να πρεσβεύει το «πρώτο η Αμερική» και τη Γερμανία να βρίσκεται σε κρίση.

Γερμανία: Η κατάρρευση της κυβέρνησης και τα ζητήματα της οικονομίας

Γαλλία και Γερμανία είναι σε ένα αδιέξοδο, τόσο πολιτικά, όσο και οικονομικά, με την έξοδο να αποτελεί γρίφο  για δυνατούς λύτες. Η γερμανική κυβέρνηση κατέρρευσε τον προηγούμενο μήνα, με τους αναλυτές να τονίζουν ότι αυτό ήταν ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα. Ο Σολτς απομάκρυνε τον Λίντνερ και αμέσως πυροδότησε μια αλυσίδα γεγονότων.

«Τολμούμε να επενδύσουμε δυναμικά στο μέλλον μας ως ισχυρή χώρα; Θα διασφαλίσουμε τις θέσεις εργασίας και θα εκσυγχρονίσουμε τη βιομηχανία μας; Εξασφαλίζουμε σταθερές συντάξεις, αξιόπιστη υγειονομική περίθαλψη και καλή νοσηλευτική φροντίδα;», τόνισε ο Σολτς πριν από λίγες ημέρες. Η αποχώρηση του Λίντνερ και του κόμματός του από την κυβέρνηση, άφησε τη Γερμανία με τη μειοψηφική συμμαχία των Σοσιαλδημοκρατών (SPD)κ και των Πράσινων. Ο Γερμανός καγκελάριος έχει ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, προκειμένου να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, ωστόσο σε περίπτωση που καταψηφιστεί, τότε ο πρόεδρος Φρανκ – Βάλτερ Σταϊνμάγερ θα διαλύσει το κοινοβούλιο και θα οδηγήσει τη χώρα σε μια μικρή προεκλογική εκστρατεία, λόγω των εορτών.

Οι δημοσκοπήσεις στη Γερμανία δίνουν ξεκάθαρο προβάδισμα στους Χριστιανοδημοκράτες του Μερτς με 31%, με την ακροδεξιά να ακολουθεί με 18% και τους Σοσιαλδημοκράτες με 17%. Σημειώνεται ότι για να μπει ένα κόμμα στο γερμανικό κοινοβούλιο, θα πρέπει να λάβει το 5% των ψήφων.

Η αλλαγή υπό τον Μερτς

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Φρίντριχ Μερτς θα είναι ο μεγάλος νικητής των γερμανικών εκλογών, με τον ίδιο να είναι μακροχρόνιος αντίπαλος της Άνγκελα Μέρκελ. Ο Μερτς υπόσχεται να βγάλει τη Γερμανία από τη βαθιά οικονομική ύφεση, υιοθετώντας πιο σκληρή γραμμή για την άμυνα, τη Ρωσία και τη μετανάστευση.

Παρά τη διαφαινόμενη νίκη, θεωρείται πολύ δύσκολη η κεντροδεξιά συμμαχία να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, με τον κυβερνητικό εταίρο που θα επιλεγεί να θεωρείται δεδομένο ότι θα αποδυναμώσει τα οικονομικά μεταρρυθμιστικά σχέδια του Μερτς, αφού έχει αποκλειστεί η συνεργασία με την ακροδεξιά.

«Το σημερινό οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας, στο οποίο η παροχή φθηνών ορυκτών καυσίμων και η παραγωγή αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης παίζουν κεντρικό ρόλο, φαίνεται ξεπερασμένο, αλλά οι πολιτικοί σπάνια τολμούν να το πουν αυτό ανοιχτά» λέει ο Κάι Αρζχάιμερ, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς. «Είμαι τουλάχιστον επιφυλακτικός ως προς το ότι θα υπάρξει μια πραγματική νέα αρχή στο εγγύς μέλλον». Πάντως, αν δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα οι δυσκολίες, θεωρείται δεδομένο ότι το ακροδεξιό AfD θα ενισχυθεί περισσότερο.

Σε πολύ δύσκολη θέση και η Γαλλία

Στη Γαλλία οι ειδικοί μιλούν για τη μεγαλύτερη πολιτική αστάθεια από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον Μακρόν να πληρώνει τα λάθη του, που οδήγησαν σε νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν στις ευρωεκλογές. Στη συνέχεια, στις βουλευτικές εκλογές ο συνασπισμός των αριστερών κομμάτων υπό την ηγεσία του Ζαν – Λυκ Μελανσόν κέρδισε τον μεγαλύτερο αριθμών εδρών.

Μετά από αρκετές εβδομάδες διαβουλεύσεων, ο Μακρόν παρέμεινε σταθερός στη θέση του να μην διορίσει πρωθυπουργό από την αριστερά, επιλέγοντας τον Μισέλ Μπαρνιέ. Η πρόταση μομφής που κατέθεσε αρχικά ο αριστερός συνασπισμός και εν συνεχεία η ακροδεξιά, υπερψηφίστηκε, με την κυβέρνηση Μπαρνιέ να πέφτει σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Από την πλευρά του ο Μπαϊρού είναι αναγκασμένος να φτιάξει μια πιο σταθερή κυβέρνηση, με στόχο να εξασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει νέα πρόταση μομφής από την αριστερά. Η κοινοβουλευτική αριθμητική, ωστόσο, παραμένει η ίδια. Ο Μακρόν «φαίνεται να ετοιμάζεται να οικοδομήσει ένα πιο σταθερό κυβερνητικό σύμφωνο με τους Συντηρητικούς, τους Σοσιαλιστές, τους Κομμουνιστές και τους Πράσινους», οι οποίοι «φαίνονται έτοιμοι να κάνουν συμβιβασμούς και να αποφύγουν άλλη μια κυβέρνηση στο έλεος του RN», λέει ο Ριμ Μομτάζ της δεξαμενής σκέψης Carnegie Europe. «Αλλά αυτό είναι μόνο μια προσωρινή λύση. Εξακολουθεί να μην έχει λύση για να αντιστρέψει την άνοδο της δημοτικότητας που απολαμβάνει η Λεπέν από το 2017 και τις σημαντικές πιθανότητες που έχει να εκλεγεί πρόεδρος το 2027» προσθέτει.

Τα οικονομικά της Γαλλίας παραμένουν προβληματικά και αυτό προβλεπόταν στον προϋπολογισμό του Μπαρνιέ, ωστόσο φαίνεται να είναι σε καλύτερη μοίρα σχετικά με τη Γερμανία, που χρειάζεται φορολογικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στην αγορά εργασίας, αλλά και δημοσιονομικές επενδύσεις.

Πάντως, υπάρχουν αναλυτές που εμφανίζονται αισιόδοξοι για την πορεία της ΕΕ, παρά τα προβλήματα των δύο ισχυρότερων κρατών – μελών. «Είναι πρόωρη η άποψη ότι η Γαλλία και η Γερμανία έχουν ξοφλήσει», υποστηρίζει ο Mutjaba Rahman της Eurasia Group. «Μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του έτους, θα πρέπει να δούμε μια αναζωογονημένη γαλλογερμανική μηχανή. Πολύ θετική η επίσπευση των εκλογών στη Γερμανία. Θα έχουμε σαφήνεια νωρίτερα μέσα στη χρονιά, έναν πιο συνεκτικό συνασπισμό και έναν πιο σκεπτικιστή καγκελάριο απέναντι στη Ρωσία. Ο Μερτς και ο Μακρόν θα είναι πολύ πιο ευθυγραμμισμένοι στα μεγάλα ζητήματα, σε σχέση με το πώς ήταν η κατάσταση με τον Σολτς», τονίζει ο ίδιος.

Ασφαλώς, τα προβλήματα του Μακρόν δεν θα εξαφανιστούν μονομιάς. «Αλλά φαίνεται να υπάρχει μια αίσθηση της εθνικής ευθύνης να σχηματίσει μια κυβέρνηση, να περάσει έναν προϋπολογισμό και να παράσχει την ελάχιστη σταθερότητα που χρειάζεται η Γαλλία -και που χρειάζεται η Ευρώπη από τη Γαλλία», επισημαίνει ο αναλυτής, που εμφανίζεται αισιόδοξος για το 2025.