Ρωσία – Καζακστάν: Τι απαντούν στους Αζέρικους ισχυρισμούς ότι ρωσικός πύραυλος έριξε το αεροσκάφος

Η Ρωσία και το Καζακστάν προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τις εικασίες σχετικά με τη συντριβή του αεροσκάφους της Azerbaijan Airlines που σημειώθηκε ανήμερα των Χριστουγέννων, την ώρα που διεθνή ΜΜΕ όπως το Reuters και το Euronews, επικαλούμενα πηγές κοντά στην έρευνα μεταδίδουν πως αυτό καταρρίφθηκε όταν χτυπήθηκε από θραύσματα ρωσικού πυραύλου εδάφους – αέρος.

Οι διαρροές από αξιωματούχους του Αζερμπαϊτζάν, έρχονται μετά τον ισχυρισμό αξιωματούχου της ουκρανικής εθνικής ασφάλειας ότι η συντριβή, κατά την οποία σκοτώθηκαν 38 άνθρωποι την ημέρα των Χριστουγέννων, προκλήθηκε από πυρά της ρωσικής αεράμυνας.

Το αεροπλάνο, το οποίο εκτελούσε πτήση από την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, προς τη ρωσική πόλη Γκρόζνι στην Τσετσενία, κατέπεσε σε ένα χωράφι κοντά στο Ακτάου στο Καζακστάν, αφού εξετράπη εκατοντάδες μίλια από την προγραμματισμένη διαδρομή του. Είκοσι εννέα άνθρωποι επέζησαν.

Το βίντεο από τη συντριβή φαίνεται να δείχνει το αεροπλάνο να πέφτει από τον ουρανό και να τυλίγεται στις φλόγες καθώς χτυπάει στο έδαφος και πυκνά, μαύρα σύννεφα καπνού να υψώνονται.

Τι λένε Ρωσία και Καζακστάν

Την Πέμπτη, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η έρευνα για τα αίτια της συντριβής βρίσκεται σε εξέλιξη, προσθέτοντας ότι θα ήταν «λάθος» να γίνονται εικασίες πριν ολοκληρωθεί η έρευνα.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας του Καζακστάν τόνισε επίσης την Πέμπτη ότι η αιτία παραμένει άγνωστη. «Καμία από αυτές τις χώρες - ούτε το Αζερμπαϊτζάν, ούτε η Ρωσία ούτε το Καζακστάν - δεν ενδιαφέρεται να αποκρύψει πληροφορίες. Όλες οι πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες στο κοινό», δήλωσε ο Ashimbayev Maulen. Χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς για πυρά της αεράμυνας αβάσιμους και «ανήθικους».

Τα σχόλιά τους ήρθαν μετά την ανάρτηση του Andriy Kovalenko, επικεφαλής του Κέντρου Αντιμετώπισης Παραπληροφόρησης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, στο X την Τετάρτη: «Σήμερα το πρωί, ένα αεροσκάφος Embraer 190 μιας αεροπορικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν, που εκτελούσε πτήση από το Μπακού προς το Γκρόζνι, καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας». Επικαλέστηκε βίντεο από το εσωτερικό του αεροπλάνου που έδειχνε «διάτρητα σωσίβια».

Αντίστοιχους ισχυρισμούς διατύπωσαν και τέσσερις πηγές από το Αζερμπαϊτζάν που μίλησαν στο Reuters. Οι τέσσερις, οι οποίοι είχαν όλοι γνώση της έρευνας, δήλωσαν στο πρακτορείο ειδήσεων ότι το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας.

Υπήρξαν επίσης εικασίες στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ότι το αεροπλάνο μπορεί να καταρρίφθηκε από την αεράμυνα της Ρωσίας, η οποία το πέρασε για ουκρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος.

Το κανάλι Fighterbomber Telegram, το οποίο πιστεύεται ότι διευθύνεται από τον Ilya Tumanov, λοχαγό του ρωσικού στρατού, δημοσίευσε ένα βίντεο που φαινόταν να δείχνει τρύπες στα συντρίμμια του αεροπλάνου, οι οποίες, σύμφωνα με ορισμένους, έμοιαζαν με το είδος της ζημιάς που προκλήθηκε από αντιαεροπορικά βλήματα [flak] ή θραύσματα από πύραυλο.

Απομακρύνεται το σενάριο για σμήνος πουλιών

Το Fighterbomber δήλωσε ότι είναι απίθανο οι τρύπες να προκλήθηκαν από χτύπημα πουλιού. Ο εμπειρογνώμονας αεροπορίας του Καζακστάν Serik Mukhtybayev δήλωσε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Orda ότι η πρόσκρουση πουλιού που προκάλεσε τη συντριβή του αεροσκάφους ήταν «σχεδόν αδύνατη» δεδομένου του ύψους στο οποίο πετούσε το αεροσκάφος όταν αντιμετώπισε πρόβλημα. Επεσήμανε την εξωτερική πρόσκρουση ως πιθανή αιτία.

Τα δεδομένα παρακολούθησης της πτήσης από το Flightradar24.com έδειξαν ότι το αεροσκάφος έκανε κάτι που έμοιαζε με σχήμα οκτώ ενώ πλησίαζε στο αεροδρόμιο του Ακτάου, ενώ το ύψος του αεροπλάνου ανέβαινε και έχανε ύψος με μεγάλο ρυθμό τα τελευταία λεπτά της πτήσης πριν προσκρούσει στο έδαφος.

Ξεχωριστά, το FlightRadar24 ανέφερε στο διαδίκτυο ότι το αεροπλάνο αντιμετώπισε «ισχυρές παρεμβολές GPS» που «έκαναν το αεροσκάφος να μεταδώσει κακά δεδομένα ADS-B», αναφερόμενο στις πληροφορίες που επιτρέπουν στους ιστότοπους παρακολούθησης πτήσεων να παρακολουθούν τα αεροπλάνα εν πτήσει. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί στο παρελθόν για παρεμβολές στις μεταδόσεις GPS στην ευρύτερη περιοχή.

Η Ρωσία έχει στο παρελθόν χρησιμοποιήσει τεχνολογία παρεμβολής για την άμυνα κατά των επιθέσεων μη επανδρωμένων αεροσκαφών και ορισμένες αναφορές δείχνουν ότι η Τσετσενία δέχθηκε μια τέτοια επίθεση λίγο πριν από τη συντριβή.

Το πρωί της Τετάρτης, ο Χαμζάτ Καντίροφ, τοπικός αξιωματούχος ασφαλείας και ανιψιός του ηγέτη της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ, έγραψε στο Instagram ότι «όλα τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν με επιτυχία».

Τις τελευταίες εβδομάδες, ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν στοχεύσει αρκετές τοποθεσίες στην Τσετσενία, συμπεριλαμβανομένης μιας εγκατάστασης που στεγάζει τις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις.

Ο δημοφιλής Ρώσος φιλοπόλεμος μπλόγκερ Γιούρι Ποντολιάκα δήλωσε ότι οι τρύπες που παρατηρήθηκαν στα συντρίμμια του αεροπλάνου ήταν παρόμοιες με τις ζημιές που προκλήθηκαν από «αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα», προσθέτοντας: «Όλα δείχνουν ότι είναι έτσι».

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για εικασίες σχετικά με τους λόγους της συντριβής, αλλά ότι ο καιρός ανάγκασε το αεροπλάνο να αλλάξει την προγραμματισμένη πορεία του. Η ρωσική αρχή πολιτικής αεροπορίας δήλωσε ότι οι προκαταρκτικές πληροφορίες έδειξαν ότι οι πιλότοι εκτράπηκαν προς το Ακτάου μετά από χτύπημα πουλιού που οδήγησε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο αεροσκάφος.

Το γραφείο του γενικού εισαγγελέα του Αζερμπαϊτζάν έχει ξεκινήσει ποινική έρευνα. Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της χώρας, Azertac, ανέφερε ότι επίσημη αντιπροσωπεία του υπουργού εκτάκτων καταστάσεων, του αναπληρωτή γενικού εισαγγελέα και του αντιπροέδρου της Azerbaijan Airlines εστάλη στο Ακτάου για να διεξάγει "επιτόπια έρευνα".