Η συμμαχία Δαμασκού - Κούρδων, το μνημόνιο κατανόησης και τα ερωτήματα

Η υπογραφή του μνημονίου κατανόησης μεταξύ Δαμασκού και Κούρδων της Συρίας προσέδωσε στον Μαζλούμ Κομπάνε ρόλο εθνικής πολιτικής φιγούρας, δίνοντάς του τη δυνατότητα να απεκδυθεί το μανδύα του «τρομοκράτη/αυτονομιστή», ενώ ταυτόχρονα προσέφερε στον αλ Σάραα διέξοδο από τις κατηγορίες για τις φρικτές σφαγές των Νουσαϊρί/Αλεβιτών.

Όμως, η ευφορία δεν κράτησε πολύ. Λίγες μέρες αργότερα, ο προσωρινός πρόεδρος παρουσίασε ένα νέο σχέδιο συντάγματος, το οποίο δεν έκανε καμία απολύτως αναφορά στους Κούρδους ή σε άλλες μειονότητες της Συρίας. Η κίνηση αυτή έστειλε το μήνυμα ότι η συμφωνία με τον Κομπάνε δεν συνεπαγόταν ουσιαστική αναγνώριση των Κούρδων, αλλά μάλλον έναν ελιγμό για την προσωρινή εξασφάλιση σταθερότητας.

Από την άλλη πλευρά, τα κύρια ερωτήματα, που προκύπτουν από τη συμφωνία, είναι, εάν οι PYD θα αποκτήσουν τη θέση τους στο συριακό στρατό με τη δική τους δομή διοίκησης και εάν θα καταθέσουν τα όπλα τους, κάτι για το οποίο δεν υπάρχει ακόμη επίσημη δήλωση, αλλά οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σάραα έχει δώσει διαβεβαιώσεις ότι «πρώτα θα αφοπλιστούν και μετά θα ενωθούν». Εάν συμβεί αυτό, θα έχει θετικό αντίκτυπο και στο συνεχιζόμενο σχέδιο εξομάλυνσης με το PKK στην Τουρκία. Παράλληλα, τίθεται και το ερώτημα πώς θα εξελιχθεί ενδεχόμενη συνεργασία των ΤΕΔ με έναν Συριακό Στρατό, στον οποίο θα συμμετέχουν εντέλει και οι μαχητές του PYD.

Η τουρκική σφραγίδα στη συμφωνία

Η αστραπιαία επίσκεψη στη Δαμασκό του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, του υπουργού Άμυνας και του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, δείχνει ότι ο Σάραα δεν θα προχωρούσε σε αυτή τη συμφωνία χωρίς το πράσινο φως της Άγκυρας. Οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που επαίνεσε την εξέλιξη, αποδεικνύουν ότι η Τουρκία όχι μόνο ενέκρινε τη διαδικασία, αλλά είχε και ενεργό ρόλο στον σχεδιασμό της.

Στη συνέχεια, πρότεινε μια περιφερειακή σύνοδο κορυφής με τον Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ και την Ιορδανία, προωθώντας την ιδέα ενός κοινού κέντρου επιχειρήσεων για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Στόχος της; Να αντικαταστήσει τους Κούρδους ως τον βασικό εταίρο των ΗΠΑ στην περιοχή.

Το επόμενο ερώτημα, που αναδύεται, είναι εάν οι Κούρδοι της Συρίας θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τις ΗΠΑ. Η μακρόχρονη επιτυχία τους στον πόλεμο κατά του ISIS και η εκπαίδευση που έχουν λάβει από τις αμερικανικές δυνάμεις καθιστούν δύσκολη την απομάκρυνσή τους από την Ουάσιγκτον. Ωστόσο, η τουρκική πίεση και η αποστασιοποίηση του Σάραα μπορεί να αλλάξουν τις ισορροπίες. Για τους Κούρδους, το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει.