Επάγγελμα ευρωβουλευτής: Οι παχυλές αμοιβές και το «χρυσό αλεξίπτωτο»

Κάθε χρόνο, περισσότερα από 150.000 ευρώ µπαίνουν στον τραπεζικό λογαριασµό τους. Η Ευρωπαϊκή Ενωση πληρώνει έως και 250.000 ευρώ ετησίως για τη µισθοδοσία των συνεργατών τους. Οταν γίνουν 63 ετών έχουν δικαίωµα συνταξιοδότησης, ενώ µετά την αποχώρησή τους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δικαιούνται ένα πολύ καλό επίδοµα µέχρι να κάνουν το επόµενο επαγγελµατικό βήµα τους

Αυτές είναι µόνο οι βασικές παροχές για τους ανθρώπους που εκλέγονται κάθε πέντε χρόνια για να εκπροσωπήσουν τη χώρα τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αφού το πλήρες πακέτο περιλαµβάνει πολλά αεροπορικά εισιτήρια, επίδοµα διαµονής και στέγασης, γραφεία, αυτοκίνητο και τη δυνατότητα να καλούν στις Βρυξέλλες περίπου 100 ανθρώπους τον χρόνο.

Με λίγα λόγια, η ιδιότητα του ευρωβουλευτή εξασφαλίζει µια µάλλον πλουσιοπάροχη πενταετία, η οποία ωστόσο έχει µπει πλέον στο στόχαστρο τόσο των πολιτών όσο και των ανθρώπων που γνωρίζουν από πρώτο χέρι όσα συµβαίνουν στην καρδιά της Ευρώπης. Πολλοί πιστεύουν ότι όλες αυτές οι παροχές µοιάζουν επικίνδυνα µε τις πρακτικές µιας αρτηριοσκληρωτικής γραφειοκρατίας, που ενδιαφέρεται περισσότερο για τα δικά της συµφέροντα.

Το μισθολόγιο

Η αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει ορισµένες παροχές στους ευρωβουλευτές οδηγεί πολλούς που έχουν υπηρετήσει στις Βρυξέλλες στο να εκφράζουν την άποψη ότι υπονοµεύεται η ίδια η ιδέα της Ευρώπης, σε µια εποχή που ο ευρωσκεπτικισµός καλπάζει.

Μια ανάλυση στα χρήµατα και στις παροχές που δίνει η ΕΕ στους εκπροσώπους των κρατών-µελών στην Ευρωβουλή αποδεικνύει πέρα από κάθε αµφιβολία ότι όλες οι ανάγκες τους καλύπτονται και µε το παραπάνω. «Είναι καλές οι απολαβές µας» παραδέχεται στο «Εθνος της Κυριακής» Ελληνας ευρωβουλευτής που υπηρετεί αυτήν την περίοδο.

Ο µεικτός µισθός κάθε ευρωβουλευτή είναι 8.750 ευρώ τον µήνα και µε τις κρατήσεις για την Εφορία και την ασφάλιση διαµορφώνεται στα 6.824 ευρώ. Το ποσό αυτό υπόκειται και σε κρατήσεις στη χώρα καταγωγής του ευρωβουλευτή. Πρέπει να επισηµανθεί ότι οι ευρωβουλευτές δεν µπορούν να αποφασίσουν για τον µισθό τους, καθώς αυτός είναι συνδεδεµένος µε τις απολαβές των µελών του Ευρωπαϊκού ∆ικαστηρίου. Τα µέλη του Ευρωκοινοβουλίου δικαιούνται το 38,5% του µισθού των δικαστών.

Οι ευρωβουλευτές δικαιούνται σύνταξη όταν κλείσουν τα 63 χρόνια τους, το ύψος της οποίας εξαρτάται άµεσα από τα χρόνια της θητείας τους. Η σύνταξη ισούται µε 3,5% του µισθού για κάθε χρόνο που κάθονταν στα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου, µε ανώτατο όριο το 70% του µισθού.

Αν και η «µισθοδοσία» των ευρωβουλευτών δεν προκαλεί ιδιαίτερες αντιδράσεις, καθώς συµβαδίζει σε γενικές γραµµές µε τις απολαβές των µελών των εθνικών Κοινοβουλίων, τα επιπλέον 4.513 ευρώ που µπαίνουν κάθε µήνα στον λογαριασµό τους έχουν δεχθεί σφοδρή κριτική. Πρόκειται για χρήµατα που χορηγούνται για «γενικά έξοδα», ωστόσο ο όρος είναι σκόπιµα ασαφής, αφού οι ευρωβουλευτές µπορούν να τα ξοδέψουν όπως νοµίζουν οι ίδιοι. Επιπλέον, δεν υποχρεούνται να καταθέσουν κανένα παραστατικό για τις δαπάνες τους.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αρνήθηκε να δώσει πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν τη συγκεκριµένη δαπάνη και πριν από λίγους µήνες το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο επικύρωσε αυτήν την απόφαση, µε το σκεπτικό ότι «ο χειρισµός τουλάχιστον τεσσάρων εκατοµµυρίων εγγράφων είναι ένα τεράστιο διοικητικό βάρος».

«Τις περισσότερες φορές αυτά τα χρήµατα δαπανώνται για να οργανωθεί ένα γραφείο στη χώρα καταγωγής του ευρωβουλευτή. Πρέπει να παραδεχτούµε, πάντως, ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα Σώµα που βοηθάει τον εαυτό του και έχει δηµιουργήσει τη δική του γραφειοκρατία. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα συχνά να βάζει εµπόδια στη διαφάνεια» µας λέει µία πρώην ευρωβουλευτής.

Κάθε µέλος του Ευρωκοινοβουλίου δικαιούται έως 24.943 ευρώ τον µήνα για να καλυφθούν οι µισθολογικές ανάγκες των συνεργατών του. Τα χρήµατα δεν µπαίνουν στον τραπεζικό λογαριασµό του ευρωβουλευτή, αλλά πληρώνονται απευθείας στο προσωπικό, τόσο του γραφείου των Βρυξελλών όσο και του γραφείου της χώρας καταγωγής.

Σύστημα με κενά

Ωστόσο, ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέµησης της Απάτης (OLAF) στον Μανώλη Κεφαλογιάννη και η προ καιρού αποκάλυψη ότι η Μαρίν Λεπέν µετέφερε µεγάλο ποσοστό από αυτό το κονδύλι στο κόµµα της έδειξαν ότι το όλο σύστηµα εµφανίζει σηµαντικά «κενά».

Εξίσου γενναίες είναι και οι παροχές σε είδος που απολαµβάνουν τα µέλη του Ευρωκοινοβουλίου. Για κάθε µέρα παραµονής τους στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο δικαιούνται 320 ευρώ, τα οποία καλύπτουν έξοδα διαµονής και διατροφής. Για να τα εισπράξουν, ωστόσο, θα πρέπει να καταγραφούν επίσηµα η παρουσία και η ψήφος τους στην αίθουσα. Αν λείψουν σε περισσότερες από τις µισές ψηφοφορίες, το ποσό που δικαιούνται πέφτει στα 160 ευρώ την ηµέρα.

Για ταξίδια που έχουν σχέση µε τα καθήκοντά τους οι ευρωβουλευτές µπορούν να δικαιολογήσουν έως 4.454 ευρώ ετησίως. Για να ταξιδέψουν προκειµένου να παρευρεθούν σε συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δικαιούνται αεροπορικό εισιτήριο σε business class ή -αν ταξιδεύουν µε αυτοκίνητο- 53 λεπτά του ευρώ για κάθε χιλιόµετρο µέχρι τα 1.000 χιλιόµετρα. Αυτά τα έξοδα πρέπει να συνοδεύονται από τα αντίστοιχα παραστατικά. Κάθε χρόνο µπορούν επίσης, µε έξοδα της Κοινοβουλευτικής Οµάδας στην οποία ανήκουν, να καλύψουν τα έξοδα περίπου 100 συµπατριωτών τους για να ταξιδέψουν στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο. Τυπικά, αυτά τα ταξίδια πρέπει να έχουν άµεση σχέση µε τη δραστηριότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά συχνά είναι απλά µια αφορµή για ευχάριστες ολιγοήµερες διακοπές.

Ακόµα και µετά την ολοκλήρωσή της, η θητεία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποδεικνύεται προσοδοφόρα. Οπως έχει δείξει η ιστορία, ο τίτλος του ευρωβουλευτή είναι µια πολύ ζηλευτή προσθήκη στο βιογραφικό, µε την οποία ανοίγει πιο εύκολα ο δρόµος για υψηλόβαθµες θέσεις στον δηµόσιο και τον ιδιωτικό τοµέα.

Τα παραδείγµατα δεν είναι λίγα: Ο ∆ηµήτρης Κουλουριάνος έγινε πρέσβης της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ και αναπληρωτής διευθυντής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, ο Γιάννης Ζιάγκας έγινε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ο Χρήστος Παπουτσής έγινε εκπρόσωπος της χώρας µας στην Παγκόσµια Τράπεζα, ο Ευθύµιος Χριστοδούλου ανέλαβε τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος, ο Γιώργος Αναστασόπουλος πήγε στην UNESCO και ήταν για δύο χρόνια πρόεδρος της Γενικής ∆ιάσκεψης, ενώ, πιο πρόσφατα, ο Παναγιώτης Ρουµελιώτης ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή εκτελεστικού διευθυντή στο ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο.

Σε αυτούς δεν περιλαµβάνονται όσοι ευρωβουλευτές αξιοποίησαν την εµπειρία τους στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο ως εφαλτήριο για την ανάδειξή τους στην κεντρική ελληνική πολιτική σκηνή.

Το «χρυσό αλεξίπτωτο»

Η επαγγελµατική αποκατάσταση δεν είναι το µοναδικό µπόνους των ευρωβουλευτών όταν ολοκληρώνουν τη θητεία τους. Η αναχώρησή τους από τις Βρυξέλλες συνοδεύεται από ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, που επισήµως ονοµάζεται «επίδοµα µετάβασης» και ειρωνικά «χρυσό αλεξίπτωτο». Το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε πρώην ευρωβουλευτή είναι ένας µισθός για κάθε χρόνο θητείας. Χορηγείται µε πλαφόν τους 24 µισθούς και το ανώτατο ποσό µπορεί να φτάσει τα 210.185 ευρώ. Το επίδοµα συνεχίζει να καταβάλλεται αν ο ευρωβουλευτής εργαστεί στον ιδιωτικό τοµέα. Αντίθετα, η εργασία στον δηµόσιο τοµέα ή σε µισθωτή θέση της Ευρωπαϊκής Ενωσης σηµαίνει ότι θα γίνει συµψηφισµός του νέου µισθού µε το επίδοµα.

«Σε µια περίοδο που υπάρχει µεγάλη αµφισβήτηση, είναι πολύ άσχηµο να φαίνεται ότι 700 άνθρωποι είναι ανεξέλεγκτοι. Μιλάµε για βουλευτές που σε περίοδο κρίσης θα έπρεπε κανονικά να ζητούν περισσότερους ελέγχους και µειώσεις των αποδοχών τους. Αυτά βλέπουν οι πολίτες και τους προκαλούν απέχθεια. Αν οι πρακτικές αυτές δεν υπονοµεύουν την ιδέα της Ευρώπης, δεν ξέρω τι άλλο µπορεί να την υπονοµεύει. Αν οι ευρωβουλευτές έπαιρναν µέτρα, θα έδειχναν έµπρακτα ότι ενδιαφέρονται για την Ευρώπη. Από µόνα τους τα ψηφίσµατα για την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη δεν αρκούν» καταλήγει η πρώην ευρωβουλευτής.