Τουρκία: Στο στόχαστρο των ΗΠΑ για τους S-400

Ετοιµη να επιβάλει στην Τουρκία δέσµη κυρώσεων για την απόφασή της να προµηθευτεί τους S-400 από τη Ρωσία είναι η αµερικανική κυβέρνηση. Από δηµοσιεύµατα διεθνών µέσων ενηµέρωσης προκύπτει ότι στην Ουάσιγκτον το υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Οικονοµικών και το Συµβούλιο Εθνικής Ασφάλειας συζητούν τρία διαφορετικά «πακέτα κυρώσεων», που οι ειδικοί εκτιµούν πως αν επιβληθούν θα δώσουν τη χαριστική βολή στην ήδη κλονισµένη τουρκική οικονοµία, στοχεύοντας στην αµυντική βιοµηχανία της χώρας.

Πιο συγκεκριµένα, η βασική γραµµή που συζητιέται στους κόλπους της αµερικανικής κυβέρνησης είναι να απαγορευτεί η πρόσβαση στο αµερικανικό χρηµατοπιστωτικό σύστηµα του συνόλου των τουρκικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Αµυνα, υπό τις προβλέψεις του νόµου για την Αντιµετώπιση των Αντιπάλων της Αµερικής µέσω Κυρώσεων (CATSAA).

Αυτό πρακτικά θα σηµάνει το τέλος όλων των συναλλαγών των τουρκικών εταιρειών µε τις ΗΠΑ, καθώς θα απαγορευθεί η αγορά από την Αγκυρα αµερικανικής κατασκευής εξοπλισµών ή ανταλλακτικών και, παράλληλα, θα γίνει αδύνατη η πώληση τουρκικών προϊόντων (σχετικών µε την Αµυνα) προς τις ΗΠΑ. Είναι προφανές ότι η συζήτηση έχει βάση το πρόγραµµα των F-35, όµως κατά τα φαινόµενα οι Αµερικανοί είναι έτοιµοι να πάνε ένα βήµα παραπέρα όσον αφορά στο θέµα της τιµωρίας της Τουρκίας και της στάσης της για τους S-400. Σε κάθε περίπτωση, τα δηµοσιεύµατα αναφέρουν ότι σχετικές ανακοινώσεις για επιβολή κυρώσεων θα υπάρξουν (εκτός απροόπτου) στις αρχές Ιουλίου, όταν δηλαδή η Τουρκία θα αρχίσει να παραλαµβάνει από τη Μόσχα τα πρώτα τµήµατα του πυραυλικού συστήµατος.

Το σενάριο για ανακοινώσεις στις αρχές Ιουλίου ενισχύεται από αναφορές ότι ο Αµερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ δεν θέλει να κάνει οποιαδήποτε σχετική κίνηση πριν από τη Σύνοδο των G-20 που θα γίνει στην Ιαπωνία την επόµενη εβδοµάδα και στην οποία θα έχει πιθανότατα συνάντηση µε τον Τούρκο οµόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σηµειώνεται ότι η αµερικανική κυβέρνηση δέχεται πιέσεις για να προχωρήσει µε τις κυρώσεις από το Κογκρέσο, που έχει υιοθετήσει σχετικά ψηφίσµατα για το ζήτηµα των S-400. Οπως υποστηρίζεται, οι κυρώσεις µε βάση την CAATSA είναι υποχρεωτικές και η Τουρκία δεν µπορεί να τις αποφύγει αν προχωρήσει µε τους S-400.

Πτώση της λίρας

Η εντατικοποίηση των συζητήσεων στους κόλπους της αµερικανικής κυβέρνησης για την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας συµπίπτει, προφανώς, µε την αντίστοιχη συζήτηση που διεξάγεται στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τη δράση της Τουρκίας στην Κύπρο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και µε εξελίξεις που επηρεάζουν αρνητικά το οικονοµικό κλίµα στη γείτονα. Τα δηµοσιεύµατα στο Bloomberg, το Reuters και σε άλλα διεθνή µέσα και πρακτορεία σχετικά µε τις επερχόµενες αµερικανικές κυρώσεις συνοδεύτηκαν από µια πτώση της αξίας της τουρκικής λίρας κατά 1,5% χθες το πρωί.

Το κλίµα είχε βαρύνει ήδη, αφού το βράδυ της Τρίτης ο οίκος αξιολόγησης Moody’s προχώρησε στην υποβάθµιση του µακροπρόθεσµου αξιόχρεου 18 τουρκικών τραπεζών διατηρώντας αρνητική την προοπτική τους. Μάλλον οι εξελίξεις αυτές στο θέµα της οικονοµίας τράβηξαν το ενδιαφέρον του Ερντογάν, ο οποίος µέσα στο γενικότερο παραλήρηµά του για τα θέµατα σε Αιγαίο, Κύπρο και Ανατολική Μεσόγειο έκανε σχετική αναφορά σε οµιλία του σε δείπνο στην Κωνσταντινούπολη.

Σύµφωνα µε τον πρόεδρο της Τουρκίας, «κάποιοι» κάνουν προσπάθειες για να οδηγήσουν τη χώρα εκ νέου στην «αγκαλιά» του ∆ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου. Στόχος τους, σύµφωνα µε τον Ερντογάν, είναι η «υποταγή» της χώρας και η επιστροφή στην εποχή που «η Τουρκία ζητούσε χάρες από το ∆ΝΤ». Οπως, µάλιστα, υπογράµµισε, προκειµένου να επιτύχουν τον στόχο τους, «αυξάνουν τις δόσεις της επιθετικής γλώσσας και τις εκστρατείες λασπολογίας στα διεθνή µέσα»